Oudemirdum

Plaats
Dorp
De Fryske Marren
Fryslân

Oudemirdum-MSD-20100306-194165.jpg

Oudemirdum, de naoorlogse vliegtuigobservatietoren van de luchtmacht

Oudemirdum, de naoorlogse vliegtuigobservatietoren van de luchtmacht

oudemirdum_bezoekerscentrum_mar_en_klif.jpg

Oudemirdum, Bezoekerscentrum Mar en Klif

Oudemirdum, Bezoekerscentrum Mar en Klif

Oudemirdum-Oudemirdummer-klif-MSD-20110222-227354.jpg

Oudemirdum, het Oudemirdumerklif, steilrand aan het IJsselmeer, in beheer bij Natuurmonumenten

Oudemirdum, het Oudemirdumerklif, steilrand aan het IJsselmeer, in beheer bij Natuurmonumenten

oudemirdum_oudemirdumerklif_uitzicht_op_ijsselmeer.jpg

Vanaf de zes meter hoge steilrand van het Oudemirdumerklif bij Oudemirdum heb je een weids uitzicht over het IJsselmeer, dat in dit deel soms helemaal leeg is.

Vanaf de zes meter hoge steilrand van het Oudemirdumerklif bij Oudemirdum heb je een weids uitzicht over het IJsselmeer, dat in dit deel soms helemaal leeg is.

oudemirdum_oudemirdumerklif_uitzicht_op_ijsselmeer_met_driemaster.jpg

En soms vaart er een schip voorbij, zoals in dit geval een driemaster

En soms vaart er een schip voorbij, zoals in dit geval een driemaster

oudemirdum_oudemirdumerklif_uitzicht_op_windturbines_noordoostpolder.jpg

Sinds 2016 is dit het uitzicht vanaf het Oudemirdumerklif bij Oudemirdum naar het zuidoosten: het in dat jaar gereedgekomen Windpark Noordoostpolder, met 86 windturbines.

Sinds 2016 is dit het uitzicht vanaf het Oudemirdumerklif bij Oudemirdum naar het zuidoosten: het in dat jaar gereedgekomen Windpark Noordoostpolder, met 86 windturbines.

Oudemirdum

Terug naar boven

Status

- Oudemirdum is een esdorp in de provincie Fryslân, gemeente De Fryske Marren. T/m 1983 gemeente Gaasterland. In 1984 over naar gemeente Gaasterlân-Sleat, in 2014 over naar gemeente De Fryske Marren.

- Onder het dorp Oudemirdum valt ook de buurtschap Schouw.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Aldemardum.

Oudere vermeldingen
1148 Meretha, 1152, 1155 Merthen, 1325 de Merdum, 1328 Mairden, 1412, 1505 Oldemardum.

Naamsverklaring
Vermoedelijk een afleiding van het Germaanse mari* 'meer, plas' met het verzamelsuffix iþi met als betekenis 'merencomplex'. De identificatie van de oude vormen uit de 12e eeuw met Oudemirdum is omstreden.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Oudemirdum ligt W van Lemmer, O van Stavoren en grenst in het Z aan het IJsselmeer.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Oudemirdum 51 huizen met 323 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 550 huizen met ca. 1.300 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Elementen uit de geschiedenis van Oudemirdum.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Het Bestemmingsplan voor de kern van Oudemirdum is in 2016 geactualiseerd.

- Aannemersbedrijf Smals uit Cuijk heeft in 2018 een vergunning aangevraagd om middels een werkeiland voor de kust van Oudemirdum de komende 30 jaar jaarlijks 2 tot 3 miljoen kuub zand te winnen uit het IJsselmeer. Dat zand zou gebruikt gaan worden in de bouw (voor mortel, cement en beton) en voor het ophogen van wegen. Het werkeiland beoogde 7 ha groot te worden (ca. 16 voetbalvelden), Daaromheen zou een winput van 218 ha, met een max. diepte van 60 meter. Smals zou voor compenserende maatregelen zorgen voor de watervogels. (bron en voor nadere informatie zie: LC, 23-2-2018)

Uiteraard stuitten deze grootschalige plannen op weerstand. Winning op zee is echter vele malen duurder, omdat dat zand moet worden ontzilt, en op land zijn niet veel mogelijkheden meer voor het graven van grote zandwinputten. Bovendien stuiten dergelijke plannen ook op veel weerstand en tasten zij het landschap aan. Uit onderzoek blijkt ook dat het zand in de Noordzee weinig geschikt is als basis voor industriezand. En Noordzeezand heeft als aanvullend probleem dat volledige ontzilting noodzakelijk is. De kostprijs is bij inzet van Noordzeezand minimaal drie keer zo hoog dan alle andere alternatieven. Ook de benutting van IJsselmeerzand heeft een hoge kostprijs vergeleken met de oorspronkelijke landlocaties. Mede omdat landlocaties op termijn vrijwel niet meer beschikbaar zullen zijn, is de aanvraag van het bedrijf Smals voor het IJsselmeer ingediend. (bron: Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 21-12-2018) Zandwinner Smals en de toenmalige gemeente Gaasterlân-Sleat waren deze zandwinning in 2011 in principe reeds overeengekomen. Ook de coalitie anno 2018 leek het daar over eens te zijn. In februari 2019 lijkt er echter toch geen meerderheid te vinden voor het plan in de gemeenteraad van gemeente De Fryske Marren. Op 13-2-2019 heeft de gemeenteraad het plan afgewezen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oudemirdum heeft 6 rijksmonumenten.

- Oudemirdum heeft 6 gemeentelijke monumenten.

- Hervormde (PKN) kerk De Fontein (Kerkstraat 1) uit 1790 is tegenwoordig onderdeel van de Protestantse Gemeente Oudemirdum - Nijemirdum - Sondel.

- De Boskerk (Hunningspaed 3) van de Gereformeerde Gemeenten dateert uit 1933.

- Kippenburg.

- Rinia State.

- Op het hoogste punt in de omgeving staat een luchtwachttoren.

- Oorlogsmonument in Elfbergen voor 2 op 27 februari 1945 in deze omgeving gefusilleerde verzetsstrijders.

- In mei 2017 is bij de Hege Gerzen in Oudemirdum een monument onthuld ter nagedachtenis aan de Poolse bemanning van een in mei 1941 nabij het dorp in het IJsselmeer neergestorte bommenwerper. In 2016 is het wrak geborgen en is de bemanning geïdentificeerd. In het monument is de propellor verwerkt (in de vorm van een V) en bij de berging gebruikte damwanden (middels damwanden is 900 m2 in het IJsselmeer drooggelegd t.b.v. de berging).

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Activiteiten Commissie Oudemirdum bestaat uit enthousiaste vrijwilligers die tijdens de bouwvakvakantie de inwoners en de ruim aanwezige toeristen een gevarieerd programma wil bieden. Het programma bestaat uit braderieën op de zaterdag en een gevarieerd programma op de woensdag- en zaterdagavonden, bestaande uit activiteiten zoals bijv. het oer-Hollandse 'kuipje steken' en optredens van live artiesten. Alle avonden zijn gratis te bezoeken. Ook het verzorgen van de Paasmarkt behoort tot de activiteiten van de commissie.

- In Oudemirdum hadden ze wel zin in een Nieuwjaarsduik, maar niet in het gebruikelijke bijbehorende koude water. Daarom hebben ze er voor de Nieuwjaarsduik 2019 iets ingenieus op verzonnen: een zelfgemaakte mega-hottub, die werd warmgestookt met brandhout via een ingenieus systeem (zie de foto's onder de link). Een eigen uitvinding van knappe koppen in het dorp.

- Paasmarkt (2e paasdag).

- Koningsdag.

- Beachvolleybal Oudemirdum (op een zaterdag in juni).

- Het Open Fries Kampioenschap Beachsoccer (weekend eind juni) is in 2016 niet doorgegaan wegens te weinig aanmeldingen, maar de jaren ervóór was het wel, dus we hopen dat het vanaf 2017 ook weer doorgang vindt.

- Trekkertrek (eind augustus).

- De PKN-gemeente organiseert jaarlijks op een zaterdag in oktober een Bazaar in dorpshuis It Klif. Men verkoopt er o.a. eigengemaakte jams, zoetzuur, yoghurt, honing, cake en koek. Verder zijn er met de hand gemaakte houten voorwerpen te koop. In de groenhoek zijn veel florale bloemstukken, creaties en narcis- en tulpenbollen te vinden. Voorbeelden van andere spullen die worden verkocht: handbeschilderde kabouters en zelf gebreide sokken.

- Schaatstrainingsclub De Preamkeskouwers organiseert op een zaterdag in november de jaarlijkse Mountainbike Toertocht door de Gaasterlandse bossen. Start bij MFC It Klif in Oudemirdum. Je kunt kiezen uit de afstanden 28 en 45 km. Tweewielerspecialist Nota stelt vele prijzen beschikbaar.

- Bij de door Sportvereniging Friesland georganiseerde Marderhoekloop (op een zaterdag in november) kun je kiezen uit de afstanden 5, 10 en 16 km. Start bij MFC It Klif.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Bezoekerscentrum Mar en Klif in Oudemirdum geeft informatie over natuur en landschap in Zuidwest-Fryslân: het gebied in de driehoek Makkum / Sneek / Lemmer. In de vaste expositie is er aandacht voor de landschapselementen bos, water en weide en de verbindende factor tussen dit alles: de das. Het gebouw waarin het bezoekerscentrum is gehuisvest, was vroeger een openbare school met meesterswoning. Deze is gebouwd in ca. 1810. Bijna honderd jaar lang bleef de school aan de Brink gevestigd.

In 1992 is naast het bezoekerscentrum een kleine heemtuin aangelegd. Het doel van de tuin is de bezoekers te laten kennismaken met de plantengroei in Gaasterland. Deze plantengroei is behoorlijk gevarieerd omdat Gaasterland binnen verschillende zogeheten plantengeografische districten valt. Op een oppervlakte van ca. 170 m2 vind je de volgende landschapselementen: een akker, een houtwal, een vijver met moeras, een wateropvangbekken, een ruïneachtige muur, een keileemmuur en een vleermuistoren. Er is ook een kruidentuintje. Hierin groeien o.a. verfbrem, bosbes, grote wilde tijm en veenpluis. Verder is er nog een 'stinzenhoek'. Strikt genomen kan een stinzentuin weliswaar niet direct gerangschikt worden onder het begrip heemtuin. Echter vanwege historische motieven zul je toch verschillende van deze voorjaarsbloeiers in deze stinzenhoek kunnen aantreffen.

- Informatiecentrum Natuur Schuur Gaasterland (De Houtwâl 2, Oudemirdum) is iedere zondagmiddag open voor informatie, Staatsbosbeheerartikelen, activiteiten, koffie e.d.

- Wandelroutes Wittekoppenroute (9 km) en Wyldemerkroute (10 km). De laatste route kan ook worden gefietst.

- Rondwandelingen Elfbergen 3 km en 6 km.

- Wandelroute Groene Wissel Oudemirdum (15 km).

- Libellenreservaat It Wyldemerk (Wildemarkt), NO van Oudemirdum, bij de buurtschap Schouw, is het enige libellenreservaat van Europa. In It Wyldemerk komt de helft van alle Nederlandse soorten libellen voor, zo'n 35 verschillende.

- Vóór het gereed komen van de Afsluitdijk (1932) slaan de golven van de Zuiderzee nog tegen de keileem van de Friese zuidwestkust. Keileem is een mengsel van keien, grind, zand en leem dat in de voorlaatste ijstijd door het landijs is achtergelaten. Bij elke golf en elke vloed verdwijnt er keileem in zee. Zo zijn langs de Friese zuidwestkust het Roode Klif, het Mirnserklif en het Oudemirdumerklif ontstaan. Het Oudemirdumerklif ligt pal aan het IJsselmeer en doet met zijn 6 meter hoge klif on-Nederlands aan. In de steile oeverwanden nestelen oeverzwaluwen.

- Sybrandy's Speelpark is al meer dan 50 jaar het goedkoopste attractiepark van Nederland en het parkeren is ook nog eens gratis.

- Staatsbosbeheer heeft in 2016 een nieuw ‘hondenbos’ opengesteld in bosgebied Elfbergen bij Oudemirdum. Dit als alternatief voor het vorige hondenlosloopgebied in dit bos, waar in 2015 de aanlijnplicht van kracht was geworden. Het gaat om een gebied van ca. 20 hectare tussen camping De Waps en de Beukenlaan. Met dit nieuwe hondenbos komt Staatsbosbeheer tegemoet aan de wens van veel ‘baasjes’ uit de omgeving en de aanliggende campings om een hondenlosloopgebied in Gaasterland te behouden.

De afgelopen 10 jaar is de recreatiedruk in het gebied behoorlijk toegenomen. Boswachter Karin Blanksma: “Wandelaars met én zonder hond, hardlopers, ruiters, ATB’ers en ouders met kinderen die het Kabouterpad lopen, delen het mooie bos met elkaar. Verschillende incidenten hebben duidelijk gemaakt dat loslopende honden niet altijd samengaan met andere gebruikers. Het is Staatsbosbeheer er veel aan gelegen om rekening te houden met alle recreanten in zijn terreinen. Daarom hebben we dit hondenlosloopgebied ingesteld.” Het 'hondenbos' wordt met bebording duidelijk aangegeven, waardoor andere recreanten de keuze hebben om er al dan niet gebruik van te maken.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Oudemirdum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoserie van Oudemirdum door fotograaf Martin Stevens.

- Foto's van het Oudemirdumerklif van weblogger Afanja.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Oudemirdum. - Reportage Reformatorisch Dagblad over Oudemirdum (2012).

- Nieuws: - Dorpskrant It Pompeblêd (1x per kwartaal) is via de link ook online te lezen.

- MFC: - Multifunctioneel Centrum (MFC) It Klif is een belangrijke voorziening voor zowel inwoners van Oudemirdum als toeristen. Hier komen mensen samen in het oergezellige café, in diverse zalen of de sportzaal om te praten, vergaderen, sporten, dammen, schaken, klaverjassen, toneelspelen, biljarten, feesten en ga zo maar door. Tevens is in het MFC een zorgsector ondergebracht met o.a. huisarts, ouderen dagvoorziening, fysiotherapeut, bloedprikken en diëtiste. Het MFC is in 2011 nieuw gebouwd als opvolger van het vorige dorpshuis uit 1972 dat niet meer aan de eisen des tijds voldeed, waardoor de voorzieningen geleidelijk minder (aantrekkelijk) werden en 'doodbloedden'. Het nieuwe MFC beoogt een significante bijdrage te leveren aan een opnieuw en duurzaam bruisend dorp(shart).

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Walikker is een prachtig gelegen dorpsschool, liggend aan het Jolderenbos. Achter de school ligt een houtwal (Wal) en een akker (ikker), vandaar de naam. De school beschikt over een fraai gebouw en plein met veel werkruimtes en spe(e)lmogelijkheden. Ook Peuterspeelzaal Pjuttewille is in het complex gevestigd.

- Muziek: - Interkerkelijk Streekkoor Oudemirdum is opgericht in 1969. - Vocal Roses is een muzikaal meidentrio uit Oudemirdum. Zij verlenen medewerking aan diners, bruiloften en partijen, concerten en kerkdiensten. Ze zingen meerstemmig en begeleiden zichzelf op toetsen, akoestische gitaar, djembé en basgitaar.

- Sport: - Sportvereniging SV NOK heeft afdelingen voor voetbal, volleybal, gymnastiek en tennis.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Oudemirdum kerk.

Reactie toevoegen