Status

- Hefswal is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek Hoogeland, gemeente Het Hogeland. T/m 1978 gemeente Uithuizermeeden. In 1979 over naar gemeente Hefshuizen, in 1990 over naar gemeente Eemsmond, in 2019 over naar gemeente Het Hogeland.

- De buurtschap Hefswal valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Uithuizermeeden.

- De buurtschap Hefswal heeft geen echte kern, alleen lint- en verspreide bebouwingen. Maar de dichter bebouwde delen zijn wel een 'bebouwde kom' met daarom blauwe plaatsnaamborden (komborden), en een 30 km-zone. Het betreft de bebouwing aan de Langelandsterweg v/a nr. 67 naar het N, en kleine stukjes O, W en N rond de kruising met de Hefswalsterweg.

Naam

Uitspraak
Hefswaal, Heegswaal.

Oudere vermeldingen
1899 Heegswal, 1913 Hefswal, Heegswal.

Naamsverklaring
Ontstaan uit heveswal 'zeedijk', waarin het Oudfriese hef 'zee' en wal 'dijk, zeedijk', door volksetymologie ook Heegswal (bij heeg 'heg') genoemd. Als soortnaam is heveswal nog aangetroffen in 1661: "de Warfumer heveswal van het einde van Oldeweer tot in zee".(1)

Gemeente Hefshuizen
In 1979 zijn de gemeenten Uithuizen en Uithuizermeeden gefuseerd tot de gemeente Hefshuizen. Deze naam is gebaseerd op de buurtschap Hefswal. Kennelijk heeft men zo een neutrale naam willen kiezen voor de fusie van de qua grootte gelijkwaardige gemeenten Uithuizen en Uithuizermeeden (keuze voor een van de twee oude namen is in dat geval niet handig).

Ligging

De buurtschap ligt direct N van het dorp Uithuizermeeden, rond de lintbebouwing aan de Langelandsterweg (deels: v/a huisnr. 67 en hoger valt onder buurtschap Hefswal, de lagere nrs. vallen onder het dorp Uithuizermeeden; de bebouwde kommen van beide plaatsen grenzen ter plekke aan elkaar), de lintbebouwing aan de zijweg Hefswalsterweg, en de lintbebouwing aan de Z zijweg daarvan, de Lutjeweg. Wellicht valt de bebouwing aan de Dwarsweg (N van de Langelandsterweg) ook nog tot het grondgebied van de buurtschap te rekenen. Direct N van de buurtschap liggen de twee noordelijkste buurtschappen van Nederland qua vasteland: Valom en Heuvelderij.

Statistische gegevens

De buurtschap Hefswal omvat ca. 30 huizen aan de Langelandsterweg, 30 aan de Hefswalsterweg, 20 aan de Lutjeweg. Totaal dus ca. 80 huizen met ca. 200 inwoners. Als de Dwarsweg ook nog tot de buurtschap te rekenen valt, komen er nog 20 huizen met 50 inwoners bij.

Bezienswaardigheden

- Buurtschap Hefswal heeft 2 rijksmonumenten, zijnde de arbeiderswoning van het krimpentype uit ca. 1920 op Hefswalsterweg 45, en de villaboerderij met voorhuis in eclectische stijl, met schuur, bijschuur en stookhok, op nr. 47. In dit pand bevinden zich nog restanten van een vroegere rosmolen.

Links

- Agrarisch: - "Waddenvarkens Uithuizermeeden is een kleinschalig varkensbedrijfje vlak aan de wadden op bijna het noordelijkste puntje van Nederland, gelegen ten noorden van de Uithuizermeedense buurtschap Hefswal. Hier houden we sinds 2011 op een diervriendelijke en duurzame manier bonte Bentheimer varkens. Aan tafel kregen we vaak van onze kinderen de vraag of het vlees wat we aten wel van een dier kwam dat een goed leven had gehad. Dit zette ons aan het denken. We aten wel biologisch vlees, maar of het dier nu een goed leven had gehad dat wisten we niet precies. Daarom maar het besluit genomen om zelf varkens aan te schaffen en het hele traject van big tot slager te kunnen volgen. Dat is ons zo goed bevallen, dat we hebben besloten dit voor meer mensen mogelijk te maken. Bij ons hebben de varkens alle mogelijkheden om ook echt varken te zijn. Ze lopen het hele jaar door buiten in ruime weides waar ze heerlijk kunnen wroeten en lekker kunnen luieren in een modderpoel. Zo komt veel natuurlijk gedrag weer terug en hebben de varkens geen stress. Ieder varken krijgt bij ons alle tijd om in zijn eigen tempo te groeien."

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)