Gemeente Oudheusden in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Oudheusden is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de subregio Langstraat, gemeente Heusden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 30-4-1935. Het andere dorp dat onder die gemeente viel, Elshout, is per 1-5-1935 naar de gemeente Drunen overgegaan.
- Het dorp Oudheusden heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen lag het dorp daarom sindsdien 'in' Heusden. Het dorp is wél als plaatsnaam opgenomen in de rond 2010 in werking getreden gemeentelijke Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Per 15 januari 2018 heeft het dorp alsnog een eigen postcode (5156) en postale plaatsnaam gekregen in het postcodesysteem.
- Wapen van de voormalige gemeente Oudheusden.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
Oud-Heusden, 1108-1121 kopie 13e eeuw Hysdene, 1147 kopie 13e eeuw Hosden, 1200 kopie 1306 Huseden, 1283 Avdehosdinne, 1312 kopie 1350 Huesden.
Naamsverklaring
Verklaard als het Germaanse husid-inja*, waarin husid- gezien wordt als een dentaalafleiding bij de wortel van het Indo-Europese keus* 'verbergen, verhullen', verwant met het Griekse cystis en het Nederlandse cyste 'zwelling met weke inhoud', in het Germaans met het gotische huzd, het Oudengelse hord 'schat', het Oudsaksische hord 'verborgen binnenplaats, schat'. Ter verklaring laat zich eenzelfde ontwikkeling denken als bij het Duitse Hort, van 'verborgen plaats' via 'schat(kamer)' naar 'plaats waar dingen in veiligheid worden gebracht, toevluchtsoord'. Het laatste deel, in(j)a* is een locatief suffix. Zie ook Huizinge, Huisduinen.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Oudheusden ligt Z van Heusden.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Oudheusden 129 huizen met 858 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 32/197 (= huizen/inwoners), het dorp Elshout 90/618 en buurtschap Hulten 7/43. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.100 huizen met ca. 2.800 inwoners.
Terug naar bovenGroei van het dorp
Na de Tweede Wereldoorlog had de gemeente Heusden snode plannen om de wallen van de vesting Heusden te slechten en de grachten te dempen. Door de groei van de werkgelegenheid was de vraag naar woningen groot. De Rijksdienst voor Monumentenzorg haalde een stevige streep door deze plannen. Als deze plannen waren doorgegaan had dit het einde van de vesting Heusden betekend. Thans is Heusden gerestaureerd en behoort het tot een van de mooiste vestingsteden van Nederland. Om het probleem van de nijpende woningnood op te lossen kwam het nabij gelegen dorpje Oudheusden in beeld. Boeren werden uitgekocht en in een rap tempo werden in de jaren zestig huizen gebouwd.
Boek
In het kleurrijke boek 'Groeten uit Oudheusden' beschrijft onderzoeksjournalist Hans van den Eeden op een toegankelijke wijze het verleden, heden en de toekomst van het dorp. Ondersteund met fraaie foto's en beeldmateriaal worden historische plaatsen, zoals kasteel Nieuwenroy, de begraafplaats en het Oude Maasje in beeld gebracht. Bijzondere aandacht wordt besteed aan het project Hart voor Oudheusden. Onder aanvoering van de gemeente, instellingen en met name de bewoners wordt hard gewerkt om de leefbaarheid te vergroten. In het boek geven een groot aantal betrokkenen en met name de bewoners hun kijk op het dorp. Het boek wordt ondersteund met fraaie foto's van onder andere Patrick Guitjens, fotograaf van het Brabants Dagblad, en Marcel Willems.
- Verhalen over de geschiedenis van Oudheusden, Elshout en Hulten op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).
Terug naar boven- Onder het motto Hart! voor Oudheusden is de afgelopen jaren, en wordt de komende jaren, gewerkt aan projecten die de leefbaarheid van het dorp ten goede komen.
Terug naar boven- Kermis (eind mei).
- Oldtimerdag (eind mei).
Terug naar boven- De wandelroute Ommetje Herpt - Oudheusden (ca. 5,5 km) komt langs natuurgebied De Oosters, het Oude Maasje en vesting Heusden. Het Oude Maasje is hier en daar nog zichtbaar in het landschap. Hoe dit ommetje in 2010 tot stand is gekomen, is een mooi verhaal: - "Mijn betover-overgrootopa, de zoon van Willem van de Griendt (geboren 1788 te Herpt) en Hendrika van Spijk (geboren 1786 te Oudheusden) ging in 1855 als scheepstimmerman naar Ridderkerk. Ik als achter-achter-kleinkind kwam in 1980 met mijn man, scheepsontwerper, te wonen in Oudheusden. De cirkel was rond, zo bleek na een bezoek aan Streekarchief Land van Heusden en Altena. In 1998 maakte ik een busrit in het kader van de structuurvisieplus: ”Heusden in de toekomst” en leerde over de aanwezigheid van het Oude Maasje in mijn huidige woonplaats Herpt. Waarvan grote delen waren omgelegd en vervangen door stukken wetering.
In het regionaal weekblad de Maasroute van 28 december 2006 stond een artikel met de titel: ”Wie bedenkt het mooiste ommetje?”. De prijsvraag en criteria waren uitgeschreven door Landschapsbeheer Nederland. Met het Oude Maasje had ik een ijzersterk punt. Ik werd in maart 2007 uitgenodigd om als een van de tien genomineerden van Noord-Brabant aanwezig te zijn bij de prijsuitreiking. Ik had niet gewonnen. Een journalist vroeg mij hoe ik daar over dacht? Mijn reactie was: ”Het zou leuk zijn als het er kwam”. Het Brabants Landschap dacht daar ook zo over. Zo kwam ik in gesprek met Ferdinand Verschuren, coördinator landschapsbeheer bij deze organisatie voor dit gebied, en Cees van de Meijden van Natuur- en Milieuvereniging Heusden. Het ommetje werd uitgebreid met nog meer cultuurhistorische aspecten, zoals het kerkhofje van Oudheusden en de aandacht voor de uilen.
In mijn zoektocht naar draagvlak kwam ik in gesprek met de dames van KVO Herpt en leerde over de ruilverkaveling van 1965. In gesprek met Tina Lommers-Fitters kreeg ik een beeld van haar jeugd in het dorp in de jaren dertig van de vorige eeuw. Geschiedenis die verteld kan worden aan de hand van het ommetje. In november 2008 heeft het Brabants Landschap een voorstel ingediend gericht aan het college van B en W van Heusden. Deze nota is, met de inzet van Noor Peters als lid van het Platform Recreatie en Toerisme gemeente Heusden namens Natuur- en Milieuvereniging Heusden en Patricia Lardinois, Klantcoördinator Recreatie en Toerisme voor de gemeente Heusden, in 2010 getransformeerd tot dit informatieve boekje 'Ommetje Herpt-Oudheusden' met daarin de routebeschrijving van een aangepaste versie van mijn ommetje. Hermien van Toorenburg-van Nimwegen." De route met toelichting van de bijzonderheden die je onderweg tegenkomt is via de link online te lezen. De brochure is ook voor €2,00 te verkrijgen bij het Heusdens Buro voor Toerisme.
- Om het kalkrijke kwelwater bovengronds te krijgen, heeft waterschap Aa en Maas in 2013 in 'natte natuurparel' Hooibroeken, direct ZW van Oudheusden een pilotlocatie van 4 hectare onder water gezet. Het schone kwelwater moet er voor zorgen dat de rijkdom aan plantensoorten in het gebied aanzienlijk toeneemt. Doel van de pilot is om te bekijken welke maatregelen het beste werken om de juiste watercondities te creëren voor de natuurlijke ontwikkeling van vochtige graslanden in de Hooibroeken. De pilot Bevloeiing Natte Natuurparel Hooibroeken geldt voor een periode van 5 jaar.
Terug naar boven- Fotoreportage van Oudheusden door Kees Wittenbols uit Breda.
- Foto's en filmpjes van Oudheusden o.a. evenementen.
Terug naar boven- Belangenvereniging: - Buurt Bestuurt Oudheusden.
- Onderwijs en kinderopvang: - "SBO Daltonschool De Leilinde in Oudheusden is een school waar leven in zit. Een school die geaard en geworteld is op een stevige basis. Een school waar kinderen zich geborgen voelen, een veilig plekje kunnen hebben, waar leerkrachten de kinderen begeleiden naar een eigen persoonlijkheid. Ieder kind mag dat doen in zijn of haar eigen tempo. Ouders en ook leerlingen moeten op de school kunnen leunen, het moet vertrouwen uitstralen. Dit alles zien wij gesymboliseerd in de naam De Leilinde. Een stevige boom waar je tegenaan kunt leunen, die je bescherming geeft tegen regen, maar ook tegen teveel zon. Het is een boom die staat op een stevig fundament, het wortelstelsel. De takken van een Leilinde kan men vormen naar ieder model, maar je kunt ze ook in het wilde weg laten groeien. De geborgenheid en het begeleiden, het fundament, maar ook het leven van de boom zijn uitgangspunten die ook terug te vinden zijn in ons christelijk geloof. U wilt graag dat uw kind zelfstandig wordt, verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelt en nadenkt over zijn doelen en werk? U wilt graag dat uw kind leert samenwerken, U wilt graag dat uw kind goede schoolresultaten haalt? Dan is DALTON het woord!" Aldus de site van de school.
- "Op Basisschool De Dromenvanger in Oudheusden hebben wij een heldere visie over goed onderwijs dat past in deze tijd. We respecteren kinderen zoals ze zijn, niet zoals zij horen te zijn (deze zin heeft heel veel inhoud voor ons). We vinden het belangrijk om naar ieder kind met zijn eigen mogelijkheden en karakter te kijken. We willen niet uitgaan van een gemiddeld kind (zoals zij horen te zijn), maar trachten uit te gaan van de talenten en intelligenties die het kind heeft. We proberen uw kind binnen een warme, veilige, gezellige en structuurrijke omgeving te helpen, zodat we maximaal zicht krijgen op en waardering voor eigen talenten en kwaliteiten waarbij de kinderen de kans krijgen om durven te dromen, dromen na te jagen en dromen te verwezenlijken. Als de kinderen hun talenten en kwaliteiten leren ontplooien en gebruiken, dan zullen zij in staat zijn zelfstandig en kritisch en met verantwoordelijkheidsgevoel onze school te verlaten en het voortgezet onderwijs in te stappen. De Dromenvanger biedt volop kansen aan kinderen, maar ook aan ouders en personeel." Aldus de site van de school. - Kinderdagverblijf De Nanny (0-4 jaar).
"Met de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst door de schoolbesturen en de gemeente op 10 september 2019 is een belangrijke mijlpaal bereikt. Het is een stap dichterbij om te komen tot een nieuw fris en duurzaam gebouw in Oudheusden voor basisschool De Dromenvanger en SBO Daltonschool de Leilinde. Naast onderwijs komt er ook kinderopvang (Buitenschoolse opvang en Peuterspeelzaal) in het nieuwe gebouw. Schoolbesturen en gemeente hebben hiervoor ook met Kinderopvang Mikz een intentieovereenkomst getekend. Samen bouwen schoolbesturen en gemeente een nieuw droomgebouw voor de kinderen van het dorp. Schoolbestuur stichting Scala neemt hiervoor het bouwheerschap op zich. Dit betekent dat zij de kar trekken en verantwoordelijk zijn voor het totale bouwproject. Dit doen ze in nauw overleg met de Willem van Oranje Scholengroep, Mikz en de gemeente. Het begint met het opstellen van een planning met daarin alle vervolgstappen, zoals het programma van eisen/keuze architect, het ontwerp (hoe gaat het gebouw eruit zien), de aanbesteding en de bouw. Er wordt dan ook onderzocht hoe tijdens de bouw de tijdelijke huisvesting van de scholen en de kinderopvang wordt geregeld. In deze tekening zie je een indicatie van de benodigde tijd die elke vervolgstap ongeveer kan duren." (bron: gemeente Heusden, september 2019)
- Sport: - De naam Inion staat voor "inspanning in ontspanning". Goed opgeleide trainers geven bij deze vereniging les in dans, gymnastiek en turnen. Ook geven zij clinics in de vorm van (hard)lopen en fitness.
- Veiligheid: - Buurtpreventie Oudheusden - Heusden - Herpt.
Reactie toevoegen