Mooie Paal

Plaats
Buurtschap
Waadhoeke
Fryslân

Moaije Peal Minnertsga watermolen 1930 [640x480].jpg

De molen van Mooie Paal/Moaije Peal anno 1930. Deze molen is helaas in 1932 afgebroken.

De molen van Mooie Paal/Moaije Peal anno 1930. Deze molen is helaas in 1932 afgebroken.

Moaije Peal Minnertsga busstation voormalige FRAM garage 1950 [640x480].jpg

Mooie Paal/Moaije Peal, het busstation (voormalige FRAM garage) anno 1950

Mooie Paal/Moaije Peal, het busstation (voormalige FRAM garage) anno 1950

mooie_paal_buurtschapsgezicht_kopie.jpg

Buurtschap Mooie Paal, buurtschapsgezicht

Buurtschap Mooie Paal, buurtschapsgezicht

mooie_paal_paal_met_wapen_het_bildt_kopie.jpg

Op de punten waar je de streek Het Bildt binnenkomt, heeft men mooie palen geplaatst met het wapen van de streek. In dit geval bij buurtschap Mooie Paal. Hoe toepasselijk. :-) (© Hans van Embden)

Op de punten waar je de streek Het Bildt binnenkomt, heeft men mooie palen geplaatst met het wapen van de streek. In dit geval bij buurtschap Mooie Paal. Hoe toepasselijk. :-) (© Hans van Embden)

Mooie Paal

Terug naar boven

Status

- Mooie Paal is een buurtschap of 'streekje' in de provincie Fryslân, gemeente Waadhoeke. T/m 1983 gemeente Barradeel. In 1984 over naar gemeente Het Bildt, in 2018 over naar gemeente Waadhoeke.

- De buurtschap Mooie Paal valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Minnertsga.

- De buurtschap Mooie Paal heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke daaraan niet kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat, al kan de straatnaam Moaije Peal je daar wel een vermoeden van geven. Wel is er in 2005 een zogeheten 'mooie paal' geplaatst, zie verderop, onder Bezienswaardigheden.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Moaije Peal.

In het Bildts
Mooie Paal.

Oudere vermeldingen
Op recente kaarten vinden we hier de veldnaam Moaije Peal (recente atlassen van Fryslân noemen het een 'streek'). Op de kaart van rond 1700 wordt op die plaats de Bolkezijl aangegeven. Eekhoff (1852) geeft hier aan 'voorm. Bolkezijl'.

Naamsverklaring
De aanduiding voor een grenspaal op de Bildtdijk, de zogeheten 'mooie paal' is hier als naam in gebruik geraakt. Deze paal en andere worden op de kaart van rond 1700 aangegeven. Op de meeste plaatsen - ook hier - staat erbij: "Erf-Stadhouders Vrye Iachtpaal". Het Bildt vormde oorspronkelijk een jachtgebied van de keizer. De jachtrechten die door Karel V waren vastgelegd, behoorden tot de privileges van de stadhouder. Officieel was dat de juridische plaatsvervanger van de keizer. En diens jachtgebied diende goed gemarkeerd te worden, met 'mooie palen'.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Mooie Paal ligt direct NO van Minnertsga, rond de weg Moaije Peal en de kruising van die weg met de wegen Hermanawei en Zuiderweg, beide de N393.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Mooie Paal omvat ca. 10 boerderijen en woonhuizen, plus het in de regio bekende gelijknamige busstation, met ca. 25 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Molen
De molen van Mooie Paal is na een brand in 1932 helaas in dat jaar afgebroken (zie foto).

Tramstation / busstation
Jarenlang was hier een tramstation aan de lijn Leeuwarden - Sint Jacobiparochie, tegenwoordig een busgarage en eindpunt van een buslijn. Dit busstation heet Mooie Paal, waardoor de naam bekend is bij busreizigers in de regio en anderen die er langs rijden.

Wegen
Geschiedenis van de wegen in Mooie Paal.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Sinds 2005 staat hier weer een 'mooie paal' (zie bij Naam > Naamsverklaring), op de plek die tot 1984 de grens was tussen de gemeenten het Bildt (kern Sint Jacobiparochie) in het N en de Friestalige buurgemeente Barradeel (kern Minnertsga) in het Z, met op een bijbehorend informatiepaneel het verhaal van de 11 ´mooie palen´ die het vroegere keizerlijke jachtgebied markeerden, en aanduidingen van de plekken waar zij hebben gestaan.

Het is geen exacte kopie van de vroegere palen, en dat is ook niet mogelijk, want helaas is niet meer te achterhalen hoe de palen eruitzagen waarmee van 1650 tot 1795 het jachtgebied van de Friese Nassaus werd afgebakend. De onthulling van de paal op 22 februari 2005 was het officiële hoofdmoment in de herdenking van het 500-jarig bestaan van Het Bildt. De reden van die datum heeft te maken met het formele ontstaan van Het Bildt exact 500 jaar vóór die datum. Voor nadere informatie daarover zie bij Het Bildt, Geschiedenis.

Reactie toevoegen