Graafstroom

Voormalige gemeente
Molenwaard
Alblasserwaard
Zuid-Holland

Graafstroom

Terug naar boven

Status

- Graafstroom is een voormalige gemeente in de provincie Zuid-Holland, in de streek Alblasserwaard.

- De gemeente Graafstroom is in 1986 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Brandwijk, Goudriaan, Molenaarsgraaf, Ottoland, Oud-Alblas, 'Bleskensgraaf en Hofwegen' en Wijngaarden.

- De gemeente Graafstroom omvatte de dorpen Bleskensgraaf, Brandwijk, Goudriaan, Gijbeland, Molenaarsgraaf, Ottoland, Oud-Alblas en Wijngaarden en de buurtschappen De Donk, Kooiwijk, Laag Blokland en Vuilendam.

- In 2013 is de gemeente opgeheven en opgegaan in de nieuwe gemeente Molenwaard, die op haar beurt in 2019 is opgeheven en opgegaan in de nieuwe gemeente Molenlanden.

- Wapen van de voormalige gemeente Graafstroom.

Terug naar boven

Naam

Naamgeving
De gemeente is genoemd naar het kanaaltje de Graafstroom dat door een deel van de dorpen in dit gebied loopt. Dit gebied in het midden van de Alblasserwaard staat ook bekend als de Binnenwaard.

Terug naar boven

Geschiedenis

De meeste dorpjes in het gebied van de voormalige gemeente Graafstroom dateren uit de ontginningstijd van de Alblasserwaard in het Hollands-Utrechtse laagveengebied (11e-13e eeuw). Alleen Oud-Alblas is in de vroege middeleeuwen ontstaan. In de middeleeuwen leefden de inwoners van dit gebied van de akkerbouw en griendcultuur. Langs de veenstroompjes en op enkele ‘donken’ (zandduinen in het veenmoeras) verrezen boerderijen. Door de ontwatering van het gebied begon de bodem te dalen. Toen de zeespiegel begon te rijzen, kregen de bewoners te maken met veel wateroverlast. Na bedijking van de Alblasserwaard in 1277 daalde het land verder. Natuurlijke afwatering op de kleine riviertjes en de Lek was niet meer mogelijk: windmolens moesten het water eerst omhoogpompen. De bevolking teelde voornamelijk wilgenhout, vlas en hennep. Hennep werd vooral gebruikt voor de vervaardiging van touw en zeildoek voor de toenemende zeilvaart.

Tussen de 15e eeuw en de eerste helft van de 19e eeuw werden de dorpen regelmatig getroffen door zware overstromingen. Na de opkomst van de stoomvaart vanaf het midden van de 19e eeuw en het verdwijnen van de zeilvaart, viel de vraag naar hennep voor touwen en zeildoek weg. De inwoners stapten over op veeteelt en hooibouw. Verder exploiteerden zij een aantal eendenkooien en vulden hun inkomsten aan met vissen. De dorpen hebben een landelijk karakter; industrie komt er vrijwel niet voor. Oude kerkjes en monumentale boerderijen trekken jaarlijks vele toeristen. De bevolking is er zeer geleidelijk gegroeid: van 3.300 in 1795 tot bijna 10.000 vandaag de dag. (bron: Geschiedenis van Zuid-Holland)

- Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van de kernen van de voormalige gemeente Graafstroom, kun je terecht bij de in 1983 opgerichte Historische Vereniging Binnenwaard. De eerste doelstelling van de vereniging is het bevorderen van de belangstelling voor en het vastleggen van de historie van de onder Status vermelde dorpen en buurtschappen. Ze vormen samen het werkgebied van de vereniging. De tweede doelstelling is het verzamelen, catalogiseren en tentoonstellen van historische voorwerpen uit het werkgebied van de vereniging.

Realisatie van de doelstellingen wordt nagestreefd door: het uitgeven van verenigingsblad De Binnenwaard met artikelen over de historie van het werkgebied; het organiseren van lezingen en excursies; het houden van tentoonstellingen; het geven van voorlichting en advies over het behouden en beschermen van het cultuurhistorisch erfgoed van het werkgebied; het incidenteel uitgeven van publicaties die in overeenstemming zijn met de doelstelling van de vereniging; het archiveren van foto’s en prentbriefkaarten uit het werkgebied; het uitvoeren van archiefonderzoek; het verlenen van medewerking aan de jaarlijkse Open Monumentendag; het participeren in de gemeentelijke Monumentencommissie; het in stand houden van de website van de vereniging; instandhouding Museum Het Voorhuis.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Graafstroom (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Sport: - Hengelsportvereniging HSV de Graafstroom beheert een aantal viswateren in deze voormalige gemeente en directe omgeving. Hier kun je een kaart van het werkgebied bekijken.

- Bedrijfsleven/ondernemen: - "Ondernemersvereniging De Graafstroom is vertegenwoordiger van de aangesloten ondernemers in deze voormalige gemeente en dat geeft veel voordelen. We richten ons op 3 pijlers. 1. Belangen behartigen. Als vereniging zijn we nauw betrokken bij de ontwikkelingen in onze gemeente. De lijnen tussen ons en de gemeente zijn kort. Als groep staan we sterker, en krijgen wij sneller inspraak bij de gemeente dan individueel (o.a. in projecten als glasvezelvoorzieningen). Ook wordt regelmatig onze visie gevraagd vanuit regionale of provinciale kwesties.

2. Sociaal samenkomen. Ondernemers komen met elkaar in verbinding. Samen kunnen wij meer bereiken. Goede verbindingen zijn van groot belang voor het succes van ondernemers. Als vereniging organiseren wij jaarlijks ook diverse excursies en bedrijfsbezoeken. 3. Kennis delen. Kennisoverdracht is essentieel. We versterken de regio en elkaar door kennis uit te wisselen. We organiseren interactieve presentaties van gastsprekers en ondernemers. En we organiseren meerdere malen per jaar bedrijfspresentaties bij leden van de vereniging."

Reactie toevoegen