Soestdijk

Wijk
Buurtschap
Soest Baarn
Eemland Utrechtse Heuvelrug
Utrecht

soestdijk_plaatsnaambord_kopie.jpg

Soestdijk is een buurtschap en wijk in de provincie Utrecht, in de streken Eemland en Utrechtse Heuvelrug, in deels gemeente Soest, deels gemeente Baarn.

Soestdijk is een buurtschap en wijk in de provincie Utrecht, in de streken Eemland en Utrechtse Heuvelrug, in deels gemeente Soest, deels gemeente Baarn.

soestdijk-noord_busstation_bord_kopie.jpg

Bestaat er naast de plaatsnaam Soestdijk ook nog een plaatsnaam Soestdijk-Noord?, want dat staat immers op dit 'plaatsnaambord'? Dit duidt echter op het busstation met deze naam in de dorpskern Soest, in de wijk Soestdijk. Zie verder het hoofdstuk Status.

Bestaat er naast de plaatsnaam Soestdijk ook nog een plaatsnaam Soestdijk-Noord?, want dat staat immers op dit 'plaatsnaambord'? Dit duidt echter op het busstation met deze naam in de dorpskern Soest, in de wijk Soestdijk. Zie verder het hoofdstuk Status.

soestdijk_tennisvereniging_ltc_soestdijk.jpg

Tennisvereniging LTC Soestdijk is de tennisvereniging van Soest. Je kunt er zowel recreatief als prestatiegericht tennissen.

Tennisvereniging LTC Soestdijk is de tennisvereniging van Soest. Je kunt er zowel recreatief als prestatiegericht tennissen.

Soestdijk

Terug naar boven

Status

- Soestdijk is een buurtschap en wijk in de provincie Utrecht, in de streken Eemland en Utrechtse Heuvelrug, in deels gemeente Soest, deels gemeente Baarn.

- Het deel in de gemeente Soest is opgegaan in de bebouwde kom van Soest en wordt tegenwoordig als wijk van de dorpskern Soest beschouwd. Welk deel van Soest tot Soestdijk wordt gerekend is ter plekke niet te zien, omdat er geen plaatsnaamborden met die naam staan (behalve de borden die het gelijknamige station aanduiden).

In het Baarnse gedeelte, dat als buurtschap te kwalificeren is, en slechts het paleis met de bijbehorende bebouwing omvat, staan wél officiële blauwe plaatsnaamborden (komborden) met de plaatsnaam. Het is echter geen 'formele woonplaats'; voor de postadressen ligt deze buurtschap 'in' Baarn. De bebording ter plekke is overigens niet eenduidig: op een bepaalde plek kom je volgens de plaatsnaamborden Soestdijk in, en ga je even verderop Baarn weer uit...

- Wij werden er door Bram Witvliet* op geattendeerd dat hij jaren geleden een - kennelijk want blauw - plaatsnaambord Soestdijk-Noord had gefotografeerd, en zich afvroeg wat hij nu met deze (plaats?-)naam aan moest: staat deze naam voor het Baarnse deel van deze plaats(naam), want dat is immers de noordelijkste van de twee Soestdijken?, of is het alleen een noordelijk deel dáárvan, of...? Wij hebben het uitgezocht en het blijkt geen plaatsnaambord te zijn (hoewel het daar wel érg op lijkt), maar een bord ter aanduiding van het busstation met die naam in de kern Soest (en daarbinnen in het dorpsdeel/de wijk Soestdijk, waarbinnen dan kennelijk weer sprake is van een wijkdeel -Noord), gelegen aan een plein waar de Koninginnelaan, Beetzlaan en Nieuwstraat bij elkaar komen.

Overigens is het aan te bevelen dat de kleur blauw voor 'locatieaanduidende borden' alleen wordt gereserveerd voor 'komborden' = borden die aangeven dat je de 'bebouwde kom' van een plaats binnenkomt dan wel verlaat. Want omdat dit bord blauw is, lijkt het voor de argeloze voorbijganger aan te duiden dat hij in de woonplaats Soestdijk-Noord is aangekomen, terwijl dat er niet mee bedoeld wordt. Borden die iets anders aanduiden dan 'het betreden of verlaten van een bebouwde kom' zijn doorgaans wit, en incidenteler ook wel anders gekleurd, maar horen in ieder geval niet blauw te zijn, ter voorkoming van de hiervoor geschetste verwarring.

* Bram heeft middels zijn megaproject 'Bram Fietst' van 2007 t/m 2020 heel Nederland door gefietst (vrijwel ieder jaar een van de 12 provincies), in totaal ca. 20.000 km!, en heeft daarbij foto's gemaakt van alle steden, dorpen en een aantal buurtschappen, én daarbij en passant ook veel centjes bij elkaar gefietst voor goede doelen (in iedere provincie een ander goed doel m.b.t. die provincie). "'Bram Fietst' is ten eerste een ontzettend uit de hand gefietste hobby. Wat begon als een grap, is nu een levensmissie geworden. Elk jaar weer op dorpenjacht. Het is heerlijk, lekker een dagje weg, de hort op. Fietsen, al dan niet in het gezelschap van een of meerdere vrienden die daar ook van kunnen genieten, in gesprek met elkaar én in stilte met elkaar. Als classicus en taalkundige duiken in de etymologie van plaatsnamen. Op een onderhoudend, of juist moordend tempo door de ongebreidelde verscheidenheid van ons land kachelen, met natuurlijk bezoekjes aan de leukste cafeetjes onderweg. Inmiddels beschouw ik “Bram Fietst” ook als een soort burgerinitiatief om mensen te laten zien dat er meer aandacht nodig is voor ons prachtige landschap, duurzaamheid en het milieu. De fiets is een fantastisch milieuvriendelijk vervoersmiddel, je kan er perfect het Nederlandse landschap mee beleven, helend voor lichaam en geest en hét alternatief voor de auto!" Aldus een citaat uit de pagina 'Waarom fietst Bram?'.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1394 Zoesdijck, ca. 1650 "de Hofstede aen Zoestdijck", 1681 Soest dyck, ca. 1696 "Het Koningh Iacht H t'Soestdijk, 18e eeuw Soesdyk, 1772 "het Vorstelijk Jagthuis, Zoestdyk genoemd".

Naamsverklaring
Betekent dijk 'verhoogde weg in nat gebied', kort na 1350 aangelegd door de bisschop van Utrecht ter verbetering van de verbinding tussen Utrecht en Ter Eem, als onderdeel van de route naar het Oversticht. Het onderhoud van de weg werd in 1378 opgedragen aan Soest en Baarn "alsoe dat men te winter riden ende gaen mocht". Een in ca. 1650 gebouwde hofstede aan de dijk werd in 1674 door stadhouder Willem III (1650-1702) gekocht, die hier een jachtslot bouwde, het latere Paleis Soestdijk. Nabij het slot is de gelijknamige plaats ontstaan.(1) Voordat in 1932 de Afsluitdijk gereedkwam, kwam bij hoog water het water uit de Zuiderzee via de Eem tot aan deze dijk en tot aan de Lange Brinkweg.

Terug naar boven

Ligging

De Soester wijk Soestdijk ligt in het N van de dorpskern van Soest. De Baarnse gelijknamige buurtschap ligt ZW van Baarn, rond het Z deel van de Amsterdamsestraatweg.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Soestdijk 17 huizen met 108 inwoners in de gemeente Baarn. In de gemeente Soest wordt deze plaats in de Volkstelling van dat jaar niet apart vermeld en voor de statistieken kennelijk in de kern Soest begrepen. Tegenwoordig heeft de wijk in Soest ca. 2.000 huizen met ca. 5.000 inwoners, de buurtschap in de gemeente Baarn heeft ca. 30 huizen met ca. 70 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Paleis Soestdijk met toebehoren heeft 31 rijksmonumenten. De plaatsnaam is vooral landelijk bekend naam vanwege het gelijknamige paleis. Rond 1650 laat Cornelis de Graeff, destijds burgemeester van Amsterdam, aan de weg tussen Baarn en Soest, de toen zo geheten Zoesdijc, een buitenverblijf bouwen, genaamd de Hofstede aen Zoestdijck. Stadhouder Willem III van Oranje-Nassau koopt de hofstede met omliggende landerijen in 1674 en maakt er een jachtslot van. Na de Franse Tijd (begin 19e eeuw) krijgt het paleis zijn huidige omvang. Een grootschalige verbouwing vindt verder plaats als huwelijksgeschenk voor prinses Juliana en prins Bernhard, die er in 1937 gaan wonen. Al hun kinderen met uitzondering van prinses Margriet zijn er geboren. Juliana en Bernhard hebben er gewoond tot hun overlijden in 2004. Sindsdien staat het paleis leeg. Er zijn daarna door de jaren heen wel bezichtigingen, culturele activiteiten en bijeenkomsten georganiseerd.

Het paleis moet gerenoveerd en gerestaureerd worden. Het is wel zo logisch om dat pas te doen zodra een nieuwe bestemming bekend is, omdat dat invloed kan hebben op de aard van de restauratie / renovatie / verbouwing. Het gaat in ieder geval enkele tientallen miljoenen euro's kosten. In 2015 heeft het Rijk een oproep gedaan voor serieuze en creatieve voorstellen voor een economisch duurzame herbestemming van Paleis Soestdijk. Enkele randvoorwaarden: bijeenhouden van het gebouw en het landgoed, zorgvuldig omgaan met het middendeel van het voormalige paleis, behoud van de voorzijde van de gevel, toegankelijk houden voor het publiek. Ook moeten ideeën financieel haalbaar zijn en in lijn liggen met de visie van de provincie Utrecht en de gemeenten Soest en Baarn.

Eind 2015 zijn 4 plannen geselecteerd die hun ideeën verder mochten uitwerken. In oktober 2016 zijn deze plannen beoordeeld, waarna 3 initiatiefnemers een bod mochten uitbrengen om hun plan ook echt uit te voeren. Minister Blok van Wonen heeft deze 3 partijen de mogelijkheid gegeven om in april 2017 een bod te doen op het paleis. Op 9 juni 2017 is de herontwikkeling gegund aan de MeyerBergman Erfgoed Groep met haar plan Made By Holland. Dit familiebedrijf heeft als missie een actieve inzet voor behoud, ontwikkeling en programmering van monumentaal erfgoed.

"Het landgoed wordt de komende jaren gerenoveerd en krijgt een nieuwe bestemming als onafhankelijk podium voor de kroonjuwelen van de Nederlandse maak- en kennisindustrie; het paleis wordt de landingsplek voor innovatief en ondernemend Nederland. Op interactieve wijze wordt in Paleis Soestdijk en het omringende park het beste van het beste dat ons land te bieden heeft gepresenteerd. De thema’s waarmee wij als Nederlanders wereldwijd grote impact hebben, krijgen hier specifiek aandacht: water, agricultuur & voeding, energie en gezondheid", aldus de Groep over haar doelen met het gebied. - In deze video licht de MeyerBergman Erfgoed Groep hun plan Made by Holland nader toe. - Bekijk hier de video met de belangrijkste thema’s uit het plan. Verder stellen zij onder meer:

"Het uitgangspunt voor de nieuwe bestemming van het Paleis is om het landgoed in samenhang te ontwikkelen, zodanig dat het unieke karakter van het ensemble onaangetast blijft. De iconische kwaliteit en de bijzondere schoonheid van Landgoed Paleis Soestdijk wordt zo in ere hersteld en voor de toekomst behouden en programmatisch wordt een nieuwe laag toegevoegd. Het Paleis staat bij velen bekend als de woning van koningin Juliana en prins Bernhard. Maar dat is slechts één hoofdstuk in de rijke historie van het landgoed en haar monumentale gebouwen. In de - via de link ook online te lezen - publicatie: ‘Een iconisch monument in transitie’ wordt de historie, herbestemming en onze visie op de restauratie en renovatie van het landgoed beschreven: met aandacht voor de historie, in samenwerking met experts, duurzaam en met oog voor de omgeving. Zie ook het rapport 'Ruimtelijk kader voor de duurzame ontwikkeling van het landgoed' (2019).

Park, Paleis en Parade. De restauratie en renovatie hebben niet alleen betrekking op Paleis Soestdijk. Binnen het Made by Holland concept is het hele landgoed opgedeeld in drie met elkaar verbonden delen, te weten: Park, Paleis en Parade. De laatste is de bebouwing aan de overzijde van de Amsterdamsestraatweg. Zowel bebouwing als de natuur van alle drie de onderdelen zijn toe aan een grondige renovatie om ze weer toekomstbestendig te maken.

Landgoed Paleis Soestdijk in cijfers. Het landgoed omvat in totaal 170 hectare grond, waarvan: 145 hectare park en bos, 25 hectare paleistuin, 3 hectare Marechausseeterrein. Totaal 32 monumenten, waaronder o.m.: de Paleistuin, de Gedenknaald, Vijver met beeldengroep. In totaal staan er 23 monumentale gebouwen (16.000 m2) op het landgoed. - Totaaloverzicht monumenten. Het paleis alleen al heeft ca. 170 kamers en een omvang van 9.000 m2. Het totaal aantal vierkante meters bebouwing dat nu op het landgoed staat is 27.000 m2. - Meer feiten en cijfers."

"Op 15 juli 2020 heeft de gemeenteraad van Baarn met ruime meerderheid het voorontwerp bestemmingsplan voor Paleis Soestdijk aangenomen. Het resultaat daarvan is dat er verder kan worden gewerkt aan de uitwerking van de herbestemmingsplannen voor het landgoed. Specifieke aandacht zal worden besteed aan de thema’s natuur, bereikbaarheid per OV, verkeersafwikkeling en parkeren tijdens evenementen, zoals verwoord in de amendementen en moties van de gemeenteraad.* De gemeente gaat nu, i.s.m. MeyerBergman Erfgoed Groep, het huidige plan verder uitwerken tot een ontwerp bestemmingsplan.

Maya Meijer-Bergmans: 'We zijn blij dat, na een aantal roerige weken, de gemeenteraad tot dit besluit is gekomen. Ik wil vooral mijn dank en bewondering uitspreken voor de wijze waarop de gemeenteraad de afgelopen periode zo grondig te werk is gegaan en zo zorgvuldig heeft gehandeld. Paleis Soestdijk is behalve een zeer grootschalig en complex project ook een project waar veel en uiteenlopende belangen samenkomen. Ruim duizend pagina’s met onderzoeken, analyses en plannen zijn bestudeerd. En belangen zijn gewogen tussen bijvoorbeeld enerzijds behoud van het erfgoed en anderzijds het belang van natuur. Wij zijn van mening dat wij deze en andere afwegingen, uiterst zorgvuldig hebben gemaakt en zijn dan ook blij dat de meeste gemeenteraadsleden ons standpunt met dit besluit onderstrepen. We hebben de afgelopen weken opnieuw gezien dat heel veel mensen zich betrokken voelen bij dit iconische paleis en landgoed. Dat is voor ons als eigenaar bijzonder en spannend tegelijkertijd. Ook in de toekomst zullen wij actief contact blijven onderhouden met betrokkenen.

Paleis Soestdijk staat er over 100 jaar nog en zo kijken wij ook naar de relatie met onze omgeving hier in Baarn en Soest. Ik heb er vertrouwen in dat we gezamenlijk tot een geweldig resultaat zullen komen waarmee we een duurzame toekomst voor het paleis en omgeving veiligstellen.' Het afgelopen jaar is er door een groot aantal organisaties en personen een bijdrage geleverd aan het bereiken van deze volgende stap in de realisatie van de herbestemming van Landgoed Paleis Soestdijk. Behalve de gemeente Baarn hebben ook klankbordgroepen, de Provincie en de gemeente Soest hieraan meegewerkt. Ook in de volgende fase, de periode waarin gewerkt gaat worden aan het ontwerp bestemmingsplan, zullen deze organisaties betrokken blijven. Naar verwachting zal in januari 2021 het ontwerpbestemmingsplan aan de gemeenteraad van Baarn kunnen worden voorgelegd." (bron: MeyerBergman Erfgoed Groep, juli 2020)

* "De punten die de raad graag verder uitgewerkt wil zien in het voorontwerp-bestemmingsplan, zijn onder meer: - Parkeren op het weiland aan de Praamgracht bij evenementen wijst de gemeenteraad af. Er moet gezocht worden naar andere alternatieven. - Duidelijke afspraken maken met de MeyerBergman Erfgoed Groep over het gebruik van de voortuin van Paleis Soestdijk als evenemententerrein en deze afspraken eenduidig opnemen in het ontwerpbestemmingsplan. - Ondergeschikte detailhandel op het landgoed: duidelijk benoemen dat het gaat om 750 m2, en niet om 1750 m2, wat de raad te veel vond. Ook wil de raad duidelijkheid over hoe de ondergeschikte detailhandel er uit gaat zien.

- Er moet meer aandacht komen voor andere vormen van vervoer dan alleen de auto, zoals de inzet van de fiets en het openbaar vervoer. - Er moet een blauwdruk komen voor de verkeersafwikkeling bij evenementen. Waarbij er aandacht moet zijn voor het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer, bijvoorbeeld door (de promotie van) combitickets. Verder zijn genoemd het voorkomen van parkeeroverlast in de omliggende woonstraten en het zoeken van meer P+R locaties, niet alleen in Baarn maar ook in de omliggende gemeenten." (bron en voor nadere informatie zie de pagina over de herbestemming van Paleis Soestdijk op de site van de gemeente Baarn)

Critici vrezen voor de natuur rondom het paleis. Voor de ca. 80 appartementen moet één hectare bos worden gekapt. Zo stelt Kees Koolmees,* secretaris van Stichting Behoud de Eemvallei: "In het twee eeuwen oude Borrebos leven sperwers, ringslangen en buizerds. En in de paleistuin hebben dassen hun burchten. Die worden nu de verliezer. Kom met plannen waarmee de waardevolle natuur behouden blijft, stel ik voor. Of breek dat vervallen paleis desnoods af."
* Kees Koolmees heeft in mei 2021 de domeinnaam meyerbergmanerfgoedgroep.nl weten te bemachtigen, waarop hij alle mogelijke bezwaren tegen het plan heeft verzameld.

Maya Meijer brengt daar tegenin: "De natuur is juist beter af met het nieuwe plan. We gebruiken veel minder oppervlakte. En we sparen zo veel mogelijk waardevolle bomen. In het aanvankelijke plan stonden 65 villa’s ingetekend op ruim 6 hectare. De tien appartementencomplexen in het nieuwe plan vullen nog geen 3 hectare. Ook voor het eerste plan moest bos worden gekapt. Het gaat om 1 hectare. Daarvoor is ontheffing gegeven, omdat er een speciale regeling is voor het in stand houden van buitenplaatsen. En wat gekapt wordt, wordt elders gecompenseerd." De opbrengsten van de 80 appartementen vloeien linea recta naar de renovatie, beklemtoont Meijer. Zij vindt dat haar consortium verantwoord bezig is: "Iedereen wil Paleis Soestdijk met omgeving in stand houden, maar dat gaat niet zo maar. Bedenk ook dat het een grote klus is om het grote park rond het paleis te onderhouden. Wij beogen de woningbouw zoveel mogelijk te beperken en tegelijkertijd het paleis weer in perfecte staat te brengen."

Overigens bepleiten oud-burgemeester van Soest Hans de Widt en architect Henk van Zeeland in februari 2017 dat het paleis ook heel goed dienst zou kunnen doen als gemeentehuis voor een mogelijke nieuwe gemeente als fusie van de gemeenten Baarn, Soest, De Bilt en Eemnes. Het plan is officieel aangeboden aan minister Plasterk en is volgens de initiatiefnemers te combineren met zowel 'Eden Soestdijk', 'Made by Holland' als 'Nationaal ensemble'; de 3 overgebleven en 'genomineerde' plannen die anno voorjaar 2017 in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf nader zijn uitgewerkt, en als genomineerden zijn overgebleven na een prijsvraag waarvoor oorspronkelijk 120 plannen zijn ingediend.

Het plan komt tegemoet aan een van de grote bezwaren van omwonenden; dat er voor een succesvolle exploitatie grote bezoekersstromen nodig zijn. Die zitten daar in de tot heden rustige omgeving niet op te wachten. "Door de functie van gemeentehuis toe te voegen wordt een solide exploitatie van het vastgoed veel gemakkelijker, zonder dat je afhankelijk bent van drommen bezoekers." Weliswaar zit een fusie van de gemeenten Baarn, Soest, De Bilt en Eemnes nog niet concreet 'in de pen'. "Maar alle bestuurlijke bewegingen gaan duidelijk wel in die richting. Het Rijk stuurt al jaren aan op de vorming van grotere gemeenten met een omvang van minimaal 100.000 inwoners. De vier gemeenten kunnen zich zo ook wapenen tegen een annexatie door Amersfoort of Utrecht. En het paleis is voor alle gemeenten voldoende neutraal om als centraal stadhuis in de armen te worden gesloten. Het is een natuurlijk icoon met een breed draagvlak", aldus Van Zeeland. Zie ook de pagina over Paleis Soestdijk op Wikipedia.

"De provincie Utrecht heeft in december 2020 4 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de restauratie van het rijksbeschermde monument Paleis Soestdijk en het historische park. Gedeputeerde Rob van Muilekom: “Het is belangrijk dat de monumenten in de provincie er goed bij staan en goed toegankelijk blijven voor het publiek. Daarom dragen wij met Fonds Erfgoedparels bij aan de restauratie van rijksmonumenten.” Met de subsidie levert de provincie een bijdrage aan het wegwerken van de restauratieachterstand bij het paleis en de duurzame ontwikkeling van het landgoed. De subsidie is toegekend onder de voorwaarden van het Fonds Erfgoedparels van de provincie Utrecht, zoals voor publieke toegankelijkheid, cofinanciering, de inzet van leerlingenplaatsen om ervaring op te doen met restauratiewerk, kwaliteit van de restauratie en de betrokkenheid van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Verder wordt de subsidie pas verleend als de gemeente Baarn de (onherroepelijke) omgevingsvergunning voor het Paleis heeft verleend." Een meerderheid van de gemeenteraad van Baarn heeft in september 2021 ingestemd met de hiervoor beschreven plannen. En in februari 2022 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan in verband met deze plannen vastgesteld.

- De markante Naald van Waterloo tegenover Paleis Soestdijk dateert uit 1815 en is in 2012 gerestaureerd. De gedenksteen is opgericht ter ere van Willem Frederik, de latere Koning Willem II. Hij weet in 1815 als eerste de aanval van de Fransen tussen Brussel en Charleroi af te slaan. Hij houdt lang genoeg stand om de geallieerden onder leiding van de Engelse opperbevelhebber Wellington de tijd te geven om de opmars van de Franse keizer Napoleon bij Waterloo te stoppen. De Slag bij Waterloo, welke locatie dan nog in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden ligt, betekent een paar dagen later de ondergang van Napoleon.

- Het kleine, rijksmonumentale stationnetje Soestdijk (Spoorstraat 1 in Soest), met chaletdak, gelegen aan de lijn Baarn-Utrecht, dateert uit 1898 en staat, vooral vanwege de luifel, op de monumentenlijst. De architect was J.F. Klinkhamer. Het station geldt als een van de beste vertegenwoordigers van de zeer kleine halte-achtige stations. Onder de link vind je afbeeldingen van tientallen oude foto's en ansichtkaarten van het station. "De hoofdconducteur van de trein voert bij ieder station de vertrekprocedure uit. Op dit station liggen stenen in het plantsoen naast het perron, waarop de hoofdconducteur moet klimmen om het vertrek en het sluiten van de deuren te kunnen overzien. Dit komt omdat het station in een bocht ligt. Dat de hoofdconducteur op deze manier moet vertrekken is uniek in Nederland."(2)

- Tegenover Paleis Soestdijk staat het standbeeld van Christoffel Pullmann, die in 1787 door de patriotten is doodgeschoten bij zijn heldhaftige verdediging van het paleis, waarmee hij impliciet heeft voorkomen dat het door de patriotten zou worden veroverd. Voor nadere informatie zie de link. Het standbeeld is in 1937 onthuld door (toen nog) prinses Juliana.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Tegenwoordig ligt in het N van het Soester deel van Soestdijk het park Colenso, N van de gelijknamige straat. Verzamelaars van oude ansichtkaarten van Soest zullen allicht een ansichtkaart van Villa Colenso in hun bezit hebben, die hier gestaan heeft. Die villa bestaat nu niet meer. Voor het geval men zich afvraagt waar die gebleven is, dat zit als volgt: Villa Colenso wordt omstreeks 1900 bewoond door de heer A. Cancrien, die niets moet hebben van de Engelsen, omdat die in die tijd in Transvaal (tegenwoordig onderdeel van Zuid-Afrika) tegen de destijds zogeheten Boeren (afstammelingen van Nederlanders en Duitsers in het huidige Zuid-Afrika) vechten. De villa heet op dat moment Fair Hill (en heeft daarvoor ook nog Witsenburg en Schoonoord geheten), maar dit vindt hij te Engels en hij verandert de naam in Colenso, naar een plaats in Zuid-Afrika waar Boeren en Britten slaags zijn geweest in de 'Slag van Colenso' en waar de Boeren een grote overwinning hebben behaald.

In die tijd is de villa een buitengoed van grote allure. Er is een grote tuin, die werk biedt aan vier tuinlieden. De heer G. van Esch is een van hen. Meer dan een halve eeuw is hij in dienst van de familie Cancrien. In 1931 overlijdt de heer Cancrien en daarmee komt ook heel langzaam een einde aan het statige leven van villa Colenso in Soestdijk. De tijden veranderen en buitenplaatsen van deze aard en dit formaat blijken al spoedig niet meer te onderhouden. Vooral na de oorlog gaat het snel bergafwaarts met het huis.

"De villa is tegenwoordig eigendom van de gemeente Soest, zodat het besluit kan worden genomen het gebouw te laten slopen. Van de tuin is een wandelpark gemaakt en deze recreatiegelegenheid zal welvaren bij het verdwijnen van de villa. Het park zal groter en mooier worden en de ingang verfraaid, zodat Colenso zonder villa een keurig visitekaartje van de gemeente Soest zal worden." Zo stelt de gemeente Soest in 1959. De Soester Courant schrijft daarover: "De gemeenteraad heeft het besluit genomen dat Villa Colenso gesloopt zal worden. Binnenkort zal het huis er niet meer zijn. Dan krijgt Soestdijk een fraaie entree voor hen die vanuit Amsterdam onze gemeente binnenrijden, maar dan is er ook weer een stuk verdwenen dat het contact bewaart met Oud-Soest." Min of meer op de plek waar Villa Colenso heeft gestaan, is toen de Oranjeparkflat gebouwd, die er nu nog staat (Vredehofstraat 30), waarvoor zie verder het hoofdstuk Links > Woonzorg. (bron: artikel van de Historische Vereniging Soest / Soesterberg in de Soester Courant d.d. 4-6-1997).

De dochter van de hierboven beschreven tuinman van het landgoed dhr. Van Esch, mevrouw Schollaart-van Esch, leest dit artikel en reageert daar als volgt op: "Villa Colenso in Soestdijk is mij heel bekend omdat ik tot mijn 22e jaar op dit landgoed in een kleiner huis (dit huis bestaat nog, Vredehofstraat 10) naast deze villa heb gewoond. Colenso was niet alleen een villa, maar ook een landgoed met een vijver, kassen, bos, bloemen- en moestuinen. Mijn vader, Hendrik van Esch, heeft als tuinman de familie Cancrien meer dan 50 jaar gediend, waarvoor hij destijds nog geridderd is, met een receptie in Hotel Trier. Mijn vader was trots op 'zijn' tuin. Voor ons huis, aan de straatkant, had vader een prachtige bloementuin gemaakt en in de zomer werden met kleine witte en rode bloemetjes de tekens Geloof, Hoop en Liefde gemaakt, door middel van een kruis, een anker en een hart. Het verraste mij zeer dit bekende plekje met zoveel jeugdherinneringen terug te zien. Nu ben ik 94 jaar en woon al 70 jaar in Rotterdam."

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Soestdijk (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Sport: - Tennisvereniging LTC Soestdijk is de tennisvereniging van Soest. "Je kunt er zowel recreatief als prestatiegericht tennissen. In het clubhuis of op het terras kun je gezellig napraten en afspreken voor de volgende keer. Bij onze club voel je je snel thuis." Aldus de website van de vereniging.

- Woonzorg: - De Oranjeparkflat in Soestdijk - waarvoor zie ook het hoofdstuk Landschap etc. - is tegenwoordig woonlocatie Oranjepark van woonzorginstelling Pro Senectute. Die heeft het complex in 2010 gerenoveerd tot 'levensloopbestendige' appartementen. Dit houdt o.a. in dat de woningen geen drempels (meer) hebben en gebruiksvriendelijk zijn voor alle leeftijden, ook indien iemand fysieke beperkingen heeft. Er zijn 69 ruime twee- en driekamerappartementen die in oppervlakte variëren van 80 m2 tot 135 m2.

Reactie toevoegen