Pey

Plaats
Dorp
Echt-Susteren
Midden-Limburg
Limburg

Pey

Terug naar boven

Status

- Pey is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Midden-Limburg, gemeente Echt-Susteren. T/m 2002 gemeente Echt.

- Het dorp Pey heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom sindsdien 'in' Echt.

- Ter plekke staan witte plaatsnaamborden Pey onder blauwe borden Echt, wat suggereert dat het 'slechts' een wijk van Echt zou zijn. De inwoners vinden hun kern echter wel degelijk nog altijd een dorp en maken zich al langere tijd sterk voor erkenning van hun plaats als woonplaats / dorp. Zo hebben de inwoners in 2012 een serie ansichtkaarten uitgegeven waarmee zij hun dorp letterlijk en figuurlijk 'op de kaart' zetten. - Reportage L1 d.d. 8-11-2012 over de strijd van de inwoners van Pey voor erkenning als plaats / dorp.

- Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Hingen, Pepinusbrug (grotendeels) en Schilberg. Samen met het Z buurdorp Slek wordt dit gebied ook wel Groot Pey genoemd.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Pej.

Spelling
In de provincie-atlassen van Topografische Dienst en ANWB en op Google Maps wordt de plaats - ook - als Peij geschreven. Op de plaatsnaamborden staat echter Pey, dus dat is kennelijk de huidige correcte spelling.

Oudere vermeldingen
1835 Pey, 1840 Peij.

Naamsverklaring
Ontstaan uit pede 'moeras', vergelijk de Pee (uitspraak Pei) in Schaft, en Peischoor en de Peivenne in Borkel (zie eveneens de link hiervóór, want 'Borkel en Schaft' wordt tegenwoordig als één dorp beschouwd).(1)

Terug naar boven

Ligging

Pey ligt direct ZO van Echt, O van de spoorlijn Roermond-Sittard, rond de provincialeweg N276.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Pey 87 huizen met 434 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 2.000 huizen met ca. 5.000 inwoners, verdeeld in de dorpskern (met ca. 1.000 huizen en ca. 2.500 inwoners), buurtschap Schilberg (die tegenwoordig een geheel vormt met het dorp) (met ca. 700 huizen en ca. 1.800 inwoners) en het buitengebied (met ca. 300 huizen en ca. 750 inwoners). Hingen in het noorden wordt tegenwoordig ook tot het dorpsgebied gerekend, maar hoorde van oudsher bij Echt.

Terug naar boven

Geschiedenis

In 1875 wordt het dorp, na veel strijd met gemeente en bisdom, een zelfstandige RK parochie. In 1932 wordt de buurtschap Schilberg van de parochie Echt naar die van Pey overgeheveld.

‘Pey, het actiefste dorp van Nederland’, aldus de documentaire in de serie ‘Achter de dijk’ van de NOS, van 28-1-1992. ‘Sport- en carnavalsverenigingen, fluit- en trommelcorpsen, scouting- en hondenclubs en een fanfare; je kunt het zo gek niet bedenken of dit dorp heeft het. Maar liefst 109 verenigingen zijn er te vinden in en rond dit Limburgse dorp’, schreef Wouter van Kooten als toelichting op het programma in Studio.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "De gemeenteraad van Echt-Susteren heeft een aantal jaren geleden, vanwege demografische ontwikkelingen, de economische recessie en maatschappelijke tendensen (o.a. ontwikkelingen in het sociaal domein) besloten tot gebiedsgericht besturen van onze gemeente. Hiervoor moesten gebiedsvisies en dorpsontwikkelingsplannen worden opgesteld, waarin vanuit verschillende gemeentelijke beleidsterreinen – integraal - wordt gekeken naar de meest wenselijke ontwikkeling van een dorp of kern. In Pey zijn enkele situaties die vragen om een integrale gebiedsvisie. Het gaat dan om vragen als: Hoe om te gaan met de leegstand of uitbreiding van winkels in de kern? Hoe om te gaan met de woningbehoefte en de realisatie van de leefbaarheidsvoorzieningen (gemeenschapshuizen) zoals in de andere kernen is gebeurd, alsmede de verbetering van verkeersknelpunten en de upgrading van het openbaar gebied / herinrichting van straten en pleinen. Al deze vragen kunnen niet los van elkaar worden beantwoord. Daarvoor is in 2017 de Gebiedsvisie Pey opgesteld, die ontwikkelingen beschrijft, analyses maakt en mogelijke oplossingsrichtingen voor diverse knelpunten aandraagt.

De verwachting is dat de gebiedsvisie de komende jaren richting kan geven aan voorstellen en besluiten over de leefbaarheid van Pey. De in de visie genoemde projecten behoeven nog een nadere uitwerking. Voor sommige locaties moet nog – afhankelijk van het resultaat van lopende onderhandelingen - het voorkeursscenario worden vastgesteld. Op andere plekken kon al in 2018 met de verbeteringen worden gestart. De gebiedsvisie is gemaakt in nauwe samenwerking met klankbordgroep Groot Pey en is besproken met diverse verenigingen en instanties. Op 23 november 2017 heeft een drukbezochte bewonersavond plaatsgevonden, waar de visie nader is toegelicht." (bron: gemeente Echt-Susteren)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Pey heeft 1 rijksmonument*, zijnde de RK kerk. In 1861 wordt de neogotische RK kerk Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen gebouwd, naar ontwerp van de bekende Roermondse architect Pierre Cuypers. Van eind jaren negentig tot 2007 is de kerk gerestaureerd. Het Verschueren-orgel dateert uit 1931. - Site parochie Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen.
* De onder de link genoemde wegkapelletjes vallen namelijk onder de buurtschap Schilberg en worden daarom aldaar beschreven.

- Mariakapel.

- De in de regio bekende abdij Lilbosch bevindt zich in de buurtschap Pepinusbrug en wordt daarom aldaar beschreven.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. Met carnavalsvereniging v.v. De Aester Sjaelen Uul is iets bijzonders aan de hand. Pey is de enige plaats in carnavalsland die een republiek is, met een President (en een Prins, natuurlijk), van het ‘Riek van de Aestersjaelen Uul’. In 1955 heeft het zich afgescheiden van het Carnavalsrijk Echt, als het Aesterriek (= rijk van de Ekster).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- O en NO van Pey begint een groot bos- en heidegebied, deels beeklandschap, afgewisseld met landbouwgronden. Met natuurgebied Het Marissen.

Terug naar boven

Beeld

- Op de site Pejjerlandj vind je vele oude foto´s, ansichtkaarten, krantenartikelen, bidprentjes e.d. betreffende Pey en omgeving.

Terug naar boven

Links

- Onderwijs: - Basisschool Patricius is een school die gegeven de omstandigheden maximaal presteert en rendeert. Dicht tegen maximale leerling capaciteit aan, maar nog binnen de grens van goede kwaliteit, beschikbare gezonde fysieke ruimte, aanvaardbare werkdruk en een goede ouder- en leerlingtevredenheid. De leerlingen zijn voor het overgrote deel afkomstig uit de kernen Pey, Hingen en ook uit de nieuwbouwwijken Schilberg en ’t Thaal. Goed onderwijs is voor het team van basisschool Patricius in elk geval onderwijs dat tegemoet komt aan de behoeften en de vragen van elk kind. Daartoe stemmen ze het onderwijs in aanbod van leerstof op drie niveaus af op behoeften, interesses en passies van kinderen, ervaringen, belevingswereld en actualiteit. - Het pand biedt ook onderdak aan de kinderopvang van Wee-Play,

- Sport: - Voetbalvereniging RIOS '31 wordt in 1965 Landskampioen Amateurs - voor een dorp van een paar duizend inwoners met recht een nationale prestatie. Veel mannelijke inwoners van Pey waren destijds mijnwerkers, zoals gebruikelijk in menige Zuid- en Midden-Limburgse plaats. Bij gelegenheid van het landskampioenschap verscheen in ‘Koelpieten’, een publicatie van DSM (1988, 5e in de serie Kaole en Eike) een bijzondere column, die als volgt begint: "Vanuit de Midden-Limburgse gemeente Echt daalden dagelijks enkele honderden koelpieten af in de ondergrondse werken van de Limburgse mijnen. Het leeuwendeel was werkzaam in de Staatsmijn Maurits in Lutterade Geleen. Na de oorlog was daar een gemeentepijler in bedrijf. Daarin waren uitsluitend mensen uit de gemeente Echt werkzaam.

Het werd geen succes. De mannen uit het Land van Pepijn vormden in de afzonderlijke kerkdorpen wel een hechte gemeenschap, in gemeentelijk verband gezien zeker niet. Er was zelfs sprake van naijver. Vooral op het gebied van sport. De mijnwerkers uit Echt zwoeren trouw aan EVV en die van Pey aan RIOS ('Rooms In Onze Sport'). De plaatselijke derby’s tussen beide ploegen leverden weken vóór en ná het treffen, zowel onder- als bovengronds, in de kroegen en in de autobussen, die de mijnwerkers naar de koel vervoerden, een zee aan gespreksstof op.

Op de lange termijn gezien won RIOS. De Golsteins, Verkooyens en andere gevestigde namen legden door de jaren heen de grondslag voor de kampioenstitel in de hoogste afdeling van het amateurvoetbal. De ploeg uit een klein arbeidersdorp met een schamele voetbalwei moest het opnemen tegen topploegen uit Nederland. Op 11 juli 1965 werd RIOS landskampioen. In Pey werd Papendrecht met 5-0 verslagen. Trainer Stephan, een buitenlander, zweepte zijn mannen op tot onvergetelijk voetbal. De naam RIOS werd massaal geklad op luchtkokers en andere schrijfplekken die pispotpoëten zowel onder- als bovengronds aantroffen. ‘RIOS nao veure’, gold als strijdkreet. De supporters van Echt maakten daar spottend van: ‘RIOS nao veure, ouch de keeper!’. "Maar die van RIOS", zo vervolgt de column, "hadden toen al een idee van hoe modern voetbal gespeeld moest worden". (3)

- "Hengelsportvereniging Pey en Omstreken is opgericht in 1985 en is aangesloten bij Sportvisserij Nederland en Sportvisserij Limburg. Ons clublokaal is Café 't Hingen. We zijn een vereniging met gemiddeld 100 leden en vissen gedurende het jaar een 9- tal wedstrijden zowel met de feeder alsook met de vaste stok."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Pey.

Reactie toevoegen