Oud Avereest

Plaats
Dorp
Hardenberg
Salland
Overijssel

oud_avereest_plaatsnaambord.jpg

Het piepkleine dorp Oud Avereest heeft geen kern van enige omvang, daarom heeft het geen 'bebouwde kom' en heeft het witte plaatsnaamborden in plaats van blauwe. Het dorpje heeft geen eigen postcode en ligt voor de postadressen daarom 'in' Balkbrug.

Het piepkleine dorp Oud Avereest heeft geen kern van enige omvang, daarom heeft het geen 'bebouwde kom' en heeft het witte plaatsnaamborden in plaats van blauwe. Het dorpje heeft geen eigen postcode en ligt voor de postadressen daarom 'in' Balkbrug.

Oud Avereest

Terug naar boven

Status

- Oud Avereest is een dorp in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Hardenberg. T/m 2000 gemeente Avereest.

- Het dorp Oud Avereest heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom, samen met zijn buurtschappen, sindsdien 'in' Balkbrug.

- Het dorp Oud Avereest is nooit uitgegroeid tot een kern van enige omvang, het heeft dan ook formeel geen 'bebouwde kom' en daarom ook geen blauwe plaatsnaamborden maar witte.

- Onder het dorp Oud Avereest vallen ook de buurtschappen De Haar, De Maat (grotendeels), Den Huizen, Den Westerhuis, Groot Oever, Kievitshaar, Lutten Oever, en een deel van de buurtschap Westerhuizingerveld. Dit zijn in totaal 8 buurtschappen.

Terug naar boven

Naam

Naamgeving
Er is weleens sprake van spraakverwarring over wat nu Avereest is of was. Avereest was geen plaatsnaam maar alleen de naam van de gemeente zoals die t/m 2000 bestond. Oud Avereest is het dorpje NW van Balkbrug. Soms staat daar ten onrechte op plattegronden - ook - de aanduiding Avereest (zoals op Google Maps hierboven). Vandaar de soms optredende verwarring.

Spelling
Omdat Oud Avereest geen officiële woonplaats is in de zin van het postcodeboek en de gemeentelijke basisregistratie BAG, is de spelling van de plaatsnaam vermoedelijk ook nooit officieel vastgesteld. Taalkundig hoort de plaatsnaam eigenlijk met koppelteken (zie 6.E onder de link), maar op de plaatsnaamborden staat het zonder koppelteken, dus wellicht is dat een 'drukfoutje', maar wij conformeren ons er op deze pagina vooralsnog toch maar aan, als zijnde de kennelijke officiële dan wel voorkeursspelling.

Oudere vermeldingen
1217 in Resta, 1263 in Resten, 1287 de Restene infreriori, 1360 van der Overreesten, 1421 ter Averreesten.

Naamsverklaring
Betekent aver, over 'aan de andere kant' van de Reest gelegen (gezien vanuit Drenthe). De Reest is een riviertje, 1176 Reste. De n is aan de waternaam toegevoegd om een nederzettingsnaam te vormen, uitgaande van de versteende datief enkelvoud (met locatieve functie) die tot een zwakke verbuiging leidde. De uitspraak Riest voor de waternaam wijst op het Germaanse rais-*, verwant met rijzen 'zich bewegen, stromen'. De o van over werd in open lettergreep in het Saksisch dialect ao, geschreven a. De latere toevoeging Oud- is ter onderscheiding van het later ontstane dorp Dedemsvaart, dat aanvankelijk Nieuw-Avereest heette.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Oud Avereest ligt NW van Balkbrug, aan de weg naar de Wijk / Meppel en grenst in het O aan het riviertje de Reest, die hier de grens vormt met de provincie Drenthe.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Opmerkelijk is dat deze plaatsnaam in de Volkstelling van 1840(2) niet apart wordt vermeld, terwijl de meeste omliggende buurtschappen van dit toch al eeuwenoude dorpje wél apart worden vermeld en geteld. Er wordt wel een 'dorp Avereest of Hoofdwijk' genoemd, waar men gezien het aantal inwoners het huidige Balkbrug (en dan kennelijk inclusief Oud Avereest) mee zal bedoelen. Tegenwoordig heeft het dorp, inclusief de onder Status vermelde buurtschappen, ca. 300 huizen met ca. 850 inwoners. (bron: CBS Statline, 2017)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oud Avereest heeft 10 rijksmonumenten*, waarvan 6 in de buurtschappen. De rijksmonumenten in de buurtschappen worden op de buurtschapspagina's in kwestie beschreven. De 4 rijksmonumenten in de dorpskern zijn de 19e-eeuwse boerderij Smit op nr. 20, de 19e-eeuwse boerderij De Wheem op nr. 22, de Hervormde kerk op nr. 5, en de pastorie uit 1e helft 19e eeuw op nr. 3.
* In de lijst onder de link staat ook een pand in buurtschap Den Kaat, maar die valt wat ons betreft, gezien de wegverbindingen, onder het dorp Balkbrug.

- De neoclassicistische Hervormde (PKN) Reestkerk (huisnr. 5) dateert uit 1852. Maar al veel eerder was hier sprake van een kerk. De bisschop had namelijk in 1236 toestemming gegeven om in Avereest een kerkje te bouwen. Dit was waarschijnlijk een eenvoudig houten gebouw zonder toren. Het oorspronkelijk eenklaviers orgel is in 1866 vervaardigd door J. van Loo, en in 1903 door J. Proper uitgebreid met een bovenwerk. De kerk maakt deel uit van de Protestantse Gemeente Oud Avereest - Balkbrug. Deze kerkelijke gemeente heeft wekelijks een dienst op zondagmorgen, per 4 maanden afwisselend in de Reestkerk of in de Brugkerk in Balkbrug. De kerkdiensten kun je hier terugluisteren.

De Reestkerk is strikt genomen niet meer nodig, maar de kerkelijke gemeente wil het pand toch graag in stand houden vanwege de bijzondere cultuurhistorische waarde. Stichting Vrienden van de Reestkerk zet zich met fondsenwerving in voor het in goede staat houden van de kerk. Op hun site vind je een uitvoerige beschrijving van de geschiedenis van het kerkje. - Videoreportage over de Reestkerk. In het kerkje worden ook regelmatig* koffieconcerten verzorgd door Stichting Kamermuziek Oud Avereest.
* Iedere 3e zondag van de maand van september t/m april.

Terug naar boven

Evenementen

- Oranjevereniging Oud Avereest organiseert natuurlijk het jaarlijkse Koningsfestival op Koningsdag, verder het Zomerfeest (eind mei) en 1x in de 2 jaar in de even jaren het 'Feest an de Reest' in een weekend in juni. - Oranjevereniging op Facebook.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Oud Avereest met de omliggende buurtschappen maakt deel uit van het Reestdal, een prachtig landelijk natuurgebied, zeer geschikt om te wandelen en fietsen. Vanuit De Wheem (zie hierna) worden excursies georganiseerd door het gebied.

- Bezoekerscentrum De Wheem (Oud Avereest 22) is een prachtig begin- of eindpunt om te genieten van het landschap in het Reestdal. In deze rijksmonumentale 19e-eeuwse boerderij, midden in het Reestdal, is van alles te beleven. De vrijwilligers van Landschap Overijssel geven je graag alle informatie over het gebied en behalve mooie exposities vind je er een leuke winkel en kun je er terecht voor een lekker kopje koffie met krentewegge of echte Reestdalkoek. Kinderen kunnen zich vermaken in de dassenburcht of op het spannende Speelnatuurpad dat start achter De Wheem. Regelmatig worden bij De Wheem interessante activiteiten* in het landschap georganiseerd voor jong en ouder. De Wheem is ook een Toeristisch Overstap Punt (TOP-locatie); een vertrekpunt voor wandel- en fietsroutes door het Reestdal. Ook zijn hier door Wandelnetwerk Vechtdal verschillende wandelingen uitgezet. Openingstijden: september t/m april zo 12.00-17.00 uur, mei/juni za 13.00-17.00 uur en zo 12.00-17.00 uur, en juli/augustus di/wo/za 13.00-17.00 uur en zo 12.00-17.00 uur.
* Zie de Activiteitenagenda van Landschap Overijssel. Voor dit gebied staat onder de titel van de activiteit dan het kopje 'Het Reestdal'.

- O van Oud Avereest, aan de andere kant van het riviertje de Reest, op Drents grondgebied, ligt in het bos een uitstekende visvijver.

- "Natuurwerkgroep (NWG) De Reest is opgericht in 1970. De doelstellingen van de vereniging waren: het door woord en daad uitdragen en propageren van de natuurbeschermingsgedachte en het opvoeden van jeugd en ouderen tot liefde en begrip voor de natuur. Inmiddels zijn we bijna 50 jaar verder en kunnen we rustig vaststellen dat er weinig én veel is veranderd. Er is niet veel veranderd als we kijken naar de doelstelling van toen. Misschien is het allemaal wat minder moraliserend. Maar in grote lijnen staat het huidige bestuur nog altijd achter het eerste deel van de doelstelling. We spreken echter nu van natuurbescherming in de ruimste zin van het woord.

NWG De Reest is een actieve natuurbeschermingvereniging met ca. 200 leden. De vereniging is actief in de voormalige gemeente Avereest en dan met name in het Overijsselse deel van het Reestdal (Haardennen/Oud Avereest). De NWG organiseert in het winterseizoen vier dialezingen en houdt per jaar een aantal excursies, de meeste in het Reestdal. De vogelsectie bezit en beheert kleine nestkasten, torenvalk- en kerkuilenkasten, acht ooievaarsnesten, geeft voorlichting en propageert het beschermen van vogels. Ieder broedseizoen worden honderden vogels geringd. De gegevens worden doorgegeven aan de SOVON.

De werkgroep Landschapbeheer werkt in de reservaten van Landschap Overijssel en helpt deze organisatie met het beheren van natuur en landschap in en rondom het Reestdal in de omgeving van Oud Avereest. Er worden wilgen geknot, heideveldjes worden geschoond, er worden houtwallen aangelegd en afgezet, en nog veel meer. Andere leden zijn actief in het inventariseren van vlinders, planten en amfibieën. Een aantal leden is ook actief in Fotoclub De Reestkiekers. De NWG onderhoudt goede contacten met andere natuurbeschermingsorganisaties. De leden van de NWG ontvangen twee per jaar het verenigingsblad De Reestinfo."

Terug naar boven

Beeld

- Video-impressie van Oud Avereest en het omliggende Reestdal.

Terug naar boven

Links

- Onderwijs: - Basisschool OBS Oud Avereest is al meer dan 400 jaar oud. "Het is een sfeervolle school, gelegen in het prachtige Reestdal, dat de natuurlijke grens vormt tussen de provincies Overijssel en Drenthe. De school telt ca. 50 kinderen, verdeeld over 3 hoofdgroepen; groep 1/2, groep 3/4/5 en groep 6/7/8. De basisschool vervult een prominente rol binnen de leefomgeving van het dorp. Onze school is vooruitstrevend en vernieuwend. We onderscheiden ons van de andere scholen in de buurt door in groep 1 t/m 8 te werken met Kansrijke Taal, een vorm van ontwikkelingsgericht onderwijs dat aansluit bij de taalbehoefte van onze leerlingen. Kansrijke Taal laat kinderen op een actieve manier met taal omgaan en wordt geïntegreerd met andere vak- en vormingsgebieden. Daarnaast heeft ons onderwijsteam een training gevolgd omtrent hoog- of meerbegaafde kinderen en bieden we een plusgroep binnen onze school aan.

Onze school hecht veel waarde aan een open communicatie op basis van wederzijds respect op alle niveaus. Kinderen leren coöperatief te werken - door moderne onderwijsmethoden en methodieken - gericht op de ontwikkeling van de naaste zone. Wij streven er naar onze school zich te laten ontwikkelen tot een lerende organisatie. Met andere woorden, wij willen graag dat: kinderen en ouders zich veilig, vertrouwd en gewaardeerd voelen op onze school; kinderen leren samenwerken en op een prettige manier met anderen omgaan; ons onderwijs aansluit bij de belevingswereld van het kind (basisontwikkeling in groep 1/2); de school voortdurend blijft werken aan de kwaliteit van het onderwijs." - Video-impressie van de basisschool.

Reacties

(2)

Oud Avereerst valt bij de wijk- en buurtindeling van de gemeente Hardenberg onder de buurt verspreide huizen Reestgebied (ged.). Onder deze buurt vallen zover ik kan achterhalen ook de buurtschappen Den Huizen, Den Kaat, Den Westerhuis, Groot Oever en Lutten Oever. In totaal had deze buurt in 2017 425 inwoners en 170 woningen. De buurtschappen De Haar, De Maat en Kievitshaar vallen onder de buurt verspreide huizen Westerhuizingerveld. Deze buurt had in 2017 565 inwoners en 171 woningen. Beide buurten vallen onder Balkbrug met postcode 7707. Bron CBS StatLine.

Dank voor het uitzoeken Bartus! Ik had op grond van het kaartbeeld - omdat het dorp Oud Avereest voor de postadressen immers niet bestaat - uitgevogeld wat redelijkerwijs tot dit dorpsgebied kan worden gerekend. Ik heb Den Kaat zojuist uit het rijtje verwijderd, omdat dat geen wegverbinding heeft met dat dorp, men komt vanuit Den Kaat eerst in Balkbrug terecht, dus valt redelijkerwijs onder dat dorp(sgebied). Als we van jouw aantallen de buurtschappen Den Kaat en Den Oosterhuis afhalen (samen ca. 50 huizen, 150 inwoners), komen we voor het dorpsgebied van dit dorp op ca. 300 huizen met ca. 850 inwoners. Dat ga ik dus vermelden. (je ziet dat over ca. een dag, omdat de pagina's naar de bezoekers toe 1x per dag worden ververst).

Reactie toevoegen