Raar

Plaats
Buurtschap
Meerssen
Heuvelland
Limburg

raar_plaatsnaambord_kopie.jpg

Raar is een buurtschap in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, gemeente Meerssen. De buurtschap valt onder het dorp Meerssen. De buurtschap heeft een 'bebouwde kom' en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden (komborden).

Raar is een buurtschap in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, gemeente Meerssen. De buurtschap valt onder het dorp Meerssen. De buurtschap heeft een 'bebouwde kom' en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden (komborden).

Raar

Terug naar boven

Status

- Raar is een buurtschap in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, gemeente Meerssen.

- De buurtschap Raar valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Meerssen.

- De buurtschap Raar is - in tegenstelling tot de meeste andere buurtschappen in ons land - groot en/of dichtbebouwd genoeg voor een 'bebouwde kom' en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden (komborden).

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Raor.

Oudere vermeldingen
1347 Roder, 1382 Roderen, 1391 Roeer, 1392 Raeder, 1402 Rodder, 1422 Roederen, 1474 Rader, 1563 Royer, 1661 Raer, 1803-1820 Raar.

Naamsverklaring
Geen samenstelling van rade, rode en haar 'zandige rug', maar een meervoudsvorm van rode 'rooiing van bos, ontginning'.(1)
In de middeleeuwen nam de bevolking toe. In Zuid-Limburg werden vanuit de al bewoonde beekdalen de plateaus ontgonnen. De bossen werden daar gerooid. Daardoor ontstonden ‘rooi’-ontginningen met plaatsnamen zoals Raar, en plaatsnamen die eindigden op -rode, tegenwoordig -rade, zoals - Bingelrade, - Eckelrade, - Kerkrade, - Wijnandsrade, Amstenrade. Deze namen en dus plaatsen zijn doorgaans ontstaan van de 12e t/m de 14e eeuw. (bron: informatiepaneel ter plekke)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Raar ligt rond de gelijknamige weg, direct O van het dorp Meerssen. De buurtschap ligt verder N van de A79 en het dorp Berg, NO van het dorp Rothem, NW van het dorp Houthem en de stad Valkenburg, W van het dorp Hulsberg, ZW van het dorp Schimmert en Z van het dorp Ulestraten.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1830 telt de buurtschap Raar 17 dagloners, 77 landbouwers, 15 knechten, 3 dienstmeiden, 1 rademaker, 2 schoenmakers en 1 paardenknecht. In 1840 omvat de buurtschap 19 huizen met 148 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 50 huizen met ca. 120 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Medio 20e eeuw is er sprake geweest van een gebedsgenezer in de buurtschap, die in de regio bekend stond als 'het menneke van Raar'.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

Huisnr. 49b
HC architecten en bouwkundig advies heeft recentelijk een zogeheten 'passiefwoning' gerealiseerd in buurtschap Raar, op huisnr. 49b. "Het betreft de nieuwbouw van een ‘passieve levensloopbestendige woning’. De woning is qua elektra zelfvoorzienend door de op het achterterrein aanwezige zonnepanelen en aanwezige accu in de kelder. Verwarming vindt plaats via een warmtepomp en de in de woonkamer en slaapkamer aanwezige hout- en pelletkachels. De toegepaste materialen zijn veelal natuurlijk en voor een deel afkomstig uit de directe omgeving. De binnenwanden zijn voor een groot deel opgetrokken uit Kunradersteen. De toegepaste bakstenen in de buitengevels alsmede ten behoeve van de gewelfde kelders zijn vervaardigd van de op de bouwplaats ontgraven klei. Gezien de relatief beperkte oppervlakte van het toegestane bouwvlak ter plaatse van het perceel is de woning voorzien van een lift, die alle verdiepingen bereikbaar maakt en het pand dus levensloopbestendig maakt.

De kelder aan de voorzijde van het pand is uitgevoerd met authentieke gewelven, compleet met wijnproeflokaal t.b.v. de wijn van de op eigen perceel te verbouwen wijndruiven. Aan de achterzijde van de kelder een binnenzwembad met deels glazen dak, dat in de zomerperiode geopend kan worden en dan ook bereikbaar is vanuit de tuin. Ter plaatse van de begane grond een ruime entreehal, toilet, woonkamer, keuken, bijkeuken en twee slaapkamers met elk een natte cel. Aan de achterzijde een ruim (deels overdekt) terras, dat esthetisch een verlenging is van de woonkamer/keuken. Aan de rechter-achterzijde een hoger gelegen terras als zijnde zonneterras en vanwaar men een riant uitzicht heeft over het achtergelegen dal. Ter plaatse van de verdiepingen twee slaapkamers, werkkamer, badkamer en diverse bergruimten. Aan de achterzijde van de 1e verdieping een dakterras over de volle breedte van het pand vanwaar eveneens uitzicht over het achtergelegen dal." (bron: HC-architecten en bouwkundig advies)

Huisnr. 51
Roks Bouw heeft het buurpand op Raar nr. 51 verbouwd van een traditioneel woonhuis tot een moderne levensloopbestendige woning. "Mocht het nodig zijn dan heeft de bewoner op de begane grond alle benodigde voorzieningen bij de hand. Het bestaande pand is uitgebreid met een royale aanbouw met veel schuine elementen. Het totale vloeroppervlak van de woning is verdubbeld. Er is gebruik gemaakt van bijzondere materialen zoals western red ceder en gepatineerd zink. De kozijnen zijn uitgevoerd in aluminium. Het zinkwerk zorgt voor een bijzondere en moderne uitstraling." (bron: Roks Bouw)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

Lourdeskapel
In 1814 stond aan de provinciale weg in Raar al de eerste kapel, die in 1909 is vervangen door de huidige Lourdeskapel (tegenover huisnr. 51). Voor de rotsachtige achterwand staat een O. L. Vrouwe beeld van Lourdes. Beneden op de vloer staat een beeld van Bernadette Soubirous. De kapel is in 1934, in verband met de verbreding van de provinciale weg,enkele meters verplaatst. Het periodieke onderhoud is lange tijd verzorgd door de voormalige bewoners van de ernaast gelegen hoeve, de familie Beltgens-Ghijsen. Tegenwoordig neemt de bewoner van huisnr. 19 dit voor zijn rekening. Het kapelletje is een gemeentelijk monument.

Mariakapel
De Mariakapel in buurtschap Raar met sluitsteen met het jaartal 1854, op de hoek provinciale weg / Hetjensweg, is eigendom van de Provincie Limburg. De kapel is deels uit mergel opgetrokken. In 1921 is deze door deken Kallen van Meerssen aan de Provincie overgedragen. Een ijzeren kruis siert de top van de gevel. Maria met kind staat op een altaar met een barokke achtergrond. Boven in de ronde timpaan staat het alziend oog van God. - Hier vind je foto's van de beide kapelletjes.

Monumentale panden
In deze buurtschap zijn vele monumentale panden te bewonderen. Vier ervan hebben de status van rijksmonument, zijnde de panden op huisnr. 21, op huisnr. 37/39 (Hoeve Raar), op huisnr. 40 en op huisnr. 47.

- "Monumentenwerk Limburg heeft in opdracht van de particuliere eigenaar de gevel van de monumentale hoeve op huisnr. 40 (dierenpension The Animal Farm) gerestaureerd. Cementgebonden mortel is in het verleden voor zowat alles gebruikt, maar een ding moge nu wel duidelijk zijn: mergel en cement is geen goede combinatie. In dit pand had men in het verleden gekozen voor het aanbrengen van een cementen plint. Verder had men op een aantal plaatsen grote delen van de mergelmuur geëgaliseerd met cementmortel. Het resultaat was dat de mergel haar vocht niet kwijt kon met als gevolg aantasting van de mergel en het loslaten van de cement-mergel verbinding. De plint is opnieuw opgebouwd met daarvoor bestemde materialen. De mergelblokken zijn gerepareerd. De aanwezige muurverf is verwijderd, voegen zijn hersteld, raamdorpels vervangen, de goten zijn vernieuwd, de riolering is aangepast en de windveren zijn vervangen. Wij zijn trots dat we Raar nog een beetje mooier hebben mogen maken." (bron: Monumentenwerk Limburg)

- Het pand op Raar 35 was een van de eerste energieneutrale gebouwen in de buurtschap, met 42 zonnepanelen en 2 thermische Cansolair warmtecollectoren op de gevel. Ook (sinds 2013) het eerste auto-oplaadpunt met zonne-energie en een zwembad gevoed met gefilterd gerecupereerd regenwater van de daken en zonne-energie van de boerderij afkomstig. Water wordt opgevangen in een ondergrondse cisterne onder de oprit die ook de wasmachines, de 4 wc's, de hondendouche alsmede een tuinaansluiting voor de plantenkas/orangerie voorziet. Detail: de geornamenteerde windveren van de daken worden gekenmerkt door een versierpatroon niet afkomstig uit Limburg maar uit Twente, dit omdat een van de vroegere bewoners uit die streek afkomstig blijkt te zijn geweest.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Sinterklaas.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

Fietsen
Wielrenners leven zich hier uit op de Lange Raarberg (Voet: 55 m / Top: 124 m / Gemiddelde helling: 3.9% / Lengte: 1790 m) en op de Korte Raarberg (Voet: 54 m / Top: 124 m / Gemiddelde helling: 4.7% / Lengte: 1510 m). De Lange Raarberg loopt van Meerssen naar Raar (de Korte overigens ook). De helling is meermaals opgenomen in de wielerklassieker Amstel Gold Race. De klim wordt dan eenmaal bedwongen, als derde klim na de Adsteeg in Beek en voor de Bergseweg bij Voerendaal. Opvallend aan deze klim is dat het percentage over de gehele lengte rond de 5% schommelt.

Flora en fauna
- Overzicht van waargenomen dier- en/of plantensoorten in buurtschap Raar (tip: als je onder de tab 'Waarnemingen' weinig of geen resultaten ziet, leg de datum dan een stuk, bijvoorbeeld een jaar, terug).

Terug naar boven

Eten en drinken

Wijngaarden
- "In 2013 hebben wij, Josje en Arno Claessens, boven op de Raarberg in buurtschap Raar een grondstuk door Ralf Baumann en zijn vrouw Eva Witoski laten toetsen voor wijnbouw. Ralf Baumann is een wijnboer uit Albig in Rheinhessen. Samen met zijn vrouw Eva Witowski runt hij in Alzey Rheinhessen een wijnlaboratorium. Zij hebben ons geholpen met de keuze van de juiste rassen gebaseerd op onze specifieke ligging, de bodemgesteldheid, de klimatologische omstandigheden, de historie en gevolgen van lokale ziektes in gewassen enz. Daarna hebben we samen met hem een ontwerp gemaakt voor de wijngaard, de wijnschuur, de vinificatiekelder en de degustatiekelder gemaakt. We hebben met Ralf Baumann de afspraak gemaakt dat we het vak bij hem mochten leren. Daarom hebben we de eerste vijf jaar onze druiven naar Albig gebracht en daar onder zijn supervisie het vinificatieproces doorgevoerd. Een uitspraak van Ralf is: “Één keer slechte wijn in de markt zetten en je naam is voor altijd besmet.” Daarom reisden we jaarlijks acht tot tien keer naar Albig om de diverse stappen in het proces bij te wonen. Stapsgewijs hebben we het vinificatieproces van Albig naar Meerssen overgebracht.

In onze wijngaarden verbouwen wij druiven van de rassen Pinot Noir, Regent, Pinot Meunier, Pinot Blanc, Pinot Gris, Chardonnay. Scheurebe en Sylvaner. We maken uit de Pinot Noir en Regent onze rode wijn. Een deel ervan rijpt 6 maanden op nieuwe eiken vaten. Deze Pinot Noir - Regent Barrique is een absoluut mooie volwassen wijn. Overtuig u zelf. Als we de wijn uiteindelijk rond juli gaan bottelen, maken we daar een feestje van, net als met de druivenpluk eind september." Aldus wijngoed Raar Saint Remi op hun site. Proeverijen en rondleidingen zijn mogelijk: "Onder het genot van een van onze wijnen starten wij in onze gewelfde wijnkelder met een korte presentatie over het ontstaan van ons wijngoed. Vervolgens leiden wij u rond in onze wijngaard, bezoeken we de wijnschuur met daaronder de vinificatiekelder en haar RVS vaten en barriques. Daarna is het tijd voor de wijnproef waar onze diverse wijnen onder het genot van een hapje geproefd kunnen worden."

Het wijngoed is genoemd naar de monniken van Saint Remi uit het Franse Reims, die in Meerssen een Proosdij bouwen en de Basiliek aan de markt. Het zijn deze monniken die de dan nog resterende wijngaarden van aanvankelijk de Romeinen, later de Karloningers, cultiveren volgens Franse maatstaf. Dat duurt tot de komst van Napoleon rond 1800, die alle Nederlandse wijngaarden laat vernietigen. In 2013 hebben Josje en Arno Claessens deze wijntraditie op de Raarberg in buurtschap Raar dus weer nieuw leven ingeblazen.

- "Raar Brut is een verfijnde Nederlandse mousserende wijn van Wijngaard Raarberg, volgens traditionele methode, met een opvallende frisheid vanaf de eerste slok. Een schitterende cuvée van Limburgse bodem die van ieder moment een plezier maakt. Super als luxe aperitief, feestwijn, op een subtiele wijze verfrissend en een tikkeltje Raar!" Voor nadere informatie zie deze reportage met eigenaar Ralph Huydts, die zich de jongste wijnboer van Zuid-Limburg mag noemen en die in 2010 met Wijngaard Raarberg van start is gegaan.

Café
Café Ghijsen, Raar 15.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Raar, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Buurtvereniging: - "Buurtvereniging Raar is aanvankelijk opgericht voor de inwoners van de gelijknamige buurtschap. Inmiddels is onze buurtvereniging gegroeid en hebben wij ook leden van de aangrenzende wegen Korte Raarberg en Lange Raarberg. De buurtvereniging organiseert activiteiten voor al haar leden, dit ter versteviging van de algemene buurtschapsband. Daarnaast zetten wij ons elke twee jaar in om onze buurtschap een mooi toneel te laten zijn voor de processie vanuit de basiliek Meerssen."

Reacties

(4)

In Naamsverklaring staat "plaatsnamen die eindigen op rode of rade zoals" en maar dan alleen maar voorbeelden met rade. Ik mis voorbeelden met rode. Kun je die ook toevoegen ?

Helaas Lex, ik zou het wel willen maar ik kan het niet; ik heb in mijn bronnenmateriaal nagekeken waar dit vandaan kwam, en het kwam van een informatiepaneel ter plekke (wat ik er nu expliciet bij heb vermeld). Meer stond daar kennelijk niet op in dit kader, anders had ik dat er vast wel bij gezet. Ik heb zelf geen idee welke plaats(en) met 'rode' men bedoelt. Als pleister op de wonde heb ik het hele internet nog even afgezocht op wat er nog meer aan wetenswaardigs over deze buurtschap te melden valt (wat ik vaker doe als iemand onderaan een pagina reageert, om die pagina gelijk 'af te maken'), en dat heeft nog wel enkele aardige aanvullingen opgeleverd.

Edit: ik bedenk mij net dat in mijn herinnering een of meer van de in de desbetreffende alinea genoemde plaatsen vroeger met -rode gespeld zijn geweest, dus wellicht doelt men in het kader van 'rode' daarop. Ik heb het nagekeken en deze veronderstelling klopt bij alle genoemde plaatsen. Ik heb de formulering in de alinea in kwestie derhalve iets aangepast (plaatsen die met 'rode' wérden en met 'rade' wórden gespeld).
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

- "Monumentenwerk Limburg heeft in opdracht van de particuliere eigenaar de gevel van een monumentale hoeve gerestaureerd. (...) Helaas heeft men er niet bij vermeld wanneer men dit heeft gedaan en welk huisnr. het betrof, dus als iemand ons dat kan onthullen houden wij ons aanbevolen." Het betreft de hoeve van de hondenkennel (...).
- "Raar 35 was een van de eerste energieneutrale gebouwen in de buurtschap. (...)"

Hartelijk dank voor uw aanvullingen! Ik heb ze verwerkt.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen