IJmond

Streek
Kennemerland
Noord-Holland

ijmond_kaart_huidige_regio_kopie.jpg

De regio IJmond omvat tegenwoordig de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Velsen. In de loop der jaren hebben er ook andere, omliggende gemeenten onder gevallen. (© www.noord-holland.nl)

De regio IJmond omvat tegenwoordig de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Velsen. In de loop der jaren hebben er ook andere, omliggende gemeenten onder gevallen. (© www.noord-holland.nl)

ijmond_omgevingsdienst.jpg

'Iets' groter is de Omgevingsdienst IJmond, die vermoedelijk met die regio is gestart en geleidelijk zijn diensten heeft uitgebreid naar omliggende gemeenten en verder. Ze hebben dus o.a. ook Waterland en Zuid-Kennemerland 'erbij gepakt'.

'Iets' groter is de Omgevingsdienst IJmond, die vermoedelijk met die regio is gestart en geleidelijk zijn diensten heeft uitgebreid naar omliggende gemeenten en verder. Ze hebben dus o.a. ook Waterland en Zuid-Kennemerland 'erbij gepakt'.

IJmond

Terug naar boven

Status

- IJmond is geografisch gezien de naam van het gebied gelegen rond de monding van het IJ (waarmee tevens de benaming van het gebied is verklaard), waar tegenwoordig het Noordzeekanaal ligt, in het ZW van de provincie Noord-Holland. Het gebied maakt deel uit van de streek Kennemerland.

- Zoals bij veel streken en regio's in ons land, liggen ook de grenzen van het gebied IJmond niet hard vast. Omvang en grenzen van een gebied kunnen door de jaren en eeuwen heen wijzigen, bijvoorbeeld door gewijigde bestuurlijke verhoudingen. Maar ook vandaag de dag kunnen verschillende instanties een streek verschillend afbakenen, afhankelijk van het soort samenwerkingsverband of regionale afdeling van een landelijk bedrijf of instelling.

De Provincie Noord-Holland beschouwt vandaag de dag als regio IJmond vandaag de dag alleen nog het gebied dat de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Velsen omvat, in het kader van haar indeling van de provincie in regio's / regionale bestuurlijke samenwerkingsverbanden.

Een vroeger bestuurlijk samenwerkingsverband IJmond omvatte de gemeenten van wat toen Midden-Kennemerland heette (Beverwijk, Heemskerk, Uitgeest) samen met de gemeenten Castricum en Velsen. Door de gemeentelijke herindeling van 2002 waarbij de gemeenten Castricum, Akersloot en Limmen werden samengevoegd, is besloten om de nieuwe gemeente Castricum onderdeel te maken van het samenwerkingsverband Noord-Kennemerland, dat tegenwoordig Regio Alkmaar heet. Recentelijk heeft ook de gemeente Uitgeest zich daarbij aangesloten.

En de Rabobanken in deze omgeving definieerden deze regio voorheen als zijnde het gebied dat de gemeenten Beverwijk, Heemskerk, Velsen, Uitgeest en Haarlemmerliede en Spaarnwoude omvatte (zie bij Recente ontwikkelingen en het kaartje in het rapport aldaar). Tegenwoordig is er sprake van een Rabobank Haarlem-IJmond, die de gemeenten Beverwijk, Heemskerk, Velsen en Haarlem omvat.

Terug naar boven

Naam

Naamgeving
Deze regio stond en staat ook wel te boek als Midden-Kennemerland. Geografisch gezien klopt dit ook nog altijd. In het kader van regionale samenwerkingsverbanden van gemeenten, bedrijven en andere instellingen, en landelijke intanties met een regionale afdeling, wordt om deze regio aan te duiden soms gesproken van IJmond, soms van Midden-Kennemerland. Vandaag de dag zijn dat dus synoniemen, met dien verstande dat zoals onder Status reeds vermeld, afhankelijk van de instantie de omvang van de regio iets kan verschillen.

Terug naar boven

Geschiedenis

De samenwerkingsregio IJmond was de opvolger van de 'industriële agglomeratie IJmond'. Deze agglomeratie was ontstaan om de vele grote industrie die er in het gebied ligt, zowel op gemeentelijk niveau bestuurlijk beter te coördineren, als de werk- en woongelegenheid van en voor de industrie in het gebied beter te begeleiden.

- "Het in 1930 opgerichte Historisch Genootschap Midden-Kennemerland (HGMK) houdt zich bezig met de geschiedenis van het grondgebied van de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Velsen. Het genootschap zet zich in om de geschiedenis van dit gebied onder de aandacht te brengen en levend te houden. Dat doen we onder andere door: lezingen en excursies; wekelijkse inloop op woensdag en donderdag in het Huis van Geschiedenis (Noorderwijkweg 2a in Beverwijk); uitgeven van historische publicaties, waaronder het jaarlijkse ledenbulletin met daarin artikelen over de regionale geschiedenis en drie keer per jaar een nieuwsbrief; het verzamelen van beeld- en kaartmateriaal; financiëel ondersteunen van Museum Kennemerland.

Het genootschap telt ruim 800 leden. Binnen het genootschap is een aantal werkgroepen actief, waaraan de leden kunnen deelnemen. Het betreft de werkgroepen Monumenten, Paleografie, Fotografie en Redactie. Word lid van HGMK voor maar €17 per jaar. Je krijgt dan 3x per jaar een Nieuwsbrief, 1x per jaar een Ledenbulletin, je hebt gratis toegang tot het hiervoor vermelde museum, je krijgt korting op boeken en publicaties, en kunt deelenemen aan een of meer van de genoemde werkgroepen."

- Museum Kennemerland is gevestigd in Beverwijk en is gespecialiseerd in de geschiedenis van het grondgebied van deze gemeente en de buurgemeenten Heemskerk en Velsen, oftewel de regio IJmond.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In 2013 is het Kansenonderzoek samenwerking IJmond opgeleverd. In dit onderzoek zijn de mogelijkheden en kansen van intensivering van de samenwerking in de regio verkend. Als opvolging van het onderzoek hebben de gemeenten besloten om te gaan werken aan een betere samenwerking. Onderdeel daarvan was het instellen van een gezamenlijke IJmondcommissie, die regiobrede onderwerpen voorbereidt voor de afzonderlijke gemeenteraden. Eveneens in 2015 hebben de gemeenten een Strategische IJmond Agenda vastgesteld. Inhoudelijke sluit de Agenda aan bij de thema’s die als maatschappelijke opgaven naar voren kwamen uit het Kansenonderzoek. De gemeenten willen met de strategische agenda de samenwerking versterken en versnellen.

In de Strategische Agenda verklaren de gemeenten ook aandacht te willen geven aan de cultuur en de structuur van de bestuurlijke samenwerking. In 2017 zou een richting moeten worden bepaald voor de structuur van de samenwerking in de IJmond, waarover de raden vervolgens besluiten. Gedeputeerde Staten (GS) ondersteunen de ingezette koers van de gemeenten en zullen bestuurlijk overleg voeren met de gemeenten om de Strategische Agenda respectievelijk de voortgang in de regionale samenwerking te bespreken. Uitgangspunt van GS is dat een constructieve niet vrijblijvende samenwerking in de regio essentieel is. Uitgeest heeft na een zorgvuldige vergelijking van opties in januari 2014 besloten om haar oriëntatie te verleggen naar de Regio Alkmaar.

- De IJmond is een regio met veel gezichten, waar natuur, historie, toerisme en de landbouw hand in hand gaan met industrie, de haven en veel verkeer. Reden genoeg om een heldere visie te ontwikkelen op de sociaal-economische ontwikkeling van het gebied. In het rapport De kracht van de IJmond. Het sociaaleconomisch perspectief van een veelzijdige regio (dec. 2012) komen de analisten van de Rabobank met concrete aanbevelingen voor een krachtig sociaal-economisch klimaat in deze regio.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- IVN Midden-Kennemerland. Het IVN, instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, wil bijdragen aan een duurzame samenleving, die gericht is op het behoud van de biologische diversiteit en vitaliteit van de aarde. Vrijwilligers nemen mensen mee op excursies, verzorgen cursussen en doen aan educatie en voorlichting. Door mensen te laten genieten en bewust te maken van de rijkdommen van de natuur wil het IVN de kwaliteit en kwantiteit van de natuur in de directe woon- en werkomgeving van mensen verhogen.

Terug naar boven

Links

- Samenwerkingsverband overheden en bedrijven in de regio: - "Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied (NZKG) bestaat uit de vertegenwoordigers van de colleges en directies van gemeenten langs het Noordzeekanaal (IJmond e.o.), het Rijk, de havenbeheerders en de beheerder van de infrastructuur. De regie ligt bij de provincie Noord-Holland. Bestuursplatform NZKG, opgericht om een integrale afweging te kunnen maken tussen wonen, werken en groen, is verantwoordelijk voor het Uitvoeringsprogramma NZKG. Het Uitvoeringsprogramma geeft jaarlijks de actuele stand van zaken van projecten en activiteiten in het gebied weer.

Activiteiten en projecten worden door het Bestuursplatform periodiek afgewogen. Acties die de gehele regio IJmond e.o. aangaan worden opgepakt, bijvoorbeeld gezamenlijke kennisontwikkeling van het gebied. Andere acties die al door een van de partners in gang zijn gezet of die slechts enkele partners aangaan, worden door het Bestuursplatform gemonitord en zo nodig afgestemd met andere ontwikkelingen in het gebied. Hierdoor verloopt de uitvoering programmatisch en worden integraliteit, onderlinge relaties van de acties en de impact op andere ontwikkelingen tijdig en gezamenlijk afgewogen."

- Onderwijs: - Stichting Openbaar Primair Onderwijs (OPO) IJmond verzorgt het openbare basisonderwijs in deze regio. - Het preventieprogramma School's cool IJmond biedt mentorbegeleiding aan scholieren die extra steun nodig hebben bij de overgang van groep 8 naar het voortgezet onderwijs. Deze begeleiding wordt gegeven door serieuze vrijwilligers, die over voldoende opleiding en levenservaring beschikken en affiniteit hebben met schoolgaande jeugd. School’s cool is sinds de oprichting in 1997 enorm gegroeid. De aanpak werkt zo goed, dat School’s cool zich inmiddels een van de oudste en meest succesvolle mentorprojecten in Nederland mag noemen.

- Welzijn: - BUUV is de sociale marktplaats voor en door inwoners van de 3 IJmond-gemeenten. BUUV draait om dingen die je als buurt- of stadsgenoten voor elkaar kunt doen. Dit kan van alles zijn: koken, samen iets ondernemen, de hond uitlaten, een lift naar de huisarts, een klusje in huis of de tuin, hulp met computers, en ga zo maar door. Als BUUV hoef je echt niet altijd klaar te staan. Je kunt ook af en toe een handje helpen; gewoon wanneer het jou uitkomt. Want wat voor jou een kleine moeite is, kan voor een ander juist heel veel betekenen. Beter een goede BUUV dan een verre vriend!

- Wonen: - Bij Pré Wonen kun je terecht voor sociale huurwoningen in een deel van de regio IJmond (te weten de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest).

- Werk: - De 99 van Zuid-Kennemerland & IJmond is het regionale netwerk van- straks minstens 99 - werkgevers die met elkaar bouwen aan een inclusieve arbeidsmarkt, waarin het talent van iedereen die kan en wil werken welkom is. Dit netwerk kenmerkt zich door bedrijven die verantwoordelijkheid nemen, kennis delen en resultaten laten zien. Het netwerk is een initiatief van De Normaalste Zaak, in samenwerking met het Regionaal Werkbedrijf, MKB Haarlem, OV IJmond en het Werkgeversservicepunt. Werkgevers in dit netwerk: zijn onderdeel van een vooraanstaand werkgeversnetwerk in de arbeidsmarktregio en van het landelijk werkgeversnetwerk De Normaalste Zaak; leveren samen met andere werkgevers een belangrijke bijdrage aan de oplossing van een maatschappelijk probleem (MVO); versterken hun organisatie door meer inclusie en diversiteit op de werkvloer.

- Duurzaamheid: - Het (in de 1e alinea van het hoofdstuk Links beschreven) Bestuursplatform NZKG "versterkt de samenwerking met betrekking tot de uitvoering van de energietransitie in het Noordzeekanaalgebied (IJmond e.o.). Zij heeft de netwerkbeheerders van de energie-infrastructuur en de industrie gevraagd om door middel van samenwerking te kunnen versnellen. Deze samenwerking heet het Bestuursplatform Energietransitie (BPF ET) NZKG. Het BPF ET NZKG wordt vertegenwoordigd door de Provincie Noord-Holland, gemeenten in het NZKG (Beverwijk, Heemskek, Velsen, Amsterdam, Zaanstad en Haarlemmermeer), Port of Amsterdam, netbeheerders (Tennet, Alliander en Gasunie), Rijksoverheid (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Ministerie van Economische Zaken en Klimaat), energieproducent Vattenfall, Tata Steel en ondernemersvereniging ORAM. De samenwerking in het bestuursplatform maakt een gezamenlijke, integrale aanpak mogelijk."

- "Gezien de grote klimaattransitie opgave in de IJmond komt de regio ook voor sociale economische uitdagingen te staan. Daarom heeft het kabinet 58,5 miljoen euro aan de regio toegekend. De middelen komen uit het nieuwe Europese Just Transition Fund (JTF). De gemeenten in de regio hebben samen met de andere partners in het Noordzeekanaalgebied onder leiding van de provincie Noord-Holland een Regioplan Energietransitie opgesteld. Dit plan geeft inzicht in de plannen die er in de regio zijn om de uitstoot van CO2 te verminderen. Het laat ook de innovatiekracht van de Noordzeekanaalregio zien. Dit plan is aangeboden aan minister Wiebes met daarbij de uitdrukkelijke vraag om de projecten ook financieel te steunen. Uit het projectoverzicht blijkt dat het Noordzeekanaalgebied en in het bijzonder de IJmond voor grote opgaven staat. Klimaatdoestellingen voor de industrie kunnen namelijk niet los gezien worden van het economische perspectief voor de regio.

De subsidiemiddelen zijn bedoeld om investeringen te doen in nieuwe technologieën of andere innovaties om het gebied een economische en duurzame impuls te geven en voor het omscholen/bijscholen en opleiden van mensen. Floor Bal, wethouder energietransitie van de gemeente Velsen, reageerde op deze financiële impuls: “Ik ben zeer tevreden over het feit dat de gezamenlijke inspanningen, waarbij het Projectbureau Noordzeekanaalgebied een grote rol heeft gespeeld, nu al concrete resultaten opleveren. Deze subsidie gaat letterlijk en figuurlijk voor nieuwe energie zorgen!” De komende periode gaat de regio hard aan de slag om de projecten uit het regioplan NZKG verder uitvoeringsgereed te krijgen." (bron: Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied, januari 2021)

- "De Huizenaanpak (HA) is een consortium van samenwerkende vakmensen; energieadviseurs, bouwkundig adviseurs, architecten, aannemers en installateurs uit de regio IJmond en Zuid-Kennemerland. Deze lokale specialisten slaan de handen ineen om bestaande huizen, villa’s, historische gebouwen en complexen van Verenigingen van Eigenaren (VvE) klimaatneutraal of anders in ieder geval zuiniger én comfortabeler te maken. Huizenbezitters krijgen een lagere energierekening en een aangenamer klimaat in huis. De Huizenaanpak biedt een waaier aan renovatiestappen en zelfs een Nul op de Meter (NOM) concept, afgestemd op het type woning. Met het energieloket als eerste aanspreekpunt werken we efficiënt aan het verbeteren van bestaande huizen met minimale overlast en maximale kwaliteit."

- Milieu en leefomgeving: - Omgevingsdienst IJmond voert namens 17 gemeenten* en de Provincie Noord-Holland diverse milieutaken uit. Denk hierbij aan thema’s als energie, duurzaamheid, luchtkwaliteit, kwaliteit van de bodem, geluid, veiligheid en flora en fauna. Bovenal verlenen zij vergunningen en zien zij er bij bedrijven op toe dat zij voldoen aan actuele wet- en regelgeving op het gebied van milieu. Indien nodig treden zij handhavend op. Dat kan via een waarschuwing, maar ze zijn ook gemandateerd om bedrijven een sanctie op te leggen. Daarnaast adviseren zij inwoners over de mogelijkheden van energiebesparing en behandelen zij klachten over zaken als geluid- en geuroverlast, bodemverontreiniging en illegale lozingen.
* Voor het werkgebied van deze Omgevingsdienst zie de kaart elders op deze pagina.

Afgelopen jaren zijn daar steeds meer taken bijgekomen. Zo voeren zij voor een aantal gemeenten ook taken uit op het gebied van bouw- en woningtoezicht, brandveiligheid, drank en horeca, asbest en Algemene Plaatselijke Verordening. Door bundeling van kennis, taken en ervaring zorgen ze voor een kwalitatieve en betrouwbare dienstverlening. Ook de ondernemers en de inwoners profiteren hiervan. De kwaliteit van de leefomgeving verbetert, de administratieve lasten voor bedrijven en inwoners verminderen, procedures verkorten en voorschriften zijn op elkaar afgestemd. Hierdoor ontstaat een gelijk speelveld voor de klanten.

- Verkeer en vervoer: - IJmond Bereikbaar richt zich op het bereikbaar en gezond houden van de regio door: uitvoering geven aan de Regionale Mobiliteitsvisie IJmond; mobiliteitsmanagement woon-werkverkeer en goederenvervoer. Zo hebben ze bijvoorbeeld in 2016 nauw samengewerkt met Rijkswaterstaat gedurende de renovatie van de Velsertunnel. Deze samenwerking heeft ervoor gezorgd dat de regio van begin tot eind goed geïnformeerd was over de impact van de sluiting van de tunnel én dat veel bedrijven bewust stappen hebben gemaakt om hun werknemers te motiveren om vaker de fiets of het OV te gebruiken voor hun woon-werkverkeer.

- Bedrijfsleven / ondernemen: - OV IJmond is dankzij diverse fusies nu dé ondernemersvereniging en met meer dan 500 leden een belangrijke 'speler' in de regio.

- Loodswezen: - "Jaarlijks loodst het Loodswezen Amsterdam-IJmond zo’n 14.000 schepen de havens van IJmuiden, Beverwijk, Amsterdam en Zaandam vlot en veilig in en uit. In totaal met 65 registerloodsen. We leiden alle soorten zeeschepen door de sluizen bij IJmuiden en gigantische cruiseschepen door het drukke scheepvaartverkeer op het Amsterdamse IJ. Dat doen we onder alle weersomstandigheden, 24 uur per dag, zeven dagen per week. Het sluizencomplex dat aan de zeezijde van het Noordzeekanaal ligt, geeft toegang tot de havens van Velsen, Beverwijk, Zaandam en Amsterdam. De maximaal toegestane afmeting van schepen in het Noordzeekanaal is 325 meter lang, 45 meter breed en een diepgang van 14 meter in zoet water.

De IJ-geul. De IJ-geul begint 12,5 mijl uit de kust. Deze geul is 450 meter breed en geeft zogenaamde geulschepen tot een maximale diepgang van 17,8 meter toegang tot de haven van de staalfabrikant Tata Steel en de overslagterminal in de Buitenhaven. Het beloodsen van deze geulschepen gebeurt altijd met de helikopter. Het loodsen van geulschepen is aan strikte regels gebonden. Om optimale veiligheid en een soepele afhandeling van geulgebonden verkeer te garanderen, voorzien we de geulschepen altijd van twee speciaal getrainde loodsen, die de beschikking hebben over de modernste navigatiemiddelen.

Nautische expertise. Loodswezen Amsterdam-IJmond draagt met haar nautische expertise bij aan de ontwikkeling en realisatie van verschillende projecten binnen en buiten het Noorzeekanaalgebied, de haven van Den Helder en het westelijk deel van de Waddenzee. Onze expertise is onder andere benut bij het onderzoek naar een nieuwe en bredere sluis bij IJmuiden en bij de aanleg van nieuwe havens en terminals. Deze en andere projecten hebben geleid tot een betere toegankelijkheid van het gebied. Om deze projecten te ondersteunen, maakt de regio onder andere gebruik van een geavanceerde simulator. Materieel. Wij zetten L-klasse tenders, Aquilla-klasse tenders, Discovery-klasse tenders en een helikopter in om registerloodsen 24 uur per dag, 7 dagen per week aan boord te zetten en af te halen van inkomende en uitgaande zeeschepen." - Hier vind je een overzicht van de geschiedenis van het Loodswezen.

Reactie toevoegen