De Limes (niet te verwarren met de streek Liemers) zou je als een streek kunnen zien, in de zin van een samenhangend geografisch geheel (weliswaar grotendeels ondergronds en deels gereconstrueerd door middel van replica's). De Limes is de oude grens van het Romeinse Rijk, uit de periode van ongeveer 57 voor tot ca. 400 na Chr.
Terug naar bovenHet woord ‘limes’ is Latijn voor 'grens' en 'pad'.
Terug naar bovenDe Limes loopt van Engeland via Nederland tot aan de Zwarte Zee. In Nederland loopt de Limes door de provincies Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland, van Katwijk via de oude Rijn langs Arnhem naar Duitsland, waarmee het het grootste archeologische monument van ons land is.
Terug naar boven- Sinds 2011 werken de provincies Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland samen met Duitsland en de Limes-gemeenten aan de voordracht van de Neder-Germaanse Limes voor de UNESCO Werelderfgoedstatus. Opname op de UNESCO Werelderfgoedlijst is een belangrijke stap richting de internationale erkenning die dit historisch rijke gebied verdient. Delen ervan - in andere landen - staan al op de Werelderfgoedlijst. De provincies hebben het nominatiedossier aangeboden aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Bij een positief besluit van de ministerraad, zal de minister in januari 2020 het nominatiedosser, samen met Duitsland, indienen bij UNESCO in Parijs. De verwachting is dat in juli 2021, tijdens de jaarlijkse vergadering van het World Heritage Comité van UNESCO, een besluit wordt genomen over de nominatie. Als het besluit positief is, krijgt de Romeinse Limes de status van Werelderfgoed. Met plaatsing op de Werelderfgoedlijst wordt de Limes toegevoegd aan een selectie gebieden die uniek zijn op de wereld. Voor nadere informatie zie de site Limes Werelderfgoed.
- "Wat leert de Romeinse limes ons over de invloed en werking van grenzen? Hoe werken grenzen? En, bepalen grenzen het leven van mensen die in een grenszone wonen? Dit gaat een consortium onder leiding van oudhistoricus en archeoloog dr. Saskia Stevens onderzoeken dankzij een beurs van 4,1 miljoen euro vanuit de Nationale Wetenschapsagenda. Zij kijken bij de beantwoording van deze vragen naar de bekendste en wellicht oudste grens in de geschiedenis: de limes, de grens van het Romeinse Rijk die dwars door Nederland liep. Dankzij deze grote subsidie kan het team van Stevens deze Romeinse grens in een nieuw perspectief plaatsen.
Sporen in de bodem. Uniek in dit project is de integratie van inzichten uit de geesteswetenschappen, de exacte wetenschappen en de archeologie. “Daardoor kunnen we ook verder innoveren”, licht Stevens toe. “Zo zal archeoloog dr. Gertjan Plets de nieuwste methoden uit de ecologische genetica (eDNA) toepassen om ons een beter inzicht te geven in eetpatronen en ziektes in de oudheid. Zoals rioolmetingen tegenwoordig gebruikt worden bij het opsporen van corona virusdeeltjes, kunnen we nu ook oude genetische sporen in de bodem documenteren om de bevolkingsdynamiek in de oudheid in kaart te brengen. Dit is niet enkel revolutionair in Europa, maar wereldwijd. Hoe gaaf is het dat we onderzoek gaan doen naar een toekomstige werelderfgoed site! En dat we aan de wieg zullen staan van de ontwikkeling van nieuwe technieken die ons uiteindelijk een inzicht zullen geven in migratie en ziektes in de oudheid. Dat is de kern van de NWA: verschillende disciplines en het publiek gaan samenwerken."
Rare jongens, die Romeinen. Daarnaast zullen kunsthistoricus prof. dr. Koen Ottenheym en cultuurhistoricus prof. dr. Jaap Verheul onderzoeken hoe onze obsessie met Romeinen en Bataven gedurende de afgelopen 500 jaar heeft bijgedragen aan ons begrip van grenzen en culturen. Samen met een gedetailleerd archeologisch beeld kan deze kritische blik op de selectieve herinnering aan het erfgoed van de oudheid ons helpen het publiek profiel van de limes als nieuwste werelderfgoedsite in Nederland te verstevigen.
Debatten over grenzen en migratie. De Universiteit Utrecht staat niet alleen voor deze uitdaging. In het onderzoek zal ook het publiek een belangrijke rol spelen, zowel bij het opsporen van vondsten als bij de outreach: er zijn bijvoorbeeld plannen voor een documentairereeks voor televisie en er komt een nationale tentoonstelling. Ook is er nauwe samenwerking met exacte wetenschappers van de VU Amsterdam en Wageningen Universiteit om de menselijke mobiliteit in het verleden te reconstrueren. Archeologen van de Saxion Hogeschool en het citizen science PAN project van de VU Amsterdam gaan de archeologie van het grenslandschap gedetailleerd in kaart brengen. En in samenwerking met het Nijmegen Centre for Border Research van de Radboud Universiteit gaan we onderzoeken wat de nalatenschap en interpretatie is van de Romeinse tijd voor ons hedendaagse denken over territoria, grenzen en migratie." (bron: Universiteit van Utrecht, november 2020)
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Limes (online te bestellen).
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - Stichting Romeinse Limes Nederland zet zich in voor het vergroten van de bekendheid van de Romeinse Limes in Nederland. Op hun website vind je meer informatie over het gebied en over onder andere tentoonstellingen, activiteiten en onderwijsprogramma’s.
Reactie toevoegen