Liessel is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Peelland, gemeente Deurne. T/m 1925 gemeente Deurne en Liessel.
- Liessel is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Peelland, gemeente Deurne. T/m 1925 gemeente Deurne en Liessel.
- Onder het dorp Liessel vallen ook de buurtschappen De Voorstad, Halte (deels, één huis), Heitrak (deels), Leensel (grotendeels), Sloot en 't Zand. Dit zijn in totaal 6 buurtschappen.
Terug naar bovenIn het dialect
Lijsel.
Oudere vermeldingen
1312-1350 Liesel, 1380/1450/1773/1803-1820 Liessel, 1418 Lyessel, 1496 Liezel, 1524 Lucel, 1529 Luyssel, Lissel, Lijesselle, 1665 Liesel, 1678 Lieszel.
Naamsverklaring
Etymologie onbekend. Wel verklaard als een samenstelling van de plantaanduiding lies 'liesgras, bies' en lo 'licht, open bos' of sele = zaal 'uit één ruimte bestaande woning'. Ook vergeleken met Liezele (bij Mechelen, België), 1139 Liensellam, 1148 Linsella, een samenstelling met sella, zaal en misschien een oude boomnaam hlîn*- 'Noorse esdoorn (Acer platanoides)', of anders het Germaanse hleunjô(n)* 'luwte, beschutting', het Middelnederlandse leen, lien 'leengoed', of een persoonsnaam.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Liessel ligt ZO van Deurne.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Liessel 112 huizen met 537 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.300 huizen met ca. 3.300 inwoners.
Terug naar boven- De Peelrandbreuk blijkt dwars door een beoogd nieuw te ontwikkelen deel van het industrieterrein in Liessel te lopen. Onderzoek heeft dat in oktober 2018 uitgewezen. De plannen van de gemeente Deurne om 6 hectare aan industrieterrein de Willige Laagt toe te voegen, gaan daarom voorlopig niet door. Er dient eerst meer duidelijk te worden over wat de impact van de breuk is op het grondgebruik, de mogelijkheden om te bouwen en de aanleg van nutsvoorzieningen. Voorlopig worden er geen gronden verkocht.
Terug naar boven- Liessel heeft 2 rijksmonumenten, zijnde de Sint Willibrorduskerk en molen De Volksvriend.
- Liessel heeft 4 gemeentelijke monumenten.
- De huidige Sint Willibrorduskerk (Hoofdstraat 66) is gereed gekomen in 1901 en is ontworpen door architect C. Franssen. Het is een niet-georiënteerde neogotische kruisbasiliek met oostelijke toren. In 1944 is de kerk door oorlogsgeweld fors beschadigd. Kort na de oorlog is ten gevolge van die schade een deel van het muurwerk, gewelven en de kap, alsmede de spits, onder architectuur van S.J.P. van der Sluijs uit Eindhoven vernieuwd. De reparaties zijn over het algemeen uitgevoerd in neogotische stijl.
- De oorspronkelijk 15e-eeuwse Sint Hubertuskapel was een eenvoudige gotische kapel, in de 18e en 19e eeuw bestaand uit een toren, schip en een hoogkoor. De kapel stond op de hoek van de Zandstraat en de Hoofdstraat. In 1851 wordt Liessel een zelfstandige parochie, waarmee de kapel tot kerk wordt 'gepromoveerd', gewijd aan de heilige Willibrordus. Na het gereed komen in 1901 van de huidige Sint Willibrorduskerk, is de oude kerk in 1903 afgebroken. In 1984 is door het lokale gilde aan de Molenweg een nieuwe, veel kleinere Sint Hubertuskapel gebouwd.
- In 1903 bouwt Peter Mathijs Gitzels een ronde stenen bergmolen aan de Schoolstraat (nu Hoofdstraat geheten). Daarmee is deze molen relatief jong, en een van de laatste die als windmolen nieuw is gebouwd. In die tijd was men immers al op grote schaal aan het overschakelen op door stoommachines aangedreven maalderijen, zoals alleen al in de toenmalige gemeente Deurne en Liessel in 1885 in Deurne, in 1891 in de Neerkant en in 1896 in Helenaveen. In 1919 verkoopt P.M. Gitzels de molen aan zijn zoon P.A.F. Gitzels. In het eind van de jaren twintig begon men met het moderniseren van de molen met de aanschaf van een door een benzine-motor aangedreven gemaal, dat onder in de molen kwam te staan. De familie Gitzels bleef daarnaast toch tot in de Tweede Wereldoorlog volop op De Volksvriend op windkracht malen met twee koppels stenen.
In het najaar van 1944 heeft Liessel zwaar te lijden van de oorlog, waarbij nagenoeg alle gebouwen en ook de kerk worden beschadigd. Ook de molen wordt niet gespaard en is vanaf de meelzolder ernstig beschadigd. De molen wordt kort erna ook nog bloot gesteld aan natuurgeweld; op 4 januari 1946 waaien door een storm de kap, de zware as en de wieken van de molen. Omdat mulder Gitzels geen opvolger heeft, ziet hij af van herstel van de molen en verkoopt hij wat er nog van over is aan de gebroeders van Deursen uit Vlierden. Zij kopen de molen om een eventuele concurrent voor te blijven.
Omdat fondsen vanuit "wederopbouw" achterwege blijven, wordt de molen uiteindelijk niet compleet hersteld en kan deze niet meer als windmolen worden benut. In plaats daarvan maalde de familie Van Deursen onder in de molen met een door een brandstofmotor aangedreven maalstoel, later vervangen door een elektrische aandrijving. Eind 1966 verkoopt Louw van Deursen - omdat het bedrijf niet rendabel meer is - de molen voor 45.000 gulden aan de gemeente, die op zich neemt deze geheel te restaureren. Ook in die tijd viel begroten niet mee en viel het achteraf zelden mee maar meestal tegen; in 1962 schat men de kosten op 17.700 gulden, in 1966 is dat al 30.000 gulden, zonder het metselwerk en uiteindelijk komt het in 1970 in werkelijkheid uit op totaal ruim 60.000 gulden. Sindsdien wordt op de Liesselse Molen of De Volksvriend gewerkt door vrijwillige molenaars.
Terug naar boven- Op een zondag begin mei (in 2020 voor de 37e keer) is er de Ronde van Brabant, een wielerklassieker van de vrije bonden. Het wielerpeloton gaat in Liessel van start over een afstand van 126 km. Wielercomité MarmaBar tekent voor de organisatie. Zij krijgen hierbij technische ondersteuning van Tour en Wielerclub De Zwaluw uit Someren.
Terug naar boven- "Om de unieke natuur in de Peelvenen Leegveld bij Liessel te behouden moeten ingrijpende maatregelen worden genomen. Hiervoor werkt de provincie nauw samen met waterschap Aa en Maas. Tegen de maatregelen was beroep ingesteld bij de Raad van State. Deze zijn echter grotendeels ongegrond verklaard. Dit is positief nieuws voor het natuurherstel ter plaatse. Elies Lemkes-Straver, gedeputeerde Land, Voedsel en Natuur: “We zijn erg blij dat het natuurherstel in de Peelvenen Leegveld nu van start kan. Het gebied heeft unieke natuur die we graag willen behouden. Dat is een sterke impuls voor de Brabantse biodiversiteit. De nadruk in de Peelvenen Leegveld ligt op natuurontwikkeling, maar ik vind het belangrijk om tegelijk te kijken naar de kansen voor versterking van de landbouw, recreatie en cultuurhistorie.”
Behoud hoogveen. Het projectgebied Peelvenen Leegveld ligt in de gemeente Deurne, O van het dorp Liessel. Het omvat het beschermde gebied Deurnsche Peel en de natuurgebieden aan de westzijde hiervan. De Deurnsche Peel wordt steeds droger. Ook heeft het hoge stikstofwaardes. Hierdoor dreigt het unieke hoogveenlandschap te verdwijnen en zijn maatregelen nodig. Hoogveen is een bijzonder type natuur met zeer zeldzame planten en dieren. Het komt nog maar op een paar plekken in Nederland voor. Waterschap Aa en Maas gaat daarom samen met de provincie, gemeente Deurne en Staatsbosbeheer aan de slag om de natuur in de Peel te behouden. Door de uitspraak van de Raad van State kan er nu worden gestart met het aanpassen van de waterhuishouding in Leegveld en de Deurnsche Peel om het hoogveen te kunnen behouden. Hiervoor wordt onder andere 180 ha aan nieuwe natuurpercelen ingericht, zodat het gebied hogere grondwaterstanden kan hebben. Er worden kades aangelegd om het water in het gebied te houden en met stuwen kan de waterstand geregeld worden. Dit betekent vanzelfsprekend voor agrarisch ondernemers en bewoners dat het beeld van gebied gaat veranderen. In het gebied komt meer natuur en het zal ook natter worden.
Nader motiveren. Op twee onderdelen vraagt de Raad van State nadere motivering. Een van de onderdelen gaat over de vuilstort Leegveld. Daarover wil de Raad van State zeker weten dat het peil daar niet hoger kan stijgen dan 5 cm. De bezwaarmakers zijn namelijk bevreesd dat de voorgenomen maatregelen leiden tot grondwatervervuiling. Deze onderbouwing wordt nu door de provincie en het waterschap geleverd. Daarnaast gaat het om de gevolgen van het natuurherstel voor een van de bezwaarmakers. Daarmee wordt contact gezocht om oplossingen te bespreken. De werkzaamheden starten in februari of maart 2021. Om op de hoogte te blijven kunnen belangstellenden zich aanmelden voor de nieuwsbrief Hoogveenherstel Leegveld." (bron: Waterschap Aa en Maas, januari 2021) Zie ook de video-animatie waarin de maatregelen in het Leegveld worden uitgelegd. Provinciale Staten van Noord-Brabant hebben in december 2018 het Provinciaal inpassingplan 'PAS Leegveld, Deurne' vastgesteld. Hiermee maken zij het mogelijk enkele agrarische gronden in dit gebied bij Liessel een natuurbestemming te geven.
- Waterschap Aa en Maas zet sinds 2011 in de zomer zandwinplas Hoogdonk (die in de Topografische atlas Noord-Brabant (2) De Brink heet) NO van Liessel in als buffer om tijdelijk water op te slaan. Het waterpeil op de plas wordt dan tijdelijk met 20 centimeter verhoogd, waardoor er 80.000 m3 water wordt opgespaard. Daarmee kan het waterschap in geval van een extreem droge zomer het waterpeil op de Oude Aa langer op peil houden. Met deze proefmaatregel hoopt Aa en Maas de negatieve gevolgen van droogte voor de waterkwaliteit, natuur en landbouw in de regio zoveel mogelijk te beperken. In tijden van hoog water werd de zandwinplas al ingezet als tijdelijke waterberging om wateroverlast stroomafwaarts te voorkomen.
In de zomer wordt water vanuit het Kanaal van Deurne via de Oude Aa naar de zandwinplas geleid. Op een later tijdstip kan het dan gecontroleerd terugvloeien en zorgen voor een hogere grond- en oppervlaktewaterstand. Het betreft een proefmaatregel om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om te handelen wanneer de droogte aanhoudt of verergert. Waterschap Aa en Maas neemt zo veel mogelijk maatregelen om het water in het gebied te houden en daarmee te voorkomen dat er teveel droogval ontstaat. In het hele beheersgebied worden de circa 1.700 stuwen waar nodig op zomerpeil of hoger gezet om zo veel mogelijk water vast te houden. Ook wordt er gezorgd dat al het water wat er in de waterlopen past, via de inlaatpunten ook het gebied in komt.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Liessel, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - Stichting Dorpsraad Liessel beoogt in samenwerking met de gemeente Deurne en andere partners de leefbaarheid in het dorp te behouden en waar mogelijk verder te verbeteren.
- Dorpshuis: - "Gemeenschapshuis De Kastanje in Liessel stelt haar zalen beschikbaar aan verenigingen voor hun wekelijkse bijeenkomsten. Ook worden er diverse activiteiten georganiseerd. Daarnaast kunnen ook organisaties en bedrijven (vergader)ruimtes huren. De beheerders Hennie van Lier en Carry Martens helpen je graag!"
- Sport: - De korfbalverenigingen De Treffers uit Neerkant, De Eendracht uit Liessel en de korfbalclub van ZSV Zeilberg gaan sinds seizoen 2017-2018 verder als één korfbalvereniging onder een nieuwe naam: Arcades Korfbalsport. Voor de verenigingen werd het steeds moeilijker om het hoofd boven water te houden, voornamelijk ten gevolge van een dalend ledenaantal. Het doel van de besturen was om de mogelijkheid tot het beoefenen van korfbalsport voor de inwoners van de genoemde dorpen te behouden, en dat is hierdoor dus gelukt.
- Zorg en welzijn: - "In 2007 ben ik, Chantal van Kessel, in Liessel gestart met Zorgboerderij De Hoeve. We richten ons op dagopvang/activering, met als doelgroep mensen met een verstandelijk en/of lichamelijke beperking en/of autisme. Zowel kinderen als volwassenen. De Hoeve is een gangbare paardenhouderij gelegen nabij natuurgebied De Peel. We laten onze hulpboeren kennismaken met en meewerken aan de paardenhouderij. De hulpboeren kunnen heerlijk bezig zijn en het geeft hen voldoening omdat ze aan het werk zijn en zorg dragen voor de dieren. Wat kunnen ze bij ons zoal doen: het mede-verzorgen van de paarden, vegen, voeren, uitmesten, tuinonderhoud, paarden poetsen, paarden berijden, klusjes, verzorging kleindieren, huishoudelijke klussen, koken, bakken, uitstapjes, excursies, creatief, film, wandelen, fietsen etc. Tevens geven wij paardrijles aan mensen met een beperking. Op woensdagmiddag bieden we een activiteitenprogramma voor kinderen. Ook organiseren wij maandelijks een logeerweekend op een recreatiepark in de omgeving, voor zowel kinderen als volwassenen."
Reactie toevoegen