Slagharen

Plaats
Dorp
Hardenberg
Salland
Overijssel

slagharen_plaatsnaambord_kopie.jpg

Slagharen is een dorp in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Hardenberg. T/m 30-4-1941 gemeente Ambt Hardenberg. Per 1-5-1941 over naar gemeente Hardenberg.

Slagharen is een dorp in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Hardenberg. T/m 30-4-1941 gemeente Ambt Hardenberg. Per 1-5-1941 over naar gemeente Hardenberg.

Slagharen

Terug naar boven

Status

- Slagharen is een dorp in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Hardenberg. T/m 30-4-1941 gemeente Ambt Hardenberg. Per 1-5-1941 over naar gemeente Hardenberg.

- Onder het dorp Slagharen vallen ook het grootste deel van de buurtschap Braamberg en de buurtschappen De Belte (deels) en Witman.

Terug naar boven

Naam

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Turfgat.

Terug naar boven

Ligging

Slagharen ligt NW van Hardenberg en Gramsbergen, NO van Dedemsvaart. N van het dorp ligt de grens met de provincie Drenthe.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- Volkstelling Slagharen 1830. In 1830 heeft het plaatsje nog slechts 81 inwoners, in 1840 heeft het dorp al 101 huizen met 533 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.200 huizen met ca. 3.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

"Slagharen is een van de nederzettingen die ontstonden ten tijde van de vervening van het gebied rond Hardenberg en Gramsbergen rond 1830. Het eerste bevolkingsregister van deze nederzetting beslaat de periode van 1830 tot 1839. Het daaropvolgende register beslaat de periode van 1840 tot 1849. In deze periode, van pakweg 1830 tot 1850, nam de ontginning en vervening in het gebied in en rondom Hardenberg grotere vormen aan. Er waren vele arbeidskrachten nodig en die waren ruim voorhanden in het naburige Emsland. Door werkeloosheid en armoede gedreven zochten velen uit het Emsland (Koninkrijk Hannover) hier hun heil. Overigens kwamen later ook uit andere gebieden arbeiders hier naar toe. Het kleine Slagharen (81 inwoners in 1830) groeide snel (533 inwoners tien jaar later). Straatnamen als Turflaan, Veenstraat en Boekweitstraat in het huidige dorp herinneren nog aan deze periode. Opvallend in het register van 1830 is dat van alle gezinnen er geen enkel gezinshoofd afkomstig is uit Hardenberg. Op een Fries na zijn alle gezinshoofden van Duitse afkomst. In behuizingen die vaak niet meer waren dan plaggenhutten leefden ze daar midden in het veen." (aldus Harry Spies in zijn inleiding bij het bevolkingsregister van deze plaats anno 1830)

- Kennelijk wordt 1842 beschouwd als ontstaansjaar van de nederzetting Slagharen, want in 2017 hebben ze het 175-jarig bestaan gevierd.

- Het gebouw waarin Museum Het Oale Meestershuus is gevestigd, is in 1877 gebouwd voor het hoofd der school, vandaar de naam Het pand kende al die jaren geen andere bewoners dan meesters. Het pand is geheel in originele staat gebleven. Na een tijd van leegstand werd het Streekhistorisch Centrum (de naam van de historische vereniging voor Lutten, Slagharen en Schuinesloot) eigenaar van het pand. Er werd zeer weinig veranderd. In 1994 werd het museum, nadat het geheel door vrijwilligers van het SHC was opgeknapt en ingericht, geopend.

Er is een stijlkamer van circa 1930, met daarin nog een echte bedstee. Een schoolklasje dat uitnodigt in de bankjes te gaan zitten. En dat mag ook! Het museum bezit een uitgebreide collectie schoolplaten. De ruime voorraadkelder bevat een aanzienlijk aantal gevulde weckflessen. De grutterswinkel is de trots van het SHC. Er zijn veel herkenbare dingen voor de ouderen en voor de jongeren verwonderlijke zaken. Grootmoeders keuken laat zien hoe er vroeger gekookt werd. Verder zijn er wisselexposities, veel oude foto's, en is er een collectie van oude gebruiksvoorwerpen uit de omgeving, bijv. oude kinderspelletjes en veengereedschap.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

Moeshoek
"Het ondernemende dorp Slagharen is vooral bekend van het attractiepark. Maar het is er ook bijzonder prettig wonen. In het woongebied Moeshoek zijn nog diverse kavels beschikbaar voor zowel vrijstaande als twee-onder-een-kapwoningen, allemaal in de vrije sector. Woongebied Moeshoek ligt ten noordwesten van het dorp tussen de bestaande woningbouw en de Weverijweg (rondweg). Moeshoek vormt een vanzelfsprekend onderdeel van het dorp en de bebouwing sluit goed aan bij de naastgelegen woonbuurt. Het grootste deel van het plan is gebaseerd op het veenkoloniale ontginningspatroon van de omgeving. De woningen worden dan ook gebouwd in een rechtlijnig stratenpatroon. In Moeshoek is veel ruimte voor water en groen, met een groenzone in het midden van het gebied. Verder is het bestaande groen in het gebied zoveel mogelijk in Moeshoek ingepast. In het hele plan liggen voldoende voetpaden en ruime woonstraten." (bron: gemeente Hardenberg)

Dorpsvisie
"Slagharen, in ruim 175 jaar gegroeid naar een dorp waar saamhorigheid, aandacht voor elkaar en ondernemerschap belangrijke pijlers zijn. Je veilig en gewaardeerd voelen is belangrijk. Deze waarden willen de inwoners graag behouden. De sociale controle die er is, wordt als positief ervaren. Er is plek voor jong en oud en dat niet iedereen hetzelfde is, is prima. Vanuit deze dorpse waarden is het belangrijk om aan een aantal zaken de komende jaren verder vorm te geven. Want ook ons dorp heeft of krijgt te maken met trends als vergrijzing, minder jeugd, leegstand en vergroening. Plaatselijk Belang heeft samen met betrokken inwoners deze visie op de toekomst van het dorp opgesteld en uitgewerkt in een werkplan. Hieronder beschrijven we kort de thema's waar we de komende jaren aandacht aan willen geven. In het werkplan beschrijven we hoe we dat gaan doen.

Aandacht voor thema's op sociaal maatschappelijk gebied : (1) Ouderen worden ouder maar blijven ook langer vitaal. Het is belangrijk dat er genoeg dagbesteding activiteiten blijven voor deze groep. Het is van belang om jongeren en ouderen meer met elkaar in contact te brengen. (2) Het is belangrijk dat voorzieningen waar iedereen zich welkom voelt in stand blijven. De behoefte van inwoners dient in kaart gebracht te worden door vraag en aanbod (digitaal) bij elkaar te brengen. (3) Voor de jongeren blijft extra aandacht nodig. De afgelopen jaren worden ontmoetingsplekken voor de jeugd minder gebruikt. Het Kronkelhonk kan die functie, samen met de jongeren zelf, weer activeren. (4) Het opzetten van een durf te vragen/deel community is iets waar Slagharen een start mee kan maken. Veel inwoners zoeken al hulp bij elkaar. Omdat niet iedereen altijd voldoende familie en vrienden in de buurt heeft kunnen landelijke initiatieven als 'We Helpen' hier ook een bijdrage aan leveren.

Aandacht voor thema's op fysiek ruimtelijk gebied: (5) Het is een grote wens om het centrum en de dorpsentree aantrekkelijker te maken door bijvoorbeeld meer groen, het optimaliseren van de parkeerplekken en meer plekken om elkaar te ontmoeten. (6) Het herbestemmen van leegstaande gebouwen is niet altijd eenvoudig, maar wel van belang voor de leefbaarheid in het dorp. Ook kan, gezien de teruggang van het aantal kerkgangers, alvast nagedacht worden over de toekomst van de kerk. (7) Voor de leefbaarheid van Slagharen is het van groot belang dat er voldoende aantrekkelijke woningen zijn. Dit geldt ook voor locaties waar bedrijven zich kunnen vestigen. Aandacht voor woonbehoefte van de middenklasse, jongeren, wonen en werken en toekomstbestendig wonen voor ouderen is daarbij nodig. (8) De verbindingen met de omringende plaatsen zijn de laatste jaren verslechterd. Het is belangrijk bestaande verbindingen in stand te houden en te zorgen voor een veilige fietsverbinding met Hardenberg en Dedemsvaart.

Aandacht voor thema's op economisch ondernemend gebied: (9) Slagharen wordt jaarlijks door meer dan een miljoen toeristen bezocht. Door middel van samenwerking tussen ondernemers kan er op worden ingezet om meer bezoekers te verleiden het dorp ook te bezoeken. Gericht, ambachtelijk aanbod in combinatie met gastvrijheid zijn elementen die inspelen op huidig en toekomstig gedrag van de consumenten. Een gesprek hierover aangaan met de directie van het park kan mogelijk leiden tot een win-win ontwikkeling. Aandacht voor thema's op het gebied van duurzaamheid: (10) Nederland staat aan het begin van een enorme energietransitie. Zelf onderzoeken of lokale initiatieven voor het opwekken van energie mogelijk zijn, kan hier een bijdrage aan leveren. Mogelijk kan hierbij de samenwerking gezocht worden met het attractiepark en/ of omliggende dorpen. (11) Duurzaamheid heeft ook een ‘People’ kant. Het werk voor verenigingen, de kerk en de zorg rust steeds vaker op de schouders van een relatief kleine groep. Het inzetten op meer onderlinge samenwerking tussen de verschillende verenigingen en stichtingen kan hiervoor een oplossing zijn."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het dorp heeft 1 rijksmonument, zijnde Molen De Pionier (Coevorderweg 34). Het is de enige overgebleven windmolen in en rond het dorp. De molen is eigendom van Attractiepark Slagharen. De achtkantige met riet gedekte stellingmolen op stenen onderbouw is gebouwd in 1859 voor het malen van graan. Behalve over land was het mogelijk om maalgoed vanaf de, inmiddels gedempte, Dedemsvaart via een zijkanaal de molen in te varen. Onder in de molen is naast de baanderdeuren nog de dichtgemetselde "invaart" te zien. Het zijkanaaltje noemde men de Meulewiekie. Omdat de weilanden rond de molen vaak erg drassig waren, kon met een kleine vijzel water naar dit zijkanaaltje worden weggemalen.

De molen was in de jaren zeventig sterk vervallen. De toenmalige eigenaar van het toenmalige Ponypark Slagharen, Henk Bemboom, liet hem in 1975 geheel restaureren. De laatste beroepsmolenaar was Jan Wildeboer. Zijn broer Piet had een bakkerij naast De Pionier. In de loop der jaren draaide de molen steeds minder vaak. Doordat van geregeld onderhoud nauwelijks sprake was raakte hij weer in minder goede staat. In 2006 moesten roeden en kap worden verwijderd zodat ze konden worden hersteld. Gedraaid werd er daarna echter nauwelijks, waardoor de molen er al snel weer verwaarloosd bijstond. In 2015 kwam er een nieuwe vrijwillige molenaar en werd er enig noodzakelijk onderhoud verricht. Sindsdien maalt de molen regelmatig voor veevoer. De molen is op afspraak te bezoeken.

- Slagharen heeft 1 gemeentelijk monument, zijnde het St. Antoniusklooster (Coevorderweg 31-39).

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Turftrappers. - The Sensitive Sons.

- "Zomerfeest Slagharen (gedurende een week half juni) is een feest van en voor het dorp e.o. en zou niet kunnen bestaan zonder al die fantastische vrijwilligers, die elk jaar weer helpen het feest te organiseren. Alle mensen die helpen met de op- en afbouw, de barvrijwilligers, en iedereen die anderszins zijn of haar steentje bijdraagt willen we via deze weg bedanken voor alle hulp en inzet! Natuurlijk zijn er voor het feest ook sponsoren nodig en gelukkig hebben we die ook! Ook alle sponsoren hartelijk bedankt! Wij hopen jullie veel te zien tijdens het Zomerfeest, en wensen jullie veel plezier toe!"

- "Na een overdonderend succes van de ObstakelSlag in 2017 en 2018, waarin duidelijk werd dat een ieder mee kan doen aan een obstakelrun en er plezier aan kan beleven, is in overleg tussen MovingCenter De Eik en Stichting Dorpsfeesten Slagharen besloten er een jaarlijks evenement van te maken (op een zaterdag half juni). Na een evaluatie en vanuit de feedback van deelnemers is er voor gekozen om de ObstakelSlag in/vanaf 2019 uit te breiden: er komt een route van circa 4.5 km en circa 8 km; er komen meerdere categorieën, waaronder een ouder/kind run; er is kritisch gekeken naar de obstakels en er komen meer en verbeterde obstakels; er zullen meer dan 30 obstakels overwonnen moeten worden; er zullen waterposten aanwezig zijn; er wordt gezorgd voor muzikale omlijsting. Onze Missie: op een recreatieve wijze mensen laten genieten van een evenement waarbij elkaar helpen erg wordt gewaardeerd zodat een ieder de finish bereikt. Als jij de uitdaging aangaat om de obstakels en/of jezelf te overwinnen, zorgen wij voor een leuk aandenken aan deze sportieve middag."

- Op een vrijdag half december is er de jaarlijkse Kerstmarkt in het centrum van Slagharen. Het is daarmee traditiegetrouw een van de eerste kerstmarkten in de gemeente Hardenberg. Het kerkplein wordt daarbij omgetoverd tot een sfeervolle kerstmarkt. Van 18.00 tot 21.00 uur kun je getuige zijn van verschillende muzikale optredens en diverse kraampjes bezoeken waar van alles te zien en te koop is. Vele verenigingen, scholen en ondernemers uit het dorp en omstreken laten je graag zien wat zij te bieden hebben. Naast de muzikale omlijstingen is er ook gezelligheid in de horecatent, die gerund wordt door Carnavalsvereniging De Turftrappers.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Slagharen, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Slagharen (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Slagharen.

- Nieuws: - Nieuws uit het dorp op Facebook.

- Belangenorganisatie: - "Plaatselijk Belang Slagharen komt op voor de fysieke, ruimtelijke, sociale, economische en culturele belangen van het dorp en de Slagharense bevolking, om op die manier het dorp leefbaar te houden voor al haar inwoners. Visie: Plaatselijk Belang heeft een dorp voor ogen dat voor alle inwoners leefbaar is en blijft. We streven naar een situatie waarin inwoners, overheden, organisaties en verenigingen in het dorp op een goede manier met elkaar kunnen samenwerken, zodat iedereen met plezier in het dorp woont. Plaatselijk Belang wil deze situatie bereiken door de kernwaarden: samenwerking, transparantie, respect, betrouwbaarheid, betrokkenheid, en rechtvaardigheid na te leven en uit te dragen.

Doelstellingen: gesprekspartner van overheidsinstanties (gemeente, Provincie en waterschap en Rijksoverheid ) bij zaken die Slagharen betreffen en daarbij de mening van de inwoners van naar voren brengen om zodoende het dorp leefbaar te houden; aanspreekpunt en samenbindende factor voor alle inwoners, overheden, organisaties en verenigingen in het dorp om zodoende een goede samenwerking in het dorp te bevorderen; samenwerken met omliggende Plaatselijk Belangen bij zaken die ook ons dorp aangaan, om zodoende de belangen van het dorp te behartigen; gesprekspartner voor woningbouwstichtingen omtrent de woonwensen en -ontwikkelingen in het dorp, om de leefbaarheid in het dorp te bevorderen; ondersteunen bij het opzetten van activiteiten in het dorp om zodoende de samenwerking binnen het dorp te bevorderen; de bevolking, waar mogelijk en wenselijk, inschakelen bij het beoordelen van ideeën en plannen welke relevant zijn voor de gehele Slagharense bevolking, zodat Plaatselijk Belang zeker weet dat zij de algemeen geldende mening van het dorp vertegenwoordigen; op eigen initiatief ontwikkelen van plannen met medewerking van de Slagharense bevolking om zo de leefbaarheid in het dorp te bevorderen."

- MFC: - "Stichting Jeugd- en Jongerenwerk Slagharen organiseert in haar multifunctioneel centrum Het Kronkelhonk activiteiten voor alle inwoners van het dorp. Het Kronkelhonk ondersteunt ook werkgroepen en initiatieven van de plaatselijke bevolking. Allerlei gebruikersgroepen maken gebruik van het gebouw voor hun bijeenkomsten, zoals de lokale toneelvereniging die repeteert in onze theaterzaal en elke week zijn er kaart- en biljartmiddagen voor de senioren. Ook wordt er elke maand een activiteit voor de jeugd georganiseerd, zoals een DJ, bandje of themafeestavond. Het Kronkelhonk is ontstaan vanuit de jeugdorganisatie Jong Nederland en in ons dorp zijn wel 100 kinderen lid van deze vereniging die uiteraard ook in haar hoofdlocatie Het Kronkelhonk wekelijks bijeenkomsten heeft. Er gebeurt dus eigenlijk teveel om op één pagina uit te leggen, maar belangrijk is wel te noemen dat alles volledig wordt geregeld door vrijwilligers!"

- Onderwijs: - "OBS De Regenboog in Slagharen is een basisschool met een kleutercombinatiegroep, een enkele groep 3 & 4, 5/6 combinatiegroep, een 6/7 combinatiegroep en een enkele groep 8. We willen de kinderen onderwijs bieden dat qua niveau en interesse bij hen past. Dat betekent dat we veel aandacht hebben voor ieder individueel kind en samen zoeken naar de beste weg. We geven de kinderen de ruimte om te leren door te ervaren en door samen te werken; ieder op zijn eigen niveau. Waar dat kan, gaan de kinderen praktisch aan de slag. We werken ook met de leerlingen aan de 21e-eeuwse vaardigheden, door middel van ontwerpend leren en thematisch werken."

- "Op KBS De Kwinkslag in Slagharen mag je zijn wie je bent en krijg je de kans om je talenten te ontwikkelen. Met oprechte aandacht zorgen wij ervoor dat alle kinderen met plezier naar school gaan. Op onze school halen we de wereld naar binnen en maken we de kinderen nieuwsgierig om de wereld buiten de school te ontdekken. We leren de kinderen om vanuit veiligheid, structuur en professioneel handelen met een open blik naar het nieuwe en onbekende te kijken en dit te ervaren. Elk kind heeft zijn eigen identiteit en eigen talent. Aan ons de taak om de groei bij elk individueel kind tot bloei te laten komen."

- "SBO De Vonder is de school voor Speciaal Basisonderwijs in Slagharen waar ‘Plezier in verschillen’ doorklinkt in alles wat wij doen. Vanuit rust, structuur en vertrouwen kunnen kinderen zich in hun eigen tempo en op hun eigen niveau ontwikkelen. Leerlingen met speciale onderwijsbehoeften bezoeken De Vonder omdat ze verschillen van hun leeftijdsgenoten. Wij beleven plezier aan die verschillen en zien het als onze grootste uitdaging om passende begeleiding en ondersteuning te bieden aan leerlingen die nét dat beetje extra aandacht nodig hebben, op wat voor manier dan ook. Uw kind verschilt misschien van zijn klasgenootjes omdat het leren moeilijker gaat en uw kind meer tijd of begeleiding nodig heeft. Misschien vindt uw kind het moeilijk om gepast te reageren in sociale situaties. Of is uw kind snel overprikkeld en zit zijn lijf hem soms in de weg. Op De Vonder is iedereen anders, maar samen maken we onze school tot een veilige, vertrouwde, rustige plek waar iedereen zichzelf kan en mag zijn. Instructie, interactie en klassenmanagement worden aangepast aan onze leerlingen en als team zoeken we continu naar de balans tussen uitdaging en veiligheid. De individuele hulpvraag van elke leerling vormt de kern van ons handelen. Op onze school mag je fouten maken en samen lossen we onze problemen op. Op onze school maken we plezier, zorgen we voor elkaar en weten we dat we rekening met elkaar moeten houden." - Zie ook deze video over SBO De Vonder.

- Muziek: - "Ons koor is opgericht in 2009 door twee vriendinnen met als doel een groep te vormen om als ontspanning 1 keer in de 14 dagen jaren '80 en '90 muziek te zingen. In de zomer van 2009 zijn zij met 13 andere vrouwen begonnen onder de naam Pop & Rockkoor Slagharen. In de jaren die er op volgden werd de groep geleidelijk aan groter en groter. Niet met alleen met vrouwen maar ook met mannen. Zij verrijkten het koor vanaf 2013 met hun mooie bas- en tenorstemmen. Het huidige koor bestaat nu uit 34 vrouwen en 7 mannen. Er werd als begeleiding begonnen met een pianist, ook dat is nu uitgebreid met een bassist en en een drummer. Spreken de volgende kernwoorden je aan: plezier, gezelligheid, humor en gezamenlijk zingen, dan is dit koor misschien iets voor jou. Je bent van harte welkom om eens te komen kijken op een van onze repetitieavonden in Het Kronkelhonk."

- "Orkest Toet en Bloâslust is ontstaan naar aanleiding van het 150-jarig bestaan van Slagharen in 1992. Het leek een aantal oud- muzikanten wel leuk om een orkest op te richten met als doel de feestvreugde van het dorp muzikaal op te luisteren. Een link naar wat andere muzikanten was dan ook snel gemaakt en eind 1991 kwamen een twaalftal oud-muzikanten bijeen in een zaaltje van Café Ome Dries. Het woord dweilorkest kwam al snel naar de voorgrond maar een goede naam ontbrak, tot er iemand iets had over "Hij weet van toeten noch bloâzen", en al snel was de naam gevonden: Orkest Toet en Bloâslust. De samenstelling van het orkest is vrij uniek: slagwerk met blazers en accordeonisten. De sound die ze maken is er dan ook naar. Hun motto is dan ook 'Muziek maken voor en door gezellige mensen'."

- Sport: - Tennisvereniging TV Slagharen e.o. is een gezellige tennisclub die al meer dan 45 jaar bestaat. Ze zijn de trotse eigenaar van een mooi clubgebouw met kantine en hebben 3 kunstgras tennisbanen. De vereniging organiseert het hele jaar door vele activiteiten. Naast de activiteiten organiseert de vereniging jaarlijks een Open Tennistoernooi.

- Judovereniging BSV Anbergen Slagharen.

- Gezondheid: - "Gewoon Gezond Slagharen is een inwonersinitiatief om de gezondheid en vitaliteit onder de Slagharenaren te stimuleren en motiveren. Dit door een samenwerking van inwoners, lokale (sport)aanbieders, bestaande initiatieven en professionals."

Reactie toevoegen