Kennisbank

De buurtschap Nieuwesluis bij Heenvliet is in de jaren zestig eerst verhuisd van Voorne naar het Eiland van Rozenburg, en kort daarna afgebroken en onder een metershoge lading zand bedolven voor de uitbreiding van de industrie en havens van Rotterdam.

Ook dit komt niet heel vaak voor. Vandaar dat ook dit handig is om een lijst van te maken, zodat u op de pagina's in kwestie kunt zien welke plaatsen wanneer en waarom van streek en/of provincie zijn veranderd. Deze lijst is in opbouw en zal geleidelijk worden aangevuld.

- Het dorp Alem is door een afsnijding van de Maas van Noord-Brabant naar Gelderland verhuisd.

De ca. 50 panden in het plaatsje Sint Anna ter Muiden zijn vrijwel allemaal rijksmonument

Onlangs zijn ons enkele plaatsen opgevallen, die alleen of vrijwel alleen uit monumentale panden bestaan (in de zin van rijksmonumenten en/of provinciale monumenten en/of gemeentelijke monumenten). Dat lijkt ons een uitzonderlijk verschijnsel. Vandaar het tot op heden zeer kleine lijstje (ook hier zijn aanvullingen welkom):

- Tiengeboden: alle 6 panden zijn gemeentelijk monument.

- Sint Anna ter Muiden: vrijwel alle ca. 50 panden zijn rijksmonumenten.

De buurtschap Worth-Rheden, klein qua aantal huizen, maar groot qua oppervlakte, bestaat nog altijd, maar komt vreemd genoeg al decennia niet meer voor in de atlassen en de plaatsnaamborden zijn ook verdwenen. Beetje slordig...

Tijdens onze research voor de site viel het ons op dat sommige plaatsnamen ´zo maar´ in de loop der jaren uit de atlassen en qua plaatsnaamborden ter plekke zijn verdwenen, terwijl de bebouwing ter plekke nog gewoon bestaat. Plaatsnamen verdwijnen soms legitiem omdat de bebouwing daadwerkelijk is verdwenen, bijvoorbeeld door afbraak voor infrastructurele projecten (woonwijken, bedrijventerreinen, wegen, water, spoor), of omdat ze door verstedelijking in een naburig dorp of stad zijn opgegaan.

De kleine buurtschap Allardsoog is geografisch gezien een heel bijzonder geval: het valt onder drie dorpen, drie gemeenten, drie streken én drie provincies!

In ons land ligt een aantal plaatsen die onder meer gemeenten vielen of soms nog steeds vallen, en waar de grens soms midden door het dorp of de buurtschap liep of loopt. De meeste vielen of vallen onder twee gemeenten, maar sommige onder 3 of meer, tot zelfs 6 aan toe. De meeste van deze plaatsen vallen door gemeentelijke herindelingen in de loop der tijd nog inmiddels nog maar onder 1 gemeente. Sommige plaatsen vallen nog steeds onder meer gemeenten.

Wat attent van de gemeente dat ze fietsers en wandelaars melden welke kant ze op moeten naar de buurtschap Wilsveen. Maar je wordt vervolgens wél in het ongewisse gelaten over wanneer je er bent aangekomen omdat er geen plaatsnaamborden staan. Tja...

1) Formele woonplaatsen zonder (formele) plaatsnaamborden

Schimmert, buurtschap Klein Haasdal. Dilemma: moet Klein Haasdal nu met of zonder streepje? "Dan kijk je toch op officiële borden", denk je dan. Maar beide borden hier zijn even officieel, want beide zijn vervaardigd in opdracht van de gemeente...

Geen plaatsnaambord, toch een plaats

"Is de plaatsnaam Klein(-)Haasdal nu mét of zonder koppelteken?" "Dan kijk je toch even op de officiële borden ter plekke?" Soms biedt dat uitkomst, maar niet altijd: in het geval van Klein(-)Haasdal worden we ter plekke niets wijzer...

In ons land is, in tegenstelling tot de meeste landen elders in de wereld, geen commissie die op landelijk niveau formeel vaststelt wat onze plaatsnamen (en andere toponiemen) zijn en wat de spelling van die namen is (overigens is er wel een Adviescommissie aardrijkskundige namen in Nederland (AaniN) die adviseert over naamgeving en spelling van gemeente- en evt. andere aardrijkskundige namen. De beslissingsbevoegdheid ligt echter bij de desbetreffende gemeente en evt. andere overheidsorganen). Daarom is er m.b.t.

Bij sommige plaatsnamen ligt de klemtoon voor iemand van buiten de streek in kwestie niet voor de hand. Wist je bijvoorbeeld dat het Westerbórk is en niet Wésterbork? Wij in ieder geval niet... Vandaar deze pagina.

Sommige plaatsnamen hebben een klemtoon die niet voor de hand ligt, dat wil zeggen: voor iemand van buiten de streek die er niet mee bekend is. Hieronder een - begin van een - overzicht van deze plaatsnamen. Er zijn er vast nog veel meer. Wellicht hoor jij ook weleens plaatsnamen die regelmatig verkeerd worden uitgesproken, bijvoorbeeld op radio, tv, of in je omgeving, van mensen 'van buiten' die niet met de correcte klemtoon bekend zijn. Wij houden ons aanbevolen voor aanvullingen.

Van sommige plaatsnamen is op enig moment het voorvoegsel of voorzetsel 'geamputeerd'. Zo heette het Brabantse dorp Schijf vóór oktober 1967 nog De Schijf.

In ons land zijn veel 'plaatsparen': setjes van 2 dorpen of een dorp en een buurtschap met dezelfde plaatsnaam als hoofdbestanddeel. Vaak is de één beduidend groter dan de ander, en/of beduidend ouder dan de ander, of onderscheiden ze zich anderszins van elkaar. Daarom is soms sprake van eenzelfde plaatsnaam voor 2 plaatsen met respectievelijk de voorvoegsels Groot- en Klein-, Oud- en Nieuw- of anderszins.

Balloërveld is - naast het bekende, eveneens aldaar gelegen gelijknamige natuurgebied - een formele woonplaats, met al even officiële plaatsnaamborden, maar stond desondanks tot 2010 - ten onrechte dus - niet als zodanig in de atlassen.

Uit onze onderzoeken van de afgelopen jaren blijkt dat atlasmakers helaas nogal onzorgvuldig omspringen met onze huidige plaats(nam)en. Van de ca.

Pagina's