Status

- Hoenkoop is een buurtschap grotendeels in de provincie Utrecht, gemeente Oudewater, gedeeltelijk in de provincie Zuid-Holland, gemeente Krimpenerwaard (t/m 2014 gemeente Vlist). Het was een zelfstandige gemeente t/m 31 augustus 1970. De buurtschap ligt in de streek Lopikerwaard.

- Wapen van de voormalige gemeente Hoenkoop.

- Het gedeelte onder de gemeente Krimpenerwaard betreft de meeste panden aan de noordzijde van de Hoenkoopse Buurtweg, die daarom postcodeboek- en telefoonboektechnisch gezien ‘in’ Haastrecht liggen, het dichtstbijzijnde dorp in de gemeente Krimpenerwaard. Het grootste, zuidelijke deel, en een klein deel van het noordelijke deel van de buurtschap, vallen voor de postadressen onder Oudewater.

- De buurtschap Hoenkoop moet plaatsnaamborden ontberen, je kunt daarom slechts aan de straatnaambordjes (Hoenkoopse Buurtweg) zien dat je in de buurtschap bent aanbeland.

Naam

Oudere vermeldingen
1296-1307 Hoencoip, 1381-1383 Hoencoep, 1840 Honkoop.

Naamsverklaring
Betekent waarschijnlijk: cope ‘gekocht land’ (zie verder bij Benschop) van de persoon Hoene. (601)

Ligging

De buurtschap Hoenkoop ligt NW van Oudewater, rond de Hoenkoopse Buurtweg.

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Hoenkoop 55 huizen met 324 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp (die status had het toen blijkbaar) 29/176, buurtschap Dijkveld 11/49, buurtschap Ratelis of Rateles 7/32 en buurtschap IJsselvere 8/67. Bij haar opheffing per 1 september 1970 had de gemeente een oppervlakte van 738 hectare met 998 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 100 huizen met ca. 250 inwoners (waarvan ca. 20 panden die voor de postadressen onder Haastrecht vallen, zijnde de huisnrs. 26-44 en 101-103).

Geschiedenis

- Geschiedenis van Hoenkoop door RHC Rijnstreek en Lopikerwaard.

- Nog een artikel over de geschiedenis van Hoenkoop, door journalist Erik Honkoop, die in 2012 nieuwsgierig is naar de buurtschap omdat zijn voorouders hier vandaan komen (vandaar zijn achternaam). Hij fietst door de buurtschap en doet verslag van de gebeurtenissen in deze voormalige gemeente, heerlijkheid en waterschap door de eeuwen heen, aan de hand van een in 1970, kennelijk ter gelegenheid van de opheffing van de gemeente, geschreven boekje over de geschiedenis van de gemeente. Hij concludeert vooral dat hier door de eeuwen heen bar weinig gebeurd is, bijvoorbeeld: "Nog altijd wordt de Hoenkoopse sloot regelmatig gebaggerd, want veel meer agendapunten had Waterschap Hoenkoop in die paar honderd jaar niet tijdens de jaarvergaderingen in Café F.A. Hoogenboom en voorgaande herbergen." En áls er dan eens iets 'dreigde' te gebeuren, hielden inwoners of bestuurders de vooruitgang vooral tegen. Zo was er al in 1883 een onderzoek naar de aanleg van kraanwater, maar kwam dat er pas in 1933. En ondanks dat er nogal eens een boerderij afbrandde, vond de gemeente de aanschaf van een brandspuit in 1828 onnodig. In 1878 wordt de gemeente gedwongen er een aan te schaffen. En in 1879 stemmen de inwoners tegen de aanschaf van een 'nieuwerwets' stoomgemaal.

De voormalige raadkamer van deze tot 1970 nog zelfstandige gemeente is helaas gesloopt. Deze lag aan de Damweg, ongeveer aan de overzijde van het tankstation.

Recente ontwikkelingen

- De eigenaar van het perceel op Hoenkoopse Buurtweg 32 in buurtschap Hoenkoop wil de bestemming van het perceel in 2020 wijzigen. Op het perceel lag een agrarische bestemming. In het verleden was hier een intensieve veehouderij gevestigd. De bebouwing is sterk verouderd en was bovendien voorzien van asbestdaken. Deze dakbedekking is inmiddels verwijderd. De eigenaar wil de verouderde agrarische bedrijfsbebouwing nu volledig slopen en er minder vierkante meters aan nieuwe bedrijfsbebouwing voor terug plaatsen en van een passende bestemming voorzien. De gebouwen worden gebruikt voor de stalling van caravans en campers en de assemblage en handel in specialistische landbouwmachines. Daarnaast wil de eigenaar met de resterende sloopmeters op basis van het principe "ruimte voor ruimte" een nieuwe woning bouwen. Hiervoor is een geschikte locatie gevonden ten oosten van de Hoenkoopse Buurtweg 26. (bron: Bestemmingsplan)

- De huidige stalcomplexen van het agrarisch bedrijf op Hoenkoopse Buurtweg 34b in buurtschap Hoenkoop dateren uit eind jaren 70 van de vorige eeuw. De toentertijd moderne stalcomplexen voldoen niet meer aan de huidige kwaliteitseisen. Het vleeskalverenbedrijf in de huidige omvang is geen volwaardig bedrijf. Om het bedrijf toekomstbestendig en volwaardig te maken zou een forse investering noodzakelijk zijn. De eigenaren hebben er daarom voor gekozen om hun agrarisch bedrijf niet voort te zetten en het - in 2020 - te verkopen. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid voor het wijzigen van de agrarische bestemming naar een passende bedrijfsbestemming. De agrarische bedrijfsactiviteiten zijn beëindigd. De bedrijfsbebouwing wordt door de nieuwe eigenaar (gedeeltelijk) gesloopt en op de fundamenten van de voormalige ligboxenstal wordt een nieuw bedrijfsgebouw gerealiseerd ten behoeve van de opslag van licht- en geluidapparatuur. Op termijn wordt ook de andere agrarische bebouwing gesloopt en vervangen door nieuwbouw die geschikt is voor de opslag van licht- en geluidapparatuur. De voormalige agrarische bedrijfswoning blijft in gebruik als bedrijfswoning bij het toekomstige bedrijf. Ook de hooiberg blijft behouden. (bron: Bestemmingsplan)

Bezienswaardigheden

- Hoenkoop heeft 6 rijksmonumenten, zijnde allemaal markante oude boerderijen, op Hoenkoopse Buurtweg 5/5a/5b, 25, 27, 51, 87 en 99.

- Hoenkoop heeft 5 gemeentelijke monumenten, zijnde de panden op Hoenkoopse Buurtweg 3/3a/3b (hoeve 'Dwaal ik wacht u'), op nr. 13/13a (= 't Huis te Honkoop uit 1846), op nr. 41 (= langhuisboerderij Louise Hoeve uit 1905, architect Adrianus Barnardus Swets), op nr. 71 (langhuisboerderij uit 2e helft 19e eeuw), en op nr. 75 (langhuisboerderij Oudervrucht uit 1925).

- In buurtschap Hoenkoop bevindt zich een zandrug. Hierop staat een meetpaal, waarmee het zakken van de omliggende polder kan worden vastgesteld. De paal is namelijk onderheid op een zandplaat. Om de paal heen is een betonnen plaat aangebracht, die los staat van de paal en meezakt met de bodem. Op de paal kunt u daarom aflezen hoeveel de polder zakt. Gemiddeld is dit ongeveer één centimeter per jaar.

Natuur en recreatie

- In 2011 is een fietspad gerealiseerd tussen Hoenkoop (Hoenkoopse Buurtweg) en Vlist (Oostvlisterdijk).