Gemeente Melissant in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Melissant is een dorp in de provincie Zuid-Holland, op het schiereiland en in de gemeente Goeree-Overflakkee. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1811. In 1812 over naar gemeente Dirksland*, per 1-4-1817 weer afgesplitst tot een zelfstandige gemeente, in 1966 over naar gemeente Dirksland, in 2013 over naar gemeente Goeree-Overflakkee.
* De gemeente bestond oorspronkelijk uit drie "gemeenten": Roxenisse, Onwaard en Melissant. Ten tijde van de Franse bezetting (1810-1814) zijn deze gemeenten op bevel van Napoleon Bonaparte samengevoegd met en opgegaan in de gemeente Dirksland. In 1817 kregen ze hun zelfstandigheid weer terug, met ieder een apart bestuur. In 1857 zijn de drie gemeenten samengevoegd. De nieuwe gemeente kreeg de naam Melissant. Onwaard en Roxenisse zijn tegenwoordig geen plaatsnamen meer. De laatste naam leeft ter plekke nog voort in de lokale basisschool en golfclub.
- Wapen van de voormalige gemeente Melissant.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
Meliszand, Mellisant, 1494 Melissant, 1883 Melissand. De gemeente werd, in ieder geval tot medio 19e eeuw, ook wel 'Melissant, Noorschorren en Wellestrijpe' genoemd, waarbij Noordschorren ook wel werd gespeld als Noorder-Schorren en Noorderschorre.
Naamsverklaring
Betekent zand 'zandplaat, zandige aanwas' van de persoon Melis, een verkortingsvorm van de persoon Meilof (vergelijk Meliskerke).(1)
Melissant ligt ZO van Goedereede en Stellendam, NW van Middelharnis en Dirksland. Opvallend is dat de gemeente (na de herindelingen van 1857) geheel om Dirksland heen lag (zie de oude gemeentekaart elders op deze pagina). De zuidelijke uitlopers zijn later onder Dirksland en Herkingen gevoegd, waardoor de dorpsgrens nu vlak onder de dorpskern loopt (zie de rode lijnen op de actuele plattegrond).
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Melissant 68 huizen met 677 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 66/664 (= huizen/inwoners), Elisabeths-Polder 1/6 en Diederiks-Polder 1/7. De gemeente Onwaard had toen 21 huizen met 169 inwoners, verdeeld in de polders Onwaard 1/7, Oud-Kraaijer 4/26, Nieuw-Kraaijer 4/23 en Kraijenisse 12/113. De gemeente Roxenisse, die alleen de gelijknamige polder omvatte (waar de huidige gelijknamige golfbaan in ligt), had toen 6 huizen met 73 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 900 huizen met ca. 2.200 inwoners.
Terug naar bovenDe geschiedenis van Melissant gaat terug tot de 15e eeuw, toen men rondom Dirksland na de Sint-Elisabethsvloed (1421) de omliggende gorzen ging bedijken.
Tijdens de Watersnoodramp van 1953 is Melissant als een van de weinige dorpen op Goeree-Overflakkee niet overstroomd.
Terug naar boven- Melissant heeft 4 rijksmonumenten.
Dit kleine dorp heeft maar liefst 5 kerken:
- De in 1862 opgerichte Hervormde Gemeente van Melissant was de jongste Hervormde Gemeente van het voormalige eiland Goeree-Overflakkee. Voorheen ressorteerden de hervormde inwoners onder Dirksland. De kerk en pastorie zijn in 1863 gebouwd door aannemer J. van Bochove uit Sommelsdijk. Het is een zogeheten waterstaatskerk, voorzien van een klokkentoren met koperen spits. Tegen het gebouw is in de jaren '70 van de 20e eeuw een verenigingsgebouw neergezet. De oude pastorie is later vervangen door een modernere. Bij de fusie tot PKN zijn de meeste hervormden uit het dorp overgegaan naar de Hersteld Hervormde Gemeente, die de Dorpskerk (Julianalaan 2) daarom gedurende 50 jaar van de hervormden in erfpacht heeft gekregen.
- Kerk van de Gereformeerde Gemeente (Beatrixlaan 2) uit 1956.
- Kerk van de Gereformeerde Gemeente in Nederland (Binnenweg 20).
- Ontmoetingskerk (PKN, voorheen Gereformeerde Kerk) uit 1939 (Nieuweweg 11).
- De RK St. Josephkapel (Provincialeweg 6) is een kleine parochiekerk van het type zaalkerk, met aangebouwde pastorie en sacristie, gebouwd in 1900 in opdracht van het bisdom Rotterdam voor de lokale rooms-katholieke parochie. Architect A. Bruning uit Amsterdam ontwierp het gebouw in een sobere, landelijke stijl met invloeden van neogotiek. Aanvankelijk was het legaat van Jhr. H.J. Diert van Melissant uit Den Haag bedoeld voor de stichting van een kerk met toren, een sacristie, een pastorie en een schoolgebouw. Het bisdom besloot echter, gelet op het lage aantal communicanten alhier, te volstaan met de zaalkerk met een sacristie en twee kamers, bedoeld voor tijdelijk verblijf van de pastoor, tezamen in één gebouw. In het pand bevond zich oorspronkelijk geen keuken; de maaltijden werden bereid door de familie die de boerderij ten westen van het pand bewoonde. Dit gebruik heeft lang standgehouden. Recentelijk is in het pand een keuken aangebracht.
Het gebouw is gesitueerd op een klein rechthoekig terrein, dat middels een circa 50 meter lang kiezelpad vanaf de Provincialeweg bereikbaar is. Het gebouw beslaat bijna het gehele terrein, dat met gras is begroeid. Langs de oprit en voor de voorgevel groeien kastanjebomen. De parochiekerk is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde: de kerk is van cultuurhistorische waarde als een bijzondere uitdrukking van een ontwikkeling in de kerkbouw in de kleine kernen in Nederland; de kerk is van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een in een landelijke bouwtrant, met enkele neogotische invloeden uitgevoerd sober kerkgebouw, met een bijzondere typologische combinatie van zaalkerk en pastorie in één gebouw, en vanwege de samenhang tussen in- en exterieur; de kerk is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van het in- en exterieur.
Terug naar boven- Oranjevereniging Melissant organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten voor jong en ouder, zoals Koningsdag en het Huttendorp voor de basisschooljeugd aan het eind van de zomervakantie. Voor slechts 7 euro per jaar ben je lid van de vereniging en steun je de vereniging, waardoor het mogelijk blijft om ieder jaar leuke activiteiten voor jong en ouder te organiseren.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Melissant (online te bestellen).
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - Er is wel een Dorpsraad Melissant, maar die heeft op het internet alleen een besloten Facebookpagina voor inwoners of leden.
- Dorpshuis: - Melishof is een vriendelijk, open dorpshuis dat voor een ieder iets te bieden heeft. Of het nu gaat om een gezellig samen zijn, activiteiten of je wilt zelf iets organiseren. Alles is mogelijk. Neem contact op met beheerder André Troost om te bespreken wat de mogelijkheden zijn en welke data beschikbaar zijn.
- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Melissant is opgericht in 1945, kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog. Een citaat uit de geschiedenis van de vereniging in de beginjaren: "In de zomermaanden liepen de koeien op het veld te grazen. Als er gevoetbald moest worden, werden deze 'verweid' en moesten de door de dieren achter gelaten plakken eerst worden verwijderd. In het begin was er geen kleedgelegenheid, men moest zich omkleden op een hoekje van het veld en de naastgelegen kreek deed dienst als 'ligbad' om zich van het grootste vuil te ontdoen. Later werd een eenvoudige kleedaccommodatie, eerst van riet en later van hout, opgetrokken. Een bak met water was aanwezig, wat luxe betekende. Men kon zich toen tenminste wassen, al was het met koud water." Dat er ook aan de jeugd veel aandacht wordt besteed, blijkt uit het feit dat al gedurende een reeks jaren binnen de vereniging een jeugdcommissie voortreffelijk functioneert. Deze commissie stelt zich niet alleen het voetballen van de jeugd ten doel, maar doet veel meer. Zij organiseren vele andere activiteiten om de jeugd - ook als er niet gevoetbald kan worden - bezig te houden met onder andere speldagen.
- TC Melissant bestaat al ruim 40 jaar en bestaat uit een tennisvereniging en een jeu de boules vereniging. Ze hebben in totaal ca. 100 leden waarvan er velen wekelijks op de banen te vinden zijn. Nieuwe leden zijn altijd welkom.
- Zorg: - Zorgkwekerij Nollestee is opgezet om zorg te verlenen aan mensen die speciale zorg en begeleiding nodig hebben in hun dagelijks werk. Vijf dagen in de week zijn er 12 mensen met hun mogelijkheden en beperkingen aan het werk. Op de professioneel en ruim opgezette kwekerij is er voor iedereen een passende bezigheid. Zij worden dagelijks met liefde en humor door twee gediplomeerde begeleiders ondersteund en begeleid. Voor iedere deelnemer worden persoonlijke leerdoelen afgesproken. Door de inzet van vrijwilligers is er ruimte voor extra aandacht en ondersteuning.
- Duurzaamheid: - In 2018 is in de Roxenissepolder bij Melissant een zonnepark aangelegd. Op 19,5 hectare grond zijn 36.000 zonnepanelen geplaatst.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Melissant, met foto's van de grafzerken.
Reactie toevoegen