Status

- Kollumerpomp is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Noardeast-Fryslân. T/m 2018 gemeente Kollumerland en Nieuwkruisland.

- Kollumerpomp heeft een dorpswapen en een dorpsvlag. Het dorp heeft ook een volkslied. Het eerste couplet luidt: "Yn un uuthoek fan un uuthoek, naaken an ut foetenend, leit un plakje fan e wereld, suver bij gien 't meens bekend: streekje huuzen op e ruumte, op e kaart gien stipke gund, mar yn't hart fan syn bewoaners un fertroud en dierber punt."

- In 2013 zijn nieuwe fraaie welkomstborden bij de entrees van de dorpskern van Kollumerpomp geplaatst, t.g.v. het 400-jarig bestaan van het dorp. De oude borden waren inmiddels 25 jaar oud en aan vervanging toe. De Pompsters willen met de kleurrijke fotopanelen de komende decennia weer mensen in hun dorp welkom heten en laten zien hoe mooi het hier is.

Naam

Alternatieve naam
Kollumerpomp wordt in de regio kortweg De Pomp genoemd. Een inwoner van dit dorp is een Pompster.

Ligging

Kollumerpomp ligt NO van Kollum en grenst in het N aan het Lauwersmeer.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Kollumerpomp 14 huizen met 75 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 180 huizen met ca. 450 inwoners.

Recente ontwikkelingen

- Sinds 2017 hebben ouders van CBS De Wegwijzer zich ingespannen voor een metamorfose van het schoolplein. Kinderen hebben ideeën aangedragen, en vele Pompsters hebben bijgedragen aan de totstandkoming vna het vernieuwde plein: Op 25 april 2019 is het Pompsterplein feestelijk geopend. Alle inwoners van Kollumerpomp waren uitgenodigd voor het openingsfeest, evenals vele instanties. Dankzij de financiële ondersteuning van deze fondsen en bedrijven is deze prachtige nieuwe ontmoetingsplaats in het dorp gerealiseerd kunnen worden.

- "Voor u ligt de Dorpsvisie Kollumerpomp 2015-2020. Deze dorpsvisie is in samenspraak met het dorp door Plaatselijk Belang opgesteld. De voorbereidingen zijn gestart in 2014. Hiertoe zijn een aantal besprekingen gehouden. Daarna is de conceptvisie tijdens een ledenavond besproken. De dorpsvisie is bedoeld om te beschrijven hoe ons dorp er nu voor staat, wat ons mogelijk staat te wachten en hoe wij met elkaar op veranderigen zouden kunnen of moeten inspelen. Visie: het behouden van Kollumerpomp als een leefbaar plattelandsdorp in Noordoost-Friesland; het zorgdragen voor saamhorigheid en betrokkenheid van de inwoners; het bevorderen van veiligheid en duurzaamheid; het, samen met de andere dorpen in de Noordoosthoek, volgen van en inspelen op bestuurlijke veranderingen.

Missie: de dorpsvisie zal uitvoering krijgen door middel van jaarlijkse actieplannen. Deze zullen in de jaarvergadering worden voorgelegd. Er zal verantwoording worden afgelegd over de al of niet uitgevoerde actieplannen. Er is daarom een SWOT-analyse opgesteld (sterke punten en verbeterpunten, kansen en bedreigingen) en aan de hand daarvan hebben we concreet speerpunten aangegeven voor de komende tijd en hoe we als dorp hiermee aan de slag kunnen. Doel is om nu, maar zeker ook in de toekomst, een dorp te houden waar het voor jong en oud(er) fijn wonen is.

Het dorp anno 2015. Ons dorp is een plattelandsdorp aan de rand van het Lauwersmeer. Kollumerpomp en zijn bewoners kenmerkt zich door: saamhorigheid, bereidwilligheid en betrokkenheid. Hoewel er de afgelopen jaren een aantal basisvoorzieningen zijn verdwenen, is de leefbaarheid van ons dorp goed te noemen. De belangrijke voorzieningen die aanwezig zijn: de basisschool; het dorpshuis; de kerk; openbaar vervoer (belbus en Plusbus). Het dorpsleven wordt gestimuleerd door: sportverengingen; verenigingen voor het organiseren van activiteiten; kinderopvang; Plaatselijk Belang. Sectoren die zorgen voor activiteit en werkgelegenheid: agrarische sector; recreatie; toeleverende bedrijven; bouwnijverheid. Verder kenmerkt het dorp zich door: organiseren evenementen (PRR)." Aldus de inleiding van de Dorpsvisie.

Bezienswaardigheden

- Kollumerpomp heeft 2 rijksmonumenten, zijnde het Contributiehuisje uit 1828 op Westernieuwkruisland 17, en de Westermolen (Foijingaweg 55). De molen, een grondzeiler, is in 1845 gebouwd voor de bemaling van de 300 ha grote polder Ooster- en Westerkruisland. In Ooster Nieuwkruisland stond nabij De Kolk de Oostermolen, die in hetzelfde jaar is gebouwd, maar in 1937 is gesloopt, toen deze werd vervangen door een elektrisch gemaal. Aanvankelijk had de Westermolen twee vijzels. Een daarvan is verwijderd. In 1959 breekt bij een storm een van de roeden. Het waterschap wil de molen vervolgens laten slopen, maar verkrijgt daarvoor geen toestemming. De overgebleven vijzel is op een dieselmotor aangesloten. De Westermolen raakt daarna sterk ingegroeid door beplanting. In 1961 wordt hij aangekocht door de gemeente Kollumerland, die hem in 1984 laat restaureren. Daarbij is de dieselmotor weer verwijderd en zijn de bomen nabij de molen gekapt. In 1988 is de Westermolen weer maalvaardig. Na een volgende restauratie in 1996 is de molen eigendom geworden van Monumentenstichting Kollumerland c.a., inmiddels Stichting Erfgoed Kollumerland en Nieuwkruisland. De Westermolen, waarvan de vijzel inmiddels ook door een elektromotor kan worden aangedreven, kan op vrijdag- en zaterdagmiddag worden bezichtigd.

- Sinds 1906 staat er in Kollumerpomp een Gereformeerde kerk. Daarvoor stond deze kerk in Kollum. De kerk is daar afgebroken en hier weer opgebouwd. Sindsdien hoefden de Pompsters dus niet meer iedere zondag helemaal naar de Kollum te lopen om naar de kerk te kunnen gaan. De Pompster kerk is aanvankelijk nog wel een onderdeel van de Kollumer Gereformeerde kerk, maar wel met een eigen Pompster kerkenraad. Toch wilde het dorp kerkelijk graag helemaal zelfstandig worden. Dit is in 1923 gerealiseerd. In 1924 wordt er een pastorie naast de kerk gebouwd. In 1927 wordt de eerste predikant aangenomen. Sinds de kerk geen predikanten meer heeft (1980), wordt er gewerkt met pastorale werkers om de kerkenraad te ondersteunen. In september 2006 was het 100-jarige jubileum van de kerk, waaraan veel aandacht is besteed, met speciale diensten en een concert. Verder is op een zondagmiddag een grote groep mensen naar Kollum gelopen om daar, zoals ook voor 1906 het geval was, een dienst te volgen.

Bijzonder is dat er in dit kleine dorp naast de Gereformeerde kerk ook een 'Orthodoxe kerk van de heilige Panteleimon' is. De Orthodoxe Gemeenschap behoort tot het Aartsbisdom van de Orthodoxe Kerken van de Russische traditie in West-Europa. Het centrum van dit Aartsbisdom is de kathedraal in de Rue Daru te Parijs. Het Aartsbisdom valt onder het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel. De Orthodoxe Kerk is van oudsher de volkskerk in Oost-Europese landen als Griekenland, Bulgarije, Roemenië, Georgië, Rusland en Servië. Vanuit die landen heeft de Kerk zich, vooral in de vorige eeuw, over heel de wereld verspreid. In Nederland zijn er rond de 30 parochies en een viertal kloosters. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw is er ook in Kollumerpomp een kleine gemeenschap, die haar diensten viert ten huize van de familie Lucassen (Brongersmaweg 15).

- Aan de Willem Loréweg, nabij de kruising met de Soensterdijk, nabij het uiterste W van het dorpsgebied van Kollumerpomp, formeel nét in het dorpsgebied van Kollum vallend, staat een in 1950 geplaatst Verzetsmonument. - Op deze foto zien we beeldhouwer Nico Onkenhout aan het werk met de vervaardiging van dit beeld.

Jaarlijkse evenementen

- De Pompster Ryd Rintocht (op een zaterdag in september) is een wandeltocht van naar keuze 12, 25 of 40 kilometer door de omgeving van Kollumerpomp.

Landschap, natuur en recreatie

- Veehouder Hessel Agema (1948-2019) uit Kollumerpomp stond in brede kring bekend als topmelker*, topfokker én top-weidevogelbeheerder. Hij veroverde alle soorten kampioenslinten op veekeuringen, en was bekend door de overname in de jaren negentig van de Schalsumer fokstal van Minne Blanksma (en noemde zijn boerderij vervolgens ook Skalsumer). Uit die stal kwam de wereldberoemde stier Sunny Boy. De stier is nog altijd de trots van agrarisch Nederland. Hij produceerde meer dan twee miljoen doses sperma. De embryo's gingen de hele wereld over. Een andere topstier van Agema was Skalsumer Jorryn, in 2007 overleden en in dat jaar de koploper van de Nederlandse ranglijst. Maar Agema's landerijen waren ook een paradijs voor weidevogels, zoals kieviten, grutto's en scholeksters. Het liep altijd storm op zijn melkveebedrijf, met excursies aan belangstellenden uit binnen- en buitenland.
* Zo had Agema in diverse jaren de meest productieve veestapel van Fryslân, zoals in productiejaar 2015/2016.

Boeren, wetenschappers en politici kwamen naar Kollumerpomp om de koeien te bewonderen en de kunst van het weidevogelbeheer af te kijken. Het kruidenrijke grasland, het hogere grondwaterpeil en de grote plasdrasgebieden zorgden voor een ultieme natuur met veel vogels. Samen met collega's in de regio richtte Agema in 2010 Stichting Skalsumer Natuurbeheer op, waarmee ze aan natuurbeheer, onderzoek en voorlichting deden. Agema noemde zijn eerste plasdras het Meer van Galilea. Deze plasdras was vanaf het begin populair bij veel vogelsoorten, vooral bij de kluut en de kleine plevier. Toen die ook naar het aangrenzende maisland kwamen, werd een tweede ondiepe plas aangelegd, die de Skalsumer Sompe werd gedoopt. Hessel Agema is in 2007 de Sulveren Skries toegekend (en in 2011 nogmaals), een jaarlijkse stimuleringsprijs van de provincie voor het beste initiatief op het gebied van (agrarisch) natuur- en landschapsbeheer, in dit geval in het bijzonder voor Agema's voorbeeldfunctie op het gebied van weidevogelbeheer.

In 2011 kwam Agema in het nieuws met een zelfontworpen 'wildredder', die de nesten van weidevogels moest ontzien. - Zie hier ook een videoreportage met Hessel Agema, uit 2012, over zijn visie op weidevogelbeheer en 'weidevogelmelk'. - Reportage met Hessel Agema in 2016 in de LC, over het feit dat hij zijn melkveehouderij onderhand eens van de hand wilde doen, wegens gevorderde leeftijd (hij is anno 2016 67 jaar), maar dat de gegadigden 'niet in de rij staan', omdat ze het weidevogelbeheer-deel teveel bureaucratische rompslomp vinden. In de reportage noemt hij een aantal voorbeelden die hij daar zelf mee heeft ondervonden. - Nog een publicatie over Hessel Agema en zijn bedrijf. - Hessel Agema uit Kollumerpomp is in april 2019 op 70-jarige leeftijd overleden.

"Helaas is het niet gelukt om iemand te vinden die de boerderij en het weidevogelbeheer in Kollumerpomp kon overnemen. Nu is de boerderij in handen van een makelaar, die het in 2020 heeft verhuurd aan het grootste melkveehoudersbedrijf van Nederland: het bedrijf van de broers Van Bakel uit Limburg, met maar liefst 2250 koeien. Er is dan ook niets meer over van de jarenlange inspanningen voor weidevogels; te vroeg, te veel en te rücksichtsloos gemaaid. Weg weidevogels. Maar ook weg gemeenschapsgeld. Dit moet niet meer gebeuren. De jarenlange agrarische natuursubsidies die Hessel ontving zijn hierdoor niet duurzaam besteed. Het droeve verhaal van Hessel is een voorbeeld van wat op veel meer plekken dreigt te gebeuren. Daarom moet de overheid, zowel de provincie als het Rijk, er voor zorgen dat de inspanningen van succesvolle boerenlandvogelboeren als Hessel niet verloren gaan op het moment dat de boer stopt. Hoe dat kan? De overheid kan de grond afwaarderen, op voorwaarde dat de grond tot in lengte der dagen behouden blijft voor weidevogels en extensieve landbouw. De grond heeft dan minder agrarische waarde, maar daarvoor wordt de eigenaar gecompenseerd. Zo’n systeem voorkomt dat jarenlang besteed belastinggeld voor agrarische natuursubsidies in een keer weggegooid geld wordt. En belangrijker: het draagt bij aan een rijk platteland met natuurvriendelijke landbouw." (bron: Vogelbescherming, augustus 2020)

- "Ter gelegenheid van het 400-jarig bestaan van Kollumerpomp zijn op 3 november 2012 door Vrouwenbond Passage en Plaatselijk Belang twee bol-esdoorns langs wandelpad ‘De Blikken’. Deze bomen symboliseren de diverse geledingen en leeftijdsgroepen in ons dorp. De stam van de boom kan niet zonder het wortelstelsel en ook niet zonder de takken met al zijn bladeren. Ze hebben elkaar nodig, niet alleen om te bestaan maar ook om te groeien. In ons dorp hebben we elkaar nodig, in welk opzicht dan ook. Hierdoor is er perspectief voor de toekomst en blijft het goed wonen hier in 'De Pomp'; voor ons en onze kinderen. Om deze boomplantdag in onze herinnering te houden, is er een bordje geplaatst op de rustbank die precies tussen de beide bomen in staat."

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Kollumerpomp, met laagsteprijsgarantie!

Links

- Algemeen: - Site van en over Kollumerpomp.

- Onderwijs en kinderopvang: - "Missie. CBS De Wegwijzer in Kollumerpomp is een basisschool die voor alle kinderen, ouders en leerkrachten een veilige, warme en sfeervolle omgeving biedt. Ieder kind is uniek en moet zoveel mogelijk kansen krijgen zijn eigen kwaliteiten zo optimaal mogelijk te ontwikkelen. Op school willen we samen leren, werken, spelen en groeien. De leerkrachten begeleiden de kinderen met aandacht en zorg zodat ze in toenemende mate zelfstandig worden en klaar zijn voor de toekomst! Visie op identiteit. CBS De Wegwijzer is een kleine school met een christelijke identiteit waar kinderen, ouders en leerkrachten zich veilig en geaccepteerd voelen. Wij geven ons onderwijs vorm vanuit een christelijke levensvisie. Wij vinden het belangrijk kinderen te leren respect te hebben voor elkaar en zorgvuldig om te gaan met de wereld om ons heen. Visie op onderwijs. Op CBS De Wegwijzer vinden wij het belangrijk dat leerlingen groeien tot zelfstandige mensen, die verantwoordelijkheid willen en kunnen nemen. We willen adaptief onderwijs geven, en werken dus aan relatie, autonomie en competentie met en bij kinderen. We vinden het belangrijk dat we een uitdagende leeromgeving creëren waarin kinderen actief, betrokken, met plezier en met succes kunnen leren. Dat is een klimaat dat kinderen uitnodigt tot verkennen en ondernemen, tot presteren naar beste kunnen, waarbij ze kunnen rekenen op ondersteuning van de leerkracht wanneer ze dat nodig hebben.

De Wegwijzers van CBS De Wegwijzer in Kollumerpomp: vanuit onze christelijke identiteit weten we dat ieder mens een uniek schepsel van God is met zijn/haar eigen kwaliteiten; als school vieren we regelmatig dat we een christelijke school zijn. Dit doen we door met elkaar aandacht te besteden aan de christelijke feesten in groep- en schoolverband; de sfeer in en rond de school moet veilig en vertrouwd zijn; in die veilige omgeving vinden we het belangrijk dat kinderen veel leren; leren doe je van en met elkaar; we sluiten zo goed mogelijk aan bij het niveau en de onderwijsbehoeften van de kinderen; de combinatiegroepen bestaan uit kleine groepen, waardoor er veel aandacht is voor het individuele kind en onderwijs op maat; binnen de combinatiegroepen worden zoveel mogelijk instructies verbonden; het zelfstandig werken en het omgaan met verschillen staan hoog in het vaandel; naast extra hulp aan de zorgkinderen moet er ook extra uitdaging zijn voor de meer- en hoogbegaafde leerlingen; het welbevinden van de kinderen staat centraal, zodat kinderen met plezier naar school gaan; we bieden een geordende en uitdagende leeromgeving aan en daarnaast maken we gebruik van afwisselende coöperatieve werkvormen een fleurige en kleurrijke school met veel ruimte in en rond het gebouw; leerlingen mede-eigenaar maken van hun eigen leerproces d.m.v. het gebruik van dagtaken; een goede samenwerking tussen kinderen, ouders en team, vormt de basis voor een goed schoolklimaat: een goede school maken we met zijn allen!"

- "Thuishuis Pompidoe Kindercentrum in Kollumerpomp biedt opvang aan kinderen van 0-13 jaar. Thuishuis Pompidoe is geopend op maandag t/m donderdag van 7.00-17.30 uur en vrijdags van 7.00-16.00 uur. Thuishuis Pompidoe is 47 weken per jaar geopend. Thuishuis Pompidoe heeft ook een peuterspeelgroep. Dit is een aparte groep voor kinderen van 2 tot 4 jaar, genaamd Peuterspeelgroep De Pompebledsjes. De peuterspeelgroep is geopend op de dinsdag- en donderdagmorgen van 8.30-11.00 uur. We spelen zoveel mogelijk buiten. De buitenlucht bevordert de gezondheid en de conditie. We spelen op het pleintje voor Thuishuis Pompidoe. Dit pleintje kan volledig worden afgeschut. Hier spelen we in de zandbak of met tractors, autootjes, een step, in het kinderspeelhuisje of de kruiprups etc. De wat oudere kinderen kunnen in de nabijgelegen speeltuin of op het sportveld en schoolplein spelen.

Omdat er kinderen van 0-13 jaar opgevangen kunnen worden, kan een kind met kinderen van diverse leeftijden spelen. Aan sommige kinderen kan een jonger kind zich een beetje optrekken, anderzijds leert het omgaan met oudere kinderen. De grote kinderen houden rekening met de kleintjes en leren hiermee omgaan. Dus het is net een groot gezin! We werken met verschillende hoeken en hebben spelmateriaal op verschillende hoogtes en plaatsen, zodat elke leeftijdsgroep zijn eigen spelmateriaal en speelhoek kan gebruiken. In Thuishuis Pompidoe spreken we Nederlands, Fries en Pompsters. We werken met het VVE-programma Uk & Puk, maar we doen ook veel in het Fries o.a. met Tomke. Om het kind een zo goed mogelijke opvangplek te kunnen bieden is er een goede samenwerking tussen de verschillende partijen in het dorp. Hierdoor kunnen voorzieningen in een klein dorp als Kollumerpomp behouden blijven. Dit komt de leefbaarheid van ons dorp ten goede."

- Sport: - De gemeente heeft in 2018 inwoners van Kollumerpomp Petra van Wieren en Lisette Pilat gehuldigd voor hun bijzondere prestaties. Petra heeft namelijk met haar individuele sport Twirlen het Nederlands Kampioenschap Twirlen 2017 gewonnen. Een knappe prestatie, waarbij zij haar zus Rianne opvolgt, die het jaar daarvoor nationaal kampioen is geworden. Petra behaalde het kampioenschap in de seniorklasse met een dancetwirl optreden. Lisette is een jonge streetdancer, die met haar dansgroep SDM uit Marum in 2018 ook Nationaal Kampioen is geworden.