- Ittersum is een voormalige buurtschap, thans wijk in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Zwolle. T/m 31-7-1967 gemeente Zwollerkerspel.
- Ittersum is een wijk van de stad Zwolle en een van de wijken van stadsdeel Zwolle-Zuid.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1212-1216 Ittersem, 1381-1383 Ittersum (ook in 1497), Ittersim, 1440 Ittersums-slag.
Naamsverklaring
Is verklaard als heem 'woonplaats' van de persoon Iddahari. De overgang van dd naar tt is dan wel een probleem.(1)
Ittersum ligt in het zuiden van de stad Zwolle, in stadsdeel Zwolle-Zuid.
Terug naar bovenIn 1840(2) omvat de buurtschap Ittersum 21 huizen met 127 inwoners. Tegenwoordig omvat de gelijknamige wijk ca. 6.000 huizen met ca. 15.000 inwoners.
Terug naar bovenIn den beginne
Bij de aanleg van de wijk Ittersumerbroek is een nederzetting uit de bronstijd aangetroffen. Op deze plek zijn ook veel klokbekers gevonden. Vandaar dat een basisschool in Ittersum zo heet. De oudste sporen van bewoning stammen echter uit de jonge steentijd. Vondsten laten bovendien zien dat deze plek tussen 2100 en 600 v.Chr. voortdurend of met tussenpozen bewoond is geweest. Ook zijn er in 1993 grondsporen gevonden van twee paalcirkels uit de bronstijd. Het gaat hierbij vermoedelijk om zogenaamde zonnekalenders. Ondanks wat kritieken op de uitleg blijft dit een unieke vondst, omdat dergelijke paalcirkels niet eerder in Nederland zijn gevonden. Een soortgelijke cirkel is te vinden even ten noorden van Amesbury in Engeland. Deze cirkel staat bekend als Woodhenge. Ook zijn er sporen van bewoning gevonden uit de 2e en 3e eeuw na Christus bij een opgraving aan de Hollewandsweg.
Buurtschap en landgoed
De plaatsnaam wordt wordt begin 13e eeuw voor het eerst in de archieven vermeld. De bisschop van Utrecht schenkt dan de novale tienden in Wijthmen en Ittersum aan het kapittel van Deventer. Van een gelijknamig landgoed is al in 1374 sprake. Eeuwenlang heeft het klooster Essen het landgoed in leen uitgegeven en pas in 1803 worden de leenplichten samen met de op het goed rustende tinsplicht afgekocht. Vroeger was hier ook nog een landgoed Berkhoeven.
Van buurtschap naar wijk
Tot medio 20e eeuw bestond Ittersum uit niet meer dan twee landgoederen, wat huizen, een paar boerderijen en een school. De buurtschap is pas sinds de jaren zeventig van de 20e eeuw uitgegroeid tot de grote wijk die zij nu is. Zwolle-Zuid is namelijk van de binnenstad gescheiden door enkele spoorlijnen en dit was lange tijd de reden waarom het gebied niet verder bebouwd werd. De ontsluiting zou te kostbaar zijn. Uiteindelijk is de wijk toch verrezen doordat het rijk meebetaalde aan de ontsluiting. Zo werden er tunnels aangelegd en moest de IJsselallee zorgen voor een goede bereikbaarheid per auto.(3)
Station
Van 1891 tot 1918 had de buurtschap een eigen halte aan de spoorlijn Arnhem-Leeuwarden, genaamd stopplaats Ittersum.
Postkantoor
Van 1968 tot 1972 is er in Ittersum een postkantoor geweest dat stempels gebruikte met deze plaatsnaam. Kennelijk werd het toen nog als plaats gezien. Begin jaren zeventig hebben onze gemeenten moeten besluiten wat zij wel of niet als woonplaats beschouwen voor het in 1978 gelanceerde huidige postcodesysteem. Kennelijk heeft de gemeente, gezien de te voorziene integratie van deze kern in de stad Zwolle, toen besloten Ittersum niet (meer) als woonplaats te benoemen. Daarmee is deze plaatsnaam medio 1972 als zodanig verdwenen, o.a. uit de poststempels. Het kantoor is toen hernoemd in Zwolle-Nieuwe Deventerweg (iets vergelijkbaars heeft zich overigens voorgedaan bij Wijthmen en Windesheim).
- Landgoed en huize Ittersum. Het huis is tegenwoordig het kantoor van Koninklijke Wegenbouw Stevin.
- Het pand Hof van Ittersum ligt niet in de gelijknamige wijk maar in hartje centrum van Zwolle (Sassenstraat 33) (maar heeft kennelijk wel een relatie met Ittersum?, red.). Het pand behoort tot de belangrijkste middeleeuwse woonhuizen van ons land. De oudste delen dateren uit de 14e en 15e eeuw. In 1571 kwam de prachtige renaissancegevel tot stand. In 2012 is een spectaculaire restauratie uitgevoerd.
Terug naar boven- Belangenvereniging: - De Wijkenvereniging Zwolle-Zuid (WZZ) bestaat sinds 1960. Het werkgebied omvat alle wijken van Zuid. Dit zijn Hanzeland, Schelle, Schellerlanden, Schellerbroek, Schellerhoek, Geren, Gerenlanden, Gerenbroek, Ittersum, Ittersumerlanden, Ittersumerbroek, Oldenelerlanden, Oldenelerbroek en het dorpje Windesheim.
- Zorg: - Hoeve Ittersum is een montage- en hoveniersdienst en zorgboerderij i.o. voor mensen met een beperking.
Reactie toevoegen