Greate Wierrum is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 1983 gemeente Hennaarderadeel. In 1984 over naar gemeente Littenseradiel, in 2018 over naar gemeente Súdwest-Fryslân.
Bij Greate Wierrum, in de vroege ochtend
- Greate Wierrum is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 1983 gemeente Hennaarderadeel. In 1984 over naar gemeente Littenseradiel, in 2018 over naar gemeente Súdwest-Fryslân.
- De buurtschap valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Lytsewierrum, dat, in tegenstelling tot wat de naam suggereert, groter is dan Greate Wierrum ('lytse' = immers 'kleine'). De 'instinker' is hier dat naast elkaar gelegen plaatsen met het element Groot- en Klein- in de naam er doorgaans op duiden dat de plaats met Groot- de grootste en oudste is, en de plaats met Klein- de kleinere en jongere dochternederzetting van de grotere en oudere buur. Hier is dat echter niet het geval; het element Kleine heeft hier geen inhoudelijke relatie met Greatte Wierrum, wat ook niet kan omdat dat een jongere nederzetting is, die pas in 1529 voor het eerst in de archieven wordt vermeld (terwijl de oudste vermelding van het dorp 'Liticawerum' uit 1381 dateert). Waar het element Kleine in dit geval wél op duidt, kun je lezen op de pagina van Lytsewierrum in het hoofdstuk Naam > Naamsverklaring.
- De buurtschap Greate Wierrum ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.
Terug naar bovenSpelling
De spelling van deze buurtschap is ten eerste oneenduidig en ten tweede ook nog eens sowieso fout. De straatnaam is zelfs dubbelop fout gespeld. De oneenduidigheid is dat de plaatsnaamborden de spelling Greate Wierrum geven (wat wij dan maar als kennelijke de facto voorkeursspelling aanhouden, omdat de spelling van deze - want - niet-formele woonplaats nooit formeel is vastgesteld), en dat de straatnaam als Greate Wierum, met één r dus, wordt gespeld. Waarbij de straatnaamspelling ons de foute variant lijkt; het is immers ook Lytsewierrum - wél formeel vastgesteld - met 2 r'en. Daarnaast zijn beide sowieso fout, omdat in de spellingsherziening van het Fries in 1980 is bepaald dat greate in het vervolg als grutte moet worden geschreven. De correcte spelling is dus éigenlijk Grutte Wierrum. En ehh zou Lytsewierrum dan eigenlijk ook niet Lytse Wierrum moeten zijn?...
In het Nederlands
Grotewierum. De plaatsnamen in de voormalige gemeente Littenseradiel zijn overigens officieel Friestalig.
Oudere vermeldingen
1529 Groterwierum, vanaf de 17e eeuw Groote Wierum, 20e eeuw Greatewierrum.
Naamsverklaring
Het tweede deel van de naam is de datief meervoudsvorm van het element wier 'werf, opgeworpen hoogte voor bewoning'. Het eerste element betekent 'groot'. De betekenis van de naam zal dus zijn 'bij of op de grote wieren'.(1)
De buurtschap Greate Wierrum ligt N van Sneek, NW van Scharnegoutum en Z van Lytsewierrum, rond de splitsing van de wegen Hegedyk, Nijlânsdyk en Greate Wierum.
Terug naar bovenDe buurtschap Greate Wierrum omvat slechts een handvol panden, met ca. 15 inwoners.
Terug naar boven- De Amerikaanse windmotor Greate Wierrum is in 1998 gerestaureerd. Voorheen was het exemplaar rotor- en staartloos. De molen uit 1921 is met zijn vlucht van 11 meter en 30 bladen de hoogste Amerikaanse windmotor van Nederland. Hij is van het type Herkules Metallicus en staat aan de Oude Ried. De molen, die eigendom is van Wetterskip Fryslân, is maalvaardig en kan op afspraak worden bezichtigd.
Reactie toevoegen