Ruitenveen is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Dalfsen. T/m 2000 gemeente Nieuwleusen.
- Ruitenveen is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Dalfsen. T/m 2000 gemeente Nieuwleusen.
- De buurtschap Ruitenveen valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Nieuwleusen.
- De buurtschap Ruitenveen ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden, die in 2014 (opnieuw?) zijn geplaatst.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1801 Ruitenveen.
Naamsverklaring
Betekent veen 'veengebied' grenzend aan het gebied De Ruiten.(1)
De buurtschap Ruitenveen ligt rond de gelijknamige weg en rond de Z parallel lopende lintbebouwing aan de weg Westeinde (= provincialeweg N758), direct ZW van Nieuwleusen.
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Ruitenveen 76 huizen met 439 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 200 huizen met ca. 500 inwoners.
Terug naar bovenHet grondgebied van Nieuwleusen bestaat oorspronkelijk in hoofdzaak uit uitgestrekte en ontoegankelijke hoogveenmoerassen. Hoogveen ontstaat doordat in waterplassen veenmos groeit dat van onderen afsterft en van boven steeds weer aangroeit en zo dikke kussens vormt. Het veen is eeuwenlang, afgegraven als turf, belangrijk voor de brandstofvoorziening, met name voor het nabijgelegen Zwolle. Omstreeks 1405 bestaat het recht van "vrije turfgraven" voor het lagere gedeelte van de Rute. De gedroogde turf wordt met kleine scheepjes via de Rutenwetering naar Zwolle vervoerd.
Zwols initiatief
In 1416 krijgt Zwolle van de bisschop van Utrecht, de landsheer van Overijssel en eigenaar van grote stukken veen in de Rute, toestemming om een grootschalige vervening in het Ruitenveen te starten. De stad laat de Rutenwetering verruimen, verdiepen en verlengen tot een echte turfvaart. Er worden drie schutten (sluizen) in aangebracht, een weg langs de vaart aangelegd en zijgreppels gegraven. Als tegenprestatie voor het graven van de Grote Hermel verkrijgt Zwolle in 1417 een perceel hoogveen van ca. 120 ha. Dit betreft de Stadsvenen, grenzend aan de bisschoppelijke veengronden, ook wel het Heerenslag genoemd. In 1434 schenkt Rudolf van Diepholt de stad Zwolle, vanwege de hulp bij zijn verkiezing tot bisschop van Utrecht, de woeste en onbewoonde veengronden in de Rute en aan de Hermelijn, die hij van het schoutambt Dalfsen afneemt. Hij doet dit met de bedoeling dat het land ontgonnen en bewoond zou gaan worden. De Zwolse schout krijgt de rechtsmacht over de kolonisten die zich er zouden vestigen en het vrije turfsteken wordt sindsdien wettelijk geregeld.
Afgegraven
Na het afgraven van het veen ontstaan weide- en hooilanden en worden er boerderijen gebouwd. Zo wordt in 1650 Hendrik Swartjes als pachter in de Rute genoemd. De huidige Zwartjeslandweg in het W uiteinde van buurtschap Ruitenveen herinnert daar nog aan. In de loop van de 16e eeuw is het meeste veen in de Rute afgegraven en de afwatering wordt verwaarloosd. De Grote Hermel groeit dicht en het verder oostwaarts gelegen veen blijft onaangeroerd liggen. Tot in de 17e eeuw de waarde van de turf als brandstof zodanig stijgt dat een nieuwe groep pioniers wederom ambitieuze ontginningsplannen maakt. (bron: Canon van Nieuwleusen)
17e eeuw en verder
De gemeenschap van de huidige buurtschap Ruitenveen is in de Gouden Eeuw ontstaan door de kolonisatie van inwoners uit het iets zuidelijker gelegen toenmalige Leusen (het huidige Oudleusen). Tot die tijd is het uitgestrekte gebied van Noord Overijssel nog woest en vrijwel zonder nederzettingen. Door de eerste bewoners wordt rond 1635 een zogeheten compagnie opgericht door de erfgenamen of eigenerfden. Zij nemen de vervening van de veengronden en de ontginning van de moerassen in de omgeving ter hand. Ter plekke van het huidige Westeinde wordt een afwateringskanaal gegraven dat uitmondt op de Vecht. Vanaf deze eerste bewoningsas volgen de weilanden, de akkerlanden voor de boekweit en de woeste gronden elkaar op. De perceelranden worden ingeplant met elzen en essen. De woeste gronden worden in hoofdzaak begraasd door schapen. Er komen in die tijd veel schaapskooien voor.
In de periode daarna wordt het landbouwgebied voortdurend uitgebreid. Er ontstaan smalle kavels en diepe landen. Door de bevolkingsgroei en de ontginning komt er achter het huidige Westeinde een tweede woonas te liggen. Het zogenoemde achterpad (= de huidige weg Ruitenveen) kende en kent een vrij grillig verloop. Door met name de verkaveling in de jaren vijftig van de vorige eeuw is achter de ontginningsas van het Westeinde en het Ruitenveen een landbouwgebied ontstaan met een overwegend open en grootschalige structuur. In het kader van de laatste ruilverkaveling zijn diverse maatregelen getroffen om de duurzame landbouw optimale productieomstandigheden te bieden. Daarnaast wordt er naar gestreefd om het historisch landschap door aanleg van bosjes en erf- en perceelbeplanting weer in de oude staat terug te brengen.
Huidige situatie
Het grondgebied van buurtschap Ruitenveen kenmerkt zich nu nog altijd door zijn bosjes, houtwallen, houtsingels en lanen als een karakteristiek waardevol besloten en kleinschalig landschap. In historisch opzicht is het een van de jongste landschappen. De bebouwing van de buurtschap omvat voornamelijk lintbebouwing met hoofdzakelijk boerderijen in een dubbele ontginningsas. De boerderijen staan voornamelijk met de voorzijde gericht op de weg, waarbij rekening is gehouden met de structuur van de smalle langwerpige kavels. De meest voorkomende boerderij in de buurtschap is van het type hallehuis. Deze boerderijen hebben lage goten en zadeldaken met aan beide zijden wolfseinden. (bron: Buurtvereniging)
- In 2013 had de gemeente plannen om als bezuinigingsmaatregel lantaanpalen in buitengebieden o.a. in het Ruitenveen te verwijderen. De inwoners vonden dat geen goed plan in verband met de veiligheid van fietsers die in het donker naar Nieuwleusen fietsen of terug. Plaatselijk Belang en de Buurtvereniging wilden nog wel meedenken over een gulden middenweg. Door bijvoorbeeld de ene lantaarnpaal wel aan te zetten, maar de volgende in de rij uit te schakelen. "Of dat het licht in de nachtelijke uren uitgaat, dat moet toch kunnen? Dan fietst er als het goed is toch niemand, alleen die verlate kroegganger", zo stelde Gerry Scholten, bestuurslid van Plaatselijk Belang en van de Buurtvereniging. En niet overal hoeven alle lantaarnpalen per se te blijven staan: "Aan het Westeinde staan ook veel lantaarnpalen. Ik kan me voorstellen dat dat er wat veel zijn, maar daar heb je een vrijliggend fietspad. Dat ligt er aan het Oosteinde, het Ruitenveen en het Oosterveen niet. Veiligheid moet altijd boven een besparing worden gesteld. Als we straks, als het toch mis gaat, maar niet hoeven te zeggen dat we dit nooit hadden moeten doen." (bron en voor nadere informatie: zie de link). Of dit plan is doorgegaan is ons niet bekend.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Ruitenveen, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuws: - Nieuws uit Ruitenveen van de buurtvereniging op Facebook.
- Buurtvereniging: - Buurtvereniging Ruitenveen is opgericht in 1985 door een aantal buurtbewoners met als doelen: het vormen en versterken van een band tussen de bewoners; het organiseren en beleggen van bijeenkomsten, evenementen en buurtfeesten; het actief bijdragen aan de leefbaarheid in de buurt en van haar bevolking. Het werkgebied van de buurtvereniging omvat een blok van de wegen Ruitenveen, Jagtlusterallee, Westeinde en Staphorsterweg. Jaarlijks organiseert de buurtvereniging een aantal evenementen waaronder een bowlingavond, een barbecue, een gezellige avond met bingo, een kindermiddag, een fietstocht e.d.
De buurtvereniging heeft een mooie beschrijving van de buurtschap op haar website: "Het Ruitenveen is een buurtschap buiten het dorp Nieuwleusen bestaand uit vrijstaande huizen en boerderijen. Wij hebben geen stoepen, stoplichten en kabeltelevisie, maar daar kunnen wij best buiten. Wat wij wél hebben is rust, ruimte en een stuk gemoedelijkheid. En een bed & breakfast, een restaurant, een zorgboerderij en een school!"
- Onderwijs: - Buurtschap Ruitenveen heeft gelukkig nog altijd een eigen basisschool, en wel Basisschool Het Kompas. Kenmerken van deze school zijn: landelijk gelegen kleine school; Daltonschool; ruim tijd en aandacht voor de basisvaardigheden lezen, taal, rekenen en schrijven; ruime aandacht voor tekenen, handvaardigheid en muziek; gezamenlijke schooltuin; gestructureerde aandacht voor zorgleerlingen in de eigen groep; goede aansluiting op het voortgezet onderwijs; veel ondersteuning van bereidwillige ouders.
"Het Kompas is een open Christelijke Daltonschool in de Nieuwleusense buurtschap Ruitenveen, waar iedere leerling welkom is. Onze leerlingen, maar ook leerkrachten, kunnen, met het kompas in de hand, hun eigen koers varen. Ieder ontwikkelt op zijn eigen manier zijn eigen talenten en vaardigheden. Het Kompas geeft daarbij sturing: we leren dat het belangrijk is respectvol met elkaar om te gaan, oog te hebben voor elkaar en de wereld om ons heen. We leren verantwoordelijk te zijn voor ons eigen handelen en leerproces, te kunnen samenwerken en zelfstandig te zijn. Door te reflecteren op ons eigen handelen, kunnen we efficiënter verder groeien. Zo ontwikkelen onze leerlingen zich tot positieve deelnemers van de samenleving van morgen. Een samenleving waarin zij zich vrij, zelfstandig én samen kunnen bewegen."
- Zorg: - Zorgboerderij Het Ruitenveen is niet gericht op één speciale doelgroep. Door hun ervaring en de verschillende mogelijkheden die de locatie (melkveehouderij) biedt, kunnen ze veel verschillende soorten dagbesteding aanbieden. Als ondergrens hanteren ze de leeftijd van 10 jaar. Een bovengrens qua leeftijd is er niet. Sommige deelnemers zullen het prettig vinden om fysiek aan het werk te zijn en mee te 'buffelen' op de boerderij, anderen willen graag lichte werkzaamheden doen of een bijdrage leveren door bijvoorbeeld de koffie te zetten. Mensen die hier terecht kunnen zijn bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking, mensen met een lichamelijke handicap, mensen (ouderen) die in een isolement dreigen te geraken, mensen die structuur en dagritme willen krijgen, mensen die werkervaring op een boerderij willen opdoen, jongeren die naast school dagopvang nodig hebben. Ze kunnen ook mensen ontvangen met een Ernstig Meervoudige Beperking. - Videoreportage over Zorgboerderij Het Ruitenveen (9 min.).
- Duurzaamheid: - Windpark Synergie, een onderdeel van coöperatie Nieuwleusen Synergie, omvat twee te realiseren windturbines met een tiphoogte van maximaal 205 meter, aan respectievelijk de Meentjesweg en de Ebbenweg, in het NW buitengebied van buurtschap Ruitenveen. De Raad van State heeft n.a.v. bezwaren tegen het plan in oktober 2018 besloten dat een en ander doorgang kan vinden. Het Bestemmingsplan Windpark Synergie is daarmee onherroepelijk verklaard. De windturbines sluiten aan op de reeds langer bestaande windparken in Nieuwleusen-West en Tolhuislanden.
Bij de afweging om dit initiatief te ontwikkelen is een belangrijk uitgangspunt voor Windpark Synergie en de gemeente Dalfsen het verkrijgen van draagvlak bij de direct omwonenden. Windpark Synergie denkt dat het meedelen in het rendement van de windmolens door de inwoners van het gebied mede hierbij kan helpen. Een substantieel deel van de winst valt toe aan de omgeving en de bewoners. De opzet is dat inwoners ook tegen een aantrekkelijk rendement financieel kunnen participeren. Daarnaast zoekt de organisatie in overleg naar een passende oplossing om het vliegverkeer te waarschuwen. Wanneer windturbines hoger zijn dan 150 meter, moet namelijk een voorziening worden aangebracht om het vliegverkeer te waarschuwen. Dat kan zijn in de vorm van verlichting, maar Windpark Synergie wil ook alternatieven als een radarsysteem onderzoeken. In elk geval een systeem dat zo weinig mogelijk overlast veroorzaakt. Wel blijkt uit de uitspraak van de Raad van State dat het moet gaan om een erkend systeem, dat voldoet aan de geldende regels. De verwachting is dat de turbines eind 2019 gerealiseerd worden en in 2020 voor het eerst een opbrengst kunnen genereren.
Reactie toevoegen