Kalishoek

Plaats
Buurtschap
Alphen-Chaam
West-Brabant Baronie en Markiezaat
Noord-Brabant

Kalishoek

Terug naar boven

Status

- Kalishoek is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Alphen-Chaam. T/m 1996 gemeente Chaam.

- De buurtschap Kalishoek valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Chaam.

- De buurtschap Kalishoek heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1913 Calishoek.

Naamsverklaring
De naam is een samenstelling van hoek ‘afgelegen bewoning’ en kalis ‘persoon zonder vaste inkomsten en verblijfplaats, armeluis’. In de 17e eeuw worden landlopers en calissen vaak in één adem genoemd in politieverordeningen. In de literatuur van die tijd was Kalishoek een spottende en spelenderwijs gevormde plaatsnaam voor een oord waar personen zonder middelen van bestaan thuishoren of vandaan komen. Of zoals Jacob Cats het uitdrukte: "Gy quaemt uyt Calis-hoek soo naeckt gelijck een pier."

Ter verklaring knoopt men aan bij een in Spaanse zigeunertalen voorkomend woord kalo 'zwart'. Associatie met kaal 'berooid' en Kalis, de Nederlandse naam van Calais, zal echter zeker tot de verspreiding hebben bijgedragen. Zo betekende over Kalis thuiskomen 'kaal en berooid van een reis terugkeren' en naar Kalis gaan 'op weg naar de armoede zijn'. In Andries Vierlingh's 'Tractaet van Dyckagie' van 1576 wordt van dijkwerkers gezegd dat het "al meest arme calissen zijn". Tegenwoordig kennen we Kalis vooral als familienaam. Calishoek was ook de naam van een buurt bij Zevenbergen en ook 's-Heerenhoek (ZL) heette volgens Van der Aa (1) vroeger zo. Een opvallend vroeg voorkomen betreft het in 1125-1127 opgetekende Caleshoek, dat, als het niet om Kale gaat (vergelijk Kalisbuurt), de oudste vermelding van kalis zou bevatten.(2)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Kalishoek ligt N van Chaam, rond de Kloosterstraat, ter hoogte van de zijwegen Zuurstraat en Verlangenweg.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 wordt de buurtschap Kalishoek niet apart vermeld. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 15 huizen met ca. 40 inwoners.

Reactie toevoegen