Indijk (Woudsend)

Plaats
Buurtschap
Súdwest-Fryslân
Fryslân

indijk_woudsend_plaatsnaambord_kopie.jpg

Indijk is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wymbritseradiel.

Indijk is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wymbritseradiel.

indijk_bij_woudsend_kerkhof_met_klokkenstoel.jpg

Zoals veel buurtschappen in Fryslân met alleen nog een kerkhof en klokkenstoel is ook Indijk vroeger een dorp met een kerk geweest. Deze is reeds in de 18e eeuw verdwenen. In 1949 is de klokkenstoel door schade verdwenen. In 1978 is er een teruggeplaatst.

Zoals veel buurtschappen in Fryslân met alleen nog een kerkhof en klokkenstoel is ook Indijk vroeger een dorp met een kerk geweest. Deze is reeds in de 18e eeuw verdwenen. In 1949 is de klokkenstoel door schade verdwenen. In 1978 is er een teruggeplaatst.

indijk_bij_woudsend_kerkhof_informatiepaneel.jpg

Een ooit zeer informatief informatiepaneel bij kerkhof en klokkenstoel van Indijk. Helaas is het door weersinvloeden in de loop der jaren nog maar half te lezen. Wij snappen niet dat ze daar geen laklaag overheen doen, zodat het weer er geen vat op heeft.

Een ooit zeer informatief informatiepaneel bij kerkhof en klokkenstoel van Indijk. Helaas is het door weersinvloeden in de loop der jaren nog maar half te lezen. Wij snappen niet dat ze daar geen laklaag overheen doen, zodat het weer er geen vat op heeft.

Indijk (Woudsend)

Terug naar boven

Status

- Indijk is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wymbritseradiel.

- De buurtschap Indijk heeft een eigen postcode (8553) en plaatsnaam in het postcodeboek, is daarmee als een van de weinige buurtschappen in ons land een formele woonplaats, en wordt wellicht daarom en/of omdat het ooit door de gemeente als dorp is benoemd, door sommigen nog een dorp genoemd. Maar gezien de geringe grootte en het ontbreken van een kerk is het tegenwoordig een buurtschap, die in de praktijk onder buurdorp Woudsend valt (welk dorp de buurtschap ook als zodanig beschouwt), omdat het daar voor voorzieningen op is aangewezen.

- Het O, nieuwe deel van de buurtschap Indijk heeft een bebouwde kom en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden (komborden). Het uitgestrekte, dunbebouwde, oude, W deel van de buurtschap, rond het W deel van de weg Yndyk, ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Yndyk.

Oudere vermeldingen
1449 Indyck, 1579 Indijck, 1840 Indijk.

Naamsverklaring
Ter aanduiding van een binnendijk of dwarsdijk.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Indijk ligt aan het Heegermeer en NW en W van het dorp Woudsend, Z en ZW van het dorp Heeg, ZO van het dorp Gaastmeer, NO van het dorp Elahuizen, N en NO van het dorp Balk en N van het Slotermeer, en ligt rond de wegen Yndyk (in het postcodeboek wordt deze weg aangeduid met "Nr") en De Greiden.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Indijk 10 huizen met 65 inwoners. Tegenwoordig omvat de eigenlijke buurtschap nog altijd slechts een 10-tal huizen, plus een handvol woonschepen en/of -arken. De huisjes van een van de twee bungalowparken in de buurtschap mogen permanent worden bewoond (waarvoor zie het hoofdstuk Geschiedenis), wat kennelijk deels ook plaatsvindt. Het aantal inwoners van de buurtschap is anno 2018 namelijk ca. 100, wat betekent dat er naast de ca. 10 huizen en een handvol woonschepen en/of -arken met in totaal ca. 40 inwoners in de oude buurtschap, nog ca. 60 mensen op het bungalowpark wonen.

Terug naar boven

Geschiedenis

Indijk was vroeger een vaartdorp, gelegen aan de Hooiwijk, een brede sloot die liep vanaf de Rakken naar het Heegermeer. Het was een agrarische gemeenschap. De boerderijen stonden met de voorkant naar het water, de enige verbindingsroute in die tijd. Pas in 1906 krijgt de buurtschap een ontsluiting over de weg met een wipbrug over de Wegsloot, die door Woudsend liep. In 1966 krijgt de buurtschap ook een ontsluiting via Trophorne naar Elahuizen.

In de jaren zeventig verrijst in het O uiteinde van buurtschap Indijk bungalowpark De Rakken, met 65 vakantiewoningen. In 1995 wordt direct Z daarvan bungalowpark Waterwende gerealiseerd, aan de weg De Greiden, met 131 bungalows. In tegenstelling tot bungalowpark De Rakken mag men hier permanent wonen, wat tot gevolg heeft gehad dat het inwonertal van de buurtschap significant is gegroeid. (bron: Woudsend Online)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Indijk heeft 1 rijksmonument, zijnde de klokkenstoel op het kerkhof. Zoals het kerkhof en de klokkenstoel al suggereren, is deze buurtschap vroeger een dorp met een kerk geweest. Deze St. Nicolaaskerk is na de Reformatie van 1580 in 1598 nog hersteld en voorzien van gebrandschilderde ramen. Omstreeks 1720 stond er op het in het land gelegen kerkhof nog slechts een kerkruïne. Later is deze geheel afgebroken. In plaats van de kerk kwam er de klokkenstoel. Deze stond er in ieder geval al in 1720.

Het scheelde niet veel of de buurtschap had vandaag de dag geen klokkenstoel meer gehad. In 1949 is de klokkenstoel namelijk door een zware storm vernield. De gemeenteraad besloot geen nieuwe klokkenstoel te bouwen. De 13e- of 14e-eeuwse klok die na de oorlog teruggekomen was, werd opgeslagen bij gemeentewerken. Toen de bewoners hoorden dat de gemeente plannen had om de klok bij de jachthaven op te hangen, kwamen ze in actie. Áls de klok weer zou worden opgehangen, dan hoorde die toch weer in een klokkenstoel op het kerkhof, vonden ze. De actie had succes; er werd een klokkenstoel aangekocht die een bedrijf uit Winterswijk had gebouwd om aandacht te trekken op een bouwbeurs in Zuidlaren. En daarom heeft Indijk sinds 1978 dus weer een klokkenstoel: 6,5 meter hoog, met wit helmdak, weerhaan en ‘kippenladdertje’ naar de oude klok. De klokkenstoel is in 2009 gerestaureerd. Ondanks zijn jonge leeftijd is het een rijksmonument, vanwege de oude klok.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Gouden Boaiem heringericht als wateropvang
"Wetterskip Fryslân heeft het eiland Gouden Boaiem, gelegen NO van en vallend onder buurtschap Indijk, in 2021 ingericht als waterbergingsgebied. De polder tussen Woudsend en Heeg wordt alleen als waterberging ingezet bij extreem hoge waterstanden in de Friese boezem (stelsel van meren, kanalen en vaarten). En als er geen andere mogelijkheden zijn om water af te voeren. We hebben dit gedaan in samenwerking met Staatsbosbeheer, die het eiland in eigendom heeft, en de biologische melkveehouder die de grond pacht. Het beheer van het eiland staat in dienst van de weidevogels. Door de ligging en diepte van de polder is deze heel geschikt om bij stortbuien tijdelijk extra water op te slaan. We zetten het eiland in als waterberging als de waterstanden in de boezem zo hoog zijn dat er risico’s op overstromingen zijn. Op basis van de huidige voorspellingen verwachten we het eiland eens in de 10 tot 15 jaar in te zetten als waterberging. De polder wordt alleen als waterberging ingezet in de periode tussen 15 juli en 1 februari, dus buiten het broedseizoen. Het eiland wordt zo ingericht dat de daar aanwezige twee boerderijen en vakantiewoning droog blijven.

600 Olympische zwembaden. Als de Gouden Boaiem onder water wordt gezet, stroomt het water via een nieuwe inlaat de polder in. Deze inlaat van beton en damwanden bouwen we in de polderdijk aan de oostkant van het eiland. Tijdens de inzet als waterberging komt er ongeveer 75 centimeter tot 1 meter water in de polder te staan. De polder is 150 hectare groot en kan ongeveer 1,2 tot 1,5 miljoen m3 water opvangen. Dat komt overeen met 480 tot 600 olympische zwembaden vol water. Droogpompen. Na gebruik als waterberging wordt het water weer afgevoerd als het waterpeil in de boezem voldoende is gezakt. Het gemaal op het eiland zorgt voor het droogmaken. Ook helpen trekkerpompen om de polder snel leeg te pompen.

Verbeteren waterkering. Om het gebied onder normale omstandigheden droog te houden, verbeteren we over een lengte van circa 4 kilometer de waterkering rond de Gouden Boaiem. Zo is deze voor de toekomst weer voldoende stevig en hoog om het water te keren. Langs de Hegemer Mar worden slenken gegraven en palenrijen geplaatst. Hiermee ontstaan ondiepe, luwe waterzones waar het zonlicht de bodem beter kan bereiken. Ook ontstaat er een geschikter leefgebied voor waterplanten en -dieren. Bovendien groeit waterriet beter in de luwe oevers. Dit zuivert het water.

Verbeteren waterhuishouding en aanleg natuurvriendelijke oevers. Op het eiland zelf werken wij aan een betere waterhuishouding voor landbouw en natuur. Er komen nieuwe waterschapswerken (stuwen, inlaten en duikers) langs de poldersloten. Ook worden de sloten voorzien van flauwe, natuurvriendelijke oevers die zorgen voor meer variatie in het leefgebied van planten en dieren. Het project draagt bij aan de doelen voor schoon water van de Europese Kaderrichtlijn Water. Ook draagt het bij aan de functie van de Gouden Boaiem als weidevogelgebied. Extremer weer. In de afgelopen jaren breidden wij al op verschillende locaties in Fryslân de opvangcapaciteit bij extreme wateroverlast uit. Door de klimaatverandering krijgen we vaker te maken met extreme neerslag en watertekorten door droogte. Daarom onderzoeken wij voortdurend de mogelijkheden in de buurt van de Friese boezem om meer water te kunnen bergen." (bron: Wetterskip Fryslân, augustus 2021)

Terug naar boven

Links

- Genealogie: - Op het kerkhof van Indijk staan nog 8 grafstenen, die deels slecht leesbaar of onleesbaar zijn geworden. Maikel Galama heeft zo goed mogelijk trachten te achterhalen welke personen het betreft.

Reactie toevoegen