Nieuwe plaatsen en plaatsnamen

Gersloot-Polder 100 jaar PB (Kopie).jpg

Het dorp Gersloot-Polder heeft in 2008 het 100-jarig bestaan van zijn vereniging Plaatselijk Belang gevierd. Toch hadden (zelfs) wij tot voor kort nog nooit van dit dorp gehoord...

Het dorp Gersloot-Polder heeft in 2008 het 100-jarig bestaan van zijn vereniging Plaatselijk Belang gevierd. Toch hadden (zelfs) wij tot voor kort nog nooit van dit dorp gehoord...

Buurtschappen zijn de kleinste en daarmee meest bedreigde woonplaatsen in ons land. Vaak niet meer dan een straat met een handvol tot enkele handenvol huizen omvattend, worden zij nogal eens afgebroken of ingekapseld door uitbreidingen aan onze infrastructuur, bijvoorbeeld door aanleg of uitbreiding van woonwijken, bedrijventerreinen, waterlopen, snelwegen of spoorlijnen. Zo zijn de afgelopen eeuw alleen al honderden buurtschappen middels bulldozers met de grond gelijk gemaakt om plaats te maken voor asfalt, water et cetera. Deze tendens is nog altijd gaande.

Des te verheugender vinden wij het dat er ook geregeld nieuwe buurtschappen ontstaan, dan wel 'nieuwe' plaatsnamen, die althans tot voor kort niet in brede kring als zodanig bekend waren, door inwoners van huizengroepjes in een buitengebied die besluiten vanaf enig moment als buurtschap of plaatsnaam X door het leven te gaan. Vaak krijgt zo'n buurtschap na enkele jaren een, zou je kunnen zeggen, 'de facto formele status' (echt 'formele woonplaatsen' zijn het immers niet), door bijv. de plaatsing van - al dan niet officiële - plaatsnaamborden, en/of opname in atlassen of op bushaltebordjes. Overigens betreft het vaak wel historisch ter plekke al bekende namen, bijv. boerderij-, streek- of veldnamen.

Aangezien dit toch een kleine minderheid is; en een bepaald niet alledaags verschijnsel; en ze vanwege hun recente ontstaan nog niet altijd in atlassen en op plattegronden staan; en ze vaak een bijzondere ontstaansgeschiedenis hebben, zetten wij ze hieronder op een rijtje (dit is nog maar een beginnetje, het zal geleidelijk uitbreiden, voor aanvullingen houden wij ons aanbevolen). Nadere informatie over de buurtschappen vind je onder de desbetreffende links.

- Achthuizen (ZH) bij Nieuw-Lekkerland is een door particulier initiatief van een inwoner ontstane buurtschap en heeft sinds enkele jaren officiële plaatsnaamborden.

- Blauwestad (GR) is een in ontwikkeling zijnd dorp (en formele woonplaats) nabij Winschoten.

- De Drie Huizen (GL), een groepje van 3 huizen in het buitengebied van het dorp Laag-Keppel, staat sinds ca. 2010 als plaatsnaam en daarmee kennelijke buurtschap in de atlassen. Voorheen stond deze naam er ook al, maar niet als plaatsnaam.

- Elleburg (GL), een klein huizengroepje direct W van Doesburg, staat sinds ca. 2006 als plaatsnaam en daarmee kennelijke buurtschap in de atlassen. Wellicht een door de inwoners bedachte naam, naar de ligging tussen Ellecom en Doesburg?

- De boerderijen rond de Ensebroekerweg O van het dorp Kelpen-Oler worden in het Dorpsplan van dat dorp als buurtschap Ensebroek (LB) vermeld. Voorheen hebben wij deze plaatsnaam nog nergens anders gezien.

- Gerritsfles (GL) op de Veluwe bij Radio Kootwijk was aanvankelijk vooral de camping bij het gelijknamige ven, maar is tegenwoordig een buurtschap.

- Het kennelijke dorp Gersloot-Polder (FR) bestaat weliswaar al 100 jaar maar heeft pas sinds 2013 plaatsnaamborden en komt nergens voor in atlassen of plaatsnaamlijsten, dus deze kern heeft zich tot voor kort goed verborgen weten te houden (voor mensen van buiten de regio althans).

- Heegherhoek (GL), gelegen rond de gelijknamige weg direct W van Vorden, staat sinds ca. 2010 als plaatsnaam en daarmee kennelijke buurtschap in de atlassen.

- Het Goordonk (NB) W van Baarle-Nassau staat sinds ca. 1995 als plaatsnaam en daarmee kennelijke buurtschap in de atlassen. Voorheen stond het als (ook als plaatsnaam!) 'Bungalowpark' in de atlassen, sinds het ontstaan van het bungalowpark rond 1970. Voorheen stond de naam (Het) Goordonk ook al op die plek, als veldnaam voor het voorheen onbewoonde gebied. Kennelijk heeft het bungalowpark later een woonbestemming gekregen en is het daarmee een buurtschap geworden.

- Het anno 2018 in aanleg zijnde Hoef en Haag (UT) zou men als nieuwbouwwijk (O) van Vianen kúnnen beschouwen, maar de gemeente heeft besloten er een officieel dorp van te maken, d.w.z. met eigen officiële blauwe plaatsnaamborden (komborden), en een eigen postcode met bijbehorende plaatsnaam. In 2021 is iets soortgelijks gebeurd m.b.t. het dorp Reeve bij Kampen.

- Karsbadde (GR) bij Muntendam is al een oud gebiedje maar heeft recent plaatsnaambordjes gekregen en is daarmee een buurtschap geworden.

- Ketelhoek (FL) staat sinds begin 21e eeuw als plaatsnaam en daarmee buurtschap bij een huizengroepje W van Nagele.

- Meerstad (GR) is een nieuw stadsdeel in ontwikkeling O van de stad Groningen, en is een formele woonplaats geworden, met eigen postcode en postadres-plaatsnaam.

- Molenbrug (ZH) bij Bodegraven heeft sinds enkele jaren plaatsnaamborden, maar komt verder nergens in atlassen voor. Het is onderdeel van (of opvolger van?) de oude buurtschap Zuidzijde.

- De buurtschap Munnekezeel (FR) is opgericht in 2007.

- Nieuw-Buinerveen (DR) is de volksmond-naam van het dorp Buinerveen plus het daaraan grenzende W deel van Nieuw-Buinen, dat in de praktijk door de inwoners en door de gemeente als één (dorps)gemeenschap wordt beschouwd.

- Het Noorden (NH) bij Oosterend op Texel heeft plaatsnaambordjes en is dus kennelijk een buurtschap, maar komt nergens als zodanig voor in atlassen of plaatsnamenlijsten. Dus als iemand hier meer van weet, houden wij ons aanbevolen.

- Ommerkanaal (OV) bij Ommen is recentelijk als plaatsnaam ontstaan voor wat vroeger ongeveer de buurtschap Arriërveld omvatte.

- Ossenhoek staat sinds ca. 2009 als plaatsnaam en daarmee kennelijke buurtschap in de atlassen.

- Oudekerk (GL), gelegen aan het eind van de Kerkdijk gezien vanuit Doornspijk, staat sinds ca. 2010 als plaatsnaam en daarmee kennelijke buurtschap in de atlassen. Voorheen stond die naam daar ook, maar niet als plaatsnaam.

- Oud Veele (GR) bij Veele komt in geen enkele ons bekende bron voor als plaatsnaam, maar heeft recentelijk toch officiële plaatsnaamborden gekregen als erkenning van het feit dat dit buurtje kennelijk de voorganger is van het huidige Veele.

- De Pielis (NB) bij Bergeijk komt in de diverse bronnen alleen voor als landbouwgebied, natuurgebied en waterbergingsgebied. Maar het is ook nog 'gewoon' een buurtschap. Vermoedelijk is deze omissie ontstaan omdat het gebied pas sins ca. 1960 meer dan marginale bebouwing heeft gekregen, en niemand er ooit aan heeft gedacht om het als buurtschap dus plaatsnaam te benoemen. Maar het is er toch echt een...

- In 2021 is door de gemeente Kampen het formele nieuwe dorp Reeve vastgesteld (vergelijkbaar met Hoef en Haag bij Vianen in 2018).

- Rijkevoort De Walsert (NB) is als formele plaatsnaam (d.w.z. met eigen postcode en postale plaatsnaam) in 1999 ingesteld, voor het ZW buitengebied van Rijkevoort, dat niet met Rijkevoort is meegegaan naar de gemeente Boxmeer maar naar de gemeente Sint Anthonis is gegaan.

- Bewoners van de voormalige sluiswachterswoningen bij de Roggebotsluis bij Dronten, hebben in 2017 met succes een verzoek ingediend om hun huizengroepje te erkennen als buurtschap Roggebotsluis. Ook omliggende bebouwing zoals natuurlijk de sluis zelf, het AZC en landelijke gebieden zoals boswachterij Roggebotzand en landgoed Roggebotstaete vallen tot de buurtschap te rekenen.

- Sluisse Veer (ZL) direct N van Sluis staat sinds ca. 2010 als plaatsnaam en daarmee kennelijke buurtschap in de atlassen. Voorheen stond die naam daar ook, maar niet als plaatsnaam.

- De buurtschap Vierhuizen (GR) onder Grijpskerk is een recent initiatief van de bewoners van de 4 huizen ter plekke.

- Vlietberg (GL) N van Nijmegen staat nog altijd niet in atlassen als buurtschap vermeld. Ook niet in de nieuwste editie (2013), hoewel de huizen er toch al enkele decennia staan. Op Google Maps staat de buurtschap wél vermeld.

- Zondereigense Brug (NB) staat sinds ca. 2010 als plaatsnaam en daarmee kennelijke buurtschap in de atlassen. Voorheen stond die naam daar ook, zelfs al sinds eind 19e eeuw, maar niet als plaatsnaam.

Reacties

(2)

Ik zat zo wat op de topografische kaart (via toporijdreis.nl) te kijken en ineens zag ik een nieuwe, mij onbekende plaatsnaam opduiken.
Sinds 2015 staat in de buurt van het landgoed Het Amelte bij Gorssel (gem. Lochem) een buurtschap op de topografische kaart met de naam 't Amelte
Rond het landgoed zijn meer huizen gebouwd, maar die vallen onder Gorssel. Ik heb Amelte nooit als plaats op de kaart zien staan. Het huis Amelte staat
al wel sinds de jaren 30 op de kaart. Zo het lijkt heeft men de bebouwing rond het landgoed Amelte verheven tot buurtschap...

Mijn ervaring wijst uit dat helaas ook het Kadaster nog weleens een foutje maakt, o.a. soms zomaar ineens een kennelijke plaatsnaam vermeldt die in werkelijkheid helemaal niet (als plaatsnaam) bestaat. Zo zou idd een huizengroepje hier zich kunnen hebben uitgeroepen tot buurtschap, maar in Google vind ik niets dat daar op duidt, dus geen idee hoe het Kadaster hierbij komt.

Reactie toevoegen