Marolleput, sommige buurtschappen krijgen van hun gemeente geen plaatsnaambordje en maken die dan gewoon zelf. Een Marolleputter heeft dat creatief opgelost door de buurtschapsnaam in zijn heg te 'figuurzagen'.
Marolleput, buurtschapsgezicht
Marolleput, buurtschapsgezicht
Marolleput, in deze omgeving kun je genieten van rust, ruimte en weidse vergezichten
- Marolleput is een buurtschap in de provincie Zeeland, in de streek Zeeuws-Vlaanderen, gemeente Sluis. T/m 31-3-1970 viel het vermoedelijk deels onder de gemeente Nieuwvliet, deels onder de gemeente Groede (de gemeentegrens liep namelijk ter plekke langs de Sint Bavodijk). Per 1-4-1970 over naar gemeente Oostburg, in 2003 over naar gemeente Sluis.
- De buurtschap Marolleput valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Nieuwvliet.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
Marollenput, 1572 marolle pudt, 1762 Marolleput.
Naamsverklaring
Oorspronkelijk de naam van een in 1794 afgesloten zeearm tussen Cadzand en de Oude Yeve. Het eerste lid waarschijnlijk Vlaams marolle, een kleine, in het riet nestelende watervogel (volgens sommigen synoniem aan de meerkoet?, red., die mogelijk, gezien de witte bles op het overigens zwarte verenkleed, aan kloosterzusters doet denken.). Het plaatsje gaat terug op een herberg bij een overzetveer over dit water. Put betekent in Zeeuws-Vlaanderen niet alleen 'put', maar ook 'waterplas, vijver'.(1)
De buurtschap Marolleput ligt 2 km ZO van Nieuwvliet, rond de splitsing Sint Bavodijk / Ringdijk.
Terug naar bovenIn de Volkstelling van 1840 wordt de buurtschap Marolleput niet apart vermeld. Tegenwoordig omvat de buurtschap een 10-tal panden.
Terug naar bovenOmstreeks 1580 staat heel Vlaanderen aan de zijde van de Opstand tegen de Spaanse koning. De opperbevelhebber van het Spaanse leger, Alexander Farnese (de hertog van Parma), krijgt opdracht de verloren gebieden terug te winnen. Om hem te hinderen in zijn opmars, steken de opstandelingen tussen 1583 en 1586 op verschillende plaatsen de dijken door, waarna grote delen van Noord-Vlaanderen onder water lopen. In 1583 wordt al het land ten oosten van het Land van Cadzand en ten noorden van Oostburg onder water gezet (inundatie). Ten oosten van het huidige Breskens ontstaat een zeearm, het Nieuwershavensche Gat, die in verbinding komt te staan met het Zwarte Gat: de stroomgeul tussen Zwin en Noordzee, die langs de oostzijde van het Land van Cadzand vloeit.
Na de herovering van het Land van Cadzand bouwen de Spanjaarden een aantal forten op strategische plaatsen. Eén van die forten verrijst op de oostelijke dijk van een in 1602 ingepolderd deel van het Zwarte Gat (de Grote Sint Annapolder). Het grenst in het oosten aan het onder water gezette gebied en ligt vlakbij de plaats waar in die tijd het Nieuwerhavensche Gat uitkomt in het restant van het Zwarte Gat.
In 1604 landt prins Maurits met een groot invasieleger in het Land van Cadzand. In rap tempo verovert hij een groot deel van het huidige West-Zeeuws-Vlaanderen. De Spaanse forten gaan over in Staatse handen. Maurits dringt aan op versterking van een paar van deze forten, waaronder ook het fort op de dijk van de Grote Sint Annapolder. In 1605 geven de Staten Generaal hiertoe opdracht. Sindsdien is het fort bekend onder de naam redoute Marolleput of Marolleschans.
In het stadarchief van Brugge wordt een (bouw)tekening van de redoute bewaard, die dateert van net na 1600. Het is niet zeker of de redoute er ook werkelijk heeft uit gezien zoals op deze tekening afgebeeld. In het bijschrift op de tekening staat dat het fortje deels in de dijk werd gebouwd en omgeven werd door wallen. Aan de zuidoost kant (richting inundatiegebied) had het een bastion. Ter plaatse van de dijk (waar geen gracht was) werd het beschermd door palissades. Binnen de wallen was er een 'cordegarde' (wachthuis) met twee 'spietorentjes' (uitkijktorentjes).
Met de inpoldering van de onder water gezette gebieden aan de oostzijde (tussen 1615 en 1637) verliest redoute Marolleput haar strategisch belang. Het buitendijks gelegen deel is dan al weggespoeld. Midden 17e eeuw komt de schans niet meer op kaarten voor.
De redoute werd gebouwd bij een '(h)yde' of '(h)ide' (een middeleeuwse kleine haven of aanlegplaats) die uitkwam in het Zwarte Gat en aan landzijde in verbinding stond met een waterloop. In het haventje werden goederen als zout, turf en wol overgeslagen. Op een kaart uit 1572 staat bij het haventje de naam Morelleput vermeld en lijkt het te zijn afgedamd. Morelle is dialect voor zeekraal, dat heel goed in het in onbruik geraakte haventje kan hebben gegroeid.
Het haventje is nog altijd te herkennen aan de vreemde bocht die de dijk hier maakt. Een laagte in het akkerland in de binnenzijde van de bocht is in het kader van het Uitvoeringsprogramma Nationaal Landschap Zuidwest Zeeland in 2010 uitgediept tot onder het grondwaterpeil. Met de uitgekomen grond is de kade aan de noordzijde 'hersteld'.
Vermoedelijk lag de redoute op de dam die het haventje aan de westzijde afsloot, of ter plaatse van de verbreding van de dijk ten noorden hiervan (waar nu het informatiepaneel staat). Op deze verhoging stond vroeger een veerhuis. Van hieruit was er een veerverbinding met Oostburg. Het huis is in oktober 1944 door beschietingen vernield en daarna afgebroken. (bron: informatiepaneel ter plekke)
Marolleput is de plaats waar na de hierboven beschreven inundatie van 1583 meerdere zeegeulen bij elkaar komen. Vanuit het noorden het Zwarte Gat, vanuit het oosten het Nieuwerhavense Gat, terwijl het zuidwesten via het Coxysche Gat in verbinding stond met het Zwin. Deze samenloop leidt tot wantij, waardoor verzanding optreedt en deze zeegaten spoedig niet meer voor de scheepvaart geschikt zijn. Overigens is een deel van het Zwarte Gat al in 1602 ingepolderd, waardoor de Groote Sint-Annapolder is ontstaan. De Van der Lingenspolder volgt in 1631.
Terug naar boven- De Staats-Spaanse Linies zijn door de Provincie opgenomen in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) als kenmerkende cultuurhistorische elementen van het gebied. De Provincie streeft ernaar deze elementen die identiteitsbepalend zijn te behouden en te herstellen. Hiertoe zijn de Staats-Spaanse Linies opgenomen in het uitvoeringsprogramma 'Nationaal Landschap Zuidwest Nederland'. Het revitaliseren van de Staats-Spaanse Linies bestaat uit het in meer of mindere mate fysiek herstellen van een aantal forten en liniedijken op cruciale plaatsen, en het verder ontwikkelen van de toeristische recreatieve toegankelijkheid en betekenis. Dit in combinatie met versterking van landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten door bijvoorbeeld natuurontwikkeling en mogelijkheden voor waterberging.
Het in 2009 uitgevoerde deelproject Marolleput is hiervan een onderdeel. Dit project behelsde de aanplant van hoogstamfruitbomen, knotbomen en een 'Zeeuwse haag', het aanleggen van een vijver en het plaatsen van een bankje met informatiepaneel.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Marolleput, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Filmpje met een virtuele rondleiding door buurtschap Marolleput.
Reactie toevoegen