De kleine buurtschap Ruimel is in archeologenkringen beroemd wegens de votiefsteen uit de eerste helft van de 1e eeuw die hier in 1679 is gevonden.
- Ruimel is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente Sint-Michielsgestel.
- De buurtschap Ruimel valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Sint-Michielsgestel.
- De buurtschap Ruimel heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
698-699 kopie 1191 Rumelacha, 698-739 Rumeleos, 1308 kopie 15e eeuw Rumel.
Naamsverklaring
Waarschijnlijk: het ruime 'uitgestrekte' lo 'bos' (waarvoor zie verder bij 't Loo bij Bergeijk).(1)
De buurtschap Ruimel ligt rond de gelijknamige weg en rond de wegen Mudakkersedijk, Lookertstraat, Kapelbergstraat, Ruwenbergstraat (de W takken en de W zijde van de oostelijkste tak van deze weg) en Kleine Ruwenberg. De buurtschap ligt NW van het dorp Sint-Michielsgestel, N van de rivier de Dommel, O van de A2 en het dorp Vught, Z van de stad 's-Hertogenbosch, ZZW van het dorp Maaskantje en ZW van het dorp Den Dungen.
Terug naar bovenIn 1840 omvat buurtschap Ruimel 22 huizen met 104 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 35 huizen met ca. 90 inwoners.
Terug naar boven- In 710 zou Willibrord in Ruimel een kerkje hebben gewijd.
- In 1679 is in Ruimel een zogeheten votiefsteen uit de Romeinse tijd (1e helft van de 1e eeuw) gevonden. De steen is in bezit van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, maar voor het Oudheidkundig Museum Sint-Michielsgestel is een 100% natuurgetrouwe kopie gemaakt. Een votiefsteen uit de Romeinse tijd, ook wel geloftesteen genoemd, is een in steen uitgehouwen monument met daarin een inscriptie gebeiteld en/of een afbeelding uitgehouwen van de aanbeden god of godin. In de inscriptie riep de betrokkene die de votiefsteen liet maken de godheid op om hem of haar een gunst te geven, óf de godheid werd bedankt dat een eerdere smeekbede was verhoord. In dat laatste geval had de betrokkene beloofd dat hij voor de godheid een votiefsteen zou oprichten, als zijn smeekbede werd verhoord. De votiefsteen van Ruimel heeft betrekking op de laatstgenoemde situatie. Op de steen staat de tekst (vertaald naar het Nederlands): "Aan Magusanus Hercules (is deze steen) gewijd. Flavus, zoon van Vihirmas, opperste magistraat van het district der Bataven, heeft (hiermede) zijn gelofte ingelost, gaarne en met reden." Waarschijnlijk is de steen een voetstuk, waarop nog een beeld van steen of brons heeft gestaan. Een votiefsteen werd in de Romeinse tijd geplaatst bij een tempel, bij voorkeur een tempel waar de betreffende godheid speciaal werd aanbeden.
De Romeinen kenden een veelheid aan godheden. Zodra zij een volk aan het Romeinse gezag onderworpen hadden, voegden de Romeinen op basis van de eigenschappen, die de inheemse vereerders toeschreven aan hun god, de naam toe van de vergelijkbare Romeinse godheid. Magusanus was een inheemse godheid die vooral vereerd werd langs de Beneden Rijn. Omdat de eigenschappen die zijn vereerders aan Magusanus toeschreven overeenkwamen met die van Hercules, stelden de Romeinen Magusanus daarmee gelijk en voegden diens naam toe: Magusanus Hercules. Aan deze god is de votiefsteen van Ruimel gewijd. Ten tijde van de voortschrijdende romanisering werd later de naam van de Romeinse god voorop gezet: Hercules Magusanus.
Prof. J.E. Bogaers (1926-1996) stelde dat de steen van Ruimel oorspronkelijk ergens anders vandaan komt. Er is ook nooit een archeologisch bewijs gevonden voor een tempel in de directe omgeving van deze buurtschap. Er was wel een Romeinse tempel in Empel, waar Hercules Magusanus ook aanbeden werd. Daarom vermoed men dat de steen wellicht uit de tempel van Empel afkomstig is. Dit is een samenvatting uit het artikel van Joop van der Groen, 'De votiefsteen van Ruimel voor de godheid Magusanus Hercules'.
Reactie toevoegen