Haarlem

Plaats
Stad en gemeente
Haarlem
Kennemerland
Noord-Holland

haarlem_plaatsnaambord_kopie.jpg

Haarlem is een stad en gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek Kennemerland, en daarbinnen in de regio Zuid-Kennemerland. Het is de hoofdstad van de provincie Noord-Holland.

Haarlem is een stad en gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek Kennemerland, en daarbinnen in de regio Zuid-Kennemerland. Het is de hoofdstad van de provincie Noord-Holland.

gemeente_haarlem_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Zoals veel steden in ons land, omvatte ook de gemeente Haarlem tot eind 19e eeuw niet meer dan de oude stad, wat we nu het centrum noemen, met een smal strookje eromheen. Pas sindsdien is de gemeente in fasen vergroot met (delen van) omliggende gemeenten.

Zoals veel steden in ons land, omvatte ook de gemeente Haarlem tot eind 19e eeuw niet meer dan de oude stad, wat we nu het centrum noemen, met een smal strookje eromheen. Pas sindsdien is de gemeente in fasen vergroot met (delen van) omliggende gemeenten.

Haarlem

Terug naar boven

Status

- Haarlem is een stad en gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek Kennemerland, en daarbinnen in de regio Zuid-Kennemerland. Het is de hoofdstad van de provincie Noord-Holland.

- De gemeente Haarlem is per 1-5-1927 vergroot met de gemeenten Schoten en Spaarndam, nadat eerder al, per 1-10-1884, een deel van de gemeente Schoten was overgenomen (met op dat moment 530 inwoners). Daarnaast hebben per 1-5-1927 enkele grenscorrecties met omliggende gemeenten plaatsgevonden. Met name de annexatie van de gemeente Schoten was een grote 'buit': het betrof 20.963 inwoners, in een gemeente die tot eind 19e eeuw slechts ca. 600 inwoners had. Sinds 1890 zijn daar in hoog tempo nieuwe wijken, in feite reeds buitenwijken van de stad, gerealiseerd. In die zin was de annexatie dan ook een logische stap. Verder zijn er 5.509 inwoners overgekomen van de gemeente Heemstede, 2.543 van de gemeente Bloemendaal, 1.418 van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude en 751 van de gemeente Spaarndam.

Per 1-10-1963 komt Schalkwijk van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude over naar de gemeente Haarlem, met op dat moment 654 inwoners. Ook daar is sindsdien flink gebouwd: tegenwoordig heeft Schalkwijk ca. 32.000 inwoners. Door deze herindelingen en grenscorrecties is het grondgebied van de gemeente vergroot van oorspronkelijk ca. 500 hectare naar tegenwoordig ca. 2.900 hectare.

- De gemeente Haarlem omvat naast de gelijknamige stad verder nog het W deel van het dorp Spaarndam (Spaarndam-West), de buurtschap Zuid-Schalkwijk en het W deel van de buurtschap Penningsveer. Deze buurtschappen vallen onder de stad.

- Wapen van de gemeente Haarlem.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Haarlem.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
918-948 kopie 11e eeuw in Haralem, 1e helft 11e eeuw Harleim, 1119 Isbrandus de Harlem, 1199 facsimile 1774-1781 apud Herlehe[m], 1200 Harlehem, 1204 Harlhem, 1206 Harlem.

Naamsverklaring
Wel verklaard als een samenstelling van heem 'woonplaats, woning' en de persoonsnaam Harala of Harila* als in Harlingen. Eerder een samenstelling van heem 'woonplaats' en harula*, verkleinvorm van haar 'zandige rug'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Haarlem ligt NW van Amsterdam.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- In 1840 heeft de stad en gemeente Haarlem 4.458 huizen met 24.918 inwoners. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 75.000 huizen met ca. 160.000 inwoners. De stad beoogt volgens prognoses nog door te groeien tot ca. 170.000 inwoners in 2025, een inwonertal dat de stad overigens in 1970 ook al had.

- De gemeente biedt diverse feiten en cijfers aan over de stad Haarlem als geheel en de Haarlemse buurten. In de Monitors vind je statistische gegevens over thema's als de lokale economie en woningmarkt. Wil je meepraten over het lokale beleid en ontwikkelingen? Daarvoor heeft de gemeente diverse panels opgezet waarvoor je je kunt aanmelden.

Terug naar boven

Geschiedenis

Voor nadere informatie over de geschiedenis van Haarlem kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- Museum Haarlem is het stadsmuseum en tevens het museum van de regio Zuid-Kennemerland. Het wil een levendig en inspirerend museum zijn dat een actieve rol speelt in de stad. Een museum dat in samenspel met de bevolking wordt gecreëerd en waar bezoekers enthousiast worden gemaakt voor de geschiedenis. Het museum werkt samen met andere musea verenigd in de groep StadsmuseaXL om elkaar te versterken door ervaringen te delen, collecties op elkaar af te stemmen en samen activiteiten te organiseren, om bewoners zo veel mogelijk bij de stad te betrekken en hierdoor nog relevanter te zijn voor de stad.

- Archeologisch Museum Haarlem is de plek waar stadsarcheologie zichtbaar wordt. Archeologische vondsten uit de Haarlemse bodem behoren tot het Haarlems archeologisch erfgoed. Het museum vertelt met die bodemvondsten over de geschiedenis van de stad. Het museum is gevestigd in de 17e-eeuwse gewelvenkelder van de Vleeshal aan de Grote Markt. Het Archeologisch Museum houdt rekening met kinderen; de vitrines hebben een prettige hoogte voor kinderen, er zijn speurtochten en je kunt zelf als archeoloog aan de slag in een mini-opgraving. Wil je met je klas komen; dat kan. Speciaal voor schoolklassen zijn er rondleidingen die worden uitgebreid met opdrachten, zoals het determineren van scherven of grondmonsters.

- De in 1901 opgerichte Historische Vereniging Haerlem wil de geschiedenis van de stad levend houden. "Het verleden is overal in de stad te zien. Verborgen in de archieven en op straat. We hebben het dan niet alleen over de Bavo-kerk, het stadhuis en de Vleeshal op de Grote Markt. Of over de musea en de talrijke Haarlemse hofjes. Ook recente geschiedenis heeft haar sporen nagelaten. De vereniging zet zich in om de geschiedenis van de stad en van de regio Kennemerland onder de aandacht te brengen en de kennis ervan te bevorderen. Zo heeft de vereniging een belangrijke bijdrage geleverd aan de Canon van Haarlem, een beschrijving van de Haarlemse geschiedenis. Daarnaast geeft de vereniging elk jaar een jaarboek uit met daarin artikelen over het verleden van de stad, en de stadskroniek met de actualiteiten van het afgelopen jaar. 4x per jaar verschijnt een nieuwsbrief met het programma van activiteiten (lezingen en excursies), actualiteiten en achtergronden. Ook voor de jeugd is er bij de vereniging veel te beleven. Kijk maar eens op de speciale jeugdpagina." - De Jaarverslagen en Jaarboeken v/a 1905 van deze vereniging zijn via de link ook online te raadplegen.

- De Canon van Haarlem bestaat uit 21 'vensters' die ieder een belangrijk aspect uit de Haarlemse geschiedenis belichten.

- Op de website Geschiedenislokaal023 vind je primaire bronnen over de geschiedenis van Haarlem, die bruikbaar zijn voor educatieve doeleinden.

- Het Noord-Hollands Archief beheert o.a. het gemeentearchief van Haarlem.

- De prachtige 3D-animatiefilm 'Haarlem in Vogelvlucht' (2017?) voert je in zes minuten mee door de rijke geschiedenis van de Spaarnestad. In beeld en geluid vlieg je langs de vroegste bewoners van het gebied aan het Spaarne, de bouw van de St. Bavokerk, de gloriedagen van de Gouden Eeuw en de eerste Nederlandse spoorlijn, tussen de stad en Amsterdam. Maar hoe doe je dat eigenlijk, zo’n animatiefilm maken? Kun je het ‘Verhaal van Haarlem’ eigenlijk wel vertellen in slechts enkele minuten? Hoewel het antwoord daarop een volmondig ‘nee’ moet zijn, is dat exact wat de animatiefilm probeert te doen. In zes minuten circa 5.500 jaar aan geschiedenis vertellen, betekent echter dat er keuzes gemaakt moeten worden." Daar kwam nogal wat bij kijken. Hoe ze tot die keuzes zijn gekomen en welke overwegingen daarbij een rol hebben gespeeld, kun je lezen onder de link. De animatie en de daarin gebruikte historische bronnen zijn (voor educatieve doeleinden) ook te zien op Geschiedenislokaal023.

Daarnaast is de animatiefilm het pronkstuk van het gratis toegankelijke Bezoekerscentrum Anno Haarlem in het stadhuis. Op deze historische locatie komt de film het beste tot zijn recht! In het bezoekerscentrum ga je letterlijk en figuurlijk de diepte in. In de kelders van het stadhuis - het hart van de stad dat er al sinds de 14e eeuw staat - ontdek je alles over de geschiedenis van de stad. Bekijk er de animatiefilm en zie hoe de imposante Grote of St.-Bavokerk is gebouwd, laat je meevoeren naar de gloriedagen van de stad in de Gouden Eeuw en verwonder je over de ontwikkeling die bewoners van deze monumentale stad in de loop der eeuwen hebben doorgemaakt. Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag
11.00-16.00 uur. Toegang gratis.

- Pagina over de wijk De Krim in de Tweede Wereldoorlog. - Geschiedenis van de wijk De Krim.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De Orionzone is een van de zeven ontwikkelzones in Haarlem waar extra woningen en voorzieningen komen. De gemeente ziet mogelijkheden voor ongeveer 600 woningen bij de Orionweg en de Planetenlaan. Als er meer mensen komen wonen betekent het dat er ook meer voorzieningen komen, zoals winkels, horeca en huisartsen. Tijdens bijeenkomsten, werkateliers en online kon iedereen reageren met wensen en aandachtspunten. Deze zijn meegenomen in de concept-Ontwikkelvisie Orionzone. Belangrijkste punten van de visie: een gebied met ongeveer 600 extra woningen en extra voorzieningen; extra woningen komen vooral aan de Rijksstraatweg richting Stadionplein; bouwhoogtes sluiten aan bij de bebouwing van de omliggende wijken; karakter van de Orionzone behouden; passende bouwstijl, bijvoorbeeld Nieuwe Haagse School-stijl; meer groen in hele gebied, voorbereiding klimaatverandering; verbinding met Schoterbos beter door andere inrichting Sportpark (met zwembad en buitenbad); groene parkstrook langs Planetenlaan; meer ruimte voor fietsers en voetgangers; beter openbaar vervoer naar binnenstad en de regio. Eind 2019 beoogt de definitieve Ontwikkelvisie Orionzone te worden vastgesteld. (bron: gemeente)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Haarlem heeft ca. 1.150 rijksmonumenten. Daarnaast worden de komende jaren ca. 700 gemeentelijke monumenten aangewezen.

- Haarlem heeft 1.238 gemeentelijke monumenten.

- De tussen 1895 en 1930 gebouwde Kathedrale Basiliek Sint Bavo is, na de Sint Jan van Den Bosch, qua inhoud de grootste kerk van Nederland. Het Müller-orgel in de Sint Bavokerk in Haarlem is wereldberoemd. Het orgelfront is indrukwekkend en spreekt tot de verbeelding. De klank is magisch, mede dankzij de fantastische akoestiek van de kerk. Met de restauratie van de plebanie is in 2005 een begin gemaakt met het fasegewijze herstel van de basiliek. Tevens zijn vanaf 2005 de straalkapellen casco gerestaureerd. Vanaf 2010 waren voldoende middelen beschikbaar om de restauratie weer op te pakken en is gestart met de restauratie van koepel, transepten en sacristie. Toen dit in het voorjaar van 2012 werd opgeleverd, werd na de bouwvak gestart met het hoogkoor, kooromgang en straalkapellen. Dit verliep voorspoedig en is al in het voorjaar van 2014 opgeleverd. In de nazomer is gestart met de 4e fase: het middenschip. Dit is in 2016 opgeleverd. Daarna is gestart met de restauratie van de Westtorens en portaal.

De restauratie is in 2019 gereed gekomen. Om dit te vieren, wordt van mei t/m juli het evenement 'Klim naar het licht' georganiseerd. Bezoekers van de Sint Bavo kunnen vanaf een zestig meter hoge, tijdelijke loopbrug tussen de twee torens van een duizelingwekkend uitzicht genieten. De tocht voert ook langs tal van culturele schatten in de kerk en leidt onder meer naar de binnengalerij in de koepel, de zolders en klokken in de torens. Het bestuur van Stichting Kathedrale Basiliek Sint Bavo raakte geïnspireerd om dit te organiseren door het evenement 'Klim naar de Hemel' op de Grote Kerk in Alkmaar in 2018, dat 93.000 bezoekers trok. - Tickets voor 'Klim naar het licht' kun je hier online bestellen. - Hier vind je de bezoekmogelijkheden van de kerk.

In 2015 is het KathedraalMuseum gerealiseerd. Het museum is de voortzetting van de Schatkamer van de Nieuwe Bavo, die heeft bestaan van 1973 tot 2009, en was gevestigd in de relatief kleine Bisschoppelijke Sacristie. De nieuwe museumruimte omvat vooralsnog een grote, sfeervol ingerichte tentoonstellingszaal, pal onder het hoogkoor en is toegankelijk via de kathedraal. Op den duur zal uitbreiding volgen in de ruimtes onder de kooromgang en de straalkapellen. De collectie van het museum bevat bijzondere kunstschatten als schilderijen, beeldhouwwerken, vaandels en liturgisch zilverwerk.

- De oorspronkelijke Molen De Adriaan is gebouwd in 1779, op de funderingsresten van de Goevrouwetoren, een onderdeel van de middeleeuwse vestingwerken rond Haarlem. Aanvankelijk wordt er tras gemalen, later respectievelijk snuiftabak en koren. In 1932 brandt de molen af. Vele decennia zijn er pogingen om de molen te herbouwen, maar die stranden op een gebrek aan fondsen. In 1999 start uiteindelijk de herbouw, die in 2002 gereed komt. Voor de overige molens in de gemeente zie bij Penningsveer, Schoten en Zuid-Schalkwijk.

- Algemene Begraafplaats De Kleverlaan. - Joodse begraafplaats aan de Kleverlaan.

- Gevelstenen in Haarlem.

- Het imposante Stadhuis aan de Grote Markt dateert uit 1370. De stadhuistoren dateerde oorspronkelijk uit de 15e eeuw, is in 1772 wegens bouwvalligheid afgebroken en in 1913 herbouwd. In de loop der eeuwen zijn er diverse verbouwingen gepleegd.

- De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed heeft in april 2019 de restauratieplannen voor De Koepel goedgekeurd. Dat is goed nieuws voor het burgerinitiatief van Stichting Panopticon, die het monument van de gemeente heeft overgenomen om er onder meer een onderwijsbolwerk van te maken. De herbestemmingsplannen kosten ca. 21 miljoen euro. Naast de particuliere University for Small and Medium Business, dat ook academisch onderwijs gaat aanbieden, wordt er een MKB-hub gecreëerd voor gezamenlijke projecten voor innovatie en duurzaamheid. Qua publiekelijk toegankelijke voorzieningen komt er horeca en een bioscoop met zes zalen.

- "Architectuur- en Bouwhistorisch Centrum Haarlem (ABC) is het centrum voor architectuur en stedenbouw van de regio Kennemerland en de Haarlemmermeer. Het ABC heeft als doel het bevorderen van de belangstelling voor de gebouwde omgeving in de regio. Daarnaast wil het de kwaliteit van de omgeving in de regio bevorderen. Daarvoor organiseren we activiteiten en exposities voor jong en ouder. Je kunt bij ons terecht voor exposities, lezingen, symposia, discussies, workshops en kinderpartijtjes. Als een expositie zich er voor leent, organiseren we interessante excursies. Architectuur en stedenbouw gaat bij ons over alle kunstvormen die daarmee samenhangen; interieurarchitectuur, stedenbouw, ruimtelijke ordening, en tuin- en landschapsarchitectuur. Hoewel wij geen officieel museum zijn, accepteren wij sinds 2018 wel de Museumkaart."

- Het huis van Corrie ten Boom is nu een museum. Het huis is zoveel mogelijk hersteld in de oorspronkelijke inrichting. Bezoekers kunnen de echte 'schuilplek' bekijken; een kleine ruimte achter een valse wand in Corries slaapkamer. Hier werden de Joden veilig verborgen voor de nazi's.

- "Het NZH Vervoer Museum in Haarlem heeft als doel rijdend en stationair erfgoed in stand te houden. Het museum is in 1981 ontstaan t.g.v. het 100-jarig bestaan van de NZH en draait volledig op vrijwilligers. De echte “Blauwe trams” van vroeger en nostalgische autobussen staan in het NZH Vervoer Museum, dat alles vertelt over de meer dan 100 jaar geschiedenis van het openbaar vervoer van Noord en Zuid-Holland. Leuk voor jong en oud. Er is een speciale bus waar kinderen op de plek van de bestuurder kunnen gaan zitten, een bestuurderspet opzetten, aan het stuur draaien en aan alle knoppen mogen zitten. Ook is er een modeltram, die kinderen zelf kunnen laten rijden en er zijn kleurplaten voor de allerkleinsten. Vraag ook eens naar de mogelijkheden om hier met een kinderfeestje langs te komen!"

- In Haarlem staat het oudste museum van Nederland. Het is genoemd naar de 18e-eeuwse textielfabrikant Pieter Teyler van der Hulst. Hij bepaalde dat zijn vermogen na zijn dood bestemd was voor kunst en wetenschap. Dit resulteerde in de bouw van het eerste openbare museum van Nederland, geopend in 1784, het Teylers Museum.

"Op 4 maart 2021 is een belangrijke mijlpaal bereikt in de restauratie van Pieter Teylers Huis in Haarlem, het voormalige woonhuis van Pieter Teyler (1702-1778) en de geboorteplaats van Teylers Museum. Met het symbolisch openen van de monumentale voordeur aan de Damstraat door Teylers Museum directeur Marjan Scharloo en architect Liesbeth van Apeldoorn van TPAHG architecten is het pand na een jarenlange en ingrijpende restauratie door de restauratiepartners officieel overgedragen aan Teylers Museum. De komende maanden wordt door het museum verder gewerkt aan de inrichting van dit unieke historische woonhuis van de founding father van het oudste museum van Nederland. Uitgangspunt hierbij vormen de Verlichtingsidealen van Pieter Teyler en waarom deze tot op de dag van vandaag relevant zijn. Pieter Teylers Huis opent in november 2021 voor het eerst voor het publiek, als nieuwe vleugel aan het museum." (bron en voor nadere informatie zie het persbericht van Teylers Museum, 10-3-2021)

- Het Frans Hals Museum is een gelukkig huwelijk van twee collecties. Het museum kent twee uiterste polen: de internationaal vermaarde collectie 17e-eeuwse kunst uit Haarlem, de bakermat van de Nederlandse schilderkunst uit de Gouden Eeuw, met Frans Hals als pater familias. Daarnaast de collectie met actuele kunst uit de 20e en 21e eeuw, met focus op cutting edge werk van toonaangevende hedendaagse kunstenaars. Deze collecties zijn partners met een duidelijke eigen identiteit die innig verbonden zijn als communicerende vaten. Het zijn twee vuurstenen die tegen elkaar geslagen worden en waaruit nieuwe betekenis vonken ontstaan.

- Museum Enschedé is het bedrijfsmuseum van Koninklijke Joh. Enschedé en omvat ruim 300 jaar drukkerij, uitgeverij, lettergieterij en de vervaardiging van waardepapieren zoals bankbiljetten en postzegels.

- Wat is het verschil tussen gek en normaal? Je beleeft het in Het Dolhuys, nationaal museum voor psychiatrie. Het museum toont hoe Nederland door de eeuwen heen met ‘waanzin’ omging. Van duiveluitdrijving tot Prozac.

- "De Vishal biedt, met haar 150 professionele kunstenaarsleden, unieke tentoonstellingen op een prachtige locatie. Uitdagende educatieve en culturele programma’s, kunstveilingen en actieve samenwerking met Haarlemse kunstinstellingen en musea zorgen voor dynamiek in De Vishal en trekt daarmee jaarlijks ruim 60.000 bezoekers. Daarmee is De Vishal een van de tien best bezochte kunst- en cultuurinstellingen van Haarlem! De Vishal blijft je verrassen: elke 5 weken is er in de Vishal een nieuwe expositie te zien. Loop gewoon een keer binnen! De Vishal is zes dagen per week geopend. Toegang is gratis! Word sponsor of Vriend van De Vishal en draag bij aan een onderscheidend tentoonstellingsprogramma en de artistieke ambities van Haarlems grootste kunstenaarsvereniging. Elke vorm van steun is voor ons onmisbaar."

- De Haarlemse hofjes zijn cultureel erfgoed en een bijzondere woonplek. Dat moet behouden blijven. Stichting Haarlemse Hofjes staat daarom de besturen van de hofjes bij, voor het in stand houden van de hofjes. Zo houdt deze bijzondere, rustieke woonvoorziening in Haarlem zijn historische waarde. Na de Tweede Wereldoorlog werden de woningen in de hofjes steeds vaker verhuurd aan verpleegkundigen en studenten. De huisjes werden niet meer geschikt geacht voor ouderen, waar ze eigenlijk voor waren bedoeld. In de jaren zeventig wilden de besturen de hofjes weer in ere herstellen. Daarom is in 1974 Stichting Haarlemse Hofjes opgericht. Zo konden de hofjesbesturen binnen de stichting overleggen over herstelmogelijkheden.

Tussen 1980 en 1995 zijn de hofjes grondig gerenoveerd. De woningen zijn weer geschikt gemaakt voor oudere bewoners en de hofjes kregen hun oorspronkelijke doelstelling terug. Stichting Haarlemse Hofjes is nog altijd een centraal overleg- en informatieorgaan voor de besturen van de hofjes. Zo staat de stichting de besturen van de hofjes bij met zaken als subsidies en woonbescherming. In het boek ‘Langs Haarlemse Hofjes’ vind je alle 22 hofjes. Overzichtelijk staat beschreven waar je de hofjes kunt vinden en wat de eventuele openingstijden zijn. Ook lees je in ‘Langs de Haarlemse Hofjes’ de ontstaansgeschiedenis van alle hofjes en andere interessante weetjes.

- "Vereniging Hendrick de Keyser, een landelijke monumentenorganisatie, heeft dankzij een particulier legaat en met steun van de BankGiro Loterij in 2021 het Teylers Hofje in Haarlem gekocht van woningcorporatie Elan Wonen. Het Teylers Hofje is het 10e hofje in bezit van de Vereniging, waarmee ‘Hendrick de Keyser’ de grootste hofjesbezitter van Nederland is. Het imposante gebouw aan de Koudenhorn wordt toegevoegd aan de collectie van ruim 430 historische huizen en monumenten die de Vereniging verspreid over het land bezit, onderhoudt en verhuurt. Het Teylers Hofje vormt een prachtige aanvulling op de Haarlemse collectie huizen waaronder ook Huis Hodshon aan het Spaarne en Huis Barnaart aan de Nieuwe Gracht. Deze neoclassicistische monumenten met hun fraai gedecoreerde interieurs dateren alle uit de periode rond 1800 en horen tot de mooiste architectuur in ons land uit de patriotten- en Franse tijd. De huisjes van het Teylers Hofje blijven, conform de testamentaire bepalingen van Pieter Teyler, verhuurd worden aan alleenstaande vrouwen van 50 jaar en ouder met een bescheiden inkomen."

- Het rijksmonumentale Huis Eindenhout (Wagenweg 242) is in 2020 door Stadsherstel Amsterdam aan de buitenkant gerestaureerd. Het pand is in 1790 gebouwd door de rijke Amsterdamse koopman Christian Ernst Lans en is heel beeldbepalend voor Haarlem. Huis Eindenhout heeft de bijnaam 'Huis met de Beelden'. Dit is te danken aan de twee marmeren sfinxen, die prominent aan weerszijden van de trap aan de voorkant pronken. De architect koos voor een unieke bouwwijze. Het pand lijkt wel gestuct aan de buitenkant, maar het is gemaakt van hout. En dat is onderhoudsgevoelig. Sommige delen waren dusdanig verweerd, dat ze moesten worden vervangen. Daarom is het pand in 2020 gerestaureerd.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Stichting Ontmoet elkaar in Haarlem Oost organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten in Oost. - Nieuws over activiteiten in Oost.

- "TED is een wereldwijde organisatie van vrijwilligers en partners die geloven in de kracht van het delen van ideeën via TED talks. Korte (maar krachtige!) presentaties van 18 minuten of korter. In 1984 startte TED als conferentie over technologie, entertainment en design. Inmiddels zijn er TED talks over alle onderwerpen - van wetenschap tot ondernemerschap tot wereldproblematiek - in meer dan 100 talen. Na het bekijken van deze video weet je alles over TED en TEDx. TEDx zijn onafhankelijk georganiseerde evenementen met een lokaal karakter, onder de vlag van TED. Zo wil TEDx Haarlem alle Haarlemmers en Haarlemse ondernemers inspireren en een kans geven om hun eigen idee te delen op een groot podium. Via het online platform van TEDx worden deze talks eindeloos gedeeld en bekeken. Zo creëren we beweging rond ‘Ideas worth spreading’, de missie van onze overkoepelende organisatie: TED. De Haarlemse organisatie bestaat uit een toegewijde groep professionals die in deze waarden geloven en willen bijdragen aan verspreiding van deze idealen. We zijn een non-profit organisatie die wordt gefinancierd door partners uit het bedrijfsleven."

- De Pletterij is het debat- en cultuurpodium in Haarlem. Een kleine staf en ruim 80 vrijwilligers organiseren jaarlijks ruim 120 debatten, lezingen, concerten, documentaire voorstellingen en diverse events. De Pletterij is tevens een werk- en vergaderplek waar zo'n 20 organisaties zijn gevestigd. Voornamelijk lokale culturele en maatschappelijke organisaties. Naast kantoorruimtes bevat het pand veel faciliteiten. Van vergaderruimtes, een digitaal kopieerapparaat tot een uitgebreide geluids- en filmstudio. Deze faciliteiten zijn ook te huur. Op verzoek kan De Pletterij haar kennis en netwerk ook ter beschikking stellen aan derden. Ook voert zij projecten in opdracht uit.

- "Voor de 29e keer zetten we op de 1e dag van het jaar Haarlem op z'n kop tijdens Nieuwjaarsgala 2020. Wat het Gala uniek maakt is onze hoofdact: geen wereldberoemde bands of alleen maar moddervette DJ's, maar bezoekers zoals jijzelf betreden op 1 januari het grote podium! Daar zullen ze, begeleid door onze fantastische 1 januari-band hun favoriete nummer zingen voor een bomvolle zaal! Je kunt natuurlijk ook gewoon komen genieten van de rijkelijk vloeiende bubbels, de geweldige sfeer, het heerlijke eten en de verrassende, hilarische of ontroerende optredens van anderen. Neem 2 januari dus vast vrij, en kom hoe dan ook op 1 januari naar het leukste feest van 2020!" Zorg dat je er op tijd bij bent, want editie 2019 was uitverkocht. - Hier vind je een aantal video's van vorige edities.

- Op een zondag in februari is er in Haarlem 'Gluren bij de Buren', hét woonkamerfestival, waarbij woonkamers in verschillende steden worden omgetoverd tot een tijdelijk podium met een wel zeer intiem karakter. Iedereen kan genieten van diverse optredens van lokale talenten, van singer-songwriters met een gouden keel tot theatermakers die je verrassen en koren die je omverblazen! Elke artiest speelt drie keer een optreden van 30 minuten. Door de speciale looproutes kun je hierdoor als bezoeker maximaal 7 optredens bijwonen. Gluren bij de Buren maakt de wijken gezelliger en geeft lokale acts een podium. Alle voorstellingen zijn gratis te bezoeken (een vrijwillige bijdrage is welkom, en draagt bij aan het budget om de volgende editie mogelijk te maken). Beleef het karakter van jouw stad, de gastvrijheid van de bewoners en ontmoet talentvolle lokale muzikanten als bezoeker van 'Gluren bij de Buren'. Wil je Gluren bij de Buren ook in jóuw stad organiseren? Wil je jouw huiskamer beschikbaar stellen voor een optreden? Of wil je zelf spelen in een van de huiskamers? Neem dan contact op met de organisatie.

- "Op een zaterdag eind maart (10.00-15.00 uur) organiseert Scouting Brigitta haar jaarlijkse grote rommelmarkt om haar clubkas te spekken. Wij nodigen je dan ook van harte uit een kijkje te nemen of er tussen onze ‘rommel’ voor jou wellicht pareltjes zitten. De rommelmarkt vindt plaats in ons clubhuis ‘De Krocht’ (Eemstraat 56, Haarlem). Op onze rommelmarkt vind je altijd een groot assortiment aan bruikbare spulletjes, klaar om zich aan een tweede (of derde) eigenaar te hechten. Van speelgoed tot elektronica en van glaswerk tot kleding. Heb je zelf nog oude spullen liggen die een tweede ronde mee kunnen? Deze kun je op een voorafgaande vrijdagavond inleveren bij ons clubhuis. Neem daarover tegen die tijd even contact met ons op om de datum af te spreken."

- Een bijzonder onderdeel van Koningsdag in Haarlem zijn de BurgerBabes. Een groep enthousiaste vrouwen met allemaal dezelfde missie. Burgers bakken voor Burgers. Ieder jaar staan de BurgerBabes op Koningsdag op een vaste plek midden in de Haarlemse Vijfhoek en bakken ze voor een goed doel dicht bij huis. De goede doelen kiezen de BurgerBabes ieder jaar zelf. Bijvoorbeeld een donatie aan het plaatselijke ziekenhuis waar de familiekamer opgeknapt moet worden of een gift aan de lokale Speelgoedbank. Maar ook aan een Haarlemmer die elders een project heeft of privé persoon die om wat voor reden dan ook wel een extra steuntje in de rug kan gebruiken komen in aanmerking voor een donatie van de BurgerBabes. Veel van de materialen (shirts, de BBQ, de kraam, aankleding, broodjes, ontwerp van het logo etc.) worden gesponsord door lokale ondernemers, zodat er geen kosten zijn en de gehele opbrengst naar de gekozen doelen gaat. In 2019 hebben ze in totaal 2.500 euro kunnen doneren aan 5 goede doelen.

- "De Haarlem Night Skate (iedere 2 weken van half mei tot half september) is een skatetocht door en rond de gemeente, die de mooiste plekken van de regio onder de aandacht wil brengen. Het is geen wedstrijd, het is een sociaal gebeuren voor iedereen, ongeacht leeftijd, die sportief is of zich sportief voelt. Kunnen remmen is wel erg handig! Deelname is gratis en vooraf inschrijven is niet nodig. Kom naar de start en rol lekker ontspannen twee uurtjes met ons mee. Je komt op plaatsen waar je als je zelf gaat skaten nooit komt. Samen met Politie Kennemerland en onze verkeersregelaars zorgen wij voor een veilige recreatieve tocht door de stad en omgeving. Iedere editie heeft een andere route. Ook de pauzeplaatsen zijn iedere keer ergens anders. Onder begeleiding van onze Piaggio Ape met muziek rollen wij als groep door de stad. Regelmatig is er een tussenstop om te groeperen en halverwege is een langere pauze. Tijdens deze pauze kan je bij ons ook een drankje kopen."

- De Vijfhoekkunstroute (mei) is een jaarlijkse kunstmanifestatie in de Vijfhoek.

- De Luilakmarkt (vr en za voor Pinksteren) is een potjes- en plantenmarkt die op vrijdag om 16:00 uur begint en de hele nacht doorloopt tot de volgende ochtend circa 11.00 uur (de Luilakochtend). Naast bloemen, planten en tuinaccessoires wordt ook de inwendige mens goed bediend.

- "Stripdagen Haarlem (juni, alleen in de even jaren, editie 2020 is vanwege corona verschoven naar 2021) mag zichzelf, naast het grootste, nu ook het langste stripfestival van noordelijk Europa noemen: het festival is in 2016 uitgebreid van 2 naar 10 dagen, wat de nodige mogelijkheden biedt tot zowel verdieping als verbreding van het festivalprogramma. Het festival werkt daarbij als vanouds samen met o.a. de belangrijkste culturele instellingen in de Haarlemse stad. Op meer dan 30 locaties vinden tijdens het festival tentoonstellingen, lezingen, workshops, masterclasses, muziekoptredens en theater- en filmvoorstellingen plaats."

- "Het Spaarnestadconcert (begin juli, in 2019 voor de 4e keer) is een licht klassiek openluchtconcert aan het mooiste stukje van Haarlem: de Nieuwe Gracht. In het voorprogramma krijgen aankomende talenten een podium om hun kwaliteiten te tonen, van singer/songwriter tot klassiek geschoold en ook de DJ van de toekomst zal niet ontbreken. Met dit concert spreken wij een brede doelgroep aan: de jeugd die naar hun vrienden komen kijken en luisteren die op het podium staan en verder alle Haarlemmers die genieten van de historische locatie en de mooie muziek. Het geheel verbindt jong en ouder en laat zien dat jongeren plezier halen uit het samen muziek maken."

- "De ZorgSpecialist Grachtenloop (op een vrijdag begin juli, in 2019 voor de 25e keer) is een heerlijke midzomeravondloop langs de Haarlemse grachten. Al jarenlang een evenement waarbij hardlopen gecombineerd wordt met de gezelligheid van de Haarlemse binnenstad. Het parcours loopt door het prachtige oude centrum van Haarlem en natuurlijk langs de grachten en singels. En je komt langs diverse culturele/toeristische trekpleisters. Langs dit fraaie parcours word je aangemoedigd door een enthousiast publiek en de verschillende bandjes en DJ’s zorgen voor de muzikale steun. De ZorgSpecialist Grachtenloop staat garant voor een gezellige en sportieve avond voor jong en ouder. Je kunt kiezen uit verschillende afstanden: 1 km KidsRun / 5 km / Haarlems Dagblad 10 km. De Bedrijvenloop biedt bedrijven en organisaties de mogelijkheid om via een aantrekkelijk businesspakket deel te nemen aan de Grachtenloop. Ook dit jaar is de Philharmonie de businesslocatie. Een prachtige locatie die direct aan het parcours ligt, zodat jij je teamgenoten kunt aanmoedigen en volop kunt genieten van het evenement. Naast de hapjes en drankjes die voor jullie klaar staan, is onze fotograaf aanwezig om jullie team op de foto te nemen. Maar er is meer; professionele masseurs zijn aanwezig, gereserveerde startplaats aan de kop van het startveld, sportief prijzenpakket voor de winnaars, plaatsing van bedrijfslogo op onze website etc. Schrijf jouw team ook in en ga met je collega’s de sportieve strijd aan met maar liefst 100 andere bedrijventeams."

- Haarlem Culinair (gedurende 4 dagen begin augustus, in 2019 voor de 25e keer) is met jaarlijks zo'n 80.000 bezoekers hét culinaire evenement van deze stad. Verschillende restaurants uit de stad en omgeving presenteren zich tijdens dit evenement aan de bezoekers. Voor een vriendelijke prijs kun je genieten van het culinaire aanbod van de vele restaurants.

- Haarlem Jazz & More (gedurende 4 dagen in augustus) vindt plaats in de oude binnenstad. De verschillende podia zijn gratis toegankelijk. Het evenement trekt jaarlijks bijna 200.000 bezoekers.

- De Haarlemse Muggenronde (week in augustus, in 2019 voor de 62e keer) is een fietsevenement voor de kinderen (9-15 jaar) van Haarlem en omstreken. Je kunt meedoen op je stadsfiets, mountainbike, BMX, racefiets, opoefiets, kortom op elke fiets, als hij maar veilig is. Deelname is gratis, wat de ronde voor iedereen toegankelijk maakt. Deelnemers rijden in gesponsorde wielerploegen en worden getest op snelheid en behendigheid. Hiermee zijn dagelijks mooie prijzen te winnen. Bekijk de videoreportage t.g.v. de 60e editie in 2017 om een indruk te krijgen van dit gezellige en sportieve evenement.

- "In een weekend eind september presenteert Haarlemse Herfst een programma waarin de verbinding wordt gelegd tussen de diversiteit van de bloeiende hedendaagse kunst in de stad en bijzondere of historische locaties die de stad rijk is. Met een levendig weekend vol inhoudelijke en verdiepende activiteiten zetten we de cultuurstad Haarlem landelijk op de kaart als centrum van hedendaagse kunst."

- "Archikidz Haarlem heeft als doel om kinderen op een laagdrempelige, speelse en toegankelijke manier kennis te laten maken met architectuur. Hiervoor organiseren wij 1x per jaar tijdens Oktober Kindermaand in samenwerking met het ABC Architectuurcentrum een workshop voor ongeveer 100 kinderen in de leeftijd van 8 tot 13 jaar. Tijdens de workshop draait het om leren, samenwerken en kennismaken met veelal een nieuw onderwerp. De workshop is voor alle kinderen bereikbaar, onafhankelijk van hun achtergrond."

- Sinterklaas.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Met een sterke programmering en een eigen karakter behoort Poppodium Patronaat in Haarlem al jaren tot de top tien van de kernpodia van Nederland. Kwalitatieve popmuziek in al haar vormen en aanverwanten is altijd de kern geweest van waar het bij Patronaat om draait. Bij de samenstelling van het programma wordt altijd gezocht naar een gezonde mix van enerzijds publieksvriendelijke en anderzijds progressieve en vooruitstrevende popmuziek. In het eerste jaar (1984), in de gymzaal van de oude katholieke jongensschool op Zijlsingel 2, werden er circa 60 concerten georganiseerd die in totaal zo'n 10.000 bezoekers trokken. De organisatie begon met ongeveer 20 vrijwilligers. Inmiddels is de personeelsbezetting uitgegroeid tot bijna 200 man waarvan 90 vrijwillige medewerkers en 110 professionals. Momenteel worden er in het prachtige nieuwe pand jaarlijks ongeveer 500 activiteiten georganiseerd die gemiddeld jarlijks 130.000 bezoekers trekken en geniet Patronaat nationale allure met een sterke en veelzijdige programmering.

- "Stadsschouwburg & Philharmonie Haarlem is het kloppend hart voor alle inwoners van de stad en omgeving. Met een van de mooiste klassieke theaterzalen van Nederland en misschien wel de beste kamermuziekzaal in Europa bieden wij je inspiratie en stof tot nadenken. Maar natuurlijk kun je bij ons ook zorgeloos genieten. Je voelt je welkom, je voelt je thuis, dat is onze passie. Klassieke concerten van hoog niveau, de beste Nederlandse toneelproducties, een rijk jeugdaanbod, jong talent uit de regio, maar ook verrassende voorstellingen uit het buitenland. Wij doen er alles aan om het cultureel aanbod in de stad op een hoog peil te houden."

- "De Toneelschuur is een servicegericht theater, film- en productiehuis in het hart van Haarlem. Toneelschuur Producties biedt jaarlijks een selecte groep theatermakers de mogelijkheid hun artistieke talent in een traject op maat te ontwikkelen. Toneelschuur producties zijn divers en verrassend, met kwaliteit en professionaliteit als uitgangspunten. De Toneelschuur is een belangrijk premièretheater. Jaarlijks worden, naast voorstellingen van de grote theater- en dansgezelschappen, producties van nieuwe makers bij Toneelschuur Producties en gastgezelschappen gepresenteerd. De Filmschuur wil voor de stad en omgeving een divers aanbod van kwaliteitsfilms bieden, met aandacht voor drie functies van film: film als kunstvorm, film als (cultureel) maatschappelijke uiting en film als amusement. De filmprogrammering is zo actueel mogelijk en toont naast klassieke en experimentele films ook films uit verschillende culturen."

- Kinderboerderij De Schoterhoeve. - Kinderboerderij en hertenkamp De Houthoeve.

- Speeltuin De Glasblazers is naar eigen zeggen de kleinste maar gezelligste speeltuin van Haarlem. "Wist je dat we ook een peuterochtend en een knutselmiddag hebben? Kom gezellig spelen!" - Speeltuin Het Paradijsje is al meer dan 30 jaar een goed bewaard geheim middenin het mooie historische centrum van Haarlem. Een speeltuin met een uniek karakter, laagdrempelig en gezellig. Voor jonge kinderen een veilige plek om te spelen en van alles te ontdekken. De speeltuin is ingericht met speeltoestellen voor jonge kinderen en is een oase van rust in de drukke stad. En ook aan de verzorgers wordt gedacht: de koffie staat klaar. Laat je verrassen door deze mooie speeltuin en kom een keer kijken!"

- Natuur- en Milieu Educatie Haarlem.

- Tussen de Belgiëlaan en de Spaarnelaan vaart sinds 2010 een elektrisch aangedreven veerpontje over het Spaarne. Het pontje vormt een verbinding tussen de wijk Schalkwijk aan de oostkant, en de binnenstad en de Haarlemmerhout aan de westkant van het Spaarne.

- Gilde Haarlem heeft circa 15 gidsen beschikbaar, die graag met jou door de prachtige stad lopen. De vrijwiligers hebben een gedegen opleiding gevolgd, zodat je er van op aan kunt dat je wandeling met hen een onvergetelijke ervaring wordt. "Voor groepen mensen die niet zo makkelijk de deur uit kunnen, voor verenigingen of zo maar een leuke bijeenkomst, heeft het Gilde een aantal interessante 'wandelingen' ontwikkeld. Wij komen op jouw locatie en aan de hand van prachtige beelden maken we samen een virtuele wandeling. Naast de traditionele historische centrumwandeling langs de mooiste gebouwen en over de Grote Markt, bieden wij je nog een keur aan andere presentaties aan. Uiteraard de zeer populaire Hofjeswandeling. Haarlem is per slot van rekening met 23 hofjes, waaronder het oudste hofje van Nederland, niet voor niets hofjesstad nummer 1 in Nederland.

Maar ook de “geschiedenis van de tulp” geeft een fascinerend beeld over het ontstaan van de tulpenteelt en de dramatiek van de tulpenhandel in de stad en omstreken. Wie kent de mythe over de “Zwarte Tulp” niet. Voor de bierkenners hebben we presentatie “Haarlems bier door de eeuwen heen”. Wist je dat de stad rond 1500 meer dan 100 bierbrouwerijen had? En 100 jaar na de sluiting van de laatste brouwerij hebben we gelukkig weer twee brouwerijen, met Jopenbier en Het Uiltje. En wat te denken van een “wandeling” over Stoere Haarlemse Vrouwen, De Jansridders, de twee Bavokerken, Haarlemse producten, Haarlemmer Hout en omgeving, Frans Hals- en Kleverparkwijk of 100 jaar cultuur in de stad over de Stadsschouwburg, de Philharmonie en de Toneelschuur. Maar we vinden het ook leuk om op speciaal verzoek een presentatie over een door jou aangedragen thema te maken."

- "Met 2 zwembaden is er in het Boerhaavebad genoeg te beleven! Het ideale zwembad om baantjes te trekken of lekker plezier te maken op de glijbaan, in de wildwaterkreek en de bubbelbaden. Ben je op zoek naar zwemles voor je kind? Dan kun je ook bij het Boerhaavebad terecht. Zoek je een sport in het water, dan ben je bij ons aan het juiste adres. Van jong tot oud is er van alles te beleven. Bij het Boerhaavebad kun je 7 dagen in de week terecht."

- "De gemeente Haarlem wil in 2030 een duurzame, klimaatneutrale, diverse, vitale stad zijn met een hoge ecologische waarde en biodiversiteit. Om te onderzoeken of de ambities en maatregelen een positief effect hebben op de biodiversiteit, heeft advies- en ingenieursbureau Tauw voor de gemeente een monitoringsplan voor biodiversiteit opgesteld. Ecologische inrichtings- en beheermaatregelen. Op het gebied van biodiversiteit heeft de gemeente al de nodige stappen gezet. Sinds 2013 werkt de gemeente al met een Ecologisch beleidsplan, waarin een visie en doelstellingen zijn uitgewerkt om de ecologische waarden en biodiversiteit in de stad te verbeteren. Hierin zijn onder meer belangrijke ecologische hotspots en ecologische verbindingszones aangewezen. Ook in de praktijk werkt de gemeente aan de uitvoering van ecologische inrichtings- en beheermaatregelen. Zo is op meerdere plekken in de stad ecologisch bermbeheer uitgevoerd en zijn bloemrijke bermen aangelegd. Verder werkt de gemeente aan de omvorming van een bosplantsoen en worden er poelen, een ijsvogelwand, eendentrappen en een eekhoornbrug gerealiseerd.

Stand van de biodiversiteit. Met ecologisch beleid en beheer is de gemeente Haarlem dus goed op weg. Maar hebben de ambities en maatregelen ook daadwerkelijk effect op de stand van de biodiversiteit? En hoe staat het er überhaupt voor met de algemene biodiversiteit in de stad? Om deze vragen te beantwoorden is Tauw samen met de gemeente aan de slag gegaan om een monitoringsplan op te stellen: een plan waarin is uitgewerkt hoe de stand van de biodiversiteit in de stad de komende jaren gemeten kan worden. Monitoring van biodiversiteit, dat klinkt misschien eenvoudig. Maar hoe doe je dat eigenlijk? Welke planten- en diersoorten moet je dan inventariseren? En waar doe je dat, met welke inspanning en frequentie en door wie? En wat kun je vervolgens met de resultaten? Op al deze vragen wordt in het monitoringsplan een duidelijk antwoord gegeven.

Methoden voor monitoren biodiversiteit. Voor het monitoren van biodiversiteit zijn diverse methoden beschikbaar. Soms heel specifiek, gericht op één soortgroep en alleen uitvoerbaar door specialisten. Maar er zijn ook methoden die een meer algemeen beeld geven en eenvoudig door bijvoorbeeld bewoners of scholieren kunnen worden uitgevoerd. In de eerste stap hebben we samen met de gemeente Haarlem de verschillende beschikbare monitoringsmethoden op een rij gezet. Vervolgens zijn we met de gemeente in gesprek gegaan om te bepalen welke methoden het best aansluiten bij hun wensen en eisen. Dit heeft geleid tot een selectie van vier verschillende methoden die elkaar aanvullen en gezamenlijk een zo volledig mogelijk beeld van de biodiversiteit binnen de gemeente schetsen, namelijk het Meetnet Urbane Soorten (MUS), de Bijeninventarisatie, Ecoscans water en oever, en de Meetlat Biodiversiteit. Voor elk van deze methoden is in het monitoringsplan uitgewerkt waar gemeten moet worden (bijvoorbeeld in welke hotspots, potentiezones en andere groen- en waterzones), wanneer, hoe vaak en door wie.

Toewerken naar verder herstel en versterking. Met het monitoringsplan heeft de gemeente Haarlem een goed instrument in handen om de stand van de biodiversiteit in beeld te brengen, en door de tijd heen te volgen. Bovendien geven de resultaten inzicht in waar aanpassing van beleid en beheer gewenst is. Zo kan de gemeente de komende jaren toewerken naar verder herstel en versterking van de biodiversiteit. Welke gemeente volgt?" (bron en voor nadere informatie zie advies- en ingenieursbureau Tauw, september 2020)

Terug naar boven

Eten en drinken

- "Haarlem Food Future werkt samen met inwoners, ondernemers en gemeente aan het verduurzamen van de voedselvoorziening van de stad. We richten ons onder meer op voedseleducatie, het tegengaan van voedselverspilling en meer ruimte voor stadslandbouw. We hebben onder andere een Voedselvisie geschreven voor de stad. Doe je ook mee met het realiseren van deze plannen? De thema's waar wij ons op richten zijn: Duurzame voedingskeuzes. We zitten midden in een transitie van ons voedselsysteem en iedere voedselkeuze die we maken heeft invloed. We stimuleren inwoners en ondernemers om zoveel mogelijk lokale en ecologisch geteelde producten te gebruiken. Tegengaan van voedselverspilling. 33% van ons eten verdwijnt ergens in de keten in de prullenbak. Tijd om daar wat aan te doen! We starten nieuwe projecten op om voedselverspilling in de stad tegen te gaan en halen succesvolle concepten uit andere steden hier naartoe.

Voedseleducatie. Gezond en duurzaam eten is zowel voor kinderen als jongeren extra belangrijk. Zij zijn tenslotte de toekomst! Door voedseleducatie-professionals uit de regio met elkaar te laten verbinden, zijn we in staat om onze krachten te bundelen en nieuwe projecten te laten ontstaan. Ruimte voor groen en stadslandbouw. Voedsel kweken in en rondom de stad maakt ons bewust waar ons voedsel vandaan komt en vermindert CO2-uitstoot. Wij stimuleren de gemeente Haarlem om gunstige voorwaarden voor kleinschalige én grootschalige stadslandbouwprojecten te creëren. Upcyclen van afval. Afval bestaat niet in de circulaire economie. Daarom kijken we hoe we de reststromen van ons voedsel waardevol kunnen maken. Zo starten we met een pilot met een biovergister, en onderzoeken we de mogelijkheden om paddenstoelen te kweken op koffiedik."

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Haarlem, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Oude Polygoonfilms over enkele van onze steden, waaronder Haarlem 1913.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Haarlem (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Haarlem. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter. - Nieuws van de Gemeenteraad op Facebook.

- Nieuws: - Nieuws uit Haarlem van NH Nieuws.

- Pagina's over en nieuws uit stadsdelen, wijken en buurten: - Pagina van de gemeente over Haarlem Zuid-West. - Pagina van de gemeente over stadsdeel Noord. - Pagina van de gemeente over stadsdeel Oost. - Pagina van de gemeente over stadsdeel Schalkwijk. - Slachthuisbuurt. - Parkwijk.

- Belangenorganisaties: - Wijkraad De Krim. De Krim is een wijkje in het NW van de stad, tussen de Delftweg (N208) in het O en de spoorlijn in het W. Het grondgebied viel voor de annexaties van 1927 onder de gemeente Bloemendaal. De wijk is in de jaren dertig ontstaan. Zie verder het hoofdstuk Geschiedenis, waar je links naar twee artikelen over deze wijk vindt. De wijk wordt ook Het Eiland genoemd. En in officiële stukken is sprake van Overdelft. "Vermoedelijk dankt het gebied zijn naam aan de tamelijk geïsoleerde ligging tussen de Delft en de spoorlijn Haarlem-Beverwijk. Hierdoor werd het gebied in de volksmond De Krim genoemd, naar het in het oude Rusland ooit bekende/beruchte verbanningsoord De Krim, nu een schiereiland in de Zwarte Zee." Aldus de site van de wijkraad. - Wijkraad Planetenwijk. - Wijkraad Leidsebuurt. - Wijkraad Binnenstad. - Wijkraad Amsterdamse Buurten. - Wijkraad Scheepmakersdijk.

- De gemeente Haarlem heeft jaarlijks een budget van ongeveer € 230.000 voor initiatieven uit de stad. Iedereen kan aanspraak maken op dit budget. Wie geld krijgt om een initiatief voor de eigen buurt uit te voeren bepalen Haarlemmers zelf via de Initiatiefraad. Dit doen zij aan de hand van de door het college vastgestelde uitvoeringsregeling. De raad bestaat uit 4 Haarlemmers en een gebiedsverbinder van de gemeente. De gebiedsverbinder zit in de raad als secretaris en heeft geen stemrecht. Daarnaast kan dit budget ook door wijkraden worden aangesproken, voor zaken die de wijkraad kunnen ondersteunen.

- Participatieraad Haarlem geeft de gemeenteraad en het college gevraagd en ongevraagd advies over zaken die betrekking hebben op de zelfredzaamheid en sociaal-culturele participatie van burgers. De Participatieraad wil door haar advisering een bijdrage leveren aan de kwaliteit van het gemeentelijk beleid en de uitvoering van dit beleid. De Participatieraad is een adviesorgaan, dat is samengesteld uit 15 betrokken Haarlemse burgers en een onafhankelijk voorzitter.

- Wijkcentra / buurthuizen: - "Ons doel is om het Badhuis te maken tot een open plek in de Leidsebuurt in Haarlem waar we elkaar kunnen leren kennen, onszelf kunnen zijn en kunnen groeien, waar projectgroepen de ruimte krijgen zich te organiseren en waar we, als bewoners van de kleine arbeidershuisjes, betaalbare ruimte kunnen huren voor verjaardagsfeestjes. Kortom: we maken van het Badhuis een tweede huiskamer voor alle buurtbewoners! Het Badhuis is een fijne plek om verse koffie te drinken, je feestje te vieren, te vergaderen of leuke evenementen te organiseren. Maar wat het Badhuis echt bijzonder maakt is de organisatie die erachter zit; het Badhuis wordt gerund door Leidsebuurtbewoners die zich allemaal vrijwillig inzetten. Iedereen doet waar hij of zij goed in is en wat hij of zij leuk vindt. Het Badhuis is doordeweeks dagelijks van 08.30-12.00 uur geopend, m.u.v. de dinsdag en de schoolvakanties." - Het Broederhuis is een wijkcentrum in de Amsterdamse Buurt. In dit wijkcentrum is iedereen welkom voor een kop koffie of thee, worden verschillende activiteiten georganiseerd en zijn meerdere organisaties gevestigd. Organisaties die elke dag aanwezig zijn in het Broederhuis zijn DOCK en het sociaal wijkteam. Daarnaast zijn nieuwe ideeën en initatieven altijd welkom. - Buurtcentrum De Tulp is gelegen in de wijk Rozenprieel. - Soos Binnensteeds.

- Jeugd: - "Scouting Brigitta heeft al sinds 1945 haar wortels in Haarlem-Noord. Elke week staan onze gekwalificeerde vrijwilligers van de groep klaar voor alle kinderen die bij ons het Scoutingspel willen spelen. Scouting Brigitta biedt kinderen en jongeren een plezierige vrijetijdsbesteding. Samenwerken, avontuur, respect voor elkaar en de leefomgeving, zelfredzaamheid en ontplooiing zijn hierbij centrale thema’s. Naast de speltakleiding, die wekelijks de programma’s verzorgt, zijn ook de bestuursleden en ouders actief bezig om de leden van Scouting Brigitta een geweldige Scoutingervaring te bezorgen. Scouting Brigitta is aangesloten bij de overkoepelende, landelijke organisatie Scouting Nederland, de grootste jeugdorganisatie van Nederland."

- Kunstschaatsen: - "Kunstschaatsvereniging KSV Haarlem is opgericht met passie voor kunstschaatsen en wij willen die liefde graag verspreiden naar meer mensen. Bij onze vereniging leren wij niet alleen kunstschaatsen. Wij beogen ook een kunstschaatsgemeenschap te ontwikkelen waar de jeugd en volwassenen steun en zelfvertrouwen winnen, recreatief danwel wedstrijdgericht. Kunstschaatsen is een geweldig recept voor het winnen van zelfvertrouwen, plezier en het ontwikkelen van artistiek vermogen."

- Toneel: - Heb jij altijd al het gevoel gehad dat er een acteertalent in je zit? Dan kan je daar nu invulling aan geven! Buurttheatergroep VONK oefent elke woensdagochtend van 10 tot 12 uur in Buurtcentrum De Tulp (Voortingplantsoen 56 in het Rozenprieel). De groep kan nog nieuwe spelers gebruiken, dus kom gerust langs. Met of zonder toneelervaring van harte welkom. Wie weet wordt bij jou ook het vuur aangestoken en sta jij de eerstvolgende voorstelling ook met anderen te stralen op het toneel! Kijk hier voor meer informatie over Buurttheatergroep VONK.

- Filatelie: - "Op Hoop van Zegels is een vereniging van verzamelaars van postzegels en poststukken, opgericht in 1911 in Haarlem. Het aantal leden bedraagt ca. 250. Het werkgebied van de vereniging is de regio Zuid-Kennemerland en directe omgeving. De leden komen op de 3e woensdag van iedere maand bijeen in gebouw ‘de Schakel’ in de Pijnboomstraat, waar gelegenheid is tot ruilen of kopen. Tijdens de ledenbijeenkomst is er een veiling waarin zeer verzamelwaardige en soms schaarse zegels, poststukken etc. van goede kwaliteit worden aangeboden. Ook zijn er altijd wel koopjes te halen. Daarnaast kunnen leden deelnemen aan het rondzendverkeer postzegels en/of poststukken. Je hebt hierdoor de mogelijkheid zegels of poststukken die je graag in je verzameling wilt hebben tegen (zeer) aantrekkelijke prijzen te kopen. Dit rondzendverkeer wordt gevoed door de leden zelf. Leden ontvangen tien keer per jaar verenigingsblad De Spaarnepost en elf keer per jaar het maandblad Filatelie." Op de site van de vereniging is onder meer uitvoerige informatie over de postgeschiedenis van de regio Zuid-Kennemerland te vinden, ingedeeld in een 11-tal thematische hoofdstukken.

- Senioren: - "Als lid van Seniorweb kun je onder meer op elke 2e woensdag van de maand van 10.00-12.00 uur bij De Baan in Haarlem gratis de open inloop bezoeken. Vrijwilligers staan klaar om je vragen op computergebied te beantwoorden. Verder zijn er cursussen voor de tablet, smartphone en de pc/laptop. Er worden ook workshops gegeven. Wij kunnen je onder meer helpen met de volgende onderwerpen: Apple, backup maken, belastingaangifte, e-mail, fotobewerking, hobby, internet, internetbankieren, Office, onderhoud, pc en randapparatuur, Social Media, tablet en smartphone, veiligheid, videobellen en Windows."

- Zorg: - "Nieuw Unicum ondersteunt mensen met lichamelijke beperkingen, al dan niet in combinatie met cognitieve beperkingen en is een MS-Expertisecentrum. Op de locatie van Nieuw Unicum in Haarlem, gelegen in Meerwijk, wonen sinds de oplevering van dit markante nieuwbouwcomplex in 2008 19 cliënten van Nieuw Unicum. Op deze locatie wonen cliënten met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en een complexe zorgvraag. We ondersteunen ze bij het vinden van structuur, rust en evenwicht."

- "Wij Telen Groente bestaat uit twee biologische zelfoogsttuinen in Haarlem. Daarnaast bieden wij dagbesteding en organiseren we de maandelijkse Biomarkt in de Haarlemmer Kweektuin. Onder de naam ‘Wij Telen Groente met Zorg’ wordt in de kas zinvolle dagbesteding geboden. Onder professionele begeleiding worden allerhande tuinwerkzaamheden uitgevoerd."

- Welzijn: - "Stichting De Baan is een professionele vrijwilligersorganisatie in Haarlem, waar vrijwilligers zich kunnen inzetten om mensen met een verstandelijke beperking passende vrijetijdsactiviteiten te bieden. Onze missie is als volgt samen te vatten: Wij gaan uit van de (groei)mogelijkheden, niet van de beperkingen en brengen in het leven van onze deelnemers: plezier, ontmoeting, participatie, ontwikkeling en verrijking. De Baan organiseert leuke vrijetijdsactiviteiten voor mensen met een verstandelijke beperking, in de regio Zuid-Kennemerland. Onze deelnemers zijn erg verschillend, qua niveau, leeftijd en achtergrond. We adviseren, ondersteunen en ontlasten ouders en begeleiders. Wij hebben een breed activiteitenaanbod, variërend van hobby’s, sport en cultuur tot ontmoeting, uitstapjes en vakanties."

- "Een sociaal-economische achterstandssituatie is meer dan een gebrek aan geld. Een achterstandssituatie werkt als een magneet voor tal van andere problemen. Mensen met een sociaal-economische achterstand hebben meer gezondheidsproblemen. Zo'n achterstandssituatie is een bleekmiddel. Het haalt de kleur uit het leven. Mensen die op deze manier leven, nemen minder deel aan het maatschappelijke leven. Maatschappelijk isolement ligt op de loer. Daarom wil Stichting Samen Haarlem haar steentje bijdragen om deze mensen te ondersteunen en te helpen om aan de maatschappij deel te nemen. Zo worden er sportactiviteiten georganiseerd om bepaalde gezondheidsproblemen te reduceren. Tevens is het een doel van de stichting om een steentje bij te dragen om de migrantengeneraties een positieve, opwaartse lijn te zien maken. Dit zal niet zomaar gaan gebeuren. Allereerst moet er de wil zijn om iets te bereiken. Maar zeker net zo belangrijk is dat men ook in zijn/haar omgeving mensen heeft die hem/haar ondersteunen. De stichting maakt zich daar hard voor. Inspireren, adviseren, helpen waar het kan!"

- "Haarlem Effect beheert verschillende buurthuizen en peuterspeelzalen in de gemeente en werkt nauw samen met andere instanties. Buurtbewoners worden zoveel mogelijk aangemoedigd om deel te nemen aan activiteiten in hun wijk. We bieden jong en ouder uitdagende vrijetijdsbestedingen en een inspirerende plek waar ze anderen kunnen ontmoeten. Welzijn wordt volgens ons aan de hand van drie aspecten bereikt. Allereerst moeten buurtbewoners in de gelegenheid zijn om elkaar te ontmoeten en samen te werken. Ten tweede vereist welzijn een basis van wederzijds respect, die weliswaar gelegd wordt tijdens het opgroeien, maar kan toenemen door het ontplooien van persoonlijke en sociale vaardigheden. Ten derde zijn wij ons bewust van het belang van een gevoel van eigenwaarde voor menselijk welzijn. Een goede methode om mensen zich gewaardeerd te laten voelen, is ze via vrijwilligerswerk te laten bijdragen aan de samenleving."

- Stichting DOCK en de Diaconie van de Protestantse Gemeente stimuleren ontmoetingen tussen buurtgenoten in Haarlem-Oost door met de Buurttuk door de wijken te rijden, waar men een bak koffie of soep kan krijgen.

- Sociaal Wijkteam Parkwijk/Zuiderpolder. - Sociaal Wijkteam Centrum en Rozenprieel.

- Veel non-profit organisaties in de stad en omgeving kunnen jouw vrijwillige inzet goed gebruiken. Wil jij de stad mooier maken? Dan ben je bij Vrijwilligerscentrum Haarlem & omgeving (VWC) aan het juiste adres. Wat heeft vrijwilligerswerk jou te bieden?: je kunt vrijwilligerswerk gebruiken als opstap naar betaald werk; het is een mooie toevoeging op je cv; vrijwilligerswerk kan je helpen je talenten te ontwikkelen; je kunt via vrijwilligerswerk nieuwe mensen leren kennen en je netwerk vergroten; vrijwilligerswerk geeft regelmaat in je leven en een zinvolle dagbesteding; je kunt door het doen van vrijwilligerswerk makkelijker de Nederlandse taal leren, als je die nog niet volledig beheerst. Doe je al aan vrijwilligerswerk, werk je met vrijwilligers of wil je vrijwilligerswerk gaan doen? Dan is de Vrijwilligersacademie misschien ook iets voor jou. De Vrijwilligersacademie is onderdeel van VWC en organiseert scholingen voor (potentiële) vrijwilligers en (vrijwilligers-)organisaties.

- "De Protestantse Diaconie Haarlem zet zich al eeuwenlang in voor een barmhartige en rechtvaardige samenleving. De diaconie helpt mensen die in geldproblemen zitten of onvoldoende contacten hebben in de buurt om nog zelfstandig te wonen. Zij doet dit vanuit het besef dat we iets voor elkaar kunnen betekenen. De diaconie heeft oog en oor voor mensen in nood. Helpt op plekken waar geen helper is. Het maakt niet uit of de mensen die hulp nodig hebben kerkelijk zijn of niet. ‘Zieltjes winnen’ verstaat de diaconie niet onder helpen. Diakenen en medewerkers van de diaconie doen diaconaal werk in de verschillende wijken van de stad. Zij helpen mensen die het om wat voor reden dan ook moeilijk hebben of een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Veel van de vrijwilligers zijn ook actief voor de Voedselbank, het aanloophuis van Stem in de Stad, de diaconale vakantieweken voor ouderen, mensen met een beperking en andere organisaties die hulp bieden."

- "In de gemeente Haarlem verzorgt MeerWaarde Welzijn Buurt- en Groepsbemiddeling. Blaffende honden, rommel, onenigheid over parkeerplekken, overhangende takken of harde muziek; allemaal zaken waarvoor je niet gelijk naar de politie stapt. Maar soms kom je er samen met de buren niet (meer) uit. Dan is Buurtbemiddeling een goede manier om samen tot een oplossing te komen. Buurtbemiddeling is een onpartijdige dienst en is kosteloos. Een buurtbemiddelaar geeft advies en bemiddelt tussen buren die overlast van elkaar ervaren en dit willen oplossen. De bemiddelaar is een medebewoner die door ons is getraind. Hij/zij gaat met beide partijen in gesprek en zoekt naar de best haalbare oplossing."

- Duurzaamheid: - "De in 2015 opgerichte Coöperatie Haarlem Noorderlicht richt zich in het bijzonder op: het stimuleren van het gebruik van zonne-energie; het op duurzame en ecologisch onschadelijke wijze produceren, doen produceren, leveren en doen leveren van energie, direct of indirect ten behoeve van leden; het stimuleren van duurzaamheid op het gebied van afval, groen, leefbaarheid, zorg en mobiliteit. Als lid kun je meebeslissen over de voor de coöpertie belangrijke onderwerpen. Als lid krijg je ook voorrang bij de inschrijving voor deelname aan de gezamenlijke aanschaf van zonnepanelen. We hebben inmiddels een aantal enthousiaste buurtgenoten in Noord die hun steentjes bijdragen aan de activiteiten van de coöperatie. Als jij ook een steentje wilt bijdragen, ben je van harte welkom."

- "In 2014 heeft een groep permaculturisten uit Haarlem op initiatief van Tosca Peschier een plan gemaakt voor de eerste gemeenschappelijke permacultuurtuin in deze gemeente. Het terrein aan de Korte Verspronckweg, tijdelijk bestemd voor stadslandbouw, bleek een perfecte locatie. In augustus 2015 is de tuin geopend door wethouder Cora-Yfke Sikkema. Sindsdien zijn we hard bezig om van deze tuin een permacultuurparadijs te maken waarin we op natuurlijke wijze een deel van ons eigen voedsel groeien. We willen zoveel mogelijk mensen in aanraking laten komen met permacultuur en haar 3 ethische principes: zorg voor de aarde, zorg voor de mens en eerlijk delen. Met cursussen, workshops en gratis activiteiten laten we zien dat permacultuur zowel een praktische ontwerpmethode als een ecologische levenswijze is. In onze jaarverslagen lees je wat we in het jaar 2015 t/m 2019 hebben gedaan (Jaarverslag PCH 2015 / 2016 / 2017 / 2018 / 2019). De verslagen zijn verhalend vormgegeven met foto’s. Vanaf 2019 hebben we voor een officiëlere verslaglegging gekozen, mede omdat we graag in aanmerking willen komen voor een ANBI-status.

Stichting PermacultuurCentrum Haarlem (PCH) is op sociocratische wijze opgezet. Iedereen kan geheel gratis deelnemer worden. Vervolgens kun je mee-tuinieren en krijg je in ruil daarvoor een deel van de oogst. Alle deelnemers kunnen meedenken over hoe we de zaken aanpakken en zich bij verschillende kringen aansluiten. Zo beheren we op gelijkwaardige wijze met elkaar dit mooie stukje eetbare natuur in onze stad! Sociocratie is een bestuursvorm die uitgaat van gelijkwaardigheid van individuen. De naam komt van de Latijnse en Griekse woorden socius (=medemens) en kratein (= regeren), en betekent zoveel als de medemens regeert. Die gelijkwaardigheid komt niet tot uiting in het “one man one vote” van de democratie maar in het principe dat een besluit alleen genomen kan worden wanneer alle aanwezigen geen overwegend beargumenteerd bezwaar hebben tegen het nemen van dat besluit. Dit principe wordt het consentbeginsel genoemd."

- Openbare ruimte: - "Spaarnelanden is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte in Haarlem, de ruimte waar iedereen zich prettig en veilig wil voelen. Betrokkenheid van de inwoners is hierbij onmisbaar.
Spaarnelanden ondersteunt mooie initiatieven, zoals de adoptie van een boomspiegel of groenstrook; inwoners kunnen bijvoorbeeld een fleurige minituin creëren in hun straat. Daarnaast draagt Spaarnelanden zorg voor straat- en gevelreiniging, gladheidsbestrijding, de bestrijding van plaagdieren, het onderhoud van straat- en verkeersmeubilair, het openbaar groen, schooltuinen en speelvoorzieningen. Inwoners als partner. De openbare ruimte gaat iedereen aan. Om goed op de hoogte te zijn én te blijven heeft Spaarnelanden wijkteams ingezet, die nauw contact hebben met de inwoners van de stad en de ambassadeurs van Spaarnelanden. Deze ambassadeurs zijn aangesteld om de extra oren en ogen van Spaarnelanden in hun wijk te zijn. Gezamenlijk worden ideeën en suggesties van inwoners besproken en hoe daarop kan worden ingespeeld."

- Dierenopvang: - "Stichting Egelopvang Haarlem e.o. is opgericht in 2011. Jaarlijks vangen wij dankzij de inzet van 150 tot 175 vrijwilligers tussen de 300 en 400 egels op. Ziek, uitgeput, uitgedroogd, gewond en vaak onderkoeld komen ze binnen. Met veel liefde, zorg en de nodige medicatie worden de egeltjes opgelapt om daarna weer te kunnen worden uitgezet. De verblijfsduur per egel verschilt nogal. Sommigen kunnen na een paar weken alweer naar buiten, maar de ernstiger gevallen zijn soms wel een half jaar in de opvang. Vooral schurft is een groot probleem in deze regio. Voor deze egels is een langdurige behandeling nodig voordat hun huidjes mooi hersteld zijn. Als de egels hersteld zijn gaan ze eerst naar afgesloten tuinen, waar ze kunnen wennen aan het buitenleven. Als dat goed gaat, mogen ze de wijde wereld in. De meeste egels komen in de herfst binnen: jonge egeltjes en babies die zich niet kunnen redden. Dat is voor ons dan ook de drukste tijd."

- Bedrijfsleven/ondernemen: - "MAAK Haarlem biedt onderdak aan bedrijven die werkzaam zijn in de innovatieve maakindustrie. Je vindt er een mix van ambachtelijke maakbedrijven met een link naar 3D printen, superspecialisten die gebruik maken van de allernieuwste digitale maaktechnieken en bedrijven die actief zijn in het hergebruik van materiaal en circulaire economie. Dit zorgt voor een kruisbestuiving tussen de bedrijven onderling, maar ook bezitten de bedrijven op MAAK specialistische kennis, een groot machinepark en leveren ze kant en klare eindproducten voor ondernemers in de gehele regio. Nieuwsgierig? Bezoek dan deze inspirerende MAAKers locatie, gevestigd op de voormalige gemeentewerf (Oudeweg 91-95)."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Haarlem Akendam.

Reactie toevoegen