Dit is de enige plek waar je kunt zien dat je in de buurtschap Knikkerdorp bent: het straatnaambordje op de gevel van nr. 10. Maar dat is wel erg mager, want de rest van de buurtschap ligt een stuk naar het N en is ter plekke nergens aan te herkennen.
Het pand op Knikkerdorp 10 is een voormalig tolhuis en een gemeentelijk monument
- Knikkerdorp is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio Noord-Limburg, gemeente Bergen.
- De buurtschap Knikkerdorp valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Well.
- De buurtschap Knikkerdorp heeft geen plaatsnaamborden, en is ter plekke dus niet als zodanig herkenbaar, behalve een straatnaambordje op het pand met huisnr. nr. 10. Voor zover wij hebben kunnen nagaan staan verder nergens straatnaambordjes, terwijl dat bij enkele punten toch wel erg voor de hand zou liggen / handig zou zijn, met name bij de rotonde vanuit Well ter hoogte van huisnr. 1 en ter hoogte van de driesprongen met de Kevelaarsedijk en met de Schepersweg. Verder omvat de buurtschap N van de weg Knikkerdorp ook nog een aantal andere straatnamen, waar enkele plaatsnaambordjes uitkomst zouden kunnen bieden, omdat je daar immers níet aan de straatnaambordjes kunt zien dat je je in deze buurtschap bevindt.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
Ca. 1805 Kneker-dorp, 1867 (gemeentekaart van J. Kuijper) Knikkerdorp.
Naamsverklaring
- Er blijken nog 3 Knikkerdorpen in de naaste omgeving te zijn (geweest): een in onbruik geraakte veldnaam Knekerdorp in Kevelaer (Duitsland), een nog altijd bestaande buurtschap Knikkerdorp onder het dorp Arcen, en een inmiddels in de kern Venray opgegane voormalige gelijknamige buurtschap. In het dialect van het aan de overkant van de Maas gelegen Meerlo-Wanssum betekent knikkert 'schrale, droge zandgrond'. Dit past uitstekend bij de ligging van de 4 Knikkerdorpen: ze lagen op onvruchtbare, zandige terreinen. Het WNT kent aan knikkerzand de betekenis grof zand (met ronde deeltjes) toe. Het is mogelijk dat deze betekenis aan knikkert ten grondslag ligt.(1)
Lokale heemkundigen opperen nog twee andere mogelijke betekenissen:
"De arme bewoners van deze schrale grond oogstten zeer kleine aardappels, zo klein als knikkers. Vandaar misschien de naam Knikkerdorp?
Of is het woord Knekerdorp een verbastering van Knekeldorp (doodsbeenderen) en houdt het verband met de Galgenberg, waar mensen terechtgesteld werden en begraven?"
Straatnamen
Vanouds heetten alle wegen in het gebied Knikkerdorp. In een Gemeentebesluit van 15-03-1976 krijgt de buurtschap er een aantal straatnamen bij, waaronder Herdersdreef en Schepersweg. Namen, die herinneren aan de oude heidegrond. Tegenwoordig is alleen het deel van de N271 alhier qua straatnaam nog naar de buurtschap genoemd.
De buurtschap ligt O van Well, rond de Rijksweg N271 die ter plekke Knikkerdorp heet (Z hiervan gaat hij Rijksweg-Zuid heten), plus de wegen N daarvan. De buurtschap omvat verder nog de wegen Kevelaersedijk, Schepersweg, Herdersdreef, Bergweg, Hoogveldseweg en Knikkerdorpweg. (bron: Archief Well)
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Knikkerdorp 20 huizen met 110 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 70 huizen met ca. 170 inwoners.
Terug naar bovenDe buurtschap Knikkerdorp is ontstaan op zeer onvruchtbare grond, op zandduinen gelegen tussen De Grote Waay en het Wells Meer. Een oude Maasmeander die aansluit bij de Rode Hoek, gaat aan de oostzijde over in een duinengordel. Deze zandduinen waren begin 19e eeruw nog onbebost en met heide begroeid. Het gebied werd door de plaatselijke bewoners als schaapsweide benut.
In de jaren twintig van de vorige eeuw zijn, om verstuiving vast te leggen, grove dennen aangeplant. Deze houtsoort is tevens gebruikt als stuthout in de Limburgse mijnen. Er woonden wat keuterboertjes, die de schrale percelen ontgonnen en meestal als dagloner op boerderijen langs de Maas of ontginningen bij de grens werkten.
Achter het huis van de fam. Deckers-Rutten heeft een houten brandtoren gestaan. De diverse torens die in de Wellse natuur hebben gestaan hadden als doel om beginnende brand tijdig te ontdekken.
Terug naar boven- Het pand op Knikkerdorp nr. 10 is een voormalig café en tolhuis en een gemeentelijk monument. Vroeger lag hier een zware 'tolboom' over de weg en kon je er alleen voorbij als je tol had betaald. De blauwe peilschaal aan de zijgevel heeft nu alleen nog een decoratieve functie, maar is vroeger wellicht wél in functie geweest, omdat Well e.o. en ook dit pand nogal eens last heeft gehad van overstromingen van de Maas. Het huisje was zwaar verankerd, vanwege het gevaar van overstroming. In 1926 stond het water beneden in huis bijna tot aan het plafond. De ouders en kinderen hadden zich teruggetrokken in een kamer die iets hoger lag. Door een raam is toen een bootje naar binnen gevaren dat de hele familie heeft meegenomen. Na acht dagen kon de fam. Baltissen weer terug naar huis. Rond 1900 heeft hier een gezin gewoond met 14 kinderen. Dat kun je je nu niet meer voorstellen. Hoe men dat toch voor elkaar kreeg in dit voor huidige begrippen kleine huisje, kun je lezen onder de link.
- Mariakapel bij Knikkerdorpweg nr. 8. Bijzonder is dat het qua verschijningsvorm een typisch Twentse Mariakapel is. Dat komt omdat zij in 1992 is gebouwd door het echtpaar Nijssen, dat na een werkzaam leven in Twente naar Noord-Limburg vertrok.
Terug naar boven- "Lang, heel lang geleden verdween op onverklaarbare wijze een lief, jong meisje in de Wellse bossen. Nu, honderden jaren later, hoort men op gezette tijden het huilen en schreeuwen van dit kind. Men zegt dat dit Sofia’s ziel is die geen rust kan vinden. Tijdens de Spokentochten Well (op een zaterdag in oktober en november) nemen wij je mee, áls je durft... naar de bossen van de Wellse buurtschap Knikkerdorp, waar je zelf Sofia’s gruwelverhaal beleeft. Kun jij ervoor zorgen dat Sofia rust vindt? Zo’n 130 vrijwilligers liggen op je te wachten om je de stuipen op het lijf te jagen tijdens deze afgrijselijke spokentocht. Ze zijn er... overal... onzichtbaar... of toch niet...?
Een Spokentocht is een complete avond uit. Perfect geschikt voor personeelsuitjes, vrienden- of familieavonden, buurtfeesten enz. Je wordt geheel in stijl vanaf 19.00 uur ontvangen bij Feesterij De Grote Waay. Een prachtig historisch landgoed uit 1662, waar de sfeer van toen duidelijk nog aanwezig is. Je wordt opgewacht door diverse kleurrijke figuren die je gedurende de avond zullen entertainen. Indien beschikbaar hebben we zelfs live muziek om je avondje uit compleet te maken. Afhankelijk van het gekozen arrangement en aantal deelnemers geniet je eerst van een heerlijk maal of bereid je je al vrij snel voor op wat je te wachten staat... een twee uur durende spokentocht.
We hebben deelnemers die niet eens aan onze tocht durven te beginnen, er zijn er die tijdens de tocht niet meer verder willen, dan hebben we de dappere deelnemers die de tocht uitlopen en met een "nooit meer" terugkomen, deelnemers die geweldig gegriezeld (en gelachen) hebben, én deelnemers die zeggen: "ach, 't viel wel mee." Bij welke deelnemers hoor jij? Gelukkig zijn onze deelnemers het over 1 ding eens... een avondje Spokentochten Well is zeker de moeite waard!
Stichting Spokentochten Well heeft als doel het ondersteunen van Wellse jeugdverenigingen en jeugdstichtingen. De winst van deze spokentochten gaat dan ook naar onze Wellse kinderen. Je griezelt dus niet alleen voor de lol! Het steunen doen wij bij voorkeur in materiële zin en anders in financiële zin met een duidelijk doel voor de bijdrage. Op deze manier hebben we al heel wat verenigingen, vrijwilligers en kinderen blij kunnen maken! Enkele voorbeelden: giletjes voor de jeugdraad van Jeugdcarnaval de Maasjoerts; € 250,00 voor het aanschaffen van materialen voor het knutselclubje van Eldershof; een pony voor de kinderen met een beperking van Ruitersportcentrum Seurenheide; € 250,00 voor aanschaf van materialen voor Re-Quest; picknickbanken en naamborden voor de speeltuinen in Well; € 1000,00 voor de aanschaf van speelmaterialen voor de Vitusschool."
Terug naar boven- De rondwandeling Bosserheidetocht (ca. 16 km) komt vanuit Well o.a. door de buurtschap Knikkerdorp en door de Bosserheide. Dit gebied bestaat uit droog naaldbos, hakhout, stukjes heide en stuifzand. Aan de rand van de Bosserheide ligt het 130 ha grote Reindersmeer, een natuurgebied in ontwikkeling. Je komt ook nog langs recreatieplas 't Leuken en kasteel Well. - De wandelroute wordt geprezen door mensen die hem gelopen hebben.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Knikkerdorp, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Reportage met enkele markante Knikkerdorpers in het programma Ongerwaeg van L1, september 2015.
- Oude foto's van inwoners van Knikkerdorp.
Terug naar boven- In Jaarboek 4 van heemkundekring Overkwartier van Gelre (2016) heeft Louis Reutelingsperger het artikel 'Knikkerdorp, van scheldnaam tot veldnaam' gepubliceerd.
Terug naar boven- De buurtschap heeft een buurtvereniging: buurtvereniging Knikkerdorp, die voor zover ons bekend geen website heeft. Contactgegevens: Sonja Haumann, Hoogveldseweg 6. Tel. 0478-502956, haumann@zonnet.nl
Reactie toevoegen