Terug naar boven

Status

- Lelystad is een stad en gemeente in de - in 1986 ingestelde - provincie Flevoland, in de streek Oostelijk Flevoland. Het is de hoofdstad van de provincie Flevoland. - De gemeente is in 1980 opgericht. Voorheen viel de stad onder het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders.

- Wapen van de gemeente Lelystad.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Lelystad.

- De gemeente heeft inmiddels vele wijken. Een aparte vermelding verdient de oude kern van Lelystad-Haven - want zijnde de oudste kern van de gemeente - die al is ontstaan in 1950, dus 17 jaar voordat in 1967 de eerste bewoner van de stad in oprichting arriveert. Aanvankelijk een werkeiland, later een dorp en nu een buurt van de wijk Lelystad-Haven in bredere zin, maar gezien de ligging nog altijd als 'dorpje in de stad' te kwalificeren.

Terug naar boven

Naam

Inwoners
Een inwoner van Lelystad is een Lelystedeling (deze naam is het meest gebruikelijk), Lelystatter of (voor vrouwen) Lelystadse.

Vaststelling naam en voorafgaande discussies
Rond 1950 zijn er discussies over hoe de hoofdkern van Oostelijk Flevoland moet gaan heten, die op de ontwerptekeningen de 'C-kern' heet. Sommigen stellen Flevostad voor, een ander oppert kortweg Flevo. De naam Lelystad wordt ook verschillende keren voorgesteld en dat wordt hem ook. Deze naam wordt definitief vastgesteld middels publicatie in de Staatscourant van 30-12-1952.

Naamsverklaring
Vernoemd naar dr. ir. Cornelis Lely (1854-1929), die o.a. in verschillende kabinetten minister van Waterstaat is geweest. Zijn ontwerp voor de droogmaking van de Zuiderzee, het zogeheten Plan-Lely wordt, na ze eerder diverse keren tevergeefs te hebben ingediend, uiteindelijk goedgekeurd en uitgevoerd.(1) Vanwege de cruciale rol van Lely bij het ontwerp van dit gebied, vindt men het gepast om de hoofdstad naar hem te noemen.

Terug naar boven

Ligging

De stad ligt NO van Almere. De stad grenst in het W aan het Markermeer (Z van de dijk Lelystad-Enkhuizen) en het IJsselmeer (N van de genoemde dijk) en in het O aan de A6. O van de A6 ligt ook nog grondgebied van de gemeente, waaronder Lelystad Airport in het ZO. Een andere belangrijke doorgaande weg is de N302, die vanuit de stad richting N over de Houtribdijk naar Enkhuizen en Hoorn loopt, en richting Z naar Harderwijk en Kootwijk.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- Bij de totstandkoming van de gemeente Lelystad in 1980 heeft zij 39.000 inwoners. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 35.000 huizen met ca. 77.500 inwoners. De gemeente heeft de ambitie om de komende jaren te groeien naar ca. 80.000 inwoners (elders lezen wij zelfs 100.000. Welke van de 2 ambities de meest actuele is, is ons nog niet bekend).

- Met een opperlakte van ruim 765 km2 is Lelystad qua totale oppervlakte de 2e gemeente van ons land. Daarvan is een groot deel echter water (van het Markermeer en IJsselmeer). Qua vasteland gaat het om een oppervlakte van ruim 231 km2.

Terug naar boven

Geschiedenis

Voorafgaand aan het ontstaan van de stad Lelystad, is vanaf 1950 gedurende 7 jaar Oostelijk Flevoland ingepolderd. Om dat mogelijk te maken, is allereerst in 1950 het Werkeiland Lelystad-Haven gebouwd. Zie verder aldaar. Dat is dus de allerleerste bebouwing van de latere stad (die gelukkig nog in goede staat bewaard is gebleven en in 2007 is gerestaureerd). Met de bouw van de eigenlijke stad is begonnen in 1966. De eerste bewoners arriveren op 28 september 1967*. Op 9 oktober 1967 wordt de heer J. Poelhekke er als eerste en voorlopig enige ambtenaar gestationeerd vanuit Dronten, om voor halve dagen een hulpsecretarie te bemensen. Hij is dus voorlopig in zijn eentje het hele 'gemeentehuis' van Lelystad en helpt de mensen met alle gemeentelijke zaken waar ze maar mee geholpen moeten worden.
* In 2017 heeft de stad daarom het 50-jarig bestaan gevierd, met tal van activiteiten en feestelijkheden. Zo was er een grote reünie en is er een herinneringsboek uitgegeven. Onder de link vind je wat er door het jaar heen aan jubileumactiviteiten heeft plaatsgevonden. Zie ook de pagina m.b.t. het 50-jarig jubileum op de site van de gemeente.

In de eerste jaren vlot het nog niet erg met de groei van de stad, omdat mensen aanvankelijk niet staan te springen om te verhuizen naar 'die afgelegen rimboe'. Pas na 1975, als de gemeente wordt aangewezen als groeikern om de toenemende bevolkingsdruk op de Randstad te verlichten, wordt de bebouwing volgens planmatige opzet en in hoog tempo uitgebreid en stijgt het inwonertal voortdurend en aanzienlijk, tot de huidige 76.000. Wel is er in de jaren tachtig nog een 'dip' in de groei, wegens de opkomst van de Z buurstad Almere. Door haar gunstige ligging ten opzichte van Amsterdam en 't Gooi trekt deze stad veel Randstedelingen, en deels ook Lelystedelingen die als forens dichter bij de Randstad willen wonen.

- Reportage over de ontwikkeling van Lelystad, van het begin (jaren zestig) tot heden.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Is Lelystad aanvankelijk vooral een woonstad voor forensen, tegenwoordig profileert de stad zich als een aantrekkelijke woonstad met attracties, natuur en werkgelegenheid. Ook wordt er meer aansluiting gezocht met de Randstad en met name Amsterdam, omdat ongeveer de helft van de beroepsbevolking in en om Amsterdam werkt. Het stadshart uit de jaren tachtig is de afgelopen jaren volledig geherstructureerd en gemoderniseerd, met bijzondere architectuur zoals bij het Agoratheater en de Zilverparkkade.

- Ten zuiden van Lelystad ligt een gebied van 800 hectare waar sinds 2008 de nieuwe wijk Warande in ontwikkeling is. Warande biedt plaats aan uiteindelijk 8.000 woningen, in een groene omgeving. Het gebied ligt om de hoek van de Oostvaardersplassen, het Marker- en IJsselmeer en bosgebied de Hollandse Hout.

- Tot rond het jaar 2000 is Lelystad niet echt op de waterkant georiënteerd geweest qua ontwikkeling, omdat er gedurende de hele 20e eeuw voortdurend plannen zijn geweest om direct W van de stad de beoogd 5e IJsselmeerpolder Markerwaard te realiseren. Door de eeuw heen zijn vele plannen de revue gepasseerd, variërend zowel in omvang als bestemming. In 2003 is definitief besloten om de Markerwaard uiteindelijk toch maar niet aan te leggen (waardoor Lelystad wel wat excentrisch in de Flevopolder is blijven liggen, terwijl het beoogd was middels de Markerwaard meer centraal te komen liggen). De stad heeft er wél de Markerwaarddijk (ook bekend als Houtribdijk) als verbinding naar West-Friesland (NH) aan overgehouden, die altijd bedoeld is geweest als onderdeel van de aan te leggen Markerwaard.

Sindsdien heeft Lelystad de ontwikkeling van de waterkant voortvarend opgepakt. Zo is in 2001 Batavia Stad Fashion Outlet geopend, nadien in 2008, 2009 en 2016 vergroot, waardoor het direct aan het Markermeer is komen te liggen. Het winkelcentrum is een imitatie van een vestingstad, compleet met een zware stadsmuur, drie stadspoorten, autovrije klinkerstraten en een reeks individuele houten winkelgebouwtjes. Nabij Batavia Stad zijn ook de Bataviawerf en Nieuw Land Erfgoedcentrum gerealiseerd (zie voor beide verder bij Bezienswaardigheden). Z van dit winkelcentrum is de Bataviahaven aangelegd, met o.a. de 'Kamper' bruine vloot: grote, historische schepen waarmee dagtrips gemaakt kunnen worden op het IJsselmeer en Markermeer. Ter hoogte van de Maximacentrale (voorheen Flevocentrale) komt een overslaghaven.

- In 2012 is de Hanzelijn voltooid, een 50 km lange spoorlijn tussen Lelystad en Zwolle. Sindsdien duurt een treinreis tussen beide steden nog slechts 30 minuten. Het noorden en noordoosten van Nederland zijn zo in reistijd met de trein dichter bij de Randstad komen te liggen.

- Lelystad Airport heeft aanvankelijk alleen een grasbaan. In 1981 komt er een verharde baan. De huidige naam heeft het sinds 1993 (voorheen: Luchthaven Lelystad), als het eigendom wordt van de Schiphol Group. Tot heden wordt het vliegeld vooral gebruikt door vliegscholen om piloten op te leiden. Als je een brevet hebt, kun je er ook een vliegtuig huren. In 2015 is besloten dat het vliegveld fors gaat uitbreiden, om Schiphol qua vakantievluchten te ontlasten. Het doel is om rond 2033 jaarlijks ca. 45.000 vluchten te realiseren.

Op de in juni 2017 gepresenteerde ontwerproutes is veel kritiek gekomen uit met name Overijssel, Gelderland en Friesland, omdat de vliegtuigen lang laag moeten vliegen, en het onder meer de doodsteek zou zijn voor vliegveld Teuge. Sindsdien heeft het Ministerie van Infrastructuur en Milieu al een aantal keren de routes aangepast, maar er was nog steeds kritiek. Daarom heeft het ministerie hierover op Overheid.nl een internetconsultatie gehouden; iedereen die een idee had om de voorgenomen vliegroutes van Lelystad Airport te verbeteren, kon hiervoor tot 2 november 2017 een voorstel indienen. De ideeën moesten wel passen binnen de randvoorwaarden die eerder aan de routes zijn gesteld. Daaronder valt dat ze het vliegverkeer van Schiphol niet mogen hinderen, minimaal op 1800 meter over het 'oude land' vliegen en op 900 meter over Natura-2000 gebieden gaan. Ook moeten de routes woonkernen zoveel mogelijk mijden. De ministeries van Infrastructuur en Milieu en Defensie wegen af of de voorstellen haalbaar zijn. (bron: Ministerie van Infrastructuur en Milieu / Omroep Flevoland, 5-10-2017)

Het 'vakantievliegveld' beoogde aanvankelijk voorjaar 2019 van start te gaan. Door de perikelen over de vliegroutes is het aanvankelijk uitgesteld tot voorjaar 2020. Maar ook dat is niet gehaald. De Raad van State heeft namelijk in een uitspraak van 29 mei 2019 het gebruik van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) ongeldig verklaard. Deze uitspraak heeft gevolgen voor alle activiteiten waarbij uitstoot van stikstof mag worden verwacht. Zoals uitbreiding van veehouderijen, aanleg van wegen én de uitbreiding van Lelystad Airport. Meer vluchten zullen leiden tot meer neerslag van stikstof, en wel op onder meer de Veluwe, een beschermd Natura 2000-gebied. Minister Van Nieuwenhuizen beriep zich daarbij op de systematiek van de PAS.

“Daar zet de uitspraak van de Raad van State nu een streep door. Omdat vliegen boven de Veluwe significante effecten zal hebben voor dit Natura 2000-gebied, moet nu een Passende beoordeling in het kader van de Natuurbeschermingswet worden gemaakt. Dat betekent dat nader onderzoek noodzakelijk is. En dat betekent dus in ieder geval in eerste instantie opnieuw uitstel. Er moet eerst duidelijkheid komen over wat de exacte gevolgen zijn voor de natuur op de Veluwe. En daarna denk ik dat er dusdanig negatieve effecten zullen zijn, dat het afstel moet gaan worden”, aldus Joost Reijnen van de Gelderse Natuur en Milieu Federatie (GNMF) in een Nieuwsuur-reportage d.d. 12-6-2019 over de gevolgen van de PAS-uitspraak voor de openstelling van Lelystad Airport. Sijas Akkermans van Natuur en Milieufederatie Noord-Holland vertelt in dezelfde uitzending dat dit ook gevolgen heeft voor Schiphol: “Wij denken dat wij nu heel stevige munitie in handen hebben met deze uitspraak, om ervoor te zorgen dat Schiphol niet verder kan groeien”.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Lelystad heeft 1 rijksmonument, maar dat is niet te bezichtigen want het betreft een scheepswrak in het IJsselmeer.

- Lelystad heeft 10 gemeentelijke monumenten.

- Batavialand is in juli 2017 ontstaan uit een integratie van de Bataviawerf, een deel van Nieuw Land Erfgoedcentrum en het Maritiem Depot van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Samen vertellen zij in Batavialand het prachtige Nederlandse verhaal over het leven op de grens van land en water. Een verhaal over hoe wij als natie ons gevormd hebben, over de totstandkoming van dat unieke Nederlandse DNA dat over de hele wereld wordt geroemd. De geschiedenis van Batavialand begint in 1985 als scheepsbouwmeester Willem Vos voet aan wal zet in Lelystad om daar te starten aan een welhaast onmogelijke klus: de herbouw van het spiegel-retourschip de Batavia. Op de Bataviawerf wordt jarenlang met man en macht gewerkt. Het schip komt in 1995 gereed. In de loop der jaren ontwikkelt de Bataviawerf zich steeds meer tot een toeristische attractie waar bezoekers uit binnen- en buitenland in grote aantallen op af komen. Anno 2021 moet de Batavia nodig worden gerestaureerd, en wordt er hard gewerkt om de hiervoor benodigde middelen te verwerven. Anno januari 2021 is er al ca. 600.000 euro binnen, maar de totale kosten worden geraamd op ca. 1 miljoen euro.

Naast de Bataviawerf bevindt zich het Nieuw Land Erfgoedcentrum dat in 2004 tot regionaal historisch centrum is gesmeed door de samenvoeging van Nieuw Land Poldermuseum, het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten van Flevoland, het Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland en het Rijksarchief in de provincie. Het museum, het historisch onderzoek en het provinciaal archeologisch depot zijn in 2017 overgegaan naar Batavialand. Met de verhuizing van Ketelhaven naar Lelystad komt in 1989 een derde culturele instantie aan de kust in Lelystad: het Maritiem Depot van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Met name tussen de Bataviawerf en het Maritiem Depot ontstaat al snel een hechte samenwerking. De minister van OCW heeft Batavialand gevraagd om de wettelijke taken voor het behoud en beheer van de Maritieme Archeologische Rijkscollectie uit te voeren.

Batavialand in Lelystad krijgt in 2021 miljoenen van het Rijk en de provincie voor het beheren van het Nationaal Scheepsarcheologisch Depot. Vanuit de Rijksoverheid wordt er eenmalig 5 miljoen euro geschonken en jaarlijks krijgt Batavialand vier ton voor het beheer van de maritiem-archeologische rijkscollectie. Vanuit de provincie Flevoland krijgt Batavialand twee miljoen euro en jaarlijks driehonderdduizend euro. Het erfgoedcentrum verwacht hiermee jaarlijks 120.000 bezoekers te trekken. Batavialand beheert al sinds 2016 de maritiem- archeologische collectie van de Staat. En heeft veel kennis en expertise opgebouwd. Batavialand is daarnaast een museum en biedt daarmee de optimale condities om de maritiem-archeologische vondsten uit het depot ook aan het publiek te tonen. Gedeputeerde Rijsberman is blij met de miljoeneninvesteringen vanuit het Rijk. "Op deze manier komt er een scheeps-archeologisch instituut van wereldklasse in Flevoland. Een mooie kans voor ons om in Batavialand ook dit deel van de unieke Flevolandse geschiedenis te vertellen." Het is de bedoeling dat de plannen voor het Nationaal Scheepsarcheologisch Depot eind 2021 gereed zijn.

De Flevowand is een geborduurd historisch verhaal. 40.000 uren zoeken, ontwerpen en borduren zitten er in de Flevowand. 14 jaar is er onafgebroken aan gewerkt door gemiddeld 25 borduursters uit Biddinghuizen. Over een lengte van 60 meter (in de rondte) ontrolt zich voor de ogen van de kijker de geschiedenis van de Zuiderzee vanaf de ijstijd tot de 21e eeuw. Door er middenin te gaan staan ervaar je met eigen ogen de grootheid van de wand. Een soort Panorama Mesdag nieuwe stijl, zou je kunnen zeggen. In juni 2018 is de Flevowand gereed gekomen, vanuit Biddinghuizen overgebracht naar Batavialand in Lelystad en daar geïnstalleerd.

- Beleef een dag vol vliegtuigactie voor jong en ouder in Luchtvaart-Themapark Aviodrome!* Kom met de hele familie naar Aviodrome en bekijk binnen en buiten meer dan 100 vliegtuigen. Stap aan boord van een Boeing 747, de flight simulator en bekijk de 4D-film Skymania. Kinderen leven zich uit in een van de kinderattracties. Tijdens de pilotenopleiding voelen ze zich een echte piloot. Eén ding is zeker: de tijd vliegt bij Aviodrome! De collectie van Aviodrome bestaat uit de mooiste juweeltjes uit de luchtvaartgeschiedenis, zoals de Boeing 747, Uiver, Fokker Spin en Lockheed Constellation. Deze staan opgesteld in het museum en de buitenexpositie. Veel vliegtuigen kun je ook van binnen bekijken. En meerdere malen per dag zijn er gratis rondleidingen.

Zien en horen, maar vooral ook voelen en ruiken. In het 4D-filmtheater van Aviodrome is het alsof je werkelijk door de wolken vliegt. Soms voel je regendruppeltjes, dan weer mist en koude golfstromen. En af en toe ervaar je ook rook. Dat maakt het kijken naar de historische en avontuurlijke films extra spannend! Bestel via de link je online je tickets met korting. In het themapark vind je ook het Nationaal Ruimtevaart Museum, met een expositie over bemande en onbemande ruimtevaart.
* Tot 2003 gevestigd op Schiphol onder de naam Aviodome.

- Het Observatorium - ontworpen door de Amerikaanse kunstenaar Robert Morris, gelegen richting Swifterbant aan de kruising N307 / Swifterringweg - is een land art kunstwerk, bedoeld om de mens de ritmes van dag en nacht en de wisseling van de vier jaargetijden bewust te laten meemaken. Het werk is sterk geïnspireerd op oude steenformaties zoals Stonehenge, waar eveneens de wisseling van seizoenen werd gevierd. Het Observatorium is klok, kalender en tempel tegelijk.

- Kunstwerk Exposure (of Crouching Man) (2010) van Antony Gormley, op de strekdam bij de Houtribsluizen aan de N302.

- De Zuil van Lely (Stadhuisplein) is een 30 meter hoge zuil van basaltkeien, van kunstenaar Piet Esser, onthuld in 2002. Het kunstwerk staat symbool voor de afronding van het project Missing Link. Dit project omvatte onder andere het verwijderen van de betonnen bovendelen en verhoogde fietspaden in het centrum. Hierdoor kwam er meer ruimte en licht in het centrum.

- "Op een schitterende locatie in Natuurpark Lelystad bevindt zich een klein dorpje genaamd Swifterkamp. Het dorp, momenteel twee boerderijen, een jager-verzamelaarhut en drie bijgebouwen groot, ademt de sfeer uit van lang vervlogen tijden. Zo nu en dan wordt het bewoond door groepen volwassenen en kinderen die voor korte of langere tijd willen proeven hoe het zou zijn te leven in de Nieuwe Steentijd; de tijd dat jager-verzamelaars geleidelijk overgingen tot het boerenbestaan (in midden Nederland vanaf ca. 6300 jaar geleden). Met name in het voorjaar en de zomer wordt er op de nederzetting door de tijdelijke inwoners flink gewerkt; er worden onder meer broden gebakken, sieraden en werktuigen gemaakt, er wordt hout gesprokkeld, gesponnen, geweven, gekookt op open vuur etc. Uiteraard is er ook tijd om lekker bij te komen bij een knapperend kampvuurtje.

Niet zelden besluiten groepen een of zelfs meerdere nachten door te brengen in de steentijd. Onder het wakend oog van Org, het godenbeeld dat het gehele Swifterkamp overziet, wordt er geslapen op stromatrassen in de boerderijen die gebaseerd zijn op opgravingen gedaan op de site P14 nabij Schokland. Slapen in de pas gebouwde Midden Steentijdhut behoort eveneens tot de mogelijkheden. In het naseizoen en tijdens dagen waarop de nederzetting niet verhuurd is, nemen vrijwilligers en medewerkers van Stichting Prehistorische Nederzetting Flevoland (SPNF) regelmatig hun intrek in het dorpje om bouw- en onderhoudswerkzaamheden te verrichten." Archeologiestudenten van Rijksuniversiteit Groningen en vrijwilligers van Swifterkamp hebben hier in augustus 2020 een replica van een 8000 jaar oude 'oerhut' gebouwd.

- Gevelstenen in Lelystad.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Het Seabottom Jazz Festival (weekend eind maart, in het Agoratheater) staat garant voor 2 avonden boordevol jazz, blues, soul en rock. Sea Bottom reikt jaarlijks de Talent Award uit aan een aanstormend artiest die een bredere publieke erkenning verdient voor zijn buitengewone muzikale kwaliteit. Met deze award wil de organisatie van Sea Bottom aandacht geven aan getalenteerde musici die relatief aan het begin van hun carrière staan. Flevolandse amateurmusici die muziek maken in het genre Jazz, Blues, Funk, Hiphop, Soul, R&B, Latin maar ook rap en nog niet bekend zijn bij het grote publiek kunnen meedingen naar deze prijs. Een ‘echt’ optreden op het veelbezochte Sea Bottom festival is de prijs die je kunt winnen, met de bedoeling je carrière zo een boost te geven.

- De Nationale Oldtimerdag (op de 3e zondag in juni oftewel Vaderdag) is met ca. 400 oldtimers in alle klassen - voor de kenners: Masterclass en de klassen A t/m S) - een van de grootste oldtimerevenementen in Nederland. Er valt dus heel veel te bezichtigen. Als ze stilstaan op de Bataviaboulevard, of tijdens de toertocht van 60 km door Flevoland.

- Festival Sunsation (weekend in juni, bij het Observatorium Robert Morris) is een podium voor muziek, poëzie en theater, ter ere van de zomerzonnewende. Gratis toegang.

- Lelystart (september) is een 3-daags cultuur-, muziek- en kunst-evenement, ter viering van de start van het nieuwe culturele seizoen. Gratis toegang.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Agoratheater en bioscoop. Architect Ben van Berkel heeft hiermee een spraakmakend gebouw neergezet. Het gebouw heeft een diamantvormige facetvorm gekregen. Van Berkel raakte geïnspireerd door de steeds wisselende luchten boven Lelystad. Zowel in interieur als exterieur is dat te merken. Het exterieur is knaloranje, terwijl de foyers een combinatie zijn van wit en roze. De grote zaal van het theater (die plaats biedt aan 750 personen) is warmrood, de kleine zaal donkerblauw. Het plein voor het theater wordt verlicht door honderden kleine spots.

- "Genieten van kunst en cultuur! Kunst en cultuur voor iedereen. Of je nu bij ons, op school of in de wijk je creativiteit tot bloei laat komen. Dat maakt niet uit. Kubus is er voor iedereen en zorgt ervoor dat jong en oud, beginner en gevorderde, met en zonder beperking, kan genieten van een breed kunst- en cultuuraanbod. Wij maken kunst zichtbaar en zorgen ervoor dat iedereen in Lelystad daarvan kan genieten! Gevarieerd kunstaanbod. Wij bieden een gevarieerd kunstaanbod, waaronder cursussen en workshops op maat. Maar je kunt ook bij ons terecht voor bijvoorbeeld teamuitjes of teambuilding. Ruim 2.000 cursisten, leerlingen, docenten en wijkbewoners werken jaarlijks aan hun creatieve talent dankzij de cursussen die onze medewerkers samenstellen. Wij zijn er stiekem dan ook best wel trots op dat iedere Lelystedeling vroeg of laat Kubus tegen het lijf loopt. Daar doen we het voor. Wij zijn ook theater, concertzaal, open podium en tentoonstellingsruimte. Kortom, dé plek om je kunsten te tonen aan publiek.

Onderwijs. Om ervoor te zorgen dat ieder kind met kunst en cultuur in aanraking komt, werkt Kubus samen met het primair en voortgezet onderwijs. Ons aanbod is divers. Met onze projecten, voorstellingen, cursussen en bouwpakketten spelen wij in op actuele thema’s. Uiteraard bieden wij ook maatwerk. Overige activiteiten. LelySTART, de Maand van de Amateurkunst, De Culturele Haven en het Peuter Kleuter Festijn zijn inmiddels een begrip in Lelystad. Kubus organiseert deze festiviteiten samen met diverse instellingen, organisaties en gezelschappen. Wij vinden het mooi om te zien dat zoveel Lelystedelingen genieten van kunst en cultuur. Samenwerkingsverbanden. Kubus biedt kunst en cultuur voor iedereen. In ons karakteristieke gebouw, thuis, op school en in de wijk. Onder Stichting de Kubus vallen: Kubus, Corneel, FleCk en Kunstlink. Wij werken nauw samen met onze partners, waaronder de gemeente, Provincie Flevoland en Cultuur voor Lelystad. Wij werken graag samen met anderen om Lelystad cultureel tot bloei te laten komen.

Ons gebouw. Wij zijn trots op ons gebouw. Ons karakteristieke pand is sinds 2020 een gemeentelijk monument - het eerste gemeentelijk monument in het centrum van de stad! - en is met zijn centrale ligging de perfecte uitvalbasis voor kunsteducatie en amateurkunst. Ons gebouw telt tientallen studio’s, lesruimtes en een moderne theaterzaal voor het uitvoeren van concerten, symposia en theatervoorstellingen. Zoek je een ruimte om te repeteren of op te treden? Wij helpen je graag! Vrijwilligers. Onze ruim 70 medewerkers kunnen rekenen op de hulp van veel vrijwilligers. Kubus is heel blij en trots dat zij ons geheel belangeloos ondersteunen. Klopt jouw hart ook sneller van kunst en cultuur en wil je iets betekenen voor de stad? Meld je dan aan als vrijwilliger."

- Stichting Cultuur voor Lelystad is een samenwerkingsverband van Agora Theater, Poppodium Corneel, Flevomeer Bibliotheek Lelystad en Kubus. Het doel is om zoveel mogelijk mensen te betrekken bij kunst en cultuur in de stad. De stichting bundelt alle activiteiten in een online Uitagenda.

- De Oostvaardersplassen is een jong natuurgebied van zo'n 5.600 ha (56 km²) tussen Almere en Lelystad. De Oostvaardersplassen zijn van internationaal belang als moerasgebied en overwintergebied voor vogels. Het gebied is ruwweg in twee gedeelten te onderscheiden: een nat (ca. 3.600 ha) en een droog (ca. 2.000 ha) gedeelte. Het droge gedeelte is een geschikt habitat voor grote grazers. De Oostvaardersplassen is een moerasgebied met uitgestrekte plassen, woeste graslanden en een ongekende vogelrijkdom, waar de natuur onbelemmerd haar gang mag gaan. Een bezoek aan de Oostvaardersplassen is een kennismaking met het Nederland van duizenden jaren geleden. Uniek in Nederland én in Europa. Kenmerkend voor het gebied zijn de grote grazers: edelherten, konikpaarden en Heckrunderen leven op een natuurlijke manier in wilde kuddes. Zij spelen een sleutelrol in de natuurlijke dynamiek. Een heel andere grazer - de grauwe gans - bepaalde met zijn eetgewoonten het landschap. Veel bijzondere dieren, planten en vogels volgden, met als hoogtepunt de terugkeer van de zeearend.

Vanwege de terreingesteldheid en de rust en ruimte die de dieren nodig hebben zijn de Oostvaardersplassen niet volledig vrij toegankelijk. Maar dat neemt niet weg dat er heel veel is te beleven, te bekijken en te doen. Niet allen in het gebied zelf, maar ook in de directe omgeving. Of je nu komt om de natuur te bekijken, voor een fietstocht met verrassende vergezichten of voor een wandeling in een dicht bos: er zijn tientallen mogelijkheden om deze prachtige en afwisselende omgeving te bezoeken, en de spectaculaire natuur van de Oostvaardersplassen te ervaren. - Site over de Oostvaardersplassen van beheerder Staatsbosbeheer. - Weblog van de boswachters over actuele ontwikkelingen in de Oostvaardersplassen. - Filmpje over het vossenpaar in de Oostvaardersplassen anno 2011. - Filmpje Winterwandeling Oostvaardersplassen 2017 door Aneo Koning. Via webcams was gedurende enkele maanden in het voorjaar van 2011 live te volgen hoe de vossen hun nest bouwden en 5 welpen ter wereld brachten. Verslagen en filmpjes over de vossen in 2011, 2012 en 2014 vind je ook op de site Volg de vos. - Oostvaardersplassen op Wikipedia.

Hoogleraar ecologie Han Olff heeft in 2014 onderzocht waarom de dieren in de Oostvaardersplassen zo goed gedijen, en komt in het artikel 'Het geheim van de Oostvaardersplassen zit in deze pol' (Trouw, 30-5-20124) tot opmerkelijke conclusies over het bijzondere lokale ecosysteem.

In de winter van 2017 zijn er - soms hoog oplopende - discussies geweest tussen voor- en tegenstanders van het bijvoeren van dieren (met name runderen, paarden en herten) in de Oostvaardersplassen. Ook hebben actievoerders er in dat kader acties gevoerd. Naar aanleiding hiervan is in april 2018 het rapport 'Advies Beheer Oostvaardersplassen. Kaders voor provinciaal beleid provincie Flevoland' verschenen, van de Externe Begeleidingscommissie beheer Oostvaardersplassen, in de volksmond naar de voorzitter Commissie Van Geel genoemd. Het rapport schetst perspectieven voor een nieuw beleidskader voor het natuurgebied. Zie in dat kader de GS-nota Beleidskader beheer Oostvaardersplassen.

De provincie Flevoland en Staatsbosbeheer hebben in juli 2018 een convenant ondertekend om de samenwerking voor het beheer van de Oostvaardersplassen te versterken. Uitgangspunt is het hiervoor reeds beschreven advies van de commissie Van Geel. De provincie is hierbij verantwoordelijk voor het beleid, Staatsbosbeheer voor de uitvoering en het beheer van de Oostvaardersplassen. Staatsbosbeheer gaat 300 hectare bosschages aanleggen voor de beschutting van de dieren en 500 hectare van het natuurgebied wordt langer onder water gezet ten behoeve van de vogels. Het aantal grote grazers wordt teruggebracht naar maximaal 1.500 dieren. Het op peil brengen van de paarden zal zoveel mogelijk gebeuren door deze af te vangen en te verplaatsen naar andere gebieden.

Met de ontwikkeling van Nationaal Park Nieuw Land wordt gewerkt aan een kwaliteitsimpuls en uitbreiding van de bereikbaarheid, recreatie en de voorzieningen in het Oostvaardersplassengebied. Een belangrijk onderdeel van het convenant is de monitoring. Deze zal planmatig plaatsvinden. De Natura 2000-doelstellingen staan daarbij voorop. Maar ook de aantallen dieren, de vegetatie en de landschappelijke ontwikkelingen worden gemonitord. (bron: Provincie Flevoland, 20-7-2018)

Als een aantal randvoorwaarden in acht wordt genomen is de herplaatsing van konikpaarden uit de Oostvaardersplassen uitvoerbaar. Herplaatsing van edelherten heeft niet op voorhand de voorkeur van de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA) boven afschot. De onvermijdelijke inbreuken op het welzijn van de edelherten, in combinatie met een reëel risico op uitval tijdens transport en het perspectief om bejaagd te worden op de nieuwe locatie, maken dat afschot van edelherten in de huidige situatie acceptabel kan zijn. Dat heeft de RDA op 26-9-2018 geadviseerd aan de provincie Flevoland. Filmpjes: - Mooie dronefilm van de Oostvaardersplassen. - Zeearend vangt grote karper in de Oostvaardersplassen.

"In maart 2020 is een nieuwe stuw in de Oostvaardersplassen geplaatst. De nieuwe stuw kan het waterpeil in de Oostvaardersplassen regelen. Daarmee kunnen we dit leefgebied voor moerasvogels beter beheren. Vogels zijn namelijk de eerste prioriteit in de Oostvaardersplassen. De reset is een belangrijk onderdeel van het Natura2000- beheerplan. Afgelopen jaren is er veel open water ontstaan in de Oostvaardersplassen. Daardoor heeft het riet zich niet kunnen verjongen. Een groot aantal moerasvogels heeft rietland nodig als broed- en foerageergebied. De reset van het moeras moet zorgen voor een groter, vitaler rietmoeras. Zo komt er naar verwachting 500 hectare rietmoeras bij. Tijdens de reset valt de grote plas gedeeltelijk droog en ontstaan er poelen. Dat is weer goed voor andere vogelsoorten. Door de hoogte van het waterpeil met de stuw aan te passen kunnen wij de grote plas van het moerasgedeelte gecontroleerd leeg laten lopen. Het westelijk deel van het moerasgebied zal de komende jaren droogvallen. Daarna moet de plas weer vollopen met regenwater. Het gehele proces duurt ten minste 6 jaar. In deze tijd komt het jonge riet tot ontwikkeling. Daarna volgt een natuurlijker beheer van het waterpeil. We werken toe naar meer rietland en een beter leefgebied voor de moerasvogels. In het project werkt Staatsbosbeheer samen met provincie Flevoland en Waterschap Zuiderzeeland." (bron: Provincie Flevoland)

- "In de Oostvaardersplassen wordt anno 2020 een aantal maatregelen uitgevoerd in het kader van de Natura 2000-doelstellingen. Dit is van belang om een aantal vogelsoorten te behouden en te beschermen. Deze maatregelen zijn: reset van het moerasgebied in het westelijk deel voor de ontwikkeling van 500 ha nieuw rietmoeras; maatregelen in het grazige deel door meer ondiep water en nat grasland. Reset moerasgebied. Inmiddels is gestart met de uitvoering van de moerasreset met als doel meer rietland en een beter leefgebied voor moerasvogels. Er is een nieuwe stuw geplaatst om het waterpeil te beheren voor de ontwikkeling van meer rietland. Je ziet op drooggevallen plaatsen nu al gele moerasandijvie verschijnen. Het gehele proces van de moerasreset duurt ten minste 4 jaar. In deze tijd komt het jonge riet tot ontwikkeling. Na de moerasreset volgt een natuurlijker beheer van het waterpeil. Na het broedseizoen van 2020 wordt het waterpeil actief verlaagd. Grazige deel. Met de uitvoering van de maatregelen in het grazige deel van Oostvaardersplassen wordt een volgende stap gezet in de natuurontwikkeling als in de mogelijkheden voor natuurbeleving. Voor de natuurontwikkeling komen in het gebied vanaf 2021 onder meer vispassages en poelen. Voor de natuurbeleving kijken we naar de mogelijkheden voor recreatieve voorzieningen." (bron: Provincie Flevoland, juli 2020)

- Staatsbosbeheer heeft in de winter van 2020/2021 5.000 bomen en 10.000 struiken aangeplant in het gebied Oostvaardersplassen. Hierdoor komt er meer afwisseling in het landschap in het westelijk deel van het gebied. De grote grazers kunnen bij harde wind beschutting vinden bij de bomen en in de zomer de schaduw opzoeken. Ook vogels, insecten en kleine zoogdieren hebben baat bij meer afwisseling in de begroeiing. Om te voorkomen dat runderen, paarden en herten de vers geplante bomen en struiken gelijk weer opeten, zijn er rasters geplaatst. Als de beplanting na een paar jaar sterk genoeg is, worden die weer weggehaald. Het is de bedoeling dat er een gevarieerd bos-weide landschap ontstaat van zo'n 300 hectare, waarbij op sommige plekken de bomen overheersen en op andere plekken de struiken. De bomen die geplant worden zijn inheemse soorten zoals eik, berk en els. Er komen ook soorten als de Noorse esdoorn en de fladderiep. De struiken zijn vooral doorn- en stekelstruiken zoals meidoorn en rozen.

- Ingaande oktober 2018 is Nationaal Park Nieuw Land door het Rijk als zodanig benoemd. Deze aanwijzing is geschied op verzoek van Gedeputeerde Staten van de provincie Flevoland. Nieuw Land voegt deltanatuur toe aan het bestaande stelsel van nationale parken. Het heeft een omvang van ca. 28.900 hectare, waarvan ruim driekwart water, en ligt geheel op grondgebied van de gemeente Lelystad (zie het kaartje onder de link). De Natura 2000-gebieden Oostvaardersplassen, Lepelaarsplassen en Marker Wadden vormen met ca. 25.900 hectare de kern van het nationaal park. Samen vertellen zij het verhaal van de inpoldering, pionieren en het ontstaan van unieke natuur.

De Tweede Kamer heeft in 2014 bij motie opgeroepen om te komen tot sterkere en grotere nationale parken, met als doel de bekendheid van nationale parken te vergroten en kansen te bieden aan ondernemers in en bij natuurgebieden. In 2016 hebben de betrokken partijen de Nationale Parken Deal getekend, met het idee een beweging naar nationale parken van de toekomst in gang te zetten. Nieuw Land heeft de potentie om uit te groeien tot een dergelijk nationaal park van de toekomst. De aanwijzing van Nationaal Park Nieuw Land heeft geen gevolgen voor eigenaren en gebruikers van de gronden en wateren in het nationaal park en het omliggende gebied.

- "Het Markermeer ligt anno 2020 nog gescheiden van de Oostvaardersplassen en de Lepelaarplassen. Hierdoor is uitwisseling van water en voedingsstoffen niet mogelijk en kunnen de vissen niet van het ene naar het andere gebied. Daarom is het project waterverbinding Oostvaarderoevers opgezet, met als doel een vitaal zoetwatermerengebied met een grote variatie aan leefgebieden voor onder andere vissen en vogels. Voor de samenwerkende partijen Provincie Flevoland, Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer, Het Flevo-landschap, gemeente Almere, gemeente Lelystad en Waterschap Zuiderzeeland is het belangrijk dat er een natuurgebied ontstaat dat veerkrachtig genoeg is om klimaatverandering en economische ontwikkelingen op te vangen. Maar ook een gebied dat ruimte biedt voor natuurbeleving en waar waterveiligheid gegarandeerd is. In deze YouTube-video vertellen de partners over wat Oostvaardersoevers voor de regio kan betekenen.

De 3 onderzoeksalternatieven zijn tot stand gekomen op basis van gesprekken met experts, omwonenden, belanghebbenden en de resultaten van onderzoek. De onderzoeksalternatieven en de opzet van de Plan-m.e.r.-procedure staan in de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Tot 18 juni 2020 konden daar zienswijzen op worden ingediend. Inbreng werd vooral gevraagd op: Worden de goede onderzoeksalternatieven onderzocht? Zie je andere kansrijke oplossingen die passen binnen de geformuleerde onderzoeksalternatieven? Brengen we alle milieuaspecten in beeld die belangrijk zijn? Naar aanleiding van de inspraak op de Startbeslissing Oostvaardersoevers zijn door omwonenden en andere belanghebbenden waardevolle ideeën ingediend. Zoals over het aantal verbindingen dat nodig wordt geacht en over hoe deze eruit kunnen zien in combinatie met bijvoorbeeld dijkjes en vistrappen. Ook zijn er voorstellen gedaan over hoe de verbinding en eventuele ondieptes aantrekkelijk kunnen worden vormgegeven en daarmee een bijdrage leveren aan natuurbeleving. De ingebrachte voorstellen en de reactie daarop staan in de Nota van Antwoord en het bijbehorende Rapport Ideeën en Oplossingsrichtingen. Oostvaardersersoevers is een van de projecten van de Programmatische Aanpak Grote Wateren. Met deze aanpak werken Rijk en regionale partners samen aan een toekomstbestendige en beleefbare natuur met een krachtige economie." (bron: Provincie Flevoland, mei 2020)

- Het bijna 400 ha grote Natuurpark Lelystad - beheerd door Het Flevo-landschap - is ontstaan in de jaren zeventig omdat dierentuin Artis behoefte had aan extra ruimte voor grote hoefdieren. In het park worden op grote omheinde terreinen allerlei dieren gehouden die in het wild niet vaak meer voorkomen. Het gaat met name om bevers, edelherten, elanden, Europese otters, kleinklauwotters, ooievaars, Pater-Davidsherten, Przewalskipaarden, wilde zwijnen, wilde zwanen en wisenten. De toegang is gratis.

- De Marker Wadden is een project van Natuurmonumenten vlak buiten de kustlijn van Lelystad, dat zorgt voor natuurherstel van het Markermeer door de aanleg van eilanden met zand klei en slib uit het Markermeer.

- Het ca. 900 ha grote bosgebied Hollandse Hout (Z van Lelystad-Haven) is een aantrekkelijk en veelzijdig bos met de bijzondere natuurwaarden van een loofhoutbos op kleigrond. Het bos is de basis voor natuur, recreatie en houtproductie.

- Het Larserbos (ZO van het vliegveld) is een dorpsbos zonder dorp. Oorspronkelijk was in Oostelijk Flevoland ook het dorp Larsen gepland, maar dat is er nooit gekomen. Wél het gelijknamige bos, met vakantiewoningen. Het Larserbos is gevarieerd en rijk aan vogels en wordt doorkruist door verschillende wandel- en fietspaden. Verrassend zijn de mooie strandjes, die ook botanische waarde hebben. Er groeien bijzondere planten, zoals moeraswolfsklauw, geelgroene zegge, echt duizendguldenkruid en strandduizendguldenkruid, dwergviltkruid en rietorchis. Op iets hoger gelegen delen staan soorten als heidespurrie en langbaardgras. Zelfs struikheide groeit er, een teken dat het zand niet alleen voedselarm en vochtig is, maar ook kalkarm. Bij een van de strandjes heeft de bever zijn burcht gebouwd.

- Het 314 ha grote Knarbos ligt Z van de A6, aan beide zijden van de Knardijk, die hier de grens vormt tussen Oostelijk en Zuidelijk Flevoland, en tussen de gemeenten Lelystad (N) en Zeewolde (Z). Het Knarbos bestaat uit verschillende delen: Stuifketel, Knarbos Oost (beide gem. Lelystad), Knarbos West en het Wilgenreservaat (beide gem. Zeewolde). Voor de inpoldering van Flevoland lag op deze plaats een ondiepte die de Knar werd genoemd. Voor de afsluiting van de Zuiderzee was dit een paaiplaats voor haringen. Knarbos, Knardijk en Knarweg danken hun naam aan deze ondiepte. Het Knarbos kent een gevarieerde vegetatie van loof- en naaldbomen, afgewisseld door open plekken en plassen. In het Knarbos leven onder andere vossen, bunzingen, hermelijnen en bevers.

- De Houtribdijk voldoet niet meer aan de veiligheidsnorm van de Waterwet. Daarom versterkt Rijkswaterstaat deze dijk tussen Lelystad en Enkhuizen in 2019 met zand en steen. Na de versterking is de dijk bestand tegen stormen die gemiddeld eens in de 10.000 jaar voorkomen. Ook biedt de dijk meer kansen voor natuur en recreatie. De dijk wordt versterkt met innovatieve technieken. Een deel van de dijk krijgt namelijk om de dijk te beschermen zandige oevers in plaats van de traditionele steenoevers. Dit heet building with nature, ofwel bouwen met natuur. De zandige oevers van de Houtribdijk zijn straks 70 m breed en lopen nog eens 70 m door onder water. Het zand breekt de kracht van de golven en trekt ook nieuwe planten en dieren aan. De techniek met zandoevers is wereldwijd nog niet eerder toegepast in een binnenwater zonder getijden.

- In 2019 heeft Rijkswaterstaat langs de A6 bij Lelystad nieuwe populieren geplant op de plaats van de bomen die in najaar 2018 weggehaald zijn, omdat ze aan het eind van hun levensduur waren. Aan de westzijde zijn ca. 1.000 populieren meer teruggeplant dan er oorspronkelijk stonden. Daarnaast bleef er nog ruimte over voor een - eveneens in 2019 gerealiseerde - brede strook bijvriendelijk bosstruweel: inheemse struiken en bomen, zoals kornoelje, egelantier, linde en zomereik. In samenwerking met de afdeling Oostelijk Flevoland van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV) heeft Rijkswaterstaat gekozen voor een combinatie van struiken en bomen die het hele seizoen voedsel biedt voor wilde bijen, honingbijen en andere insecten. Dit sluit aan bij de nationaal ontwikkelde bijenstrategie om de afname van het aantal bijen tegen te gaan. Dit is belangrijk, omdat voedselgewassen en veel vogels en zoogdieren afhankelijk zijn van de bestuiving door deze insecten. Ook de provincie, gemeente en Staatsbosbeheer steunen deze aanpak.

De 14.500 extra nieuwe bomen en struiken vormen een grote groenstrook langs de westzijde van de snelweg A6: 15 m breed en 6 km lang. Dit is niet alleen goed voor bijen en andere insecten, maar ook bijvoorbeeld voor vogels. De biodiversiteit neemt dus toe. Daarnaast levert de extra beplanting een bijdrage aan het vasthouden van water en het opslaan van CO2. Bovendien hebben omwonenden er voordeel van: de beplanting onttrekt de snelweg aan het zicht. Willem Boers, ambassadeur biodiversiteit bij NBV Oostelijk Flevoland: "Het is een prachtig initiatief om de bermbeplanting langs de snelweg A6 af te stemmen op de behoefte van bijen. Dit draagt bij aan de biodiversiteit en zorgt voor verbinding naar andere delen in de polder. Ik hoop dat deze aanpak elders in het land navolging krijgt." (bron: Rijkswaterstaat, april 2019)

- "Waterschap Zuiderzeeland draagt graag bij aan het verbeteren van de biodiversiteit in Flevoland. Biodiversiteit is de verscheidenheid aan planten, dieren, micro-organismen en schimmels. De achteruitgang van biodiversiteit gaat sneller dan ooit, ook in Nederland. Daarom zijn we in oktober 2020, samen met zeven pachters begonnen met het inzaaien van verschillende kruidenmengsels op de Knardijk bij Lelystad. Pachters kiezen eigen vorm van biodiversiteit. Elke pachter heeft naar zijn of haar eigen bedrijfsvoering gekeken en bepaald welke vorm van biodiversiteit daar het beste bij past. Zo zijn er pachters die stoppen met kunstmest en kiezen voor dierlijke mest. Of ze stoppen helemaal met bemesten. Maar er zijn ook pachters die kiezen voor inzaaien in combinatie met anders bemesten. Voor het inzaaien zijn er zijn twee mengsels: een mengsel voor veevoer en een mengsel voor insecten. “Mooi dat we op deze manier kunnen meedenken over de invulling van de Knardijk. Zo dragen wij ons steentje bij om van de Knardijk een plek te maken voor allerlei insecten. Samen gaan we voor biodiversiteit!”, aldus pachter Rimmer Visser.

Verbetering van ecologie en biodiversiteit. Heemraad Piet Boer: “Als waterschap beheren we een groot gebied van watergangen en dijken. Bij inrichting van watergangen werken we al vele jaren aan verbetering van de ecologie en biodiversiteit. We geven daarmee invulling aan de maatschappelijke wens van versterking van de biodiversiteit. De volgende stap is het vergroten van de biodiversiteit op de dijken. Het inzaaien op de Knardijk is een mooi initiatief dat wij samen met de provincie omarmen.” Maatschappelijk proces Knardijk. Het versterken van de biodiversiteit op de Knardijk komt voort uit het maatschappelijk proces dat Waterschap Zuiderzeeland en de provincie Flevoland samen met gemeenten Lelystad en Zeewolde eind 2018 zijn gestart. Ook al is de dijk geen primaire waterkering meer, de Knardijk is voor Flevoland van grote historische waarde. Bewoners en organisaties werden daarom gevraagd met ideeën te komen voor het gebruik van de dijk. Het biodiverse beheer door de pachters is een van die ideeën." (bron: Waterschap Zuiderzeeland, oktober 2020)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Lelystad, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Op de site Historische luchtfoto's Flevoland van de provincie Flevoland kun je, middels navigatie aan de hand van de symbolen voor in- en uitzoomen, navigeren, het schuifbalkje voor de jaartallen etc., prachtig door de tijd reizen en zien hoe de kernen van Flevoland zich sinds 1960 hebben ontwikkeld. Zo kun je bijv. visualiseren hoe de stad Lelystad aanvankelijk geïsoleerd midden in de polder ligt, en zich sinds 1975 - door de benoeming tot 'groeikern' - in hoog tempo uitbreidt richting het Werkeiland Lelystad-Haven. En hoe het Werkeiland tot ca. 1985 als geïsoleerd dorpje apart ligt, en pas nadien omringd wordt door de nieuwe wijken in het Z.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Lelystad (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Lelystad.

- Straatnamen: - Het boekje Alle Lelystadse straatnamen (2011) bevat wat de titel aangeeft, met hun ligging (wijk en buurt) en naamsverklaring. Via de link is het ook online te lezen.

- Muziek: - "Harmonieorkest Lelystad is opgericht in 1970 en telt momenteel ongeveer 65 enthousiaste muzikanten die spelen in het harmonieorkest of in leerlingenorkest Next Level. Onder leiding van onze dirigent Frank Bollebakker studeren beide orkesten elk jaar enkele nieuwe, gevarieerde repertoires in. Bij concerten werken we regelmatig samen met andere verenigingen in de omgeving. Zo hebben we concerten gegeven met musicalverenigingen, popkoren, kamerkoren en dichters. Speel je een instrument of wil je eens komen kijken? Kom gerust eens langs op onze repetitie. In alle secties van beide orkesten zijn nieuwe spelers welkom. Heb je geen instrument? In de meeste gevallen kunnen wij daarin voorzien. Neem contact met ons op voor meer informatie."

- Duurzaamheid: - "De in oktober 2018 geopende Warmtecentrale Primco Lelystad levert duurzame warmte aan het warmtenet van Vattenfall (Nuon) en Ennatuurlijk. De centrale verbrandt jaarlijks tot 21.000 ton snoei- en dunningshout afkomstig van noodzakelijk bosonderhoud in de directe omgeving van de stad.

Warmtecentrale Primco Lelystad en de firma The Green Solution uit Maarssen hebben in december 2020 een warmteleveringsovereenkomst getekend. Met het hete water dat Primco produceert, bevoorraadt The Green Solution onder meer onkruidbestrijders. Onkruid bestrijden met heet water is verreweg de meest milieuvriendelijke en effectieve oplossing van dit moment. Hierdoor verdwijnen er geen schadelijke chemicaliën in de grond en is wegbranden - dat stankoverlast, meer risico voor brand en uitstoot met zich mee brengt - verleden tijd. Vanwege circulariteit is het doel om uitsluitend grondwater te gebruiken.

Primco en The Green Solution zijn bedrijven die een duurzame toekomst voorstaan en voorsorteren op de circulaire economie. Primco levert warmte in Lelystad aan het warmtenet waarmee 5500 woningen en een reeks bedrijven worden verwarmd. De energiecentrale heeft al een hoog energetisch rendement van 97%. Door levering van restwarmte aan The Green Solution neemt dit rendement verder toe. The Green Solution levert heet water aan bedrijven die gespecialiseerd zijn in grootschalige onkruidbestrijding bij onder andere gemeentes, maar ook voor reiniging van tankopleggers, zonnepanelen en productiemiddelen in de voedselketen.

Rene Buwalda, CEO van Primco: “Bij het eerste contact met The Green Solution zaten we al snel op één lijn. We hebben allebei dezelfde focus op duurzaam ondernemen. Binnen vijf minuten heb ik daarom ook ja gezegd op een pilot in Lelystad en is de hele zomer van 2020 al op deze manier onkruid bestreden tot aan Amsterdam aan toe.” Piet Binkhorst van The Green Solution heeft net als Buwalda hoge milieudoelstellingen en voegt daar aan toe: “Mijn motto is: keep it simple. Je kunt met eenvoudige ideeën vaak komen tot goede, milieuvriendelijke oplossingen.” Primco heeft, en ontwikkelt, meerdere centrales in Nederland en zo liggen er concrete plannen voor de toekomst om straks in een nog groter gebied warm water aan te bieden voor de klanten van The Green Solution." (bron: Primco, december 2020)

- Klimaat: - "Een groep 3e-jaars studenten van de opleiding Land- en Watermanagement op hogeschool Van Hall Larenstein is begin 2021 aan de slag gegaan met een opdracht voor Waterschap Zuiderzeeland en de gemeente Lelystad. Zij hebben een zogeheten klimaatstresstest XL uitgevoerd. De studenten nemen deel aan de major Watermanagement. Met deze stresstest kijken zij naar de knelpunten in wijken in de stad op het gebied van hittestress, droogte en wateroverlast. Ook gaan zij op zoek naar oplossingen. Daarbij krijgen ze de extra uitdaging om mogelijke maatregelen te koppelen aan (sociale) thema’s als eenzaamheid, biodiversiteit, gezondheid en zwerfafval. De wijken waar de studenten in groepjes mee aan de slag gaan, staan op de planning voor groot onderhoud. De bedoeling is dat de adviezen waar de studenten mee zullen komen een plek krijgen in de voorbereidingen voor het groot onderhoud.

Ter voorbereiding van deze opdracht was er op 2 februari 2020 een online bijeenkomst. De gemeente en Waterschap Zuiderzeeland vertelden hoe zij samen werken aan het water robuust maken van Lelystad. Door klimaatveranderingen neemt namelijk de kans op wateroverlast, watertekort en overstromingen toe. Na deze introductie zijn de studenten meegenomen op een virtuele wandeling door de wijken van de stad. Zo kregen ze een goed beeld van de huidige situatie en de knelpunten in de wijken. Vervolgens zijn zij aan zet om met de klimaatstresstest aan de slag te gaan. In april 2020 zullen zij hun adviezen presenteren aan de opdrachtgevers. Het is de tweede keer dat een groep studenten van Van Hall Larenstein aan de slag gaat met deze opdracht. Bij de opdracht zijn het Waterschap Zuiderzeeland, de gemeente, Tygron en Aveco de Bondt betrokken. De opdracht is tot stand gekomen door de klimaatstresstest die de gemeente en het waterschap eind 2018 hebben uitgevoerd. Dit is de basis geweest voor het ontwikkelen van de praktijkopdracht voor de major Watermanagement." (bron: Waterschap Zuiderzeeland)

- Fauna: - Stichting Konijnenopvang Kaatje Keutel is opgericht in 2013 en ontstaan door de vele konijnen die werden gedumpt op de kinderboerderijen in en rondom Lelystad. De missie van Konijnenopvang Kaatje Keutel is het opvangen van gedumpte, verwaarloosde en dakloze konijnen. Ze proberen voor ieder konijn een maatje te vinden en een liefdevol, permanent huis. Als je konijn zich thuis eenzaam voelt kun je bij hen terecht voor een levenspartner. Zij koppelen de konijnen op een professionele manier. Kaatje Keutel helpt je graag met alle vragen omtrent konijnen, koppeling of voedingsadvies, ook voor lezingen/workshops kun je bij hen terecht. Opvang Kaatje Keutel is om de opvang draaiende te houden afhankelijk van donateurs en sponsoren, dos overweeg eens of je hen wilt steunen. Ze zijn ook blij met giften in de vorm van goederen en diensten voor de konijnen. Je kunt hierbij denken aan speelgoed, voer (zijj voeren science selective), hooi, kruiden, en speeltjes om de konijntjes te vermaken.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Lelystad.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)