- Heesboom is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Baarle-Nassau.
- De buurtschap Heesboom valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Baarle-Nassau.
Terug naar bovenNaamsverklaring
- Beschouwd als samenstelling van hees ‘beuk’ en boom ‘boom’. Men kan hees echter ook als zelfstandig toponiem opvatten en in boom een secundaire betekenis ‘slagboom’ of ‘grenspaal’ vermoeden.(1)
- Hees ‘bos van laag hout, struikgewas’, ook ‘jong beukenbos, later struikgewas’. Jonge beuken hebben veel zijtakken, vooral als vee aan de boompjes vreet. De slapende knoppen onder aan de stam gaan dan uitlopen en vormen korte zijtakjes, hetgeen de boom een ‘stekelig’ uiterlijk geeft. Een oude vermelding van het woord is van omstreeks 784: Hezia, het huidige Hees bij Eersel. (…) Bij de Baarlese Heesboom is een gehucht ontstaan.(2)
- Antonius Casparus Ferdinandus Prosperus Cuypers, een welgestelde heer die tussen 1840 en 1846 in Baarle-Nassau en omgeving oudheidkundig onderzoek deed, meende dat er te Heesboom sprake was van een expliciete heesboom. Deze boom heeft hij in 1843 getekend (zie de afbeelding). Het betreft een zeer oude eik die in genoemd jaar niet zo heel veel vitaliteit meer had. De boom moet al vóór 1900 zijn verdwenen. Links onder op de prent ziet u de toren van de Remigiuskerk en de Heimolen. In 2007 mocht heemkundekring Amalia van Solms van de gemeente Baarle-Nassau ergens in de gemeente een nieuwe boom planten. De heemkundekring koos voor een 'nieuwe heesboom' in de gelijknamige buurtschap.
Terug naar bovenDe buurtschap Heesboom ligt rond de gelijknamige weg en de splitsting aldaar met de Hoogstratensebaan, W van Baarle-Nassau.
Terug naar bovenIn de Volkstelling van 1840 wordt de buurtschap Heesboom niet apart vermeld. Tegenwoordig omvat de buurtschap een handvol panden.
Terug naar bovenDat de streek rond Baarle al vroeg werd bewoond, blijkt onder meer uit het feit dat in 1843 tijdens opgravingen bij Heesboom een bronzen strijdbijl is aangetroffen.
- Artikel: Prosper Cuypers en de kokerbijl van de Heesboom (verschenen in Brabants Heem, 1984; p. 177 e.v. in deze PDF).
- Over 'Hekserij aan de Heesboom', op de website van heemkundekring Amalia van Solms; vrij bovenaan op deze (lange) pagina.
Reactie toevoegen