Status

- Kostverloren is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Oldambt. T/m 1989 gemeente Finsterwolde, in 1990 over naar gemeente Reiderland, in 2010 over naar gemeente Oldambt.

- De buurtschap Kostverloren valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Finsterwolde.

- De buurtschap Kostverloren heeft plaatsnaamborden, echter niet van het gebruikelijke type witte borden voor kernen buiten de bebouwde kom, maar ligt desondanks wel buiten de bebouwde kom.

Naam

Oudere vermeldingen
1899 Kostverloren. Volgens (1) is dit de oudste vermelding van de plaatsnaam. Volgens andere bronnen (wij kunnen vooralsnog niet achterhalen welke) zou de oudste vermelding uit 1845 dateren.

Naamsverklaring
Betekent zoveel als "er veel moeite in gestoken hebbend, zonder dat het nut opbrengt". Komt vaak voor als veldnaam. Te vergelijken zijn namen als De Jammer en Verloren Arbeid.(2) Dit is de algemene verklaring. De naam komt zoals gesteld vaker voor, en de concrete achtergrond van de naam kan per plaats verschillen, en ook dan zijn er soms meer verklaringen mogelijk. (3) stelt voor dit Kostverloren: "De ene verklaring is dat het verwijst naar slechte grond, waarop 'de kost verloren gaat', dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld een naam als Goldhoorn. Een andere verklaring gaat terug tot 1701. Na het gereedkomen van de zeedijk waaraan het buurtje ligt werd het land aangekocht om er een afwatering te graven. Die bleek echter toch niet nodig te zijn omdat de afwatering via de Oude Geut nog voldoende bleek. Later bleek er toch een nieuwe afwatering nodig te zijn, maar die kwam ergens anders te liggen. De eerste aankoop was daarmee 'kost verloren'."

Ligging

De buurtschap Kostverloren ligt aan de gelijknamige weg, NO van Finsterwolde en NW van Drieborg, met de bebouwing NW van de scherpe bocht tussen de wegen Weg Finsterwolderhamrik in het W en Oudedijk in het O. Het is, samen met het ZW deel van de weg Oudedijk - die deel uitmaakt van de buurtschap Oudedijk, die verder in het dorpsgebied van Drieborg en voormalige gemeentegebied van Beerta (ook t/m 1989) ligt - het uiterste oostpuntje van het dorpsgebied en voormalige gemeentegebied van Finsterwolde.

Statistische gegevens

- In de Volkstelling van 1840 wordt deze plaatsnaam nog niet vermeld (in tegenstelling tot alle andere buurtschappen van Finsterwolde), vermoedelijk omdat die naam toen nog niet bestond. In dat jaar wordt wel de tegenwoordig naastliggende buurtschap Oudedijk vermeld, met 39 huizen en 304 inwoners onder de gem. Beerta (kern Drieborg) en 4 huizen met 29 inwoners onder de gem. Finsterwolde. Wellicht betrof dat laatste de panden aan de weg die nu Kostverloren heet en destijds wellicht ook nog Oudedijk heette, want in 1840 viel dat wat de tegenwoordige buurtschap Oudedijk uitmaakt nog in zijn geheel onder de gemeente Beerta (kern Drieborg), pas in 1968 veranderde dit door een kleine grenscorrectie.

- Vanouds omvatte de bebouwing aan de weg Kostverloren ca. 20 panden. Door afbraak in de loop der tijd zijn dat er nu nog 9, met ca. 23 inwoners.

Geschiedenis

De omgeving werd hier droog gehouden door het dieselgemaal, later elektrisch gemaal De Spitlanden, gelegen aan het eind van het doodlopende weggetje Kostverloren. Dit gemaal is helaas afgebroken. Na de laatste herinrichting van het gebied is de gemaalfunctie overgenomen door het nieuwe gemaal Hongerige Wolf.

- Herinneringen van Jan Bennink aan Kostverloren e.o. in vroeger tijden. Bennink was een groente- en fruithandelaar uit Finsterwolde, die met paard en wagen langs de deur ging.

- Kostverloren en Oudedijk in vroeger tijden in tekst en beeld (waaronder het hiervoor genoemde gemaal De Spitlanden).

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)
  
• 2. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)
  
• 3. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)