Status

- Maashees is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente (en streek) Land van Cuijk. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1809. In 1810 over naar gemeente Maashees en Overloon, per 1-5-1942 over naar gemeente Vierlingsbeek, in 1998 over naar gemeente Boxmeer, in 2022 over naar gemeente Land van Cuijk.

Tijdens de herindelingperikelen in de jaren 1996 en 1997 was er nog even sprake van dat Maashees naar de gemeente Venray zou gaan. De provincies wilden echter niet meewerken aan een grenscorrectie. Het dorp zou dan immers naar de provincie Limburg zijn overgegaan.

- Onder het dorp Maashees valt ook de buurtschap Op den Bosch.

Naam

In het Brabants
Muszès.

Oudere vermeldingen
1566 Maesheze, 1573 Maeshees.

Naamsverklaring
Samenstelling van hees 'kreupelhout' (waarvoor zie verder bij Hees) en de waternaam Maas (mogelijk ter onderscheiding van buurdorp Holthees).(1)

Ligging

Maashees ligt ZO van Vierlingsbeek, NO van Venray en grenst in het O aan de Maas (met aan de overkant het Limburgse dorp Aijen) en in het Z aan de provincie Limburg (dorp Geijsteren). Het dorp ligt op een hoge zandrug pal aan de Maas en wordt omzoomd door bossen en boomkwekerijen.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Maashees 48 huizen met 307 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 350 huizen met ca. 870 inwoners.

Geschiedenis

Op 14 juni 1719 is Maashees getroffen door een grote brand, waardoor 15 huizen worden verwoest. Dat was toen een groot deel van het dorp, want in die tijd omvatte dat slechts 30 huizen en enkele tientallen schuren.

Tijdens de Slag om Overloon heeft het dorp grote oorlogsschade opgelopen. Dit kwam door de strategische ligging aan de Maas. O.a. de oude kerk is door het oorlogsgeweld vernield. In de jaren vijftig wordt een nieuwe weg door het dorp aangelegd en moeten vele karakteristieke panden het veld ruimen. Tijdens de ruilverkaveling verdwijnen vele kleine landweggetjes en wordt ook Maashees klaar gemaakt voor intensivering van de Landbouw. Het dorp krijgt een nieuwe kerk en een nieuw plein. Aan dit Plein wordt een gemeenschapshuis gerealiseerd en later ook een sporthal.

Tot 1965 was er een voetveer van het Limburgse dorp Aijen over de Maas naar Maashees v.v. Voor de geschiedenis van dat veer zie bij Aijen > Geschiedenis.

Recente ontwikkelingen

- In de Jo de Kuperstraat is in 2017 een CPO-project gerealiseerd. Dat wil zeggen dat er onder Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) een royale twee-kapper en zes ruim opgezette sociale huurwoningen zijn gebouwd (waarvan twee levensloopbestendig). CPO is een vorm van sociale projectontwikkeling waarbij toekomstige bewoners gezamenlijk opdrachtgever zijn voor hun eigen nieuwbouwproject. De voordelen van CPO-bouwen in de gemeente Boxmeer: mensen die nieuw gaan bouwen krijgen 10% korting op de grond. Koop/bouwstarters krijgen 25% korting op de grond. De Provincie geeft daarop subsidie van 4000 euro per woning. De bewoners krijgen een zeer energiezuinig huis. En de deelnemers kunnen de architectuur en de indeling van het huis zelf bepalen.

- Dorpsplan Maashees (2013).

Bezienswaardigheden

- Maashees heeft 3 gemeentelijke monumenten.

- De oude kerk stond op de plaats waar Havens nu zijn kantoor heeft. In de buurt van de kerk stond ook de lagere school, pastorie en kleuterschool met daar aan vast het schoolhuis waar o.a. meester Linders en meester Albers hebben gewoond. Op 15 oktober 1944 is de oude kerk door de Duitsers opgeblazen. Nadat de bewoners 4 tot 5 maanden geëvacueerd waren, konden zij begin maart 1945 weer terugkeren naar Maashees. Een van de eerste taken van de toenmalige Pastoor Swinkels was om uit te kijken naar een noodkerk. Op 15 april 1945 is de noodkerk boven garage Cup (nu Rienties) in gebruik genomen. Door allerlei omstandigheden kwam de nieuwe kerk pas in 1951 gereed.

Omdat de overheden ruimte wilden bieden aan de haven om zich verder te ontwikkelen, moest de nieuwe kerk ca. 400 meter noordelijker dan de oude kerk worden opgebouwd. Aangezien bij een kerk ook een pastorie, lagere school, kleuterschool, parochiehuis/gemeenschapshuis en winkels hoorden, is toen de complete dorpskern van Maashees met de kerk mee noordwaarts verplaatst. Op deze pagina vind je uitvoerige informatie over de totstandkoming van de huidige kerk, in tekst en beeld. De H. Anthonius Abtkerk is in 2014 benoemd tot gemeentelijk monument. De kerk maakt sinds 2010 deel uit van de in dat jaar opgerichte parochie Maria, Moeder van de Kerk, een samengaan van 11 parochies in de gemeenten Boxmeer en Sint Anthonis. Vervolgens concludeert een dergelijke fusieparochie vaak dat het, gezien het teruggelopen kerkbezoek, in absolute en relatieve zin wel érg kostbaar is om zoveel kerken te onderhouden, en worden er enkele afgestoten. Zo ook hier; eind 2015 is de H. Antonius Abtkerk aan de eredienst onttrokken.

- De Mariakapel (Hogeweg) dateert uit 1947 en herinnert de inwoners van Maashees aan het leed dat de Tweede Wereldoorlog heeft voortgebracht.

- Informatie over de monumentale objecten in Maashees, in tekst en beeld.

- De Luchtwachttoren staat in een bosje aan de Broekweg. Oorspronkelijk was het een klein heideterreintje met enkele bomen aan de rand. De bomen waren geschikt als camouflage, om de toren vanuit de lucht minder te laten opvallen. Maar al snel werd het hele perceel bos en zijn de bomen hoger geworden dan de toren. Een luchtwachttoren was in de jaren vijftig en zestig van de 20e eeuw een uitkijkpost voor het afzoeken van het luchtruim naar Russische vliegtuigen in het kader van de Koude Oorlog,omdat de toenmalige radarapparatuur nog ongeschikt was voor snelle, laagvliegende vliegtuigen. Er zijn er destijds 138 gebouwd. Er zijn er nog slechts 19 bewaard gebleven.

- Een heel oude grenspaal tussen Maashees (Brabant) en Geijsteren (Limburg) bevindt zich bij de mooie Willibrorduskapel. De kapel ligt in het ruim 800 ha grote landgoed Geijsteren.

Evenementen

- In Maashees is, zeker voor zo'n klein dorp, heel veel te doen. Wat er de komende tijd te doen is kun je zien in de Activiteitenkalender.

- Het Sint Joris- en Anthoniusgilde organiseert in een weekend rond 17 januari de Köpkesmert. Na de zondagsmis kunnen de kerkgangers richting het gemeenschapshuis waar men 'onderdelen' van een varken kan kopen bij opbod. Dat gebeurt hier al sinds 1712. Er zijn slechts enkele andere plaatsen in ons land die deze traditie ook nog kennen; namelijk de nabijgelegen dorpen Groeningen en Aijen. Voor nadere informatie zie de link. Zie ook de reportage over de 303e Köpkesmert te Maashees in 2015, door TV Land van Cuijk.

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Bliekers.

- Kermis (4 dagen in juni en/of juli). - Kermis op Facebook.

Landschap, natuur en recreatie

- "Een project volgend uit het gebiedsproces Smakterbroek is de herinrichting van de Campagnebeek bij Maashees. Samen met grondeigenaren, inwoners en ondernemers is gezocht naar ruimte voor water en een goede combinatie van landbouw en natuur. De monding van de Campagnebeek in de Maas wordt als eerste anders ingericht. Er is een Projectplan opgesteld met concrete maatregelen. In de zomer van 2021 start de uitvoering. Waterschap Aa en Maas gaat bij de Campagnebeek aan de slag met verschillende opgaven, namelijk beekontwikkeling en de herinrichting van de monding van de beek in de Maas. Door het niet tijdig beschikbaar zijn van alle benodigde gronden voor het hele project, vindt de realisatie in twee fasen plaats. Voor de totale Campagnebeek (fase 1 en 2) is een ontwerp opgesteld. Deze is opgesteld en afgestemd met diverse particuliere betrokkenen, in samenwerking met Rijkswaterstaat, Provincie Noord-Brabant, Landgoed Geijsteren, Waterschap Limburg en gemeente Boxmeer.

Maatregelen. Voor de beschikbare gronden zijn momenteel diverse concrete inrichtingsmaatregelen uitgewerkt in een Ontwerp Projectplan Waterwet, fase 1. Deze maatregelen zijn onder andere: het verwijderen van stortsteen bij de monding van de beek in de Maas, zodat vissen de beek in kunnen trekken; het ondieper maken van de beek waardoor grondwater langer in het beekdal aanwezig blijft, wat de ontwikkeling van gewenste flora ten goede komt; een deel van de beek wordt breed en ondiep gemaakt. Dit noemen we ook wel een moerasbeek. Bij piekbuien kan hier ook water worden gebufferd. In de zomer van 2021 wordt gestart met de uitvoering van de maatregelen van fase 1. Zodra de overige in te richten percelen verworven zijn wordt fase 2 uitgevoerd.

Smakterbroek. De herinrichting van de Campagnebeek bij Maashees is onderdeel van het gebiedsproces Smakterbroek. Dit is een gebied aan de Maas tussen Boxmeer in Noord-Brabant en Venray in Limburg. In 2016 had het gebied Smakterbroek door hevige regenval te maken met wateroverlast, met name bij de dorpen Holthees en Smakt. Waterschap Aa en Maas heeft daarom samen met grondeigenaren, inwoners en ondernemers in het gebied gezocht naar ruimte voor water en een goede combinatie van landbouw, wonen en natuur. Na verschillende brainstormsessies zijn er meerde concrete projecten uitgedacht om het gebied klaar te maken voor de toekomst." (bron: Waterschap Aa en Maas, december 2020) - Het Projectplan en andere relevante documenten vind je onder deze link.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Maashees, met laagsteprijsgarantie!

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Maashees (online te bestellen).

Links

- Belangenvereniging: - Dorpsraad Maashees.

- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis Plein 27 is in 2016 gerenoveerd.

- Onderwijs en kinderopvang: - "Maashees is een kleine gemeenschap waar je open moet staan om er samen iets van te maken. Waar de Antoniusschool het kloppende hart vormt. Waar kinderen op een ervaringsgerichte manier leren. Waar kinderen elkaar nodig hebben om samen aan hun ontwikkeling te werken. Waar leerkrachten op een handelingsgerichte manier werken en het kind zorg op maat bieden. Waar ouders, kinderen en leerkrachten samen verantwoordelijk zijn voor een goede ontwikkeling. Immers: Onderwijs maak je samen! Waar een grote groep actieve ouders het telkens weer mogelijk maakt tal van activiteiten te organiseren. “Een school die de ruimte biedt die bij je past.” Aldus de site van de school. - Gastouderopvang Het Biggetje. - Gastouder Wendy.

- Muziek: - In 1866 wordt het voor de Maashese gemeenschap tijd om zich muzikaal te gaan presenteren. Er ontstaat een 'liederentafel' die luistert naar de naam St. Cecilia. De liederentafel is in 1919 omgevormd tot Harmonie St. Cecilia, die in 1929 wordt omgevormd tot Fanfare St. Cecilia.

- Jeugdorkest BMBM bestaat uit jonge muzikanten uit de plaatsen Broekhuizen, Maashees, Broekhuizenvorst en Melderslo. Het aantal jeugdleden per fanfare in deze dorpen is te gering om een eigen jeugdorkest te hebben. Vandaar dit gezamenlijke jeugdorkest. De jeugdleden mogen bij het orkest als ze in opleiding zijn voor hun A-diploma, dat is zo rond hun 10e jaar. In het jeugdorkest leren ze om op een leuke manier in groepsverband muziek te maken en is de opstap naar de grote fanfare van hun eigen dorp een stuk gemakkelijker. Een keer per jaar gaat het Jeugdorkest op concours, waar ze door een jury beoordeeld wordt. Het hoogtepunt, als afsluiting van het seizoen, is de jaarlijkse concertreis naar Luxemburg.

- Sport: - "Voetbalvereniging FBM (Friet Boys Maashees) '68 heeft ca. 25 leden en is al jarenlang de smaakmaker van het cafévoetbal. De club speelt zijn thuiswedstrijden op sportcomplex De Vetbak. In de jubileumboeken komt de naam van FBM'68 veelvuldig terug in relatie tot dé kampioen van het cafévoetbal. Sinds de oprichting in 1968 kwam het slechts eenmaal voor dat de hoofdprijs niet werd gegrepen. FBM'68 streeft de doelstelling na een Maashese aangelegenheid te blijven met slechts enkele buitendorpse leden, wat niet wil zeggen dat buurdorpen als Holthees, Venray en Vierlingsbeek niet bij de club worden betrokken. Vele gastspelers popelen om minuten te maken in De Vetbak. De blikvanger van de club is het jaarlijkse Kersttoernooi op 2e kerstdag. 12 teams strijden ieder jaar opnieuw om de felbegeerde cup. FBM'68 heeft het geluk dat dit evenement wordt gewaardeerd door de lokale ondernemers. In 2008 beleefde de club haar 40-jarige bestaan. Dit is gevierd met de aanleg van een hypermodern nieuw hoofdveld met beregening. FBM'68 heeft vergevorderde plannen om op korte termijn een nieuw clubhuis te realiseren."

- Volleybalvereniging MVC '64.

- Dansvereniging De Bliekers.

- Gilde: - Het Sint Joris- en Sint Anthoniusgilde is in 1473 opgericht. Het gilde heeft bestaan tot 1825. In 1978 is de vereniging heropgericht..

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Maashees.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)