In 1977 is het dorpscafé van Haringhuizen gesloten. Om toch een ontmoetingsfunctie in het dorp te behouden, hebben de inwoners de stal van het café gekocht en eigenhandig verbouwd tot Dorpshuis De Oude Stal.
Kerk Haringhuizen en omliggende panden, kopergravure van A. Zeeman, 1732 (© www.kunsthandelnobra.nl)
Dankzij inwoners die nestkasten hebben opgehangen, broeden er in Haringhuizen e.o. geregeld steenuilen, ransuilen, torenvalken, buizerds en kiekendieven. Op de foto jonge steenuilen in voorjaar 2015. (© www.facebook.com/haringhuizenmoerbeek)
- Haringhuizen is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de streek West-Friesland, gemeente Hollands Kroon. T/m 1989 gemeente Barsingerhorn. In 1990 over naar gemeente Niedorp, in 2012 over naar gemeente Hollands Kroon. Tot ca. 1820 zou er sprake zijn geweest van een gemeente 'Kolhorn en Haringhuizen', die toen is opgegaan in de gemeente Barsingerhorn. In (1) wordt hier echter niets over vermeld.
- Bij de invoering van het huidige postcodesysteem (1978) kreeg Haringhuizen geen eigen postcode en plaatsnaam toegewezen. Voor de postadressen lag het dorp daarom ´in´ Barsingerhorn. Waardoor visite, leveranciers en hulpdiensten regelmatig verkeerd reden. Die gingen immers in Barsingerhorn op zoek naar het desbetreffende adres. Na jarenlang actievoeren (o.a. middels het KRO-tv-programma 'Ook dat nog') is het Haringhuizen - na een eerdere afwijzing door de gemeente wegens te hoge kosten in 2004 - in 2006 dan toch gelukt om met een eigen postcode (1769) en plaatsnaam bij gemeente en TNT Post als `woonplaats´ te worden erkend.
- Ook de ZO van het dorp gelegen buurtschap Moerbeek is topografisch gezien een bijzonder geval. Het valt namelijk in de praktijk onder Haringhuizen (zo is in 2010 de Dorpsraad Haringhuizen / Moerbeek opgericht, zie bij Recente ontwikkelingen), maar voor de postadressen ligt het 'in' de nabijgelegen dorpen 't Veld (huisnrs. 1-9 en 2-24) en Lutjewinkel (nrs. 11-35 en 30-60).
- Onder het dorp Haringhuizen vallen ook de buurtschappen De Vennik (deels) en Hogebieren.
Terug naar bovenIn het Westfries
Heringhúze.
Oudere vermeldingen
1344 Heringhehusen, 1393-1394 Haringhehusen, 1396 Herinchuzen. Na de bouw van de kerk in 1325 werd het dorp aanvankelijk ook wel Niewkerck genoemd.
Naamsverklaring
- Waarschijnlijk te duiden als huizen 'nederzetting' van de heringhe 'lieden van (de persoon) Here'.(2)
- (3) stelt: "Het dorp Haringhuizen is ontstaan toen het waddengebied ZW en ZO van Barsingerhorn in de 13e eeuw langzaam droogviel. Het nieuwe land kende nog geen landheer die de grond bezette en zo'n gebied werd dan ook heering genoemd. Mensen mochten zich in dat soort gebieden vrij vestigen. Toen er een kleine dorpskern ontstond op de natuurlijke terp waarop de Dorpsstraat ligt, werd dat heeringhuusen genoemd, waaruit de huidige naam is ontstaan."
Terug naar bovenHaringhuizen ligt ZO van Schagen, ZW van Barsingerhorn.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Haringhuizen 36 huizen met 177 inwoners. Tegenwoordig omvat het dorp nog altijd ca. 180 inwoners, nu in ca. 70 huizen, die grotendeels aan de Dorpsstraat, de Muggenburgerweg en de Hogebierenweg zijn gelegen.
Terug naar bovenVoor 1811 viel Haringhuizen net als Barsingerhorn en Kolhorn onder de heerlijkheid Schagen. Het dorp was ook een voorhaven van Schagen: via de Hoogsloot (van oorsprong een oude zeekreek) voeren de boten naar Kolhorn om daar de Zuiderzee op te gaan.
Terug naar boven- In 2005 is een nieuwbouwwijkje gerealiseerd aan de Muggenburgerweg.
- Beheersverordening Kolhorn, Barsingerhorn en Haringhuizen (2013).
Terug naar boven- Haringhuizen heeft 4 rijksmonumenten.
- De markante Willibrorduskerk ligt op een kunstmatige terp. De kerk dateert oorspronkelijk uit 1325, maar is in de eeuwen daarna diverse malen fors verbouwd. De laatste grote restauratie dateert uit 1993 en is uitgevoerd door de Stichting Oude Hollandse Kerken (SOHK), die de kerk sinds 1985 in bezit heeft. De toren is eigendom van de gemeente Hollands Kroon. Deze is recentelijk gerestaureerd. O.a. het voegwerk is uitgehakt en opnieuw gevoegd. - Beschrijving van het kerkorgel in tekst en beeld. De kerk is nog in gebruik voor trouwerijen, uitvaarten en er worden culturele activiteiten georganiseerd.
En elke 1e zondag van de maand, behalve in juli en augustus, is er een oecumenisch avondgebed in de Willibrorduskerk, uitgaande van alle kerken van Niedorp. In maart 2016 was dit al voor de 200e keer. De kerk is om 16.30 uur open. De viering (ca. 40 minuten) begint om 17.00 uur. - Videoreportage over een oecumenische vesper in 2013.
- Naast de kerk en de kerktoren is ook het huisje naast de kerk op nr. 7 een rijksmonument.
Terug naar boven- Een deel van de opbrengst van de jaarlijkse Stekkenmarkt en Rommelmarkt (op een zondag in mei) komt ten goede aan het onderhoud van de kerk. Veel inwoners ruimen hun zolders op en bemensen daarmee de kramen. In andere huizen staan de stekjes rij aan rij na maanden zaaien, verzorgen, stekken en uitplanten. Een hele kraam kost €20, een halve kraam €12,50. Nadere informatie en inbreng van spullen: Rutger Jan Bredewold, tel. 06-51394957 en Piet de Boer, tel. 06-81172970.
- Kermis (3e weekend van augustus).
- Het evenement 'Nazomeren in Niedorp' (3e volledige weekend van augustus) vindt jaarlijks plaats in alle 9 dorpen van deze voormalige gemeente. Ca. 150 deelnemers laten op ca. 100 locaties van alles zien en er is van alles te doen op het gebied van tuinieren, kunst, cultuur en muziek. Voor nadere informatie zie de link.
- Sinds 2015 is er op een zaterdag eind oktober het Haringhuizer Oktoberfest.
- In een weekend in november is er in de Willibrorduskerk een van de kleinste maar meest sfeervolle wintermarkten in de regio. Op deze markt kunnen bezoekers in een gezellige nostalgische sfeer van een kop koffie, thee of snert genieten. Desgewenst met versgebakken appeltaart of ter plekke gemaakte Haringhuizer bonbons. Er is van alles te koop: veel originele sinterklaas- en kerstkadeaus, bijvoorbeeld. Van kaarsen (gemaakt door bewoners van Midgard in Tuitjenhorn) tot pollepel, sieraden, kerstballen, fraaie kerststallen, en nog veel meer. De opbrengst is voor het onderhoud van de prachtige kerk. Gratis entree.
Terug naar boven- Met als begin- en eindpunt station Schagen voert de wandelroute Haringhuizerroute je o.a. door de buurtschap Grotewal en het dorp Haringhuizen.
- Dankzij inwoners die de afgelopen jaren nestkasten hebben opgehangen, broeden er in Haringhuizen, Moerbeek en Hogebieren regelmatig steenuilen, ransuilen, torenvalken, buizerds en kiekendieven.
Terug naar boven- Tekening Gezicht op Haringhuizen, door Hendrik Spilman (collectie Rijksmuseum), volgens het bijschrift uit 1752, volgens het opschrift op de tekening zelf uit 1726. Of wordt er bedoeld dat de tekenaar in 1752 een tekening heeft gemaakt van het dorp anno 1726?
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - In 2010 is de Dorpsraad Haringhuizen / Moerbeek opgericht. De dorpsraad streeft naar behoud van het eigen karakter van het dorp Haringhuizen en de buurtschap Moerbeek. Het gebied is zo mooi omdat het zowel dorpskernen als actief werkende (agrarische) bedrijven herbergt. Dat vraagt ruimte en respect voor beiden. Daarnaast komt de dorpsraad op voor de leefbaarheid binnen deze kernen en behartigt zij de algemene belangen van alle inwoners, met als doel dat het er prettig en veilig wonen en werken blijft.
- Dorpshuis: - "In 1977 heeft het plaatselijke café de deuren gesloten. Om toch een onderkomen te behouden voor de verenigingen in Haringhuizen en Moerbeek is toen de voormalige oude (doorrij)stal van het café aangekocht en door een groep vrijwilligers verbouwd en uitgebreid tot dorpshuis. Sindsdien biedt het dorpshuis, met de toepasselijke naam 'De Oude Stal', onderdak aan onder andere 2 biljartclubs, wordt er vergaderd door verschillende verenigingen en wordt er de plaatselijke kermis gevierd. Het dorpshuis wordt nog altijd geheel beheerd en onderhouden door vrijwilligers, zonder enige subsidie. In de loop der jaren is het dorpshuis steeds verbeterd, verfraaid en aangepast aan de wettelijke eisen van veiligheid en hygiëne. Zo zijn er vluchtdeuren aangebracht en om te voorkomen dat deze geblokkeerd worden door geparkeerde auto’s, is voor de gevel een raamwerk met leilinden aangebracht, wat meteen een verkeersremmend effect in de Dorpsstraat heeft. We zijn er trots op wat we bereikt hebben met het dorpshuis en hopen dat iedereen die dit leest geïnspireerd raakt om zich ook als vrijwilliger op te geven of om ‘De Oude Stal’ te kiezen als locatie voor een bijeenkomst of activiteit."
Terug naar boven- Er zijn minstens 4 dorpsliederen gemaakt over Haringhuizen.
- Inwoner Emmy Does verzamelt alle mogelijke curiosa van het Koninklijk Huis en wordt daarom gekscherend 'Hare Majesteit van Haringhuizen' genoemd.
Reactie toevoegen