Hallum

Plaats
Dorp
Noardeast-Fryslân
Fryslân

Hallum.JPG

Hallum, dorpsgezicht.

Hallum, dorpsgezicht

Hallum_0.JPG

We kijken nog even om naar de mooie plaats Hallum

We kijken nog even om naar de mooie plaats Hallum

Hallum

Terug naar boven

Status

- Hallum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Noardeast-Fryslân. T/m 2018 gemeente Ferwerderadiel.

- Onder het dorp Hallum vallen ook de buurtschappen Fiifhuzen en Hallumerhoek.

Terug naar boven

Ligging

Hallum ligt N van Stiens, ZW van Ferwert, Z van Marrum.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Hallum 152 huizen met 1.178 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.100 huizen met ca. 2.800 inwoners en is daarmee de grootste kern van de voormalige gemeente Ferwerderadiel.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In 2017 zijn 14 woningen aan de Doniaweg in Hallum gesloopt, om de bedrijven daar meer ruimte te geven. De bewoners zijn uitgekocht en naar elders verhuisd. De operatie heeft 5 miljoen euro gekost, gefinancierd door de provincie, de gemeente en de ondernemers. In en rond de woningen bleken verblijf- en broedplaatsen te zijn van huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen (met name de Laatvlieger, een van de grootste vleermuissoorten in Nederland). Om vervangende ‘woonruimte’ voor de vogels te kunnen bieden is in juli 2018 een grote vogeltil aan de Doniaweg gebouwd. De til is met een omvang van ruim 7 m2 de grootste vogeltil van Nederland en staat op palen 4 meter boven de grond. Voor de zwaluwen is een lokroep geïnstalleerd, die imiteert dat een nest bezet is en zo nieuwsgierige vogels trekt. De vogeltil blijkt ook spechten aan te trekken, wat niet de bedoeling is, omdat die de hiervoor vermelde vogelsoorten waar de til voor bedoeld is, kunnen verjagen c.q. kun nesten kunnen plunderen. Men broedt nu op een voorziening om de spechten te kunnen weren.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Hallum heeft 18 rijksmonumenten.

- De Hervormde (PKN) Grote Kerk of Sint Maartenskerk (Kerkpad 1) was oorspronkelijk gewijd aan Martinus van Tours. Het romanogotische schip met spitsboogvensters uit de 13e eeuw heeft een noordelijke aanbouw met muurfragmenten van tufsteen (12e eeuw) en een dakruiter, de zogeheten lytse toer. De zuidelijke aanbouw (15e eeuw) is later ingericht als grafkapel en consistoriekamer. In de 18e eeuw kreeg de kerk steunberen. In 1806 is de in 1804 ingestorte zadeldaktoren herbouwd, met een ingesnoerde spits. In de toren hangt een klok uit 1542 van klokkengieters Geert van Wou en Johan ter Steghe en een kleinere klok uit 1648 van Jacob Noteman. De 14e-eeuwse vijfzijdige koorsluiting is in 1865 vernieuwd naar een ontwerp van B. Gelders.

In de kerk bevinden zich drie overhuifde herenbanken uit de 17e eeuw, een preekstoel uit 1773 gemaakt door Willem Groeneveld met snijwerk van Dirk Embderveld en rouwborden voor Gijsbert Arendsma van Idsinga (1760) en voor grietman van Wymbritseradeel Duco Martena van Burmania (1775). Het orgel uit 1811 is gemaakt door Albertus van Gruisen en is in 1871 uitgebreid door Willem Hardorff. Het verving een orgel van Albertus Antoni Hinsz dat in 1804 bij het instorten van de toren en de westgevel verloren ging. De kerk valt onder de Protestantse Gemeente Mariëngaarde (PGM) Hallum.

- Molen Genezareth of Kloosterpoldermolen (Trekweg 8), een maalvaardige grondzeiler, staat ongeveer drie kilometer ten zuidoosten van Hallum aan de Hallumertrekvaart. Hij is in 1850 gebouwd voor de bemaling van de polder Genezareth, die ook Kloostermolenpolder wordt genoemd. Sinds 1976 is de molen eigendom van Stichting De Fryske Mole. In 2006 is de molen door Wetterskip Fryslân aangewezen als reservegemaal in geval van wateroverlast. In 2011 is door de destijds nieuwe bewoner van de naastgelegen woning - voormalig tolhuis en kroeg 'De Laatste Stuiver' - bijna alle beplanting gekapt, waardoor de molen weer prachtig in het landschap functioneert. De molen is te bezichtigen als hij draait.

- Gevelstenen in Hallum.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- De Feestcommissie organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten.

- Op een zaterdag in juli is er jaarlijks de Ringrijderij op De Singel te Hallum. Prachtige aanspanningen komen voorbij en ook paarden/pony's onder het zadel. Om 19.30 uur is er een rondrit door het dorp en om 20.00 uur wordt er gestart. Wie heeft de meeste ringen te pakken en geen strafpunten, daar gaat het om. Er zijn natuurlijk prijzen voor de eerste 3 winnaars maar ook is er een prijs voor het schoonste geheel en een aanmoedigingsprijs voor de jongsten. Een leuke avond voor jong en ouder. Deelnemers voor een volgende editie kunnen zich opgeven via ringrijdenhallum@gmail.com. Voor een indruk van dit evenement zie het verslag in tekst en beeld van het Ringrijden editie 2019.

- De Bartlehiem Skeelertocht (op een zaterdag in augustus, in 2020 voor de 33e keer) is een groot sportief evenement met een nationaal en internationaal deelnemersveld. De wedstrijd is door schaatsbond KNSB aangewezen als Open Nederlands Kampioenschap (ONK). De start en finish zijn in Hallum. De wedstrijd gaat over een parcours van 21.1 kilometer, met tegelijkertijd en op hetzelfde parcours een vrije toertocht. De recreanten gaan na de start van de wedstrijddeelnemers van het ONK los en rijden op hetzelfde parcours van 21.1 kilometer. Het is een vrije toertocht, iedereen kan dus in eigen tempo rijden. Recreanten kunnen kiezen uit een kleine ronde van 12.5 km, de halve marathon (21.1 km) of de marathon (42.2 km). Ook is er in hetzelfde weekend de hardloopwedstrijd de Loop van Hallum, met afstanden van 5 en 10 km, en de Wielerronde over 60 km.

Ook de 32e editie in 2019 was weer een groot succes, getuige dit bericht op de site van de organiserende stichting: "Wij danken deelnemers, publiek, omwonenden, sponsoren, medeweggebruikers, politie, gemeente, provincie, EHBO, al die vrijwilligers, KNSB, de media en nog veel meer mensen die er samen voor hebben gezorgd dat ook de 32e editie van ons evenement weer een ‘boppeslach’ was. Wij zien dit als een geweldige promotie voor de sport én voor onze woonomgeving. We feliciteren de winnaars en al die anderen die deze uitdaging aangingen. Tige tank en wat ons betreft: tot volgend jaar! Stichting Bartlehiem Skeelertocht: Bram Buruma, Jan-Durk Canrinus, Pieter Dijkstra, Fred Jansen, Klaas Krol, Maria Sterk, Anton Wiersma en Han Zuidema."

- In de zomervakantie is er het Spikerdoarp voor de schooljeugd.

- SInds 2001 wordt Hallum op oudjaarsdag belaagd met harde doffe klappen (van het carbidschieten), die in de volksmond Laffe Klapkes worden genoemd.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Terwijl elders door bezuinigingen openluchtzwembaden worden gesloten of versoberd, is in Ferwerderadiel de keuze gemaakt om het in 1968 geopende Openluchtzwembad De Sawn Stjerren in Hallum als openbare voorziening voor zijn inwoners te behouden. Dat zo langzamerhand de klanten van steeds verder komen, is voor het zwembad natuurlijk een mooie bijkomstigheid. Ook het Hallumer zwembad moest mee in door de wet gestelde eisen. Dit leidde tot een rigoureuze renovatie in de wintermaanden van 1994-1995. Pompen en ketels werden aangepast, buizen onder de grond vernieuwd, en de ruwe betonnen baden werden voorzien van tegeltjes. Het peuterbad werd verhuisd, en het terras rondom het peuterbad vergroot. Ook de kleedaccommodatie werd behoorlijk opgeknapt en uiteindelijk zelfs winddicht gemaakt. Dit alles maakt het zwembad zijn 'sawn stjerren' waard. Een perfecte accommodatie om op allerhande manieren te recreëren.

Op zomerse topdagen nemen ruim 1000 bezoekers hier een verkoelende duik. Heerlijk plonzen van de duikplanken, roetsjen van de 43 meter lange waterglijbaan, spetteren in het familiebad of pootjebaden met de peuters. Natuurlijk is op deze dagen ook het zonnebaden op de zonneweide of op het riante terras zeer populair en draait de zwemkiosk zijn topdagen. IJs, snoep en snacks zijn tijdens deze periodes nauwelijks aan te slepen. Het zwembad in Hallum is landelijk een van de openluchtbaden die het langst open is. Normaal gesproken 20 weken. Van half april tot begin september wordt het zwemwater op een aantrekkelijke temperatuur verwarmd, dankzij de in 2012 nieuw geplaatste kachel, samen met hulp van een zonnewarmte-win-installatie die op het dak van de kleedaccommodatie ligt. Het zwembad heeft een goede naam; het is kwalitatief goed, vriendelijk en veilig. Met een goed bestuur en een prima team van badmeesters en badjuffen. Openluchtzwembad De Sawn Stjerren doet er alles aan om zijn zeven sterren waar te maken, ondanks dat ze in het wapen van Ferwerderadiel een geheel andere betekenis hebben.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Hallum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Hallum (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Hallum.

- Nieuws: - Nieuws uit Hallum op Facebook.

- Belangenorganisatie: - Doarpsbelang Hallum e.o. zet zich in voor een goed leefklimaat in het dorp en is spreekbuis voor het dorp voor diverse lokale en regionale overheden.

- MFC: - Multifunctioneel centrum MFC Trefpunt is het bruisende dorpshart van Hallum. Hier komen mensen samen in de bar, de diverse zalen of gymzaal om te praten, vergaderen, sporten enz. Veel verenigingen en clubs uit het dorp en omstreken zijn in het Trefpunt te gast voor sociale, culturele, zakelijke of sportieve activiteiten.

- Onderwijs: - Basisschool Op 'e Dobbe. - Basisschool It Fundamint.

- Muziek: - De naam van gemengd Popkoor Mingeling slaat zowel op de ‘mingeling’ van leeftijden als de ‘mingeling’ van repertoire. Ze zingen Nederlandstalige, Friese, Engelse en Duitse liedjes, meestal drie- of vier-stemmig. Per seizoen treden ze graag een paar keer op, maar het is geen podium-koor. Gezelligheid staat hoog in het vaandel, maar op de repetitie-avonden wordt enthousiast en serieus geoefend om een zo goed mogelijk resultaat te behalen.

- Sport: - "VV Wykels is dé voetbalvereniging waar voetballers uit het dorp en omgeving met veel plezier op zaterdag sporten. De club is in 1991 ontstaan na een fusie tussen VV Hallum, opgericht in 1929, en SV Wykels uit 1960. Het eerste team speelt in de 3e klasse B zaterdag. De vereniging speelt in seizoen 2019-2020 met 17 teams op het veld en dames 7 tal op vrijdagavond. In totaal heeft Wykels rond de 260 leden."

- "Turnlust is de sportclub voor Hallum en omgeving op het gebied van turnen, jazz, acrobatiek en bodygym. Ook voor jongens. Naast gym en turnen is er iedere week acrogym. Acrobatiek wordt gecombineerd met gymnastiek waarbij ook kracht en lenigheid komen kijken. Je laat in een oefening op muziek verschillende acrobatische individuele elementen zien en ook veel dans. Op donderdagmorden is er bodygym. Deze lessen variëren van aerobic, step-aerobic, jazzdans tot BOMmen, oftewel bewegen op muziek. Ook wordt er elke les aandacht besteed aan de buikspieren en algehele rek- en strekoefeningen. De groep Turnfit bestaat uit (oud)turnsters in de leeftijd van 18-50 jaar. 1x per week oefenen ze kracht en lenigheid, ze springen, oefenen op toestellen en langzaam maar zeker leren ze weer nieuwe onderdelen. Naast kracht en lenigheid is er tijd voor het onderdeel spel (bijvoorbeeld volleybal of badminton). Jazzdans is er voor de leeftijd van 4 t/m 18 jaar, waarbij plezier voorop staat. Tijdens de lessen wordt er naast het leren van danspassen gewerkt aan de conditie, kracht en lenigheid. En dan is er ook nog Freerunning, een spectaculaire sport voor jongens en meisjes vanaf 8 jaar waarbij je zo snel mogelijk over obstakels beweegt. Hierdoor ontwikkel je het ultieme gevoel van vrijheid, lichaamscontrole en kracht. Freerunnen is spectaculair, uitdagend, avontuurlijk, spannend en gewaagd!"

- Kaatsvereniging Hallum is opgericht in 1905.

- Veiligheid: - Brandweer Hallum.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Hallum.

Reactie toevoegen