Status

- Mook en Middelaar is een gemeente in de provincie Limburg, in de regio Noord-Limburg.

- De gemeente Mook en Middelaar omvat de dorpen Middelaar, Molenhoek (grotendeels), Mook en Plasmolen en de buurtschappen De Bisselt, Heikant, Katerbosch en Riethorst. De hoofdplaats van de gemeente is Mook.

- Wapen van de gemeente Mook en Middelaar.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Mook en Middelaar.

Ligging

De gemeente Mook en Middelaar grenst in het W aan de rivier de Maas, de provincie Noord-Brabant, Cuijk en Katwijk, de samenvloeiing van de Maas en het Maas-Waalkanaal, de provincie Gelderland, Heumen en het kleine Gelderse gedeelte van Molenhoek, in het NW aan Gelderland en Malden, in het NO ook aan Gelderland, Groesbeek en Breedeweg, in het ZO aan Milsbeek en in het Z aan de Maas en Sint Agatha, en ligt in het uiterste N van de provincie Limburg, Z van Nijmegen, NW van Gennep en N van Boxmeer.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Mook en Middelaar 210 huizen met 1.032 inwoners, verdeeld in de dorpen Mook 92/458 (= huizen/inwoners) en Middelaar 79/366 en de buurtschappen Molenpoort 9/55, Bisselt 8/31, Groot en Klein Lier 3/21, Rammetje 4/15, De Plasmolen 5/31, Riethorst 7/33, Op den Berg 1/10 en Zevendaal 2/12. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 3.100 huizen met ca. 7.800 inwoners.

Geschiedenis

- De historische archieven van de gemeente Mook en Middelaar zijn sinds eind 2018 ondergebracht in het Regionaal Archief Nijmegen (RAN). Voorheen waren deze archieven in beheer bij de vestiging van het Brabants Historisch Informatiecentrum in Grave. Toen deze werd gesloten, moest men dus overgaan naar een andere bewaarplaats. Met de ‘overbrenging’ zijn vijf archieven met een omvang van ruim 100 meter ondergebracht in de archiefbewaarplaats in Nijmegen. Het merendeel betreft het archief van de gemeente en voorgangers (1795-2000). Verder zijn ook het archief van de Schepenbank Mook (1644-1790), de Schepenbank Middelaar (1792-1796), het Burgerlijk Armbestuur van de gemeente (1732-1964) en het Bouwarchief van de gemeente (1937-1976) overgebracht.

"Van de aktes van de burgerlijke stand en de bevolkingsregisters is het origineel, voor zover openbaar, op te vragen. Voor indexen op de burgerlijke stand kun je gebruik maken van het Gelders Archief of Wiewaswie. Alle bouwvergunningen van 1937 tot en met 1976 kun je in het archief inzien. Je kunt de bouwvergunningen op adres zoeken via het zoekscherm Personen en locaties in onze Digitale Studiezaal. Vink als bron 'bouwvergunningen' aan. Voor inzage in verleende bouwvergunningen en bouwtekeningen vanaf 1977 kun je contact opnemen met de gemeente. Er zijn ook diverse andere archieven die betrekking hebben op de gemeente. Voor beeldmateriaal en literatuur over de gemeente kun je in de Digitale Studiezaal terecht."

- Heemkundekring De Grenssteen is na 27 jaar te hebben gefunctioneerd, in 2013 opgeheven. De stichting had niet genoeg redacteuren meer om de geschiedenis van (de kernen in) de gemeente vast te leggen. Het archief van de heemkundekring is overgegaan naar het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG), Kring Maas en Niers. Deze kring is opgericht in 1968, toen enkele historisch geïnteresseerden uit de regio bijeen kwamen en besloten in kringverband onder de vleugels van het LGOG te gaan werken. Het werkgebied omvat de gemeenten Mook en Middelaar, Gennep en Bergen. Elk jaar organiseert de kring 6 of 7 lezingen. Deze avonden trekken telkens een volle zaal. De Kring heeft hiermee een goede naam opgebouwd in Noord-Limburg en Oost-Brabant. Verder zijn er jaarlijks twee excursies, een van een hele en een van een halve dag. Deze excursies zijn doorgaans per bus, maar excursiegangers kunnen ook met eigen vervoer gaan en poolen."

Recente ontwikkelingen

- De gemeente Mook en Middelaar is de beste gemeente van de provincie Limburg om in te wonen. De gemeente is nu niet alleen geografisch gelegen in de top van Limburg, maar hoort nu ook maatschappelijk tot de top van deze provincie, aldus het grote onderzoek in 2018 in opdracht van weekblad Elsevier. Het onderzoek vergelijkt alle 380 Nederlandse gemeenten op maar liefst 99 punten. De scores zijn verdeeld over 12 onderdelen: onderwijs en kinderopvang, winkels, zorg, vrijetijdsvoorzieningen, gebouwde omgeving, natuurlijke omgeving, mate van overlast, veiligheid, bevolkingssamenstelling, rust en ruimte, arbeidsmarkt en bereikbaarheid. Landelijk neemt de gemeente plaats 59 in. In 2016 was dat nog plaats 131. De gemeenten Gennep en Bergen staan respectievelijk op plaats 187 en 301.

- In de gemeente Mook en Middelaar wonen relatief gezien de meeste miljonairs in Limburg. Van alle inwoners is 2,5 procent goed voor een miljoen euro of meer. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in september 2018 heeft gepubliceerd. Een miljonairshuishouden heeft een vermogen van 1 miljoen euro of meer, waarbij de waarde van de eigen woning en de eventuele hypotheekschuld niet zijn meegeteld. Ook Leudal is geliefd bij mensen met een flink vermogen. Daar gaat het om 2,2 procent van de bevolking. Nederweert bezet met 2,1 procent de derde plek en Eijsden-Margraten met 2,0 procent de vierde plaats.

- In juli 2011 is besloten de beoogde herindeling van de gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar tot één nieuwe gemeente niet door te laten gaan. Toenmalig minister Donner heeft het wetsvoorstel voor de herindeling in de kop van Noord-Limburg toen ingetrokken, omdat er onvoldoende draagvlak in de drie gemeenten was.

Na het afketsen van de herindeling met Bergen en Gennep heeft de gemeente Mook en Middelaar zich moeten herpositioneren. Dat heeft geleid tot een nieuwe opvatting over samenwerking. De gemeente hecht zeer aan haar landelijke karakter. De gemeente is door haar omvang en ligging aangewezen op samenwerking met gemeenten zowel in de regio Noord-Limburg als in de regio Nijmegen. Mook en Middelaar heeft besloten om samen te werken in het Rijk van Nijmegen en binnen deze regio gezamenlijk op te trekken met de gemeente Heumen. Tegelijkertijd blijven er ook samenwerkingsverbanden met andere gemeenten in Noord-Limburg. De tweezijdige oriëntatie heeft als globaal beeld dat alle verplichte samenwerkingen (RUD, veiligheidsregio) in het Limburgse liggen en alle overige samenwerkingsverbanden gericht zijn op Gelderland.

De samenwerkingsrelaties zullen, waar nodig, versterkt worden. Alle samenwerkingsrelaties zijn gebaseerd op loyaliteit en betrouwbaarheid voor zowel de korte als lange termijn. Samenwerken met veel verschillende partners wijzen ze uit overwegingen van efficiency af. Samenwerken moet voor de partners tot meerwaarde leiden. Een provinciegrens mag daarin geen belemmering zijn. Nieuwe samenwerkingen zullen aangegaan worden met de bestaande relaties. De criteria: efficiency, betrouwbaarheid, loyaliteit, bestendigheid voor de lange termijn en logisch verband. Bij samenwerking moet er bijzondere aandacht zijn voor het in stand houden van de leefbaarheid in kleine kernen. Als het perspectief van samenwerking een herindeling is worden de burgers geraadpleegd door middel van een referendum.

Het toekomstperspectief is scherp. De gemeente Mook en Middelaar kiest ervoor zelfstandig én Limburgs blijven, vooral omdat de inwoners dat nadrukkelijk wensen. De emotionele binding is sterk Limburgs. Het standpunt voor zelfstandigheid is realistisch, omdat: de financiën op orde zijn; de samenwerkingen goed verlopen; er een goed ambtelijk apparaat zit; de samenwerking in de genen van de gemeente zit, en het personeel heel flexibel is. De incongruentie is geen probleem; dat hoort gewoon bij deze gemeente. Feitelijk is het een verrijking voor de gemeente en haar inwoners. De samenwerking met Heumen wordt geïntensiveerd onder meer voor het beheer van de openbare ruimte, dienstverlening en inkoop. Dit alles aldus enkele citaten uit de Bestuursscan gemeente Mook en Middelaar, uitgevoerd door de Adviescommissie Sterk Bestuur in Gelderland (d.d. eind 2014).

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Mook en Middelaar (online te bestellen).

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Mook en Middelaar. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Algemeen: - "De mensen achter de website Maasburen.nl worden ook wel buurtverbinders genoemd. Wij zijn enthousiaste dorpsbewoners die het belangrijk vinden dat alles wat er te doen is in onze dorpen ook zichtbaar wordt. De website is een soort platform waar iedereen zaken op kan plaatsen en lezen. Het is bedoeld als hulpmiddel zodat (nog) meer mensen elkaar en alle activiteiten in onze gemeente gaan vinden. Zo blijven onze dorpen levendig en leefbaar. Mook & Middelaar heeft inmiddels 6 vrijwillige buurtverbinders en enkele buurtsupporters. Wij stimuleren en ondersteunen mensen bij het gebruik van Maasburen.nl en we beheren de website, zodat het een levendige site blijft waar alles wat er in onze dorpen gebeurt te vinden is. Van hulpvraag en hulpaanbod tot nieuwtjes, spullen te koop, winkels, agenda, initiatieven, gemeentenieuws, maatschappelijke instellingen, de wijkagent en nog veel meer."

- Sport / bewegen: - "Beweegcollectief Mook en Middelaar is een sportvereniging die zich met name richt op de 50 plusser die graag wil sporten en bewegen met leeftijdgenoten. Op verschillende dagen en tijdstippen biedt de vereniging de mogelijkheid om te sporten op eigen niveau, zowel binnen als buiten. De sfeer is ongedwongen en gezellig. Daarnaast zorgt de vereniging altijd voor deskundige begeleiding. Sport en bewegen met een glimlach en een gerust hart. Ook voor dementerenden en statushouders bieden wij de mogelijkheid om samen te bewegen. Neem gerust de tijd om het ruime aanbod door te nemen. Er is voor ieder wat wils! Kom in beweging. We zien je graag op de eerstvolgende training!"

- Glasvezel: - "In de gemeenten Mook en Middelaar en Bergen komt een glasvezelnetwerk voor iedereen. Dat is het resultaat van de inzet van lokale glasvezelambassadeurs en de samenwerking met de providers. Door de aanleg te combineren met de aanleg in de gemeente Gennep krijgen de gemeenten een 100 procent dekkend glasvezelnetwerk. Limburg Glasvezel heeft in 2019 met tientallen ambassadeurs campagne gevoerd voor een glasvezelnetwerk. Door het samenvoegen van de drie gemeenten is er voldoende draagvlak bij de inwoners om de aanleg te rechtvaardigen. E-Fiber gaat ervoor zorgen dat het glasvezelnetwerk wordt aangelegd. De graafwerkzaamheden starten naar verwachting in het eerste kwartaal van 2020. Meer informatie over het aanlegproces kun je lezen op de site van E-fiber.

Iedere woning binnen het aansluitgebied wordt voorzien van een eigen aansluiting. Gezinnen en bedrijven die ook gebruik willen maken van glasvezeldiensten, maar nog geen glasvezelabonnement hebben afgesloten, kunnen zich alsnog aanmelden. Zolang de graafploegen nog aanwezig zijn in de gemeenten, worden er geen kosten in rekening gebracht. De verwachting is dat de aanleg in deze gebieden tot september 2021 zal duren. Inwoners die alsnog willen inschrijven kunnen dat online doen via deze link. E-Fiber is een bedrijf dat gespecialiseerd is in de aanleg van glasvezel. E-Fiber vindt dat iedereen in Nederland recht heeft op snel en betrouwbaar internet. Waar je ook woont: in een stad, dorp of buitengebied. Daarom investeert E-Fiber in infrastructuur, innovatie, techniek én in mensen. Om zo een ‘open’ glasvezelnetwerk aan te leggen waarop iedere provider zijn diensten mag leveren." (bron: LLTB)