Scharnegoutum

Plaats
Dorp
Súdwest-Fryslân
Fryslân

scharnegoutum_collage.jpg

Scharnegoutum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wymbritseradiel. (© Jan Dijkstra, Houten)

Scharnegoutum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wymbritseradiel. (© Jan Dijkstra, Houten)

Scharnegoutum..jpg

En daar ligt Scharnegoutum

En daar ligt Scharnegoutum

Scharnegoutum. (2).JPG

Scharnegoutum, de voormalige Gereformeerde kerk is in 1994 aan de eredienst onttrokken en verbouwd en herbestemd tot woonhuis en winkel.

Scharnegoutum, de voormalige Gereformeerde kerk is in 1994 aan de eredienst onttrokken en verbouwd en herbestemd tot woonhuis en winkel.

Scharnegoutum. (4).JPG

De Martenskerk in Scharnegoutum is de (voorheen Hervormde) kerk van de lokale PKN-gemeente.

De Martenskerk in Scharnegoutum is de (voorheen Hervormde) kerk van de lokale PKN-gemeente.

Scharnegoutum. (3).JPG

Een mooi rijtje in Scharnegoutum

Een mooi rijtje in Scharnegoutum

Scharnegoutum

Terug naar boven

Status

- Scharnegoutum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wymbritseradiel.

- Onder het dorp Scharnegoutum vallen de ook buurtschappen De Pôle, Loënga en Nij Kleaster.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Skearnegoutum.

Oudere vermeldingen
1200 kopie 18e eeuw Scharnum, 1347 Scharnum, 1427 Goltum, Goutumma tzerke, 1505 Gouthum, 1543 Scharnegholtum, 1579 Goutum.

Naamsverklaring
De identificatie van de oudste vorm is onzeker. Scharnum betekent naar de vorm misschien 'mest-heem', vergelijk het Oudengelse scearn 'mest, drek', en het Nieuwfriese skerne, skarne 'mest, mestvaalt'. Goutum betekent heem 'woonplaats, woning' van de persoon Golda of 'goud-heem'. Zie ook Goutum.(1)

Terug naar boven

Ligging

Scharnegoutum ligt direct N van Sneek en grenst in het O aan de provincialeweg N354 (Lemmer / Oosterzee - Reduzum / Idaerd).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Scharnegoutum 48 huizen met 323 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 700 huizen met ca. 1.700 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "In 2003 is de Toekomstvisie Scharnegoutum gepresenteerd. De Ontwikkelingsvisie 2004-2020 is een eerste vervolg hierop. Ontwikkelingen die nu en in de toekomst mede bepalend zullen zijn voor ons dorp en zijn omgeving worden in dit document benoemd. Concrete plannen die het dorp raken zijn de uitbreiding van de stad Sneek, de reconstructie van de N354 en de ontwikkeling van de Middelseerûte. Dorpsbelangen wil dergelijke ontwikkelingen niet aan zich voorbij laten gaan en heeft om die reden een werkgroep in het leven geroepen. In samenwerking met bewoners en buro Noordpeil uit Sneek - en met de Toekomstvisie in de hand - zijn een aantal ideeën ontwikkeld.

Doel. Wonen in een dorp als Scharnegoutum - volop platteland, maar ook dicht bij de stad - is bijzonder. De opgave voor de toekomst is om dit uniek te houden. Een leefbaar dorp met ruimte voor kleinschalige groei in een natuurlijke omgeving. Met deze visie in de hand wil het dorp actief worden betrokken bij planvorming en waar mogelijk zelf initiatieven ontwikkelen. Bij de ontwikkeling van het dorp is de mening van haar inwoners van groot belang. Deze ontwikkelingsvisie heeft een groot draagvlak onder de inwoners. Vier thema's. In aansluiting op de Structuurvisie Sneek-Wymbritseradiel richt de visie ten aanzien van ons dorp zich op vier concrete thema’s. Deze thema’s - Wonen, Werken, Recreatie en Natuur - omvatten een groot aantal gewenste ontwikkelingen in en rond ons dorp. Deels zal er sprake zijn van overlapping. Een integrale aanpak is daarom bij de uitwerking van deze visie vereist."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Scharnegoutum heeft 4 rijksmonumenten.

- De huidige Hervormde (PKN) Martenskerk (Achterbuorren 2) is een driezijdig gesloten zaalkerk, die in 1861 is gebouwd naar ontwerp van architect Meinse Molenaar. De half ingebouwde toren van drie geledingen heeft een ingesnoerde spits. Het orgel dateert uit 1861 en is gemaakt door Willem Hardorff, met gebruik van delen van een orgel uit 1842 van P.J. Radersma uit de oude kerk. De kerk is vernoemd naar beschermheilige Sint Maarten. De oorspronkelijke kerk was tot 1580 een katholieke kerk en werd daarna een hervormde kerk. In 1861 is de oude kerk afgebroken. In 2005 is er een grote interne verbouwing geweest. De kerk maakt tegenwoordig deel uit van de Protestantse Gemeente Scharnegoutum - Loënga e.o. De kerktoren is anno 2018 dringend aan restauratie toe. Veel leien op de torenspits liggen namelijk los, waardoor het dak is gaan lekken en de constructie er onder is aangetast. Gestreefd wordt naar restauratie in 2019, maar dat kost veel geld, dat de kerkelijke gemeente niet heeft. Die doet daarom een beroep op alle inwoners. In 2018 stonden ook veel evenementen in het dorp in het teken van geldinzameling voor de restauratie van de karakteristieke spits.

"De taak van de ZWO-commissie van de Protestantse Gemeente Scharnegoutum - Loënga e.o. wordt ontleend aan Mattheüs 28: 19 en 20. Dit gaat over een opdracht: andere mensen vertellen dat we niet alleen zijn en ons leven mogen delen met God en mensen. De doelstellingen van de ZWO zijn gericht op medeleven, financiële steun en solidair zijn met mensen dichtbij en veraf. Het werk van de ZWO-commissie bestaat uit geldwerving voor zending en werelddiaconaat, informeren via de Frissel, verspreiding van de zendingskrant Vandaar en inzameling van postzegels en cartridges. Ook doen we mee aan jaarlijkse schrijfacties en verlenen wij medewerking aan speciale kerkdiensten. Wat de ZWO-commissie allemaal nog meer doet, kun je hier lezen.

- De voormalige Gereformeerde kerk (Legedyk 33) dateert uit 1891, is in 1994 wegens het fusieproces op weg naar PKN-gemeente aan de eredienst onttrokken en verbouwd en herbestemd tot woning met winkel.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Oranjevereniging Scharnegoutum is opgericht in 1935. Ze organiseren o.a. het jaarlijkse Dorpsfeest (gedurende 5 dagen in september).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Beschrijving van Scharnegoutum in tekst en beeld, voor toeristen en recreanten.

- In Scharnegoutum hebben de bewoners zich sterk gemaakt voor de aanleg van twee natuurterreinen; een ten noorden en een ten zuiden van het dorp. Er is 11 jaar aan de realisering van de gebieden gewerkt. De dorpelingen beheren de terreinen ook zelf, samen met de schooljeugd. Er zijn uitzichtpunten, visplekken en aanlegplekken voor boten aangelegd. De Flearen aan de noordkant heeft ook nog een speelweide, rietland met wilgen en een wandel-, struin- en parkbos. En aan de zuidkant in Oer ’t Lange Rek ligt behalve een voetpad een lange ondiepe plas in de vorm van een 8. Dit is ook de nieuwe ijsbaan voor het dorp.

- "Speeltuinvereniging Boartersnocht in Scharnegoutum is opgericht in 1979, door de heren Klaas Duursma en Sijtze IJsselstein. Deze twee mannen hebben ervoor gezorgd dat aan de Prof. B. Fridsmastrjitte, destijds nog in het hart van het dorp, een mooie, grote speelruimte werd aangelegd. Jarenlang heeft de ‘grote’ speeltuin er zo uit gezien zoals deze was aangelegd, met een (hele) hoge glijbaan, een draaimolen met 6 zitplaatsen, houten huisjes op palen met een loopbrug ertussen en verschillende wipwapjes en schommels. Door het intensieve gebruik in de loop der jaren, en omdat er ook weleens enig vandalisme plaatsvond en ook niet alle toestellen meer aan de nieuwste veiligheidseisen voldeden, is de speeltuin in 2002 flink onder handen genomen. Met vele vrijwilligers en heel wat bussen verf is de speeltuin weer keurig opgelapt. In 2009 is de speeltuin echt rigoureus aangepakt; onder inspirerende leiding van toenmalig voorzitter Anne Beukens zijn alle oude toestellen vervangen en is er een totaal nieuw plan voor de speeltuin ontworpen, zoals deze er nu ook bij ligt. Dit is een flinke operatie geweest. Met een (voor vrijwilligersbegrippen) enorm budget, maar ook dankzij de inzet van lokale ondernemers, mocht het resultaat er wezen: een speeltuin die klaar is voor nu en de verre toekomst!

Behalve het af en toe updaten van speeltoestellen, het onderhoud en het overleg met de gemeente, organiseert het bestuur door het jaar heen ook van alles. De jaarlijkse wandeltocht is al vele jaren een traditie en sinds enkele jaren wordt ook eind maart het seizoen met een startfeest geopend. Het speeltuinbestuur verandert regelmatig van samenstelling, maar wat nooit verandert, is de grote lijst met vrijwilligers/ouders die ieder een of twee weken in het seizoen de speeltuin openen en sluiten en de speeltuin netjes houden. Het is dankzij de inzet van deze vrijwilligers dat de speeltuin zo goed onderhouden wordt en er na al die jaren nog prachtig uit ziet. Dit maakt de speeltuin een speelplaats voor en door het dorp en we hopen dat de kinderen van Scharnegoutum nog heel veel jaren boartersnocht mogen beleven in onze speeltuin!" - In 2019 is het 40-jarig bestaan van Speeltuin(vereniging) Boartersnocht gevierd.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Scharnegoutum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Foto's van het huidige Scharnegoutum.

Terug naar boven

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Algemeen: - Site van en over Scharnegoutum.

- Nieuws: - Dorpskrant Doarpsomropper (1x per maand) is via de link ook online te lezen (ook oudere nummers). - Nieuws uit het dorp op Facebook.

- Belangenorganisatie: - Doarpsbelang Skearnegoutum - Loaiingea.

- MFC: - In 2014 heeft het dorpshuis in Scharnegoutum een onderkomen gevonden in het nieuw gebouwde MFC It Swettehûs. De multifunctionele accommodatie biedt onderdak aan de school, de peuterspeelzaal, het dorpshuis en een artsenpraktijk en peuterspeelzaal. Met een beweegbaar podium voor theateractiviteiten en een ringleidingsysteem is het dorpshuis bijzonder ruim inzetbaar. "Het dorpshuis heeft als slogan: 'foar elkoar en mei elkoar'. Met vele vrijwilligers zijn we in staat om vele mooie activiteiten te organiseren en vele verenigingen een mooie plek te geven, zodat dorpsbewoners elkaar kunnen ontmoeten. Het bestuur is verantwoordelijk voor de gang van zaken. Alle vrijwilligers zijn samen verantwoordelijk voor het uitvoeren van alle activiteiten die nodig zijn om ons mooie dorpshuis te laten bloeien." - Hier kun je zien wat er door de week heen allemaal in het dorpshuis te doen is.

- Onderwijs en kinderopvang: - "Ieder kind is bijzonder en verdient het onderwijs dat bij hem of haar past. Daarom biedt CBS Op 'e Hichte in Scharnegoutum kinderen de beste kansen om hun talenten en mogelijkheden te ontwikkelen. Bij die ontwikkeling willen wij de kinderen helpen. Wij willen ons onderwijs zo inrichten, dat ieder kind tot zijn recht komt en zich breed ontwikkelt. Leerkrachten nodigen kinderen daarom uit om op onderzoek uit te gaan en te experimenteren. We stimuleren leerlingen om zelf oplossingen te vinden voor de vraagstukken die zij tegenkomen. Elk kind mag zichzelf zijn en staat aan het roer van zijn eigen ontwikkeling. De leerkrachten sturen bij en geven ondersteuning. Samenleven en samenwerken. Wij gaan respectvol met elkaar om en verwachten ook dat anderen respectvol met ons omgaan.

Kinderen leren en groeien, door met elkaar samen te leven en samen te werken. Wij willen kinderen leren omgaan met de mogelijkheden en beperkingen van zichzelf en van de ander. Bij ons op school weten kinderen dat zij niet gelijk, maar wel gelijkwaardig zijn! Ze ontwikkelen zelfstandigheid en verantwoordelijkheid, leren omgaan met vrijheid èn met de grenzen van vrijheid (vrijheid in gebondenheid). In en rond onze school hanteren wij de regels zoals aangegeven bij De Kanjertraining. Deze regels zijn in de groepen en bij de centrale ingang duidelijk zichtbaar. We gaan ervan uit dat alle leerlingen, ouders, leerkrachten en gasten zich hieraan houden. Sinds 2014 werken wij - evenals de peuters en de kinderopvang van Thuis bij Thea - in een prachtig nieuw gebouw."

- Kindercentrum Thuis bij Thea biedt opvang voor kinderen van 0 tot 13 jaar. 24/7 geopend, opvang al per kwartier af te nemen, zeer flexibel en betaalbaar.

- Muziek: - Muziekvereniging Excelsior Scharnegoutum is een fanfareorkest met een rijke geschiedenis die begint in 1923. De vereniging heeft in het wat verdere verleden een bijzonder succesvol bestaan geleid onder de in Fryslân algemeen bekende dirigent Wiebren Valkema en musiceerde toen in de hoogste afdeling van de hafabra. Een nieuwe groeiperiode ontstond onder de stimulerende leiding van dirigent Jan Hibma uit Oosthem en het A-orkest bestond in die periode uit ongeveer 50 leden. Nadien hebben o.a. Gatze Hielkema, opnieuw Jan Hibma en Roelof Bakker als dirigenten de vereniging geleid.

Ook is, na een periode waarin nog maar enkele leerlingmuzikanten elders waren ondergebracht, een jeugdorkest geformeerd dat onder de naam JESband.nl (Jeugd Excelsior Scharnegoutum) naast het A-orkest een waardevolle bijdrage levert aan het verenigingsleven en dat inmiddels 19 leden telt. De Jesband groeit door en dat belooft een goede toekomst voor de vereniging. Dat hierin wordt samengewerkt met vereniging de Harmonie uit Sneek, geeft de Jesband een extra goede basis. Excelsior wil zich profileren als een vereniging waar muzikale vorming wordt verbonden aan het geven van concerten en deelname aan muziekconcoursen, zonder uit het oog te verliezen dat de vereniging een actieve bijdrage levert aan het leven in de dorpsgemeenschap. Daarbij horen bijdragen aan bijvoorbeeld kerkdiensten, het tweejaarlijkse dorpsfeest en de dodenherdenkingen op 4 mei.

- "De in 1927 opgerichte Martens Cantorij uit Scharnegoutum is een gemengd koor met regionale uitstraling, met ongeveer 40 leden. Een kenmerk van de Martens Cantorij is veelzijdigheid. Dat vertaalt zich in een drukke muzikale agenda van concerten en vieringen. Er wordt veel geïnvesteerd in stemvorming en koorklank. Wekelijks wordt hier tijdens de repetitie aandacht aan besteed en ook door regelmatige scholing door stemcoaches. Het koor heeft twee functies; een concertpraktijk met muziek van Renaissance tot 21e -eeuwse kerkmuziek. A capella werken en werken met begeleiding van instrumentale ensembles en orkestbegeleiding; een kerk muzikale/liturgische functie in de Martenskerk. Deze functie wordt vervuld met het hele koor en met kleinere ensembles uit het koor. Soms vervult het koor deze rol in andere kerken (o.a. RK kerken in Sneek, Heerenveen en Heeg). De Martens Cantorij repeteert op maandagavond van 19.45-22.00 uur in het Swettehûs. De Martens Cantorij programmeert ook literair/muzikale themaconcerten. De Martens Cantorij staat sinds 1999 onder leiding van Sjoerd van der Veen."

- Sport: - Voetbalvereniging Scharnegoutum '70. - Facebookpagina Dames 1.

- "Volleybalvereniging Swette Switters in Scharnegoutum is opgericht in 1968 en heeft ca. 100 leden. De teams spelen in veel geledingen van de Nederlandse Volleybal Bond (NeVoBo). Veel leden zijn actief betrokken bij het volleybal. Zowel in de kantine als bij het geven van trainingen of andere activiteiten. Wij zijn er erg trots op dat vrijwel al deze taken op vrijwillige, onbetaalde basis worden verricht. Vooral het jeugdvolleybal wordt bij de Swette Switters enorm gestimuleerd. Door de NeVoBo is het circulatievolleybal (Cool Moves Volley) ontwikkeld voor jeugd van 6 tot en met 12 jaar. Bij deze vorm van volleybal worden op diverse niveaus (niveau 1-6) de technieken van het volleybal geleerd. Op deze manier wordt de teamsport volleybal onder de jeugd gestimuleerd en vindt er voldoende doorstroom plaats naar het reguliere volleybal.

Naast de wekelijkse competitiewedstrijden van de teams organiseert Swette Switters ook jaarlijks diverse activiteiten om de verenigingssfeer te behouden en de vereniging te promoten. Enkele activiteiten zijn de Meerkamp, waarbij andere verenigingen uit Friesland worden uitgenodigd voor een toernooidag, het besturentoernooi van Scharnegoutum en instuiven voor het jeugdvolleybal. Het einde van het seizoen wordt altijd afgesloten met een gezellige jaarborrel voor leden en sponsoren om de behaalde resultaten van het seizoen te vieren. Sportiviteit, gedrevenheid en veel gezelligheid zijn de belangrijkste peilers onder onze vereniging. Door de groei van het ledenaantal en de promoties van damesteams in voorgaande jaren komt er meer nadruk te liggen op selecteren en presteren. Deze stijgende lijn wil Swette Switters in de komende jaren voortzetten, uiteraard met handhaving van de gezellige verenigingssfeer."

- Keatsferiening KV De Lytse Stuit organiseert diverse leden-, Federatie- en KNKB-wedstrijden. Het kaatsseizoen loopt van Koningsdag tot begin september. In deze periode vindt er wekelijks training en competitiekaatsen plaats voor de senioren en voor de jeugd. Met dank aan de sponsoren houden zij de contributie laag en kunnen liefhebbers genieten van de kaatssport in Scharnegoutum.

- "Jeu De Boule Krekt sa´t Rôlet is opgericht in 1988 en heeft ca. 40 leden. Contributie € 15.00 per persoon of € 25.00 per echtpaar. Training en competitie op woensdagmiddag van 14.00-17.00 uur op het sportveld. Van begin mei tot eind september. Dit is de jongste sportvereniging van Scharnegoutum. Het is een prachtige sport die uit Frankrijk is komen overwaaien. Hij wordt door veel ouderen beoefend, maar ook de jongeren zijn van harte welkom. In de winter is er ook de variant van jeu de boules, het zogeheten koersbal. Deze sport beoefenen we in de Elim. Er wordt een lange mat uitgerold en er is een klein rood balletje wat eerst wordt gegooid. Hierna moet men met dikkere platte ballen zo dicht mogelijk in de buurt komen. Wie er het dichtst bij zit heeft gewonnen. Heeft u interesse of wilt u meer weten, u bent van harte welkom. Secretaris: Tj. Postma-Postma, Sint Martensdyk 22, tel. 411157."

- Welzijn: - "‘Omzien naar elkaar’ is een goed motto dat binnen én buiten de kerk past. Het is in deze tijd van crisis en individualisme belangrijk om iets voor een ander te doen, bijv. steun geven bij ziekte of ouderdom. Soms redden mensen het zelf niet en weten ze niet wie ze kunnen vragen voor hulp. We gaan vanuit de kerk van Scharnegoutum Loënga c.a. en ondersteuning van Dorpsbelang met het oog op dit motto een soort klussendienst opzetten. De naam van dit project is “Graach dien!” (Graag gedaan). Het gaat om vrijwilligerswerk dat graag gedaan wordt voor een ander. Wij vragen op deze lijst wat jij wilt en kunt doen voor een dorpsgenoot. Vervolgens gaan we inventariseren waar hulp nodig is. Vraag en aanbod van de klussen worden gecoördineerd en mensen worden met elkaar in contact gebracht. Op deze manier kunnen mensen elkaar helpen door de zorg voor mensen in je omgeving samen te dragen. Er vindt na opgave altijd eerst overleg plaats of, wanneer en hoe vaak mensen beschikbaar zijn. Iedereen die dit een goed initiatief vindt, ook jongeren, worden van harte uitgenodigd zich aan te melden bij ‘Graach dien’."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Scharnegoutum.

Reactie toevoegen