Meerland

Plaats
Buurtschap
Oldambt
Oldambt
Groningen

meerland_richtingbord.jpg

De buurtschap Meerland heeft geen plaatsnaamborden, en je kunt ook niet aan gelijknamige straatnaamborden zien dat je er bent aangekomen, want de weg ter plekke heet Groeveweg. Er staat wel een richtingbordje in de omgeving.

De buurtschap Meerland heeft geen plaatsnaamborden, en je kunt ook niet aan gelijknamige straatnaamborden zien dat je er bent aangekomen, want de weg ter plekke heet Groeveweg. Er staat wel een richtingbordje in de omgeving.

meerland_doodlopende_weg_z_zijde_kopie.jpg

In de buurtschap Meerland is het grootste deel van het N deel van de Groeveweg afgegraven t.b.v. de aanleg van het Oldambtmeer, waardoor de weg nu aan beide zijden doodloopt. Dit is de ingang aan de Z zijde.

In de buurtschap Meerland is het grootste deel van het N deel van de Groeveweg afgegraven t.b.v. de aanleg van het Oldambtmeer, waardoor de weg nu aan beide zijden doodloopt. Dit is de ingang aan de Z zijde.

meerland_doodlopende_weg_n_zijde_kopie.jpg

In de buurtschap Meerland is het grootste deel van het N deel van de Groeveweg afgegraven t.b.v. de aanleg van het Oldambtmeer, waardoor de weg nu aan beide zijden doodloopt. Dit is de ingang aan de N zijde, die nog nét op grondgebied van Oostwold ligt.

In de buurtschap Meerland is het grootste deel van het N deel van de Groeveweg afgegraven t.b.v. de aanleg van het Oldambtmeer, waardoor de weg nu aan beide zijden doodloopt. Dit is de ingang aan de N zijde, die nog nét op grondgebied van Oostwold ligt.

meerland_vroegere_school_anno_2008_kopie.jpg

De lagere school van Meerland heeft na afloop van schooljaar 1983-1984, als zij nog slechts 13 leerlingen telt, de deuren gesloten. Het schoolgebouw is verbouwd tot en in gebruik genomen als woonhuis. Op de foto de situatie anno 2008.

De lagere school van Meerland heeft na afloop van schooljaar 1983-1984, als zij nog slechts 13 leerlingen telt, de deuren gesloten. Het schoolgebouw is verbouwd tot en in gebruik genomen als woonhuis. Op de foto de situatie anno 2008.

meerland_schoolklas_laatste_schooljaar_1983-1984_kopie.jpeg

Meerland, de laatste schoolklas (1983-1984) van de sinds 1980 nog eenmansschool van meester en directeur Aaldrik Evenhuis. De school is dan al enkele jaren de kleinste school in de provincie Groningen.

Meerland, de laatste schoolklas (1983-1984) van de sinds 1980 nog eenmansschool van meester en directeur Aaldrik Evenhuis. De school is dan al enkele jaren de kleinste school in de provincie Groningen.

meerland_hervormde_kerk.jpg

De buurtschap Meerland heeft ooit een piepkleine Hervormde kerk gehad. Details over de 'opkomst en ondergang' van kerkelijke gemeente en pand zijn ons vooralsnog niet bekend.

De buurtschap Meerland heeft ooit een piepkleine Hervormde kerk gehad. Details over de 'opkomst en ondergang' van kerkelijke gemeente en pand zijn ons vooralsnog niet bekend.

meerland_verenigingsgebouw_t_veenflamke_kopie.jpg

Naast het vroegere Hervormde kerkje is in Meerland dit verenigingsgebouw 't Veenflamke (mede) in gebruik (geweest?) als Gereformeerde Evangelisatie. Ook daar hebben wij vooralsnog geen nadere details van.

Naast het vroegere Hervormde kerkje is in Meerland dit verenigingsgebouw 't Veenflamke (mede) in gebruik (geweest?) als Gereformeerde Evangelisatie. Ook daar hebben wij vooralsnog geen nadere details van.

meerland_vege_winkel_kopie.jpg

In 1976 heeft het laatste kruidenierswinkeltje van Meerland de deuren gesloten. Het betrof de VéGé van Kobus Naaijer en zijn vrouw Menje. (© Harm Hillinga / https://nazatendevries.nl)

In 1976 heeft het laatste kruidenierswinkeltje van Meerland de deuren gesloten. Het betrof de VéGé van Kobus Naaijer en zijn vrouw Menje. (© Harm Hillinga / https://nazatendevries.nl)

meerland_schaapskudde_sbb_kopie.jpg

Goede timing van de fotograaf, want ook dít is Blauwestad: de kudde Drentse heideschapen van Staatsbosbeheer, die o.a. het bos en de dijken bij de buurtschap Meerland begraast.

Goede timing van de fotograaf, want ook dít is Blauwestad: de kudde Drentse heideschapen van Staatsbosbeheer, die o.a. het bos en de dijken bij de buurtschap Meerland begraast.

Meerland

Terug naar boven

Status

- Meerland is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Oldambt. T/m 1989 deels gemeente Finsterwolde (in 1990 over naar gemeente Reiderland, in 2010 over naar gemeente Oldambt), deels gemeente Midwolda (in 1990 over naar gemeente Scheemda, in 2010 over naar gemeente Oldambt).

- De buurtschap Meerland valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Oostwold (vanouds gemeente Midwolda). Vanouds viel ook een deel van de buurtschap onder het dorp en de gemeente Finsterwolde (zie verder bij Statistische gegevens).

- De buurtschap heeft geen plaatsnaamborden. In de omgeving staan wel richtingborden naar Meerland. Tot enkele jaren geleden stonden aan dezelfde paal ook richtingborden naar Midwolda en Nieuwolda. Als het goed is zijn die inmiddels verwijderd, want de Groeveweg loopt tegenwoordig immers dood op het Oldambtmeer (zie verder bij Ligging).

Terug naar boven

Naam

In het Gronings
't Meerlaand.

Oudere vermeldingen
1867 Meerland.

Naamsverklaring
"Vroeger een moerassige streek, waarin het Huningameer of Oostwoldermeer lag (1868 ingepolderd), dat op de kaart van Beckeringh (1781) vermeld wordt met de omschrijving 'somers bijna droog'."(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Meerland ligt N van Winschoten, N en W van Blauwestad, WNW van Beerta, ZW van Finsterwolde, Z van Oostwold en ZO van Midwolda, en ligt onder meer rond de Groeveweg. Deze weg loopt tegenwoordig in het N dood tegen en vanwege het in 2005 aangelegde Oldambtmeer in het kader van het project Blauwestad. Voorheen liep de Groeveweg nog door naar Oostwold / Midwolda. Aan die kant ligt ook nog een klein stukje Groeveweg (dat nog nét onder Oostwold valt. Direct W ervan is de grens met Midwolda. De kommen en komborden van genoemde kernen grenzen daar aan elkaar). Het tussengelegen, voor het meer weggegraven deel was overigens (vrijwel) onbewoond. De buurtschap ligt verder rond de wegen Rietlaan, Groenelaan, Clingeweg, Zuiderringdijk en de W zijde van het deel van de Nieuweweg tussen het Oldambtmeer en het kruispunt met de Zuiderringdijk. Het overgrote deel van de buurtschap ligt in de Z enclave van Oostwold: de hiervóór bedoelde delen van het Oldambtmeer maken namelijk deel uit van dorpsgebied van Blauwestad Z en ZO van de dorpskern van Oostwold.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Meerland 31 huizen met 176 inwoners onder dorp en gemeente Finsterwolde, en 18 huizen met 101 inwoners onder dorp Oostwold, gemeente Midwolda. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 60 huizen (waarvan 3 aan de N zijde van de Groeveweg) met ca. 150 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Kerk
Meerland heeft ooit een piepklein Hervormd kerkje gehad. Jaar van bouw en jaar van afbraak zijn ons vooralsnog niet bekend. Het kerkje stond vlak naast de school en dateert vermoedelijk uit de tijd van vóór de eerste school.

School
De eerste school van Meerland is gesticht in 1863, op initiatief van de NH kerk van Midwolda. School en schoolmeesterswoning worden in 1891 gekocht door de gemeente Midwolda. In 1893 worden de oude school en het oude schoolmeestershuis gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Rond 1900 heeft de school meer dan 100 leerlingen, verdeeld over 3 leerkrachten. De bevolking bestaat dan nog voor het merendeel uit gezinnen met veel kinderen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zakt het aantal leerlingen naar 75 en moet één leerkracht vertrekken.

Na de oorlog moet het aantal leerlingen dat de school telt steeds verder naar beneden worden bijgesteld. Immers gezinnen worden steeds kleiner, jongeren vertrekken naar elders en sommige gezinnen vinden de school te klein en brengen hun kind(eren) naar Oostwold, wat de daling nog verder versterkt. In 1978 heeft de school nog 28 leerlingen, in 1980-1981 nog 18 en gaat de school verder als eenmansschool. Na afloop van schooljaar 1983-1984, als de school nog slechts 13 leerlingen telt (die allemaal bij elkaar in één lokaal zitten), waarmee het de kleinste school in de provincie Groningen is, sluit zij de deuren.

De gemeente Midwolda pleit nog voor het openhouden van de school, en heeft daar ook de financiële middelen voor over, omdat zij beseft hoe belangrijk de school voor de lokale gemeenscap is, maar dat mag niet baten. In het nieuwe schooljaar zouden er nog maar 10 leerlingen zijn en dat is toch echt te weinig... Het schoolgebouw is verbouwd tot en in gebruik genomen als woonhuis. De voormalige onderwijzerswoning is (rond 2002?) in brand gestoken. De restanten zijn vervolgens afgebroken. - Foto met toelichting van de lagere school met onderwijzerswoning te Meerland, gemaakt tussen 1922 en 1936.

Middenstand
In 1975 wordt het laatste winkeltje van Meerland en Ekamp gesloten: het VéGé kruidenierswinkeltje van Kobus Naaijer en zijn vrouw Menje (zie foto). Al eerder hebben 2 andere kruideniers hun winkeltje dicht moeten doen.

Imker
Rond 1890 vestigt Jan Doornbos zich met zijn vrouw in Meerland. Met ca. 200 bijenvolken was hij rond 1898 de grootste imker van het Oldambt.

Zie verder:

- Geschiedenis van Meerland en het Huningameer.

- Nadere informatie over de recente geschiedenis van Meerland, vooral betreffende de school, maar ook over de middenstand en de kerk.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Naast het vroegere Hervormde kerkje is in Meerland verenigingsgebouw 't Veenflamke (mede) in gebruik (geweest?) als Gereformeerde Evangelisatie. Ook daar hebben wij vooralsnog geen nadere details van.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- ZW van de weg Meerland ligt een natuurreservaat - dat in het kader van het Blauwestad-project gelukkig behouden is gebleven - met het laatste hoogveen in de provincie Groningen (onderdeel van het Bourtangerveen), een jong loofbos, grasland en een schaapskooi, die gebruikt wordt door Schaapskudde Blauwestad van Staatsbosbeheer, waarmee zij sinds 2013 een deel van de bouwkavels in Blauwestad onderhoudt. Een deel van de tijd staan de Drentse Heideschapen op de dijken rondom de buurtschap en houden daar het gras kort. De kudde wordt regelmatig ingezet voor diverse activiteiten zoals wandelen met de herder, workshops met wol en ook scholen kunnen een bezoek brengen aan de kudde.

Het bos is ooit aangeplant, maar is inmiddels van gevorderde leeftijd. Dankzij de schapen blijft de ondergroei spaarzaam. Hier groeien geen brandnetels, bramen of jonge boompjes, maar ligt een groen tapijt van kort gras onder de witte berkenstammen. In het door de kruinen gefilterde zonlicht is het een sprookje. Het is een vogelrijk gebied, waar je bijvoorbeeld kneuen, grasmussen, boompiepers, geelgorzen, veldleeuweriken en grote bonte spechten aantreft. In het vlinderseizoen vind je er ook veel vlindersoorten zoals citroenvlinders, boomblauwtjes, bonte zandoogjes, kleine vossen, dagpauwogen, koolwitjes, oranje tipjes, landkaartjes, kleine vuurvlinders en bruine vuurvlinders.

De vlinders gedijen op de plekken die de schaapskudde openhoudt. Warm in de zon, beschut tegen de straffe bries uit de Dollard. En ook de spinnenliefhebbers komen er aan hun trekken. Zij kunnen er o.a. rietkruisspinnen, kraamwebspinnen en tijgerspinnen aantreffen. (bron en voor nadere informatie over dit natuurgebied zie het artikel 'Meerland: schiereiland in de Blauwestad' in Het Groninger Landschap kwartaalblad Golden Raand, zomer 2011, pag. 26/27)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Meerland, met laagsteprijsgarantie!

Reacties

(2)

Goedemiddag. Heb nog 2 oude klassenfoto's van de school. Zou wel leuk zijn om deze toe te voegen aan de tekst.
Indien belangstelling dan graag een mailadres sturen.
Groet,
S. Boneschansker

Plaatsengids.nl is een landelijk encyclopedisch overzichtswerk, dat per plaats in een of enkele 'A4'tjes' plus een aantal afbeeldingen een representatief beeld beoogt te schetsen van verleden en heden van de plaats in kwestie. In het kader daarvan volstaan in dit geval dan enkele alinea's over de school, een foto van het vroegere schoolgebouw en een foto van de laatste klas. Nog meer klassenfoto's treedt voor een landelijk overzichtswerk te zeer in detail. Dat is meer iets voor een lokale heemkundekring of persoon die lokale onderwerpen nog verder in detail uitwerkt. In dit geval is dat dhr. Harm Hillinga, die plaatsen in Groningen en onderwerpen daarbinnen in detail uitwerkt op zijn website. Zo heeft hij hier een uitvoerige pagina over de geschiedenis van de lagere school te Meerland: https://www.nazatendevries.nl/Artikelen%20en%20Colums/Meerland/De%20lage..., waar hij aan het eind mensen ook oproept om oude klassenfoto's in te sturen. Natuurlijk liefst met jaar en namen voor zover bekend, maar zo niet is het ook goed. Ik verzoek u dus uw foto's aan dhr. Hillinga te sturen, omdat ze op zijn pagina over deze school beter tot hun recht komen.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen