Als je geïnteresseerd bent in de cultuurhistorie van het Maas- en Swalmdal, kun je lid worden van de gelijknamige heemkundevereniging. Je krijgt dan o.a. 4x per jaar het tijdschrift Biejeingezeumerd, met heemkundige wetenswaardigheden over het werkgebied.
- Maas- en Swalmdal is een streek in de provincie Limburg, gelegen O van de Maas, tussen Venlo in het N en Roermond in het Z.
- De streek Maas- en Swalmdal omvat de gemeente Beesel en de voormalige gemeenten Belfeld en Swalmen. De streek valt deels onder Noord-Limburg, deels onder Midden-Limburg. Belfeld wordt namelijk tot Noord gerekend, Swalmen tot Midden, en Beesel in het midden heeft zowel banden met Noord als met Midden.
Terug naar bovenNaamgeving
De streek Maas- en Swalmdal is genoemd naar de ligging O van de Maas en de rivier de Swalm die in het Z van de streek door het dorp Swalmen loopt.
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van het Maas- en Swalmdal, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:
- Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal is opgericht in 1980. In die tijd verdwenen namelijk diverse historische gebouwen en landschapselementen, waarmee ook het dorpseigene verloren dreigde te gaan. De vereniging zet zich dan ook in voor behoud, herstel en bescherming van het cultureel erfgoed en het bestuderen en vastleggen van de eigen leefomgeving. De activiteiten zijn gericht op voorlichting, educatie en ontspanning. Ze organiseren lezingen, en film- en videopresentaties. Ze houden wandelingen en fietstochten ze organiseren excursies in de omgeving. Ze geven ook cursussen op het gebied van dialect, genealogie, stamboomonderzoek, archeologie en oud schrift. De heemkundevereniging heeft werkgroepen op het gebied van Archeologie, Genealogie, Kruisen en kapellen, Onderwijs en dialect, Monumenten, en Dorpsgidsen Beesel, die rondleidingen verzorgen zoals de Centrumroute, de Drakendorproute, de Kunstroute en de Ouddorproute.
Elke maandagavond van 20.00-22.00 uur kun je in het parochiehuis aan de Pastoor Vrackenlaan te Reuver de verenigingsruimte binnenlopen om informatie op te zoeken of uit te wisselen, of gewoon gezellig een praatje maken. Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal heeft een uitgebreide verenigingsbibliotheek met een ruime keus aan lokale boeken, tijdschriften en krantenknipsels. Daarnaast hebben ze een archief met documentatie, foto's, kaarten, bidprentjes, indexen op de registers van doop, huwelijk, overlijden en de burgerlijke stand uit de regio. De Beeldbank van de vereniging is ook online te bekijken. Bezit je plaatselijk materiaal dat in een van deze verzamelgebieden thuishoort dan is de heemkundevereniging bereid om die stukken in haar documentatie op te nemen. Gooi oude foto's, archiefstukken, bidprentjes etc. daarom niet weg, maar schenk ze aan de vereniging. Je doet er veel mensen een plezier mee.
De Verenigingsbibliotheek bevat circa 1000 titels die een breed scala aan onderwerpen omvatten. Het betreft vooral boeken over archeologie, genealogie, monumenten, historie en volkskunde; niet alleen over algemene onderwerpen, maar vooral plaatselijke en regionale onderwerpen uit de regio Maas- en Swalmdal en omgeving. Daarnaast beschikt de heemkundevereniging over een grote collectie tijdschriften op het gebied van heemkunde. De boeken zijn net als in de openbare bibliotheek op SISO-code geplaatst in onze verenigingsruimte. Boeken kunnen alleen door leden geleend worden. Om het zoeken te vergemakkelijken zijn ze in een computerbestand ingevoerd. Onder andere kan daar gezocht worden op auteur en onderwerp. Hier vind je een overzicht van de collectie.
In 1981, een jaar na de oprichting van de heemkundevereniging, is de vereniging begonnen met het jaarlijks uitgeven van een Jaarboek (eind 2019 is Jaarboek 38 verschenen). Hiervoor is een jaarboekredactie in het leven geroepen. Bijdragen voor het Jaarboek Maas- en Swalmdal, alsook alle correspondentie betreffende de inhoud, kunnen gezonden worden aan de Jaarboekredactie, Postbus 4643, 5953 ZG Reuver. Hier vind je de richtlijnen voor een bijdrage. Voor abonnementen kun je je wenden tot Hennie Geurts-Willemsen, Nieuwstraat 2, 5954 CK Beesel, tel. 06-29271355, e-mail: hennieenjan@home.nl. Een doorsnee jaarboek omvat zo'n 144 pagina's tekst en ca 80 foto's. De eerste jaargangen waren nog volledig in zwart-wit uitgevoerd, maar de laatste jaargangen zijn voor ruim de helft in kleur uitgevoerd. Van jaarboek 1, 2 en 3 (1981-1983) zijn geen exemplaren meer voorradig. Wil je deze toch in bezit krijgen dan kun je als lid een oproep plaatsen in het verenigingsblad. Voor het compleet maken van de serie kun je gebruik maken van het bestelformulier.
Om het zoeken in het grote aantal jaarboeken te vergemakkelijken is er een ingang op de verschillende artikelen gemaakt, zowel op onderwerp als over de verschillende kerkdorpen van ons werkgebied. Dit register op de Jaarboeken Maas- en Swalmdal 1981 t/m 2013 is hier te downloaden. Een register op jaarboek 1 t/m 25 (2005) is ook op papier verkrijgbaar door jaarboek 2005 te kopen. Achterin is daar een register ingevoegd. In dit register is een overzicht van artikelen opgenomen, op auteur, op onderwerp en op de kerkdorpen Beesel, Belfeld, Reuver, Offenbeek, Boukoul, Asselt, Swalmen. Verder is er een index samengesteld op de jaarboeken 1981 t/m 2005. In de index zijn persoonsnamen, geografische namen, instellingen, organisaties, evenementen, verenigingen en bedrijven opgenomen.
- Op de site van Loe Giesen uit Reuver vind je uitvoerige informatie over de geschiedenis van de gemeente Beesel en de voormalige gemeenten Belfeld en Swalmen, oftewel het Maas- en Swalmdal.
Terug naar boven- De afwisselende fietsknooppuntenroute 'Op de pedalen door 't Maas- en Swalmdal' (51 km) start in Roermond en voert je eerst door de dorpen Swalmen, Beesel en Reuver en hun buitengebieden. Vervolgens ga je langs de grens met Duitsland en het grenspark Maas-Schalm-Nette met zijn bijzondere flora en fauna. Via het dorp Boukoul en de buurtschappen Maalbroek en het Spik kom je weer terug in Roermond.
- Wandelplatform-LAW heeft in samenwerking met de Nederlandse Spoorwegen een serie wandeltochten van station naar station samengesteld. Deze NS-wandeltochten volgen een gedeelte van een Lange-Afstand-Wandelpad (LAW). De wandeling Maas- en Swalmdal is een klein onderdeel van het Maas- Swalm-Nettepad (streekpad 10, een route van 199 km in een grensoverschrijdend natuurpark in Midden-Limburg en Duitsland). De route begint op station Reuver en is 17 km lang. Het eindpunt is station Swalmen. Je kunt de route eventueel ook inkorten tot ca. 10 km. - Verslag van deze wandeltocht, in tekst en beeld, door Henri Floor.
- Om wilde zwijnen die vanuit het Duitse Brachter Wald de Nederlandse grens overlopen te weren, is begin 2019 het wildraster verbeterd. Het raster is in 2006 door agrariërs aangelegd om wilde zwijnen vanuit Duitsland tegen te houden. Tijdens een veldbezoek in 2015 bleek het werend effect van het raster niet meer optimaal. De LLTB en de provincie Limburg hebben daarom eind 2018 samen geld beschikbaar gesteld om het raster weer te herstellen. Door in grootschalig onderhoud aan het raster te voorzien, worden problemen in de toekomst voorkomen. Het gaat om een verbetering over een lengte van bijna 8 kilometer. Het wildraster maakt deel uit van een veel langer wildraster en loopt vanaf de N570 bij Rothenbach nabij Vlodrop en natuurgebied De Meinweg tot aan Venlo. Werkgroep wildraster Beesel-Swalmen heeft het wildraster geoptimaliseerd in samenwerking met de LLTB, provincie Limburg, Faunabeheereenheid Limburg en Wildbeheereenheid Beesel-Reuver-Swalmen.
Agrarische ondernemers in het gebied willen het liefst zo veel mogelijk wilde zwijnen weren, zodat er minder afschot nodig is. Daarnaast is het van groot belang dierziekten buiten de deur te houden. Wilde zwijnen kunnen drager zijn van bijvoorbeeld de Afrikaanse Varkenspest. Ook met het oog op de verkeersveiligheid is het van groot belang dat het werend effect van het wildraster wordt verbeterd. Het aantal aanrijdingen tussen gemotoriseerd verkeer en wilde zwijnen groeit. In 2003 werden 10 aanrijdingen met wilde zwijnen genoteerd. In 2014 waren dat er 38 en in 2017 waren er 138 aanrijdingen. Waarschijnlijk zijn dat er in 2018 nog meer. (bron: LLTB, 28-11-2018)
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Maas- en Swalmdal (online te bestellen).
Reactie toevoegen