Nederhemert-Zuid

Plaats
Dorp
Zaltbommel
Bommelerwaard
Gelderland

Neder Hemert- Zuid..JPG

Het pontje over de Bergse Maas dat ons brengt naar Nederhemert-Zuid

Het pontje over de Bergse Maas dat ons brengt naar Nederhemert-Zuid

Nederhemert-Zuid.JPG

In Nederhemert-Zuid aangekomen

In Nederhemert-Zuid aangekomen

Nederhemert-Zuid..JPG

Het beschermde dorpsgezicht van Nederhemert-Zuid in het voorjaar

Het beschermde dorpsgezicht van Nederhemert-Zuid in het voorjaar

Nederhemert-Zuid (2).JPG

Kasteel Nederhemert in Nederhemert-Zuid

Kasteel Nederhemert in Nederhemert-Zuid

Nederhemert-Noord..JPG

Dorpsgezicht Nederhemert-Zuid gezien vanaf de Maasdijk

Dorpsgezicht Nederhemert-Zuid gezien vanaf de Maasdijk

Nederhemert-Zuid

Terug naar boven

Status

- Nederhemert-Zuid is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Bommelerwaard, gemeente Zaltbommel. T/m 30-6-1955 gemeente Nederhemert. Per 1-7-1955 over naar gemeente Kerkwijk, in 1999 over naar gemeente Zaltbommel.

- Voor de postadressen en de gemeentelijke basisregistratie BAG is er kennelijk gemakshalve alleen sprake van een 'woonplaats' Nederhemert. In de praktijk is ter plekke echter al vele eeuwen (zie bij Geschiedenis) sprake van de dorpen Nederhemert-Noord en Nederhemert-Zuid.

- Geografisch gezien zou je kunnen zeggen dat de buurtschap Bern sinds 1904 onder het dorp Nederhemert-Zuid valt (maar formeel, voor postcodeboek en BAG, is Bern een aparte woonplaats). In dat jaar kwam namelijk de Bergsche Maas gereed, die tussen Bern en moederdorp Herpt in kwam te liggen. Bern werd daarmee een ´Brabantse enclave aan de Gelderse kant van de Bergsche Maas´. Pas in 1958 is Bern middels een grenscorrectie formeel in Gelderland komen te liggen.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1840 (1) Het Eiland (Zuidzijde der Maas), 1867 (Kuijperkaart) Neder Hemert (Zuidzijde). Op de plaatsnaamborden staat de benaming Nederhemert (Z).

Terug naar boven

Ligging

Nederhemert-Zuid ligt W van Ammerzoden, N van Heusden, O van Wijk en Aalburg, en grenst in het N aan de Afgedamde Maas, in het W aan het Heusdens Kanaal en in het Z aan de Bergsche Maas. Het gebied waarin dit dorp ligt heet Het Eiland, maar ook het dorp zelf wordt, gezien haar vrijwel omslotenheid door water, in de volksmond ook wel Het Eiland genoemd.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Nederhemert-Zuid 21 huizen met 159 inwoners. Tegenwoordig omvat het dorp nog altijd een 20-tal panden, nu met ca. 50 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Tot ca. 1460 was er nog sprake van één dorp Nederhemert, ten noorden van de Maas. De rivier stroomde vanuit het oosten tot Nederhemert, maakte een grote bocht verder westwaarts richting Heusden en vandaar weer terug tot Nederhemert, om vervolgens verder richting Waal (Woudrichem) te stromen. In of nabij 1460 werd de bocht op natuurlijke wijze afgesneden, waardoor het grootste deel van het dorp N van de Maas bleef liggen (= Nederhemert-Noord) en een klein deel Z van de Maas kwam te liggen (= Nederhemert-Zuid).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Nederhemert-Zuid heeft 11 rijksmonumenten.

- Nederhemert-Zuid heeft een beschermd dorpsgezicht, wat gezien de idyllische ligging en de in verhouding vele rijksmonumenten niet verwondert.

- Hervormde Kerk.

- Kasteel Nederhemert.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Het autoveer Drs. P (Nederhemert-Noord - Nederhemert-Zuid) vaart niet op zondag. Maar over de weg een stukje omrijden of -lopen (via het dorp Wellseind en de buurtschap Slijkwell) is ook geen straf... - Website Veer Nederhemert.

- Het Bernse Veer (autoveer Herpt - Bern / Nederhemert-Zuid) is gratis. Dat is zo afgesproken bij het gereedkomen van de Bergsche Maas in 1904 en in 2009 is afgesproken dat die regeling vanaf dan nog zeker 30 jaar zal gelden.

- Ontdek het mooie buitengebied van Nederhemert-Noord en -Zuid met zijn rijke cultuurhistorie. Wandelen door het stroomgebied van de Maas met wielen, kades, een restant van een schans en een indrukwekkend kasteel. Klompen aan, rugzak op en gaan! Klompenpad het Hamarithapad (10 km) is desgwenst te combineren met het Nywelepad en/of het Baanbrekerpad. Overstappunten en -routes zijn aangegeven op de kaart en in het veld.

- Op de site van Speeltuin Nederhemert staat een mooi verhaal van dhr. Boere, tot medio 2020 exploitant van de speeltuin, over hoe het allemaal zo is gekomen en zich door de jaren heen heeft ontwikkeld. Daarom citeren wij dat hier graag: "Speeltuin Nederhemert is een unieke plek, waar de speeltoestellen nog kraken. Zoals het hoort! Nederhemert-Zuid. Een idyllisch dorpje in het zuiden van de Bommelerwaard. De jachtige tijden lijken hier aan dit dorpje voorbij te zijn gegaan, verscholen tussen en ontstaan door de rivieren. Ingeklemd tussen de Bergsche Maas, het Heusdens Kanaal en de Afgedamde Maas is de bijnaam van dit mooie dorp nog altijd ‘het Eiland.’ Met mooie landschappen, eeuwenoude bomen, een heus kasteel én met een van de oudste nog in gebruik zijnde speeltuinen van Nederland! Het is een speeltuin zoals de ouderen die nog uit hun jeugd kennen en waar er al veel van verdwenen zijn.

Volgens een oud krantenknipsel zijn in het voorjaar van 1915 de eerste schommel en wip geplaatst ‘ten behoeve van de recreatie.’ Destijds werd de speeltuin draaiende gehouden door de familie van der Werken uit Nederhemert. In 1934 heeft mijn grootvader, Bas Boere, de speeltuin overgenomen en door de roerige oorlogsjaren geleid. In de jaren vijftig organiseerde hij vele zaterdagavond-festiviteiten met, wat nu ‘live-muziek’ genoemd zou worden. Achter in de speeltuin stond een muziektent waar lokale fanfares, drumbands, mondharmonicaspelers en zangtalenten optraden. Volgens velen stonden die bijzonder sfeervolle avonden in Nederhemert-Zuid vooral bekend als ‘de meidenmarkt van het aailand.’ Veel paartjes zijn in die tijd ontstaan en sommigen zijn nu nog altijd gelukkig getrouwd!

In de jaren zestig kwam de nadruk steeds meer op de speeltuin en de daarbij behorende horeca te liggen en zijn de zaterdagavond-optredens komen te vervallen. Om onze vele gasten een kleine ‘tijdreis’ naar vervlogen tijden te kunnen bieden, hebben wij ervoor gekozen om ons bedrijf zoveel mogelijk de sfeer en ongedwongenheid van de jaren vijftig en zestig uit te laden ademen. Vele opa’s en oma’s speelden vroeger zelf in de speeltuin en komen nu met hun kleinkinderen om te ontdekken dat er niet echt veel is veranderd. En dat willen we graag zo houden! Veel toestellen stammen nog uit de jaren vijftig, met vanzelfsprekend vele aanpassingen om aan de huidige eisen te kunnen voldoen. Gelukkig kennen vele mensen de weg naar Nederhemert-Zuid en komen soms in groten getale naar ons dorp en speeltuin. Soms zóveel dat mensen bij de poort staan te wachten tot er ergens een stoel vrijkomt..." Niet alleen de speeltoestellen, ook het eten en de prijzen daarvan zijn nostalgisch, wat ook geldt voor de toegangsprijs.

In juli 2020 is Speeltuin Nederhemert in Nederhemert-Zuid heropend met een nieuwe eigenaar. Kom genieten op het zonnige terras van een kopje koffie met gebak, terwijl de kinderen spelen in de nostalgische speeltuin. Ook voor de lunch of een lekkere avondmaaltijd ben je hier van harte welkom. Je kunt terecht voor diverse dingen: het belangrijkste is natuurlijk spelen met jew (klein)kinderen in een authentieke speeltuin onder een aantal eeuwenoude bomen. Als je het spelen moe bent of gewoon lekker aan het fietsen bent, kun je vanzelfsprekend ook de inwendige mens versterken op het grote terras of in de binnenruimte, beide met zicht op de speeltuin. Speeltuin Nederhemert serveert je graag een heerlijke kop koffie of cappuccino, frisdrank of wat sterkers. Ook voor de kinderen is er een uitgebreid assortiment, van frisdranken tot heerlijk softijs. Geopend van dinsdag t/m zondag van 10.00-21.00 uur. Adres: Kasteellaan 11.

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Nederhemert-Noord en -Zuid door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Nederhemert-Zuid.

Reactie toevoegen