De piepkleine buurtschap Perkpolder is landelijk bekend van het veer Kruiningen-Perkpolder, dat in 2003 is opgeheven wegens het gereedkomen van de Westerscheldetunnel. Op de foto de dubbeldeksveerboot Prins Willem-Alexander. (© https://www.psdnet.nl/)
Buurtschap Perkpolder was al klein, en door de recente afbraak van de twee boerderijen aan de Perkstraat is de buurtschap nog kleiner geworden. Deze boerderij stond in het N van de Perkstraat.
Dit is de andere afgebroken boerderij in de Perkstraat in buurtschap Perkpolder. Deze lag in het Z van de straat. (© van beide afbeeldingen: Google)
- Perkpolder is een polder en buurtschap in de provincie Zeeland, in de streek Zeeuws-Vlaanderen, gemeente Hulst. T/m 2002 gemeente Hontenisse.
- De buurtschap valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Walsoorden.
- De buurtschap Perkpolder staat in de atlassen zoals (1) niet als zodanig vermeld.
- De buurtschap Perkpolder heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam, zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.
Terug naar bovenNaamgeving
De buurtschap Perkpolder is genoemd naar de ligging in de gelijknamige polder. Waar de polder naar genoemd is, is ons vooralsnog niet bekend.
De buurtschap Perkpolder ligt rond de wegen Perkpolderhaven, Zeedijk (het gedeelte van deze weg ZO van de weg Doorndijk en N van de weg Kalverdijk) en de tegenwoordig onbebouwde Perkstraat, en ligt N van de dorpen Kloosterzande en Walsoorden en grenst in het N en O aan de Westerschelde. De buurtschap ligt verder NO van het dorp Ossenisse, Z van de dorpen Kruiningen en Hansweert en ZW van het dorp Waarde.
Terug naar bovenDe buurtschap Perkpolder omvat enkele huizen en een enkel bedrijfsgebouw, met ca. 10 inwoners.
Terug naar bovenVeerdienst
Sinds 1828 is in deze omgeving sprake van de veerdienst 'Hansweert-Walsoorden'. In de jaren dertig van de 20e eeuw wordt besloten de dienst te verplaatsen naar respectievelijk Kruiningen en Perkpolder, omdat daar, gezien het toenemende vervoersaanbod, meer ruimte is voor uitbreidingen. In 1940 komt de veerhaven gereed en wordt het traject 'Hansweert-Perkpolder'. Na het gereedkomen van de haven in Kruiningen in 1943 wordt de haven van Hansweert verruild voor die van Kruiningen. Met de tram kan men vanuit hier verder naar Kloosterzande en Hulst. Haven en schepen zijn diverse keren uitgebreid en gemoderniseerd. Vanaf 1968 wordt er gevaren met grote dubbeldeksschepen. Na 60 jaar in functie te zijn geweest, is de veerdienst in 2003 opgeheven in verband met het gereedkomen van de Westerscheldetunnel. - Nadere informatie over de geschiedenis van het veer Kruiningen-Perkpolder.
- "In maart 2003 is de Westerscheldetunnel in gebruik genomen en is de bestaande veerdienst Kruiningen-Perkpolder opgeheven. Dit verdwijnen van de sinds 1943 bestaande veerdienst heeft geleid tot ruimtelijke gevolgen (de voor de veerdienst aangelegde infrastructuur bestaande uit veerhaven, veerplein, weginfrastructuur heeft zijn functie volledig verloren) en sociaal-economische gevolgen (afname leefbaarheid, verlies werkgelegenheid). Om die sociale en economische gevolgen tegen te gaan hebben de gemeente Hulst en de provincie Zeeland het initiatief genomen om door middel van een aantal nieuwe functies het gebied een nieuwe sociaal-economische impuls en perspectief te geven. Nieuwe functies, zoals jachthaven, wonen, golfbaan en natuur- en landschapsontwikkeling, die aansluiten op de kwaliteiten en kansen van de Kop van Hulst en op de door Rijkswaterstaat uit te voeren natuurcompensatie en het mogelijk maken om de overbodige infrastructuur van veerplein, veerhaven en wegverbinding te transformeren en her in te richten.
Via een traject van intentieovereenkomst van de bij de start van de gebiedsontwikkeling betrokken overheden (gemeente, provincie, Rijkswaterstaat), er bij betrekken van marktpartijen en planvorming op basis van ontwikkelingsplanologie heeft dit geresulteerd in een concrete visie op de Gebiedsontwikkeling Perkpolder. Deze visie omvat de samenhangende ruimtelijk-functionele ontwikkeling voor het gebied gelegen tussen de kernen Kloosterzande /Walsoorden, de Westerschelde en de Kop van Hulst. In deze gebiedsvisie willen gemeente Hulst, provincie Zeeland, Rijkswaterstaat Zeeland en de marktpartijen AM en Rabo Vastgoed, de Kop van Hulst een nieuwe economische impuls geven door de combinatie van natuur, landschap, recreatie en wonen.
In de visie zijn de volgende ontwikkelingen en projecten opgenomen: Natuur: realiseren van 75 ha buitendijkse natuur in het gebied ten zuiden /zuidoosten van de veerhaven (in oostelijk deel van de Perkpolder, de Noordhofpolder en de Noorddijkpolder), waarbij inbegrepen de reeds vastgelegde 40 ha natuurcompensatie in de polder ingevolge de tweede verdieping van de Westerschelde. Recreatie: aanleg van een jachthaven met 350 à 500 ligplaatsen in de voormalige veerhaven; voorzien in de mogelijkheid tot aanleg van een volwaardige golfbaan (18 holes, clubhuis, oefenfaciliteiten) met een natuurlijk karakter, passend binnen het gebied; bouw van een hotel op het voormalige veerplein (hooggeclassificeerde accommodatie, 70 à 80 kamers, restaurant); uitbreiden van bestaande recreatieve voorzieningen. Wonen: bouw van 250 permanente woningen op het voormalige veerplein; bouw van 200 deeltijdwoningen in de Westelijke Perkpolder; voorzien in mogelijkheden voor de bouw van maximaal 5 permanente woningen in het zuidelijk gebied van de polder.
Landschap: ontwikkelen van een halfopen landschap in de zone westelijk van de N689 tussen Kloosterzande en de Westelijke Perkpolder. Waterkering / infrastructuur: het in samenhang met de buitendijkse natuurontwikkeling binnenwaarts verleggen van de huidige primaire waterkering langs de Westerschelde (aanleg een nieuwe primaire waterkering van circa 1.700 meter lang); bieden van ruimte voor het uitvoeren van een pilot naar een innovatief concept van "waterkeren in de breedte" (pilotproject ComCoast); aanpassen van de N689 (gedeelte veerplein-Kuitaart) tot tweebaansweg en herinrichten tot een landschappelijk interessante en afwisselende route; waar nodig aanpassen van wegen en waterlopen.
De essentie van bovenvermelde Gebiedsontwikkeling Perkpolder is de verbinding tussen natuur, landschap, recreatie en wonen binnen één integraal concept en één samenhangende ruimtelijke inrichting en een hoogwaardig verblijfsklimaat. De combinatie en synergie van deze functies moet leiden tot de impuls voor de lokale en regionale economie en de leefbaarheid. De planvorming voor deze gebiedsontwikkeling is thans zo vergevorderd dat regeling ervan in een bestemmingsplan actueel is.
Het plangebied van de Gebiedsontwikkeling is thans geregeld in het bestemmingsplan Buitengebied-Noord (2002). De daarin opgenomen regeling is afgestemd op het huidig gebruik (voornamelijk agrarisch gebruik) en voorziet niet in de beoogde gebiedsontwikkeling. Deze gebiedsontwikkeling omvat een transformatie waarbij landbouwgrond uit productie wordt genomen en daarmee gevolgen heeft voor de huidige (agrarische) gebruikers van de betreffende gronden. Dit gebeurt op basis van een zorgvuldige afweging van belangen. Uitgangspunt daarbij is dat vrijwilligheid bij grondafstand voorop staat en dat voor agrariërs in het gebied waar ontwikkelingen zijn gepland wordt gezocht naar een passende oplossing voor een duurzame bedrijfsvoortzetting. Dit Bestemmingsplan Gebiedsontwikkeling Perkpolder (2008) bevat de noodzakelijke ruimtelijke en planologische onderbouwing en juridische regeling voor de beoogde gebiedsontwikkeling." Nadere informatie vind je op de site van Projectbureau Perkpolder. - Nieuws van deze Gebiedsontwikkeling op Facebook. - Na het hiervoor beschreven en gelinkte bestemmingplan is een Bestemmingsplan 1e herziening verschenen.
Omwonenden staan niet te juichen bij de plannen, omdat ze er niet vooraf bij betrokken zijn, er volgens hen onvoldoende rekening is gehouden met de belangen van de landbouw, ze de plannen te grootschalig vinden, te ingrijpend voor het landschap en twijfels hebben over de baten voor de regio. Zie verder het interview met akkerbouwer Marnix Verbrugge in BN/De Stem d.d. 4-9-2008. Studenten van de HAS Den Bosch hebben daarom in 2008 een alternatief Plan Perkpolder opgesteld, dat wel rekening houdt met de belangen van de omwonenden.
Het voornaamste verschil tussen beide plannen is, dat de golfbaan in het alternatief van de studenten plaats maakt voor wandel-, fiets-, kano- en ruiterroutes. Verder maakt een manege met poloveld op het terrein van de voorheen leegstaande - en recentelijk afgebroken - boerderij aan de Perkstraat er deel van uit. De gemeente en de provincie vinden deze kleinschaliger recreatieve functies echter "geen volwaardig alternatief" voor de golfbaan. Die voorziening is volgens de makers van het originele plan "vanwege het verbindende karakter, de trekkersfunctie en de landschappelijke aantrekkelijkheid een hoofdonderdeel van de gebiedsontwikkeling". Gemeente en provincie noemen het alternatief verder "summier onderbouwd". De ingebrachte recreatiemogelijkheden kunnen wel uiterst waardevol zijn, maar dan alleen als aanvulling op het project zoals de overheden en de marktpartijen dat zelf voor ogen hebben, zo stellen zij.
De in 2017 opgerichte Stichting Schone Polder zet zich in voor de bescherming van milieu, natuur, land en water in de Perkpolder en omringende polders in Zeeland. De stichting heeft als eerste prioriteit om de aanvoer van miljoenen kuubs vervuilde grond, waarvan de inkomsten de Gebiedsontwikkeling in dit gebied moeten financieren, tegen te gaan om, aldus de stichting, "een milieuramp in het gebied te voorkomen". De stichting heeft advocaat Rogier Hörchner ingeschakeld om uit te zoeken welke zorgpunten er zijn m.b.t. dit project, die eerst opgelost moeten worden vóór dit project zou kunnen doorgaan. De advocaat noemt het o.a. zorgwekkend dat de projectontwikkelaar niet hoeft te betalen voor de grond waarmee de polder wordt opgehoogd, maar er geld voor toe krijgt.
Volgens Hörchner gaat het om een bedrag van 11 miljoen euro: "Blijkbaar is er een partij die zo graag van die grond af wil, dat ze daar een flinke zak geld voor over heeft." Maar als de projectontwikkelaar na het storten van de grond failliet gaat, dan zit de gemeente Hulst met de vervuilde grond. Zonder dat Hulst geprofiteerd heeft van de 11 miljoen euro die het oplevert. En zo heeft Hörchner nog een lijst met risico's en 'zaken die niet kloppen' geïnventariseerd, die hij in februari 2018 aan B&W en de gemeenteraad heeft gezonden. Hij stelt dat alle seinen voor het project op rood staan en dat het volgens hem anno februari 2018 voor de Hulster politiek niet mogelijk is om op rationele en zakelijke argumenten het vertrouwen in het project uit te spreken. (bron en voor nadere informatie zie: Omroep Zeeland, 6-2-2018)
Laatste stand van zaken: in juni 2019 heeft de huidige ontwikkelaar van het project, Hulst aan Zee (HAZ), het Masterplan voor de ontwikkeling van het gebied Perkpolder gepresenteerd aan de gemeenteraad en andere belangstellenden. De opdracht was een gebied te ontwerpen met verschillende functies: woningen, hotels, jachthaven, golf, natuur en recreatie. Een plek waar je het hele jaar door prettig kunt wonen en leven, waar je tot rust kunt komen en genieten van de omgeving; je kunt er picknicken, wandelen, fietsen en de wind voelen in je gezicht. Daarbij is geluisterd naar ideeën die door omwonenden, dorpsraden en andere belanghebbenden zijn geopperd tijdens een bijeenkomst in april 2019.
"De golfbaan wordt een topgolfbaan, met 18 holes die zicht hebben op het water van de Schelde, een glooiend landschap en ook nog eens de mogelijkheid om verschillende loops te lopen, zodat het golfen op die plek nooit saai wordt. Daarin onderscheiden we ons. Het wordt een robuuste golfbaan in de natuur", lichtte architect Lieve de Cock van bureau LiPS toe. Voor het ophogen van het gebied wordt niet de aanvankelijk beoogde 8, maar 4 miljoen kuub grond gebruikt. Uitsluitend schone grond, aldus de architect. De aanleg van het gebied duurt ongeveer 10 jaar, te starten bij het Veerplein en een oefengolfbaan aan het stuk Westelijke Perkpolder. Men verwacht eind 2019 te starten met de vergunningaanvraag. De bouw begint naar verwachting medio 2021. In juli 2019 heeft de voltallige gemeenteraad het Masterplan goedgekeurd.
- Perkpolder is een van de 10 pilotprojecten voor beheer en inrichting van de kustzones in West-Europa. Het doel is dat het kustgebied veiliger en aantrekkelijker wordt om in te wonen, te ondernemen en te recreëren. Nadere informatie over dit zogeheten ComCoast Project Perkpolder.
- De 2 boerderijen aan de Perkstraat zijn recentelijk afgebroken, vermoedelijk in verband met de hierboven beschreven Gebiedsontwikkeling.
Terug naar boven- Rond 1990, in 2013 en in 2015 voor het laatst (er komt geen vervolg meer) was er Popfestival Perkpop (september), een benefietfestival ten bate van culturele doelen in de regio van de voormalige gemeente Hontenisse. Uit de opbrengst ondersteunde men lokale initiatieven. Alle deelnemende artiesten en uiteraard de vrijwilligers verleenden belangeloze medewerking. Het aandeel van de bezoeker kon bestaan uit een vrijwillige bijdrage bij entree, de aanschaf van een Perkpop T-shirt, de consumpties die men gebruikte en natuurlijk het enthousiaste applaus voor de optredende artiesten.
Terug naar boven- Sinds 2005 is er in de maanden juli en augustus weer een vaarverbinding met Zuid-Beveland, middels het toeristische voet- en fietsveer de Atol (Hansweert-Perkpolder). In 2011 waren er problemen omdat de haven van Perkpolder geleidelijk aan het dichtslibben was, maar Rijkswaterstaat heeft in 2012 gebaggerd waardoor de haven er weer even tegen kan.
- Rijkswaterstaat heeft als onderdeel van de Gebiedsontwikkeling Perkpolder, en als natuurcompensatie voor de verdiepingen van de Westerschelde, in 2015 75 hectare van deze polder teruggegeven aan de Westerschelde. Hierdoor is een nieuwe buitendijks getijdengebied gevormd met slikken en schorren die droogvallen tijdens eb en weer onderlopen bij vloed, middels een aangelegde bres van 400 meter in de zeedijk tussen Perkpolder en Walsoorden. Dit nieuwe ecologisch waardevolle natuurgebied draagt ook bij aan een mooi en aantrekkelijk landschap om te wonen en te recreëren.
Het zoute water komt hierdoor wél veel dichter naar het akkerbouwgebied, wat tot ongewenste verzilting zou leiden. Samen met onderzoeksinstituut Deltares is gezocht naar een oplossing en die is gevonden in een ingenieus nieuw type kwelscherm (een wereldprimeur), dat het zoute water opvangt dat onder de dijk van de Westerschelde door sijpelt. Het scherm bestaat uit 60 kwelbuizen van elk 15 meter lang die verticaal in de bodem zijn geslagen. Door de eb- en vloedwerking van de zee drukt een zoutwaterkolom van 5 meter op de Westerscheldebodem. Daardoor schuift zout water diep onder de dijk door. De kwelbuizen vangen die stroom van zout water op en beschermen zo de zoetwaterbel onder de akkers van akkerbouwer Marnix Verbrugge, die hier op 90 ha kleigrond aardappelen, peen, tarwe, suikerbieten, uien en bonen teelt. Met de zoetwaterbel onder de grond kan hij in de zomer zijn land beregenen. Ook drinkwaterwinning blijft hierdoor mogelijk. Zie ook het artikel in de Volkskrant over het Perkpolderse kwelscherm.
De werkzaamheden zijn gecombineerd met het ophogen tot dijkhoogte en bouwrijp maken van het Veerplein. Het Veerplein ligt nu als een bastion in het landschap. Hierop worden in een latere fase 250 woningen en een hotel met wellnesscentrum gerealiseerd.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Perkpolder (online te bestellen).
Terug naar boven- Algemeen: - Reportage over Perkpolder en de dorpen in de omgeving door journalist Ronald van den Boogaard.
Reactie toevoegen