Overlangel

Plaats
Dorp
Oss
Noordoost-Brabant
Noord-Brabant

Overlangel

Terug naar boven

Status

- Overlangel is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente Oss. T/m 31-3-1941 gemeente Herpen. Per 1-4-1941 over naar gemeente Ravenstein, in 2003 over naar gemeente Oss.

- Onder het dorp valt in de praktijk ook de buurtschap Keent. Voor de postadressen lagen beide t/m 2016 'in' Ravenstein, omdat de Ravensteinse kernen in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam hadden gekregen in het postcodeboek. In 2017 is dit alsnog gebeurd. Het dorp Overlangel heeft postcode 5357 gekregen en is daarmee een formele woonplaats voor het postcodeboek geworden; de buurtschap Keent postcode 5359, en is daarmee ook een formele woonplaats voor het postcodeboek geworden, nadat zij dat enkele jaren eerder al waren geworden voor de gemeentelijke Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG).

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
Ca. 1100 Langelo, 1191 Langele, 1312 kopie 14e eeuw Langhel, 1556 Overlangel.

Naamsverklaring
Samenstelling van lang 'langgerekt' en lo 'bos op hoge zandgrond' (waarvoor zie verder bij 't Loo), met de toevoeging over 'boven, stroomopwaarts' ter onderscheiding van het verderop gelegen Neerlangel. Op welke van de twee de oudste vormen betrekking hebben, is moeilijk vast te stellen. De lokalisering van de oudste vorm is onzeker.(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp het Nachtgraversrijk (ook Neerloon en Keent vallen daar onder).

Terug naar boven

Ligging

Overlangel ligt ONO van Oss, ZO van Ravenstein, NO van Herpen en grenst in het O aan een oude afgesneden Maasarm en in het W aan de N277 (Ravenstein-Zeeland e.v.).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Overlangel 45 huizen met 330 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 200 huizen met ca. 500 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

In de middeleeuwen was aanvankelijk alleen sprake van het dorp en de heerlijkheid Langel, in het Land van Herpen. Het gebied is echter al veel ouder qua bewoning. Recent archeologisch onderzoek toont aan dat de nederzetting mogelijk al in de IJzertijd werd bewoond. In 1360 is Ravenstein gesticht, midden in het gebied Langel, dat daarmee dus in tweeën werd gedeeld. Daardoor is men vanaf die tijd gaan spreken van Neerlangel W van Ravenstein en Overlangel O van Ravenstein. Ravenstein kreeg in 1380 stadsrechten en het centrum van de macht in dit gebied verschoof van Herpen naar Ravenstein. Over- en Neerlangel en Herpen werden toen deel van het nieuwe Land van Ravenstein.

Toen de Maas hier nog niet was afgesneden, had Overlangel een haven met een bijbehorende bloeiende handel in o.a. steenkool, graan, wijn en hop. Tevens was er een scheepswerf die veel mensen werk bood. Vanaf de tweede helft van de 19e eeuw, toen zeilschepen werden vervangen door stoomboten, werd het al rustiger in de haven. De doodsteek kwam in 1938, toen de Maasarm alhier werd afgesneden en het scheepvaartverkeer hier dus niet meer langskwam. De mensen die voorheen in de scheepsbouw werkten, werden keuterboertje of vonden voor een mager loontje een baan in Oss of Ravenstein. Op de kaart van de voormalige gemeente Herpen (zie aldaar) kun je nog goed zien hoe de Maas hier vroeger liep.

Het Antonius Abtgilde van Overlangel is in 1894 ontbonden. Zie de link voor het bijzondere verhaal over opkomst en ondergang van dit gilde. Het gildezilver is te bewonderen in het Museum voor Religieuze Kunst te Uden.

Overlangel heeft geen winkels meer, wel nog een rijdende kruidenier en een horecagelegenheid die tevens fungeert als dorpshuis.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Café Petjes Bar, dat tevens als dorpshuis fungeerde en ook onderdak bood aan de carnavalsvereniging en de voetbalvereniging, is in augustus 2017 afgebrand. Het carnaval van februari 2018 is daarom in een tijdelijk opgebouwde tent op die plek gevierd.

- In 2011 is het nieuwbouwwijkje Asboom gerealiseerd, aan de gelijknamige straat, met ca. 15 woningen.

- Basisschool Sint Antonius Abt heeft in 2014 de deuren moeten sluiten omdat het aantal leerlingen te klein was geworden om nog verantwoord door te kunnen gaan.

- Het schoolgebouw is herbestemd tot Kringloopwinkel Overlangel. De verenigingen uit het dorp kunnen in een speciale ruimte van het gebouw gebruik blijven maken. De Kringloop vervult ook een maatschappelijke functie doordat iedereen, bijvoorbeeld ook bejaarden en eenzamen, welkom is om een kopje koffie of thee te komen drinken. Hun doel is verder om te streven naar een maximaal hergebruik van goederen en materialen, om daardoor sociale werkplekken te creëren en een bijdrage te leveren aan de verbetering van het milieu. Vrijwilligers zijn altijd welkom en kunnen een bijdrage leveren aan bijvoorbeeld de afdelingen etaleren, kleding, keuken, bezorgdienst, muziek, elektronica, boeken of de koffiehoek. Dit kan als vrijetijdsbesteding of als reïntegratie-doel.

- De accommodaties van Voetbalvereniging OKSV en Korfbalvereniging TOG zijn verouderd en Overlangel, Neerloon en Keent hebben geen ontmoetingsruimte. De verenigingen denken drie vliegen in één klap te kunnen slaan door de verenigingen op een van de bestaande complexen samen te voegen en daar tevens een ontmoetingsruimte voor de dorpen te creëren. De dorpen hebben hier 2 scneario's voor opgesteld, die door de gemeente verder worden uitgewerkt en op haalbaarheid worden beoordeeld. De laatste stand van zaken vind je op de pagina Fusie / Samenwerking TOG / OKSV.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Overlangel heeft 4 gemeentelijke monumenten, zijnde pastorie Diephuis op Kerkstraat 18, de T-boerderij op Maasdijk 4, de langhuisboerderij op Maasdijk 5 en de langgevelboerderij op Overlangelseweg 6.

- De RK Kerk Sint Antonius Abt is in 1854 gebouwd in een vroege neogotische stijl. In dat jaar wordt de plaats een zelfstandige parochie. De kerk is gefinancierd door de familie De Bruijn, die vermogend was geworden door de wijnhandel. Sinds ca. 1500 was hier al een Sint Antoniuskapel, die onder de parochie Herpen viel. De kerk heeft een heel bijzondere en bijzonder fraaie torenspits, namelijk geheel van gietijzer en opengewerkt. Een zeilschip bekroont de spits. - Reportage van 17 min. over de Sint Antoniuskerk.

- Beschrijving orgel Sint-Antoniuskerk.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. Aan de carnavalsoptocht in het dorp doen creaties uit de hele regio mee. Het kleine dorp heeft een hele reeks carnavalsverenigingen, waaronder carnavalsvereniging De Nachtgravers, die er ook is voor Neerloon en Keent.

- De Zomermarkt (3e zondag van juli, van 09.00-17.00 uur, in 2020 voor de 33e keer) is naar eigen zeggen de grootste tweedehandsgoederenmarkt van Noord-Brabant. De markt wordt georganiseerd door OKSV, TOG en De Nachtgravers. De opbrengst van de markt komt geheel ten goede aan de clubkas van deze drie verenigingen. De zomermarkt heeft een geheel eigen karakter. Van de 300 verhuurde kramen komt ruim de helft van de kraamhouders uit Overlangel, Neerloon of Keent. Daarbij komen veel oud-inwoners die dag weer terug, op bezoek bij familie of bekenden. Dit zorgt voor een gezellige sfeer. Naast de kramen zijn er nog vele grondplaatsen waar spullen aan de man worden gebracht. Dit gaat van zolderopruiming tot bijna professionele verkopers van tweedehands goederen. Levende have is niet toegestaan. Er zijn diverse locaties waar je kunt zitten, genieten van een hapje en drankje, van muziek en van de activiteit op de markt. Er is ook vermaak voor de kinderen. De entree is 3 euro, kinderen tot 12 jaar hebben gratis entree. Parkeren is gratis.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- ZW van Overlangel liggen enkele poelen en wielen in en om de Hertogswetering.

Terug naar boven

Links/voorzieningen

- Algemeen: - Site van en over Overlangel.

- Belangenorganisatie: - Er is een Klankbordgroep Neerloon, Overlangel en Keent (NOK) die opkomt voor de belangen van deze kernen. Voor zover ons bekend is deze instelling niet met een site op het internet aanwezig.

Muziek: - Blaaskapel 't KON (wat staat voor Keent, Overlangel en Neerloon) is in 1995 ontstaan vanuit het Parochiekoor van de St. Antonius Abt kerk. Op hun site vertellen ze bescheiden en niet gespeend van humor over het ontstaan en de ontwikkeling van hun vereniging: "Het begon met geleende muziekinstrumenten van een kapel uit Megen, er werd een oefenmeester aangetrokken en met driftig studeren begon voor deze enthousiaste mensen, die op een enkele uitzondering na nog nooit een blaasinstrument hadden bespeeld of noten hadden gelezen, het bestaan van een heuse blaaskapel. Het begin was aarzelend met eenvoudige, eenstemmige en korte liedjes met een zeer beperkt bereik in toonhoogte, maar met een enthousiasme geblazen dat het leek alsof het toen al volop feest was. Als enorme morele steun vroegen sommige mensen uit Overlangel of Neerloon toen meteen om hun feest op te luisteren met blaasmuziek, en zo kroop men steevast in elke feestzaal bij elkaar in een hoekje uit vrees dat men hen wellicht nog zou horen ook.

Door veel inzet en oefenen werd het snel veel beter en werden de arrangementen meerstemmiger en polyfoner. Nu bestaat de blaaskapel al ruim 20 jaar en kan men bogen op een repertoire met diverse goed gearrangeerde stukken muziek die met veel verve worden geblazen. Langzamerhand heeft blaaskapel 't KON een vaste plek veroverd in de gemeenschappen van Overlangel, Neerloon en Keent, en zijn zij een niet te missen muzikale ondersteuning bij allerlei festiviteiten. Zelfs buiten de grenzen van onze gemeenschap worden wij nu gevraagd."

- Sport: - Voetbalvereniging OKSV is opgericht in 1949.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Overlangel.

Reactie toevoegen