Status

- Heemstede is een buurtschap in de provincie Utrecht, in de regio Kromme Rijnstreek, gemeente Houten. T/m 7-9-1857 gemeente Oud-Wulven.

- De buurtschap Heemstede valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Houten.

- De buurtschap Heemstede heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de straatnaambordjes Heemsteedseweg kunt zien dat je er bent aangekomen.

Naam

Oudere vermeldingen
1260 kopie 14e eeuw Heymsteide, 1381-1383 Heemstede, 1394 Heemsteden.

Naamsverklaring
Samenstelling van het Middelnederlandse heem, ontstaan uit haima* 'woonplaats, woning' en stede 'plaats'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Ligging

De buurtschap Heemstede ligt W van Houten, rond de Heemsteedseweg. W langs deze verticale weg loopt de grens met de gemeente Nieuwegein. In het Z wordt de buurtschap begrensd door het Amsterdam-Rijnkanaal, in het O door de A27 en in het N door de Utrechtseweg.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Heemstede 9 huizen met 76 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 20 huizen met ca. 50 inwoners.

Geschiedenis

Van 1616 tot 1798 was er sprake van het gerecht Heemstede.

Bezienswaardigheden

- Blikvanger in de buurtschap is het ook vanaf de A27 goed zichtbare kasteel Heemstede, dat in de praktijk zo wordt genoemd. Officieel is het geen kasteel maar een buitenplaats. Dit kasteel uit 1645 had een voorganger, een eerder kasteel Heemstede iets westelijker. Een van de eigenaren van het kasteel was Diederick van Veldhuysen (van 1680 tot aan zijn overlijden in 1716). Hij geeft het huis een impuls door het interieur te moderniseren. Ook worden de tuinen opnieuw ingericht en uitgebreid met o.a. een schelpengrot. Het huis heeft schuiframen, uniek voor de 17e eeuw. De luiken zitten aan de binnenzijde en zijn knap weggewerkt. De tuinen komen door van Veldhuysen tot een hoogtepunt. Deze liepen door tot aan de Utrechtseweg en waren een bezienswaardigheid tot buiten de landsgrenzen. Aan beide kanten van het kasteel was een oprijlaan. Een richting de Heemsteedseweg en een ander richting de Utrechtseweg. Deze laatste oprijlaan is nog steeds in het huidige Houten tot op 1800 meter afstand van Heemstede terug te vinden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog is het het huis in gebruik als klooster. Er worden kerkdiensten gehouden voor o.a. onderduikers. Tot 1968 wordt Heemstede verhuurd. Daarna komt het in een slechte conditie en staat het bloot aan plunderaars. In 1971 en 1972 wordt het pand enkele malen gekraakt. Een nieuwe eigenaar restaureert het kasteel in 1974. Er zou een bibliotheek en een conferentieoord in komen. Nadat deze plannen niet zijn gerealiseerd, brandt op 10 januari 1987 het gebouw volledig af. Alleen enkele buitenmuren bleven staan. In 2002 wordt Heemstede herbouwd door projectontwikkelaar WCN, later Phanos geheten. De schilderijen in de centrale hal zijn de originele schilderijen die zijn gered van de brand. In de kamer links van de centrale hal ligt laminaat. Het was een van de oudste laminaatvloeren in Nederland. Het huidige huis is zo goed als kon hersteld. Sommige originele delen zijn gerestaureerd. Andere zaken zijn nagemaakt a.d.h.v. foto’s.

In 2012 gaat Phanos failliet. Restaurant Kasteel Heemstede, dat op de begane grond is gevestigd en een Michelinster heeft, mag gelukkig blijven doordraaien en houdt samen met de curator pand in zo goed mogelijke conditie voor een toekomstige koper. In 2016 wordt het pand verkocht aan bouw- en vastgoedonderneming Lisman en Lisman uit Zeist. Er zijn plannen voor de verhuur van hoogwaardige kantoorruimte in het kasteel, de koetshuizen en de orangerie. (bron: o.a. website Oud Houten) - Interview met Dorothy Beynes-Heijmeijer van Heemstede (Trouw, 24-6-2014) die met haar familie eigenaar is geweest van Kasteel Heemstede.

- Op Heemsteedseweg nr. 10 staat het 17e-eeuwse voormalige gerechtshuis van Heemstede, thans boerderij. De boerderijen op de nrs. 6, 8 en 10 zijn rijksmonumenten.

Natuur en recreatie

- Sinds enkele jaren ligt tussen de Heemsteedseweg en de A27 de golfbaan van de Nieuwegeinse Golfclub (welke naam wat verwarrend is want de baan ligt op grondgebied van de gemeente Houten, weliswaar tegen de grens met de gemeente Nieuwegein). De Nieuwegeinse Golfclub is een leuke, gezellige en professionele golfclub. Het is een (familie)vereniging waar iedereen zich thuis en betrokken voelt. De leden gaan respectvol en sportief met elkaar om. Het is een club waar ze elkaar nog gedag zeggen. De leden zijn meestal net zulke gewone mensen als jij waarschijnlijk zelf bent. Het is een actieve vereniging met meer dan 400 leden waar het hele jaar door zowel serieuze als gezelligheidswedstrijden worden georganiseerd. Maar ook als je niet aan wedstrijden wil meedoen kun je prima terecht bij de Nieuwegeinse Golfclub. Er is naast de wedstrijden genoeg tijd en ruimte om op eigen houtje de baan in te trekken.

Voor de serieuze golfers bestaat de mogelijkheid om aan de NGF-competitie deel te nemen. En er zijn maandbekerwedstrijden en clubkampioenschappen waar het ook redelijk serieus aan toe gaat, die zijn qualifying. Daarnaast worden er bijna wekelijks gezelligheidswedstrijden georganiseerd die voor alle leden toegankelijk zijn of alleen voor dames, heren, senioren of jeugd. En na afloop van iedere wedstrijd is er een gezellig samenzijn in het clubhuis onder het genot van een drankje en een hapje.

Plezier in het golfspel staat natuurlijk voorop. Een nieuw lid wordt daarom na aanmelding begeleid en wegwijs gemaakt door andere leden. Als je mee gaat doen aan de hiervoor genoemde wedstrijden wordt er voor gezorgd dat je met mensen speelt die het leuk vinden om je verder op weg te helpen op de baan en binnen de club. Door aan wedstrijden mee te doen leer je andere mensen kennen zowel tijdens als na afloop van een wedstrijd. Naast de golfwedstrijden zijn er nog verschillende andere evenementen waarop leden elkaar ontmoeten en/of samen aan de slag gaan. Zo is er jaarlijks een druk bezochte nieuwjaarsreceptie, voor het begin van het zomerseizoen geven de leden de baan een voorjaarsschoonmaak en opknapbeurt en gedurende de wintermaanden wordt er iedere donderdag gebridged in het clubhuis. Het functioneren van een vereniging is mede afhankelijk van de inzet van leden bij de organisatie van allerlei activiteiten. Als lid kun je deel uit maken van commissies die allerlei zaken regelen (zoals een wedstrijdcommissie, een technische commissie, de jeugdcommissie etc.). Maar ook als marshall of als caddiemaster kun je helpen.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)