Mariahout

Plaats
Dorp
Laarbeek
Zuidoost-Brabant Peelland
Noord-Brabant

mariahout_mariagoud_58_ivm_kwizut_beek_en_donk_2017.png

Toen we deze fraaie compositie ontdekten op het internet, dachten we even aan een drukfout: moet MariaGoud niet Mariahout zijn? En mag je daar max. 58 km/uur? Nee toch? Uiteraard hebben we uitgezocht hoe deze vork in de steel zit. Zie het kopje Beeld.

Toen we deze fraaie compositie ontdekten op het internet, dachten we even aan een drukfout: moet MariaGoud niet Mariahout zijn? En mag je daar max. 58 km/uur? Nee toch? Uiteraard hebben we uitgezocht hoe deze vork in de steel zit. Zie het kopje Beeld.

Mariahout

Terug naar boven

Status

- Mariahout is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Peelland, gemeente Laarbeek. T/m 1996 gemeente Lieshout.

- Onder het dorp Mariahout vallen ook de buurtschappen Broek, De Hei (grotendeels) en Ginderdoor.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
In 1933 ontstaat het dorp - en de plaatsnaam - Mariahout door de bouw van de kerk. Voorheen was in dit gebied alleen sprake van de buurtschappen Ginderdoor, Heieind, Rooyse Hei en ‘t Broek.

Naamsverklaring
Samengesteld uit hout 'bos' (net als moederdorp Lieshout) en Maria, naar de patrones van de parochie. De plek lag op een driesprong van wegen met vermoedelijk een kapel of madonnabeeldje.(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet Mariahout 't Heidurp.

Terug naar boven

Ligging

Mariahout ligt NW van Lieshout, W van Beek en Donk.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Het dorp Mariahout omvat (inclusief het buitengebied) ca. 800 huizen met ca. 1.900 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Ontstaan van het dorp
Mariahout is een van de typische ontginningsdorpen in de streek Peelland / De Peel. Sinds 1920 zijn de woeste gronden massaal ontgonnen en de oprichting van vele nieuwe boerderijen vormde, tezamen met de reeds bestaande buurtschappen, de basis voor een nieuwe dorpsgemeenschap. Vóór de stichting van de plaats was het een heide, waaraan de naam Ginderdoor was verbonden. In deze buurtschap heeft in de 17e en de 18e eeuw een kapel gestaan. Deze was gewijd aan Antonius Abt. Deze kapel is kort na 1803 gesloopt.

Met name de katholieke kerk speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming van de nieuwe plaats. In 1933 wordt de kerk van de nieuwe parochie ingewijd en krijgt het dorp de naam Mariahout, naar de patrones van de parochie en de plaats Lieshout, waar de parochie een afsplitsing van is. Bouwpastoor was J.R.A. Van Eijndhoven. Parochie en dorp zijn samengesteld uit het grondgebied van de oude buurtschappen Ginderdoor, Heieind, Rooyse Hei en ‘t Broek, die aan de rand van de heidevlakte lagen die hier vanouds was.

Bedevaartplaats
Pastoor van Eijndhoven was een ondernemend man. Na de stichting van parochie en dorp wilde hij van Mariahout een bedevaartsoord maken ter ere van O.L. Vrouw van Lourdes. Hij liet bij de parochiekerk een Lourdesgrot bouwen (1935) en een processiepark aanleggen. Zijn opzet slaagde en in de jaren dertig en veertig van de 20e eeuw kende de bedevaart naar het dorp een grote bloei. Na de jaren vijftig nam de belangstelling af en, toen Van Eijndhoven in 1970 met emeritaat ging, verviel de grot snel. Een initiatief uit 1997 tot herbouw van de grot leidde, met steun van een ondernemer en talrijke vrijwilligers, tot de hernieuwde inwijding ervan in 1999. De Mariadevotie bleek sindsdien te herleven, zij het niet meer met de massaliteit van de jaren dertig. - Beschrijving van het dorp als bedevaartplaats.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Mariahout, kun je terecht bij Heemkundekring 't Hof van Liessent. Deze vereniging met ruim 200 leden heeft als doel het bevorderen in brede kring van de belangstelling voor en de kennis van eigen streek, volk en gebruiken daarvan en heemkundig waardevolle overblijfselen uit vroeger tijden. Hoe beogen zij hun doelstellingen te bereiken?: ze geven mogelijkheden voor studie en onderzoek; ze houden maandelijks lezingen; elke dinsdag en woensdag is het Heemhuis met archief open; ze organiseren jaarlijks excursies naar interessante heemkundige plaatsen; ze werken samen met heemkundig deskundigen en instanties; ze geven adviezen en publiceren boeken en CD’s; ze maken vier maal per jaar het blad d’n Effer.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In april 2017 is de woonvisie 'Wonen in Laarbeek' door de gemeenteraad vastgesteld. In deze woonvisie is het plan 'D'n Hoge Suute' opgenomen, een uitbreiding van het dorp Mariahout, waar tot 2018 ca. 60 woningen op de planning staan en vanaf 2018 nog eens 65. Het betreft een divers woningaanbod met woningen voor starters, doorstromers en senioren, ca. 35% sociale sector en ook een aantal zelfbouwkavels.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Mariahout heeft 5 rijksmonumenten, zijnde de RK kerk, de naastgelegen pastorie, het kruisbeeld op de Calvarieberg behorende bij het kerkhof, twee beelden van Maria en Bernadette in het Processiepark, en de boerderij - op een krukvormige plattegrond in ambachtelijk-traditionele stijl - uit 1939 op Mariastraat 2.

- Mariahout heeft 1 gemeentelijk monument, zijnde het woonhuis op Rooyseweg 15.

- Op 15 augustus 1932 wordt de parochie Onze Lieve Vrouw van Lourdes gesticht. De parochiegrenzen lopen oveigens iets anders dan de (voormalige) gemeentegrenzen. Verschillende inwoners van Veghel, Sint-Oedenrode, Beek en Donk en Nuenen behoren namelijk ook nog tot deze parochiegemeenschap. Met grote inzet van de inwoners van het nieuwe dorp Mariahout onder leiding van bouwpastoor Jacques van Eijndhoven, wordt in deze crisistijd in korte tijd een kerk gebouwd. Reeds op 10 juli 1933 is de RK Onze Lieve Vrouw van Lourdeskerk klaar en wordt deze door Mgr. Diepen geconsacreerd.

De bakstenen kerk is ontworpen door Philip Donders uit Tilburg. Binnen deze kerk zijn enkele herinneringen aan de vroegere Mariadevotie te vinden, zoals een maquette. Naast de kerk een monument voor pastoor J.R.A. van Eijndhoven, de stichter van de parochie van Mariahout, ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum ervan in 1983. Naast de kerk zelf zijn ook het Calvarieberg-kruisbeeld op het kerkhof, de beelden van Maria en Bernadette bij de kerk en de pastorie (eveneens van genoemde architect) rijksmonumenten. De kerk valt onder de Eustachiusparochie, die de RK kerken in de gemeente Laarbeek omvat.

Het kerkorgel, waarvan pas later bekend werd dat het een monumentaal instrument is, is in 1866 gebouwd door orgelbouwer/burgemeester Franciscus Cornelis Smits sr. Het is een van de kleinste orgels door deze bouwmeester gemaakt en mede daardoor zeer bijzonder. Dit orgel is oorspronkelijk gebouwd voor de St. Trudokerk in Strijp (Eindhoven). In 1920 verhuist het orgel naar de Antonius van Padua-kerk ('steentjeskerk') in Eindhoven en in 1933 wordt dit mooie instrument in de nieuwe kerk in Mariahout geplaatst. In 1985 is het monumentale orgel grondig gerestaureerd en voorin de balustrade geplaatst. Zie verder de pagina Beschrijving orgel RK Kerk Onze Lieve Vrouwe van Lourdes.

- De hiervoor reeds vermelde pastoor Van Eijndhoven, die een Mariavereerder is, heeft bij zijn aanstelling als pastoor van Mariahout aan Maria beloofd dat hij hier zo snel mogelijk (nadat de kerk klaar is) er een Lourdesgrot bij zou bouwen. “Bij een kerk, die aan Onze Lieve Vrouw van Lourdes is toegewijd, behoort ook een Lourdesgrot”, schrijft de pastoor. Reeds op 30 mei 1935 kan de grot worden ingezegend. Het geheel is ongeveer 10 meter hoog en 25 meter breed en opgetrokken uit betonijzer, dat met een dunne laag beton was bezet. Het geheel, met de bijbehorende “inventaris”, was een zo getrouw mogelijke kopie van de grot van Lourdes.

In 1991 neemt het parochiebestuur het principebesluit tot herbouw van de inmiddels in verval geraakte Lourdesgrot. Er worden professionele plannen opgezet en er wordt een bankrekening geopend. Er wordt een maquette vervaardigd die als voorbeeld dient voor het ontwerp en dienst doet bij allerlei gesprekken en acties. Nadat al diverse aannemers met plannen en ideeën zijn gekomen, blijkt niemand bereid om het bouwwerk te garanderen. Het laatste plan echter, uit 1997, lijkt degelijk en wordt geheel uitgewerkt. Hiervoor wordt een begroting opgesteld. Uitvoering van dit plan zou bijna een half miljoen gulden gaan kosten, er vanuit gaande dat alles zou worden uitbesteed. Dit bedrag kan niet worden opgebracht. Wat nu?...

Eind 1997 neemt een ondernemer het initiatief om samen met vrijwilligers de grot te herbouwen, om zo de kosten te reduceren. Er doen ruim 60 vrijwilligers mee, die ieder hun vakkennis gratis ter beschikking stellen. Ook komen er op allerlei terrein toezeggingen van bedrijven om hun middelen gratis in te kunnen zetten. In februari 1998 wordt met de herbouw gestart. Ruim 7000 vrijwilligers-uren zijn er vervolgens aan besteed. Op 30 mei 1999 (precies 64 jaar na de eerste inzegening) is men zover dat de nieuwe Lourdesgrot te Mariahout (zie nr. 2 onder de link) kan worden ingezegend.

- In 1947 arriveren de Zusters van Barmhartigheid in Mariahout. In 1949 wordt, grenzend aan het processiepark, het nieuwe klooster Mariahof gebouwd (Mariastraat 29) en daarnaast de nieuwe Bernadetteschool. Architect van beide gebouwen, ontworpen in sobere wederopbouwstijl, was C. Roffelsen. Tot 1992 zijn de zusters aan de school verbonden geweest. In 1995 wordt het provincialaat van de Nederlandse provincie van de congregatie in het klooster gevestigd.

De zusters zijn in 2017 naar elders verhuisd. Het pand is in 2018 verbouwd en herbestemd tot wooncomplex voor 'burgers'. Eigenaar Stichting Erfgoed Glorieux heeft op het terrein, dwars op het hoofdgebouw, 7 sociale energieneutrale huurwoningen gebouwd. De voor- en zijgevel van het klooster zijn blijven staan. Het interieur is verbouwd tot 4 appartementen, met een nieuwe achtergevel met veel glas. Deze woningen zijn voor de vrije sector. Ook hier krijgen de bewoners geen energierekening. Door het behoud van de buitenmuur is het pand volgens directeur Smolders een monument geworden voor de Zusters van Barmhartigheid, die sinds 1949 in het klooster van Mariahout hebben gewoond. Een ander herdenkingsteken is de naam van het beoogde nieuwe verbindingsstraatje t.b.v. de huurwoningen: Zuster van Barnhartigheidslaantje. Aan de kapel verandert niets. Die blijft beschikbaar voor diensten en krijgt een eigen ingang links van het pand.

Erfgoed Glorieux gaat op zoek naar de juiste mix van bewoners; mensen van alle leeftijden, jong en ouder, gezinnen en alleenstaanden, die elkaar kunnen helpen. Bewoners krijgen ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de tuin en de algemene ruimtes. Zorg om het Dorp heeft de woonwensen in het dorp geïnventariseerd. De resultaten ervan zijn met Erfgoed Glorieux besproken. De intentie is dat alle nieuwe bewoners uit het dorp komen. "We denken dat dit juist hier kans van slagen heeft, omdat ze in Mariahout al gewend zijn om veel zelf te doen", aldus Smolders.

- Processiepark (zie verder bij Geschiedenis).

- Het bronzen beeld 'Tinus' (1994) portretteert een bekende inwoner van Mariahout uit de pionierstijd, vergezeld van een veger.

- Kapel ter ere van Sint Antonius Abt, een niskapelletje met afdakje uit 2007, op de hoek van De Hei en Grensweg.

- In de jaren vijftig telt het nog jonge dorp Mariahout veel grote gezinnen, waarvan de kinderen niet allemaal als tweede generatie agrariërs een bestaan in het dorp kunnen opbouwen. Daarom komt er een emigratiegolf op gang; ruim 300 inwoners - dat is maar liefst een kwart van het toenmalige totale aantal inwoners! - emigreren naar Canada, met name naar Ontario. Bij het 50-jarig bestaan van het dorp in 1983 nemen 50 emigranten, die tijdelijk weer even naar hun geboortedorp terugkeren, als cadeau esdoorns (in het Engels: maple) mee, het nationale symbool van Canada.

En in 1988 nemen bezoekende emigranten als cadeau een prachtige kleurrijke totempaal mee naar Mariahout, gesneden door de Canadese Indiaanse houtsnijder Austin McCue. Hij geeft de totempaal de naam: ‘Weech ki wan di win’ wat ‘Vriendschap’ betekent. De totempaal komt samen met de esdoorns op een pleintje te staan dat later de naam Maple-hof krijgt. Van elke emigrant is er tevens een steen geplaatst als herinnering. Dat zijn er dus ruim 300. In 2017 heeft de totempaal na 30 jaar zijn oude glorie verloren en hij blijkt niet meer te repareren. Door samenwerking van en met verschillende instanties; gemeente Laarbeek, Canada Reünie Comités en Zorg om het Dorp, kan er een kopie van de oude totempaal worden gemaakt. De vernieuwde totempaal uit Canadees red-cederhout is gemaakt door Wim van Eijndhoven, bewoner aan het Maple-hof. Op 16 juli 2017 is de vernieuwde totempaal op zijn vertrouwde plaatsje op het Maple-hof feestelijk onthuld.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- De missie van Toneelvereniging Mariahout is om jong en ouder samen aan een productie te laten werken, om mensen samen te leren werken en samen iets moois te maken, en door het spelen van voorstellingen een breed publiek te vermaken. Ze brengen elk jaar 2 producties in de openluchttheaters: 1 kinderproductie (voor iedereen van 4 jaar en ouder) en 1 volwassenenproductie. De kinderproductie reist rond in de zomervakantie en doet verschillende openluchttheaters aan. De meeste voorstellingen worden gespeeld in het lokale Openluchttheater, maar ook in andere theaters in Nederland is in de zomermaanden een voorstelling van de vereniging te zien. Je kunt ze ook inhuren voor evenementen zoals Straattheater, Kerstspel, Wagenspelen e.d.

- Vriendengroep de Ou Le Wappeurs is na carnaval 2017 gestopt met het maken van een carnavalswagen. Maar ja, niks doen met carnaval is toch niet voor hen weggelegd... Daarom zijn ze samen met CV De Heikneuters rond de tafel gaan zitten en hebben besloten om op vrijdag 9 februari 2018 het dorp op z'n kop te zetten middels het evenement BALL-IN Mariahout. Uiteraard hopen we met hen dat het een zodanig succes wordt dat het dorp er weer een jaarlijks evenement bij heeft. Kijkend naar de kaartverkoop zijn de voortekenen goed, want de kaarten waren op 3 december al uitverkocht.

- Carnaval. - CV De Heikneuters. - CV Le Paire de Loule.

- Koningsdag.

- Op een zondag eind mei (in 2019 voor de 12e keer) is er het Fietsspektakel, georganiseerd door BZET De Bosduvels. Er zijn routes met diverse afstanden voor racefietsers, mountainbikers en toerfietsers, door het mooie dorp Mariahout en de al even mooie omgeving. Na afloop kun je bijkomen in de Oranjebar, onder het genot van een gratis consumptie die bij de inschrijving is inbegrepen.

- Buurtvereniging Bernadettebuurt organiseert jaarlijks op een zondag begin juni (9.30-13.30 uur) een Vlooienmarkt op het buitenterrein van het Openluchttheater.

- Al sinds het 55-jarig bestaan van Mariahout in 1988 wordt elke 5 jaar het lustrum gevierd. Daarvoor was er zelfs ieder jaar een dorpsfeest. Dat is begonnen toen het dorp 50 jaar bestond. Toen was het een week lang feest. Dat werd zo enthousiast ontvangen dat de gezamenlijke buurtverenigingen besloten om ieder jaar zoiets te organiseren. Geen hele week, maar wel een weekend. Dat bleek toch wel erg veel voor zo'n klein dorp, vandaar dat ze het sindsdien eens in de 5 jaar doen. Hier kun je zien wat er tijdens het lustrumfeest 2018 (weekend begin juni) te doen was.

- Kermis (juni).

- Op 15 augustus is er jaarlijks een dienst in de kerk van Mariahout, met daarna een Lichtprocessie rond de Lourdesgrot, met aansluitend nog een plechtigheid bij de grot.

- Kindervakantieweek (augustus) voor de basisschooljeugd.

- BZET De Bosduvels organiseert op een zaterdag begin november (in 2019 voor de 3e keer) de Bosduvel Halloween Nightbike; een mountainbiketocht in het donker met het thema Halloween. De start is tussen 19.00 en 19.30 uur bij Scouting Lieshout - Mariahout te Lieshout (Herendijk 7). De deelnemers zorgen zelf voor verlichting op helm en/of stuur. Daar beginnen de deelnemers aan een nachtelijke rit van ongeveer 35 km door de bossen rondom het dorp. Onderweg kom je verschillende stukken parcours tegen met spectaculaire hindernissen. Na afloop krijg je bij inlevering van het fietslabel nog een gratis consumptie. Bij het kampvuur kan nog gezellig worden nagekletst. Voor degene met de mooist verlichte fiets is er een leuke prijs. De route is na afloop niet meer na te fietsen omdat hij over privé-gronden loopt.

- Sinterklaas.

- Openluchttheater Mariahout organiseert sinds 2016 op een zaterdag in de 1e helft van december het evenement “Winterplein in het park”. Ze toveren het theaterpark dan om tot een gezellig winterplein. Geen traditionele kerstmarkt, maar een evenement met een warme winterse ambiance, bijzondere kraampjes en allerlei sfeervolle activiteiten. Struin langs de knusse kerstkraampjes, verwen jezelf met de lekkerste warme hapjes en drankjes, en geniet met volle teugen van het échte wintergevoel. Proef, zie, hoor, voel en ruik de winter! Zoals je van hen kunt verwachten wordt de avond gevuld met een breed programma, op en rond het theaterpodium. Mooie verhalen, bijzondere karakters en een oorstrelende muzikale omlijsting van de avond. De poort is om 16.00 uur open, het programma duurt tot ongeveer 21.00 uur. Entree € 2,00. Kinderen t/m 12 jaar gratis entree.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In 2015 is in Mariahout een wandelroutebord onthuld met een 9-tal uitgezette wandelingen door de natuur. Het bord, met een totaaloverzicht van de routes, staat bij de kerk en Restaurant De Pelgrim. In 2017 is het wandelroutenetwerk uitgebreid tot 15 routes. Wandelroutekaarten en folders van de wandelroutes zijn te downloaden via de website van Zorg om het Dorp. Ook zijn de routekaartjes af te halen bij het Buurthuis in het dorp en bij de VVV-punten in de gemeente Laarbeek. Kaart 1 bevat de 8 wandelroutes ten zuidwesten van het dorp. Wandelrouteborden staan bij de Trimbaan/Rooijseweg en in het Bosven 7. Kaart 2 bevat de 7 wandelroutes ten noordoosten van het dorp. Wandelrouteborden staan bij Trimbaan/Veghelsedijk, Schaapsdijk 6, De Hei 15 en De Hei knooppunt nr. 15.

De volgende wandelingen zijn te maken: Ten zuidwesten van Mariahout: Torrevenroute 6,5 en 7,5 en 8,9 km; Pelgrimsroute 4,0 en 0,6 km; Bosvenroute 2,5 km; Mosbultenroute 3,5 km; Ommetje West 5,0 km; Ommetje Zuid 5,5 km; Pioniersroute 4,5 en 7,5 km; D’n Erpse Pad - van MOB-complex naar ZW-vaart 6,0 km. Ten noordoosten van het dorp: Ommetje Oost 5,0 km; Boerdonkse Kampen Buitenom 4,6 km; Janmiekesroute 4,8 km. Deze laatste 2 zijn uit te breiden of in te korten met: Boerdonkse Kampen Binnendoor 0,9 km; Heen en weertje weidevogelpoel 0,4 km; Janmiekesvenroute 0,65 km; ‘t Geregt 5,0 km.

Dankzij de inzet van vrijwilligers van werkgroep Natuur en Recratie van Zorg om het Dorp, werkgroep Natuur en Landschap Lieshout / Mariahout, Wish, Heemkundekring Hof van Liessent, de samenwerking met Staatsbosbeheer en diverse sponsoren, is dit alles mogelijk gemaakt. Vermeldingswaard is dat genoemde werkgroep Natuur en Landschap een 20-tal bankjes/picknicktafels heeft gemaakt en geplaatst, om onderweg te kunnen rusten en genieten van de omgeving. Daardoor zijn de wandelingen door jong en ouder te belopen.

Het bijeenbrengen en uitzetten van diverse wandelingen is gecoördineerd door Vereniging Zorg om het Dorp (waarvoor zie het kopje Links), die streeft naar een levensloopbestendig dorp dat aantrekkelijk is voor inwoners én bezoekers. De vereniging wil Mariahout dan ook regionaal 'op de kaart zetten' (en natuurlijk beoogt ook Plaatsengids.nl daar mede een steentje aan bij te dragen :-) . Iedereen is welkom om het fraaie ‘Groene Hart’ van het dorp met het Processiepark, de Lourdesgrot en het Openluchttheater te bezoeken, en bovendien te genieten van de grote diversiteit aan natuur rondom deze kern van de gemeente Laarbeek. Door haar inzet is Zorg om het Dorp in 2015 verkozen tot een van de 5 prijswinnaars van de ‘Erfgoed-prijsvraag’ van de Peel.

- In 2010 heeft Gezondheidsteam Mariahout de Gezondheidsrace in de gemeente Laarbeek gewonnen. Met de gewonnen geldprijs besluiten ze iets waardevols tot stand te brengen voor het dorp en voor de hele Laarbeekse gemeenschap. Omdat de trimbaan bij de Hazenputten verpauperd was, ontstaat het idee om dichter bij huis een trimbaan te maken in de Mariahoutse bossen. Er volgt een intensieve samenwerking met de gemeente en een groep enthousiaste vrijwilligers. Na ruim een jaar harken, schoffelen, padenaanleg, lobbyen voor sponsoring etc. is in 2013 Trimbaan Laarbeek gerealiseerd.

Bij de start van de baan staat een groot bord met daarop het totale parcours met looproutes. Ook staat er hoe de trimbaan gebruikt moet worden. De baan is uitgerust met een aantal gepoedercoate spelen en houten spelen. Bij elk toestel staat een bord met uitleg. Er zijn drie looproutes over de prachtige bospaden: Een rode van 1 km, een groene van 2,4 km en een blauwe van 3,4 km. De routes zijn door duidelijke bewegwijzering goed te volgen. Langs de paden staan verschillende bankjes. Er is ook een Sociale Ontmoetingsplek gerealiseerd met een Beweegactiviteitencenter waar senioren en mensen met een beperking oefeningen kunnen doen. Bij de zithoek staat een bord waarop tips staan om zo fit mogelijk te blijven.

Ook aan kinderen is gedacht. Er staan leuke speeltoestellen met een kabelbaan als ‘eyecatcher’. De trimbaan in Mariahout wordt veel gebruikt. Er komen regelmatig groepen mensen trimmen. Ook de Runnersclub en de voetbal- en korfbalclub zijn er wel eens te vinden. Ook horen ze steeds vaker dat ook mensen van buiten Laarbeek hier naartoe komen. Daarnaast zijn er ook regelmatig opa’s en oma’s met hun kleinkinderen te vinden.

- De historie van Openluchttheater Mariahout gaat ver terug. Terug naar een grote heidevlakte anno 1930, omringd door de 4 buurtschappen Ginderdoor, Heieind, Rooyse Hei en ‘t Broek. Het is de tijd dat het leven in deze contreien grotendeels wordt aangestuurd door de katholieke kerk. Ook het Openluchttheater vindt daar zijn oorsprong. Aan pastoor Van Eijndhoven wordt opgedragen een parochiekerk in deze 'rimboe' te bouwen en hij trekt een cirkel rond de 4 genoemde buurtschappen. Middenin die cirkel verrijst de kerk met een fraai park daaromheen, wat de kern wordt van het nieuwe dorp Mariahout.

De natuurgetrouwe kopie van de Lourdesgrot in dat park blijkt enorme aantrekkingskracht te hebben op honderden pelgrims die zingend en biddend door het park trekken. Telkens weer een mooi schouwspel, dat het idee doet rijpen het evangelie ook met mirakelspelen uit te dragen. Dat idee vraagt om een theater. Pastoor van Eijndhoven zet daarom de RK Jongeboerenstand aan het werk: onder hun handen groeit een prachtig openluchttheater dat in 1946 officieel wordt geopend met de uitvoering van het Onze Vader door beroepsgezelschap Willem Hart.

Een jaar later richt de Jongeboerenstand Vereniging Natuurtheater Mariahout op met als doel het exploiteren van het theater. Zij bepalen ook de keuze van de voorstellingen, dat wil zeggen, met een vetorecht voor de pastoor. "Want alleen dan blijven de zedelijkheid en goede moraal gewaarborgd!" Na enkele succesjaren lijkt het doek te vallen voor het theater, maar het 25-jarig jubileum van pastoor Van Eijndhoven in 1958 is een goede aanleiding voor een grootse voorstelling: het Gemerts Gemengd Koor brengt met enorm succes de operette ‘Im weissen Rössl’. Dat geeft nieuwe impulsen voor een jaarlijks evenement.

Met de oprichting van Stichting Openluchttheater Mariahout in 1965 wordt de professionalisering een feit en groeit het aantal voorstellingen naar 22 in het jaar 2000, en tegenwoordig zijn het er al rond de 30. De ruim 10.000 jaarlijkse bezoekers komen niet alleen uit de gemeente Laarbeek, maar van heinde en verre. Daarmee heeft het theater zijn bestaansrecht als onderdeel van het regionale cultuuraanbod ruimschoots bewezen. Mede dankzij subsidie in het kader van het IDOP (Integraal Dorpontwikkelingsplan) is het Openluchttheater grootschalig gerenoveerd, en staat er nu een eigentijds en toegankelijk theater met moderne faciliteiten. Helemaal klaar voor een lange toekomst!

- De Mariahoutse Bossen, ook wel Lieshoutse Bossen of Lieshoutse Heide genoemd, is een langgerekt Nederlands bosgebied van 158 ha, dat zich onmiddellijk ten noorden van Mariahout bevindt. Het bos, dat eigendom is van de gemeente Laarbeek, is een jonge heideontginning en bestaat voornamelijk uit aanplant van grove den, al zijn er ook andere boomsoorten te vinden, zoals beuken. Het gebied is vrij toegankelijk. Er zijn wandelingen, ruiterpaden en er is een uitgebreid mountainbikeparcours in het bos uitgezet.

- Het bosgebied van Mariahout is dankzij haar waterrijke karakter een erg waardevol bos- en natuurgebied. Na het herstel van het Torreven in 1992 en 2000 hebben vele soorten zich hier weer weten te vestigen. Waaronder enkele zeldzame soorten, zoals moerashertshooi, venwitsnuitlibel, nachtzwaluw en de levendbarende hagedis. In 2018 heeft de Bosgroep in opdracht van gemeente Laarbeek ook het nabijgelegen Vossenbergven hersteld. Dit ven en het omliggende heidegebied zijn begin 20e eeuw ontgonnen door het graven van greppels, de vorming van zandruggen en het aanplanten van bossen voor stuthout dat men gebruikte voor de mijnbouw.

Ter voorbereiding van de herstelwerkzaamheden is eerst de strooisellaag op de zandruggen en in de greppels verwijderd, waarna men de zandruggen heeft afgegraven. Tijdens deze graafwerkzaamheden vormde het aanwezige oude veenpakket (gevormd in het pleistoceen) het uitgangspunt. Op sommige plekken was dit veenpakket niet meer waterdicht. Die gaten zijn opgevuld met leem om zo een ondoorlatende laag te realiseren. Naar verwachting zal het ven jaarrond water bevatten. Archeologisch adviesbureau RAAP heeft een monster van het veenpakket genomen en heeft onderzocht welke soorten veenmossen hierin voorkomen. Zo kan men de ontstaansgeschiedenis van het ven in beeld krijgen. De resultaten zullen op een informatiepaneel bij het ven te zien zijn. Ook het omliggende heidegebied is hersteld door het verwijderen van het bos en het plaggen van de bodem. Hierdoor is voor soorten van heidesystemen weer een geschikt leefgebied ontstaan. Om de verspreiding van zonminnende soorten te stimuleren is er ook een heidecorridor gerealiseerd tussen het bestaande soortenrijke Torreven en het herstelde Vossenbergven. (bron: Bosgroep Zuid Nederland)

- Het Keelgras is oorspronkelijk een moerassig gebied, dat al in 1246 voor het eerst wordt vermeld, onder de naam Keleghars. Het is een gemeentelijke vuilstortplaats geweest. Dat is afgedekt en beplant met loofhout. Het gebied is rijk aan vogels. Naast de stort ligt een klein moeras met veel riet. Langs het gebied is een wandeling uitgezet die toegang geeft tot een in 2007 gerealiseerde uitzichttoren, die boven op de voormalige vuilstort is gebouwd.

- Moerasbosje het Rietven.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Mariahout, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Toen we de fraaie compositie die bovenaan deze pagina staat afgebeeld ontdekten op het internet, dachten we even dat er sprake was van een paar drukfoutjes: is MariaGoud geen spelfout? En mag je daar max. 58 km/uur? Nee toch? Uiteraard hebben we uitgezocht hoe deze vork in de steel zit. Het blijkt het logo te zijn van team MariaGoud, het 58e team dat meedeed aan Kwizut Beek en Donk editie 29-12-2017 (waar overigens in totaal maar liefst 98 teams aan meededen!). En ze komen uit Mariahout, en ze gaan voor 'goud' oftewel de 1e prijs. Vandaar. Een van de opdrachten was overigens dat team MariaGoud 750 likes moest verzamelen op hun Facebookpagina, en dat hebben ze net niet gehaald...

Terug naar boven

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Algemeen: - Site van en over Mariahout.

- Nieuws: - Nieuws uit Mariahout op Facebook.

- Belangenvereniging: - Vereniging Zorg om het Dorp (ZOD) behartigt de belangen van het dorp Mariahout. Het doel van de vereniging is om het dorp middels allerlei initiatieven levensloopbestendig te maken en te houden. Een dorp dat aantrekkelijk is voor de inwoners én voor bezoekers. Op hun site vind je informatie over het sociaal, cultureel en maatschappelijk leven in dit dorp. Via de tabs Bestuursinfo en Projecten krijg je inzicht in de vele werkgroepen die actief zijn voor de leefbaarheid in het dorp.

- Buurthuis: - Buurthuis Mariahout.

- Onderwijs en kinderopvang: - De belangrijkste missie van brede Basisschool Bernadette in Mariahout is: de ontwikkelings- en onderwijskansen van kinderen te verbeteren door professioneel en betrokken te handelen en samenwerking te bevorderen tussen organisaties op het gebied van onderwijs, welzijn, kinderopvang, cultuur en zorg. De school kenmerkt zich door rust, structuur, duidelijkheid en een warm pedagogisch klimaat waarin kinderen en ouders zich welkom voelen. Samen met de peuterspeelzaal en kinderopvang werken ze aan een gedeelde visie en uitstraling. Zo creëren ze een veilige en plezierige omgeving voor je kind. Ze zorgen voor een afgestemd aanbod van activiteiten, zodat er sprake is van een doorgaande ontwikkel- en zorglijn.

- Kinderdagverblijf Ukkepuk verzorgt kleinschalige kinderopvang in Mariahout. Ze hebben veel ruimte, gezellige leidsters en zijn flexibel in de opvang.

- Jeugd: - Scouting Nederland is de grootste jeugd- en jongerenorganisatie van Nederland. Scouting staat voor uitdaging. Scouting biedt leuke en spannende activiteiten waarmee meiden en jongens worden uitgedaagd zich persoonlijk te ontwikkelen. Scouting Lieshout - Mariahout heeft bijeenkomsten voor Bevers (tot 7 jaar), Welpen (van 7 tot 11 jaar), Scouts (van 11 tot 15 jaar) en Explorers (vanaf 15 jaar).

- Muziek: - Harmonie Sint Caecilia Lieshout / Mariahout is opgericht in 1876. De vereniging omvat een harmonieorkest, een seniorenorkest en een slagwerkgroep. Naast concerten geven is St. Caecilia ook erg actief op straat. Zo’n 40 keer per jaar geeft de vereniging acte de présence bij feestelijkheden of memorabele gebeurtenissen in de twee dorpen en ver daarbuiten. Maatschappelijke betrokkenheid, een vaste plaats in het dorpsleven wordt als een belangrijke taak gezien. Een vereniging kan niet blijven bestaan zonder nieuwe aanwas. Daarom biedt St. Caecilia muziekonderwijs aan voor de kinderen uit de genoemde dorpen. Zo leren ze het bespelen van een muziekinstrument, individueel, maar ook in groepsverband. Via de verschillende leerlingen- en opleidingsorkesten worden ze 'klaargestoomd'. Goed muziekonderwijs, maatschappelijke betrokkenheid, plezier in muziek maken en muzikale prestaties leveren. Dat is waar Harmonie St. Caecilia voor staat.

- Sport: - In 2021 viert de lokale voetbalvereniging haar 70-jarig jubileum (hier kun je lezen over de rijke geschiedenis van de club). De club, die ooit begon op een koeienveldje, telt dan waarschijnlijk rond de 500 leden. Het is een gezonde club. Een club met ontzettend veel trouwe vrijwilligers die wekelijks klaar staan voor de leden en de gasten die ze ontvangen. Het sportpark is in uitstekende staat, mede dankzij de geweldige inzet van de klusploeg die elke maandag- en vrijdagmorgen voor de vereniging klaar staat. Het is een ontmoetingsplek voor sportverenigingen en sporters, maar ook voor maatschappelijke initiatieven uit het dorp. Deze plek wil de club ook in de volgende decennia graag blijven innemen voor sportenthousiastelingen van jong tot oud(er). Vandaar dat ze dan ook stellen: v.v. Mariahout: "Meer dan een voetbalclub". - Facebookpagina van Vrouwen 1.

- Judoclub Mariahout.

- Korfbalclub Flamingo's is opgericht in 1964 door pastoor Van Eindhoven, en werd ondersteund door de dameskorfbalbond, die in die tijd vele dorpen voorzag van teamsport voor vrouwen. De destijds 30 leden trainden op het schoolplein van de meisjesschool in Mariahout. Later wordt uitgeweken naar het Oranjeplein en worden de wedstrijden gespeeld achter de Julianastraat. Sinds 1978 spelen ze op het in dat jaar gerealiseerde Sportpark De Heibunders. De laatste jaren ziet Flamingo’s de belangstelling vanuit heel Laarbeek toenemen. Dankzij de goede prestaties wordt de club interessanter voor zowel de lokale pers als bedrijven die de club op financieel gebied willen ondersteunen.

De club heeft ca. 140 spelende leden, plus een brede achterban van steunende leden, en natuurlijk zijn ze ook trots op de trouwe schare vrijwilligers die altijd klaar staat om te helpen. De jeugdafdeling bestaat uit een 10-tal teams. Ook staan er elk jaar weer een aantal welpen te trappelen om te beginnen met korfbal. Tegenwoordig hebben ze zelfs een Kangoeroeklup waar meisjes van 5 jaar spelenderwijs voor het eerst in aanraking komen met het korfbalspelletje.

- Mountainbikeclub BZET De Bosduvels is in 2000 ontstaan als De Bosduvels doordat enkele enthousiaste bikervrienden op het idee komen om een clubje te starten. In 2005 wordt een samenwerkingsverband gestart met de plaatselijke tourclub BZET, om zo elkaar te versterken en te komen tot een optimaal georganiseerd genot voor beide fietspartijen. In 2009 zijn ze bij elkaar gevoegd. Vandaar de huidige naam. Het is een hechte club van ca. 40 leden die allemaal genieten van het fietsen op ‘ruig grondgebied’. Een deel van de leden vermaakt zich wekelijks in en om Mariahout, de uitvalsbasis van de club. Een ander deel gaat wekelijks de landelijk georganiseerde tourtochten af om daar stoom af te blazen. Wanneer het seizoen van georganiseerde NTFU-toertochten - eind februari - voorbij is, worden in clubverband verschillende vaste routes aangedaan om op kracht te blijven. Tevens worden in familieverband tourtochtweekends georganiseerd. Zelfs het buitenland wordt hiervoor aangedaan. Elke wielervriend die voornemens is om het Brabantse eens onder de wielen te nemen, is van harte welkom om eens een ritje met hen mee te maken.

- Zorg: - De basis voor Ouderenlandgoed Grootenhout in Mariahout is gelegd in 2004, als de moeder en een tante van eigenaar en oprichter Noudje de ziekte van Alzheimer krijgen. Hun verblijf in het verpleeghuis is geen succes, waarop Noudje en haar partner Doris besluiten om beiden in huis te nemen op hun grote woonboerderij. De beide dames hebben nog 5 jaar bij hen gewoond. Doris en Noudje zijn in 2009 gestart met een dagbesteding voor mensen met dementie en een half jaar later ook met een kleinschalig wooninitiatief voor deze doelgroep.

Inmiddels bevinden zich op Ouderenlandgoed Grootenhout 5 verschillende woningen waar in totaal 30 mensen met dementie wonen. Het totale landgoed is 5 hectare. Grootenhout is gelegen aan de rand van het dorp Mariahout, tegen een bosrand aan. Ze voeren een non-fixatiebeleid en een open deuren-beleid. Ze vinden het erg belangrijk dat de mensen zo veel mogelijk bewegen. Iedereen komt iedere dag buiten. "Het personeel is getraind om mensen die het terrein aflopen weer terug te begeleiden, al lopen de bewoners eigenlijk nooit zomaar van het terrein af", aldus Noudje. "De meeste mensen voelen zich hier prettig en blijven graag hier. Voor de meesten geldt het motto: 'Ik ben vrij om te gaan, dus ik blijf'."

Er zijn veel vrijwilligers die van alles ondernemen met de deelnemers van de dagbesteding, zoals zingen, dansen, bewegen of een creatieve bezigheid. Extra vrijwilligers zijn altijd welkom, om de deelnemers nog meer 'geluksmomentjes' te bezorgen met wat extra aandacht. Wat zou jij kunnen doen?: koffie/thee schenken en/of een gezellig praatje maken; een fijn stukje wandelen in onze prachtige omgeving of fietsen met de duo-fiets; meehelpen met het eten maken of gezellig mee-eten; een kaartje leggen; meehelpen met een van onze activiteiten; en ook je eigen ideeën zijn welkom.

- Goed doel: - Kinderen hebben met knuffels vaak een bijzondere band. De Buddy kan daarom een grote steun zijn voor een kind. Kinderen beschouwen de Buddy vaak als een vriendje waar je op kunt vertrouwen dat hij gezelschap en steun biedt. Kinderen praten tegen Buddy om hun verhaal kwijt te kunnen. Het is een vriendje die hen helpt in periodes met veel stress of verdriet en met zijn aanwezigheid veiligheid en geborgenheid geeft. Daarnaast is de Buddy lekker zacht en schattig en ontzettend leuk om mee te spelen. Een knuffel is een cadeau waar een kind altijd blij mee is. De volledige opbrengst van Buddy gaat naar Stichting STOPhersentumoren.nl Deze stichting zet zich voor 100% in voor hersenkanker, waar de meeste kinderen (41%) met kanker aan sterven. De stichting hoopt dat Buddy zijn weg vindt naar vele kinderharten. Je kunt Buddy bestellen bij Buddyhuis Mariahout.

- Agroforestry: - "John Heesakkers, van de Janmiekeshoeve in Mariahout, is een ondernemer die al in een vroeg stadium kansen zag in het concept agroforestry. Zijn ambitie is om van een biologische melkveehouderij om te schakelen naar een agroforestry systeem, dat een grotere diversiteit en dus zekerheid aan producten en diensten produceert. John neemt ons mee in zijn verhaal: “Ik hoorde enkele jaren geleden voor het eerst over agroforestry. Na het bezoeken van enkele voorbeeldprojecten kreeg ik het idee om dit toe te passen op mijn eigen bedrijf steeds meer vorm. Allereerst omdat ik de wens had om mijn bedrijf duurzamer in te richten en mijn eigen tijd anders in te delen, maar ook omdat de opvolging van de melkveehouderij niet vanzelfsprekend is. De afgelopen periode heb ik samen met een aantal adviseurs, waaronder Bosgroep Zuid Nederland, mijn ideeën omgevormd tot een concreet plan en een haalbaar verdienmodel, inclusief een subsidieaanvraag voor het Groen Ontwikkelfonds Brabant. Het is een plan geworden dat qua ontwerp en soorten, financieel en marketingtechnisch goed in elkaar zit, en waar ik trots op ben.

Voorjaar 2020 hebben we een begin gemaakt met aanplanten samen met kweker Sjef van Dongen. De komende twee tot drie jaar gaan we gefaseerd verder met planten. De redenen voor die fasering zijn risicospreiding, beschikbaarheid van plantmateriaal en de benodigde arbeid." Volop diversiteit. Op de Janmiekeshoeve in Mariahout komt 14 hectare agroforestry-rijenteelt met kastanjes, afgewisseld met producerende struikvormers in de rij. Daartussen is ruimte voor eenjarige teelten, kippen en vleesvee. Het ontwerp is zo gemaakt dat men in de toekomst zowel met de hand als machinaal kan oogsten. Enkele van de bomenrijen worden breder en gaan fungeren als ecologische struweelstroken. Naast deze hoofdteelt komt er een groot gedeelte voor fruitbomen en diverse soorten bessen waaronder rode bes en honingbes, als uitbreiding op de bestaande boomgaard. Rondom komen soortenrijke heggen. Er komen ook twee kleine poelen, naast de bestaande poel. Een klein voedselbos is eveneens onderdeel van het plan, waarin met soorten geëxperimenteerd kan worden. Door de diversiteit aan soorten kan John straks grootfruit- en kleinfruitpakketjes aanbieden; in eigen verkoop of via de biologische groothandel." (bron en voor nadere informatie zie Bosgroepen, 26-5-2020)

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Mariahout.

Terug naar boven

Trivia

- Op 11 september 1999 werd in de omgeving van Mariahout een aardschok geregistreerd met een kracht van 3,4 op de schaal van Richter. Deze was mogelijk gerelateerd aan de Peelrandbreuk.

Reactie toevoegen