Genne

Plaats
Buurtschap
Zwartewaterland
Salland
Overijssel

genne_plaatsnaambord_kopie.jpg

Genne is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Zwartewaterland. T/m 31-7-1967 gemeente Zwollerkerspel. Per 1-8-1967 over naar gemeente Hasselt, in 2001 over naar gemeente Zwartewaterland.

Genne is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Zwartewaterland. T/m 31-7-1967 gemeente Zwollerkerspel. Per 1-8-1967 over naar gemeente Hasselt, in 2001 over naar gemeente Zwartewaterland.

Genne

Terug naar boven

Status

- Genne is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Zwartewaterland. T/m 31-7-1967 gemeente Zwollerkerspel. Per 1-8-1967 over naar gemeente Hasselt, in 2001 over naar gemeente Zwartewaterland.

- De buurtschap Genne valt, ook voor de postadressen, onder de stad Hasselt.

- De buurtschap Genne ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1348 en 1364 Ghenne, 1531 Ghinne, 1604 Genne.

Naamsverklaring
Oorspronkelijk een oude waternaam, gevormd op basis van de wortel gan-* 'helder, schitterend'. Zie ook Genemuiden en Gennep.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Genne ligt rond de wegen Glinthuisweg (het gedeelte van deze weg vanaf huisnummer 1, dus vanaf de eerste bebouwing, in N richting), Gennerdijk (het gedeelte van deze weg vanaf huisnummer 2, in O richting), Verburgweg, Klinkerweg (het gedeelte van deze weg vanaf huisnummer 5, in W richting) en Verkavelingsweg (het gedeelte van deze weg rond en ZO van het kruispunt met de Glinthuisweg). De buurtschap ligt aan de O oever van de rivier het Zwarte Water, aan de N oever van de rivier de (Overijsselse) Vecht en direct O van het punt waar de Vecht uitmondt in het Zwarte Water, en ligt verder ZO van de stad Hasselt, N van de stad Zwolle, ZW van het dorp Rouveen, OZO van het dorp Mastenbroek en NO van het dorp 's-Heerenbroek.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat buurtschap Genne 25 huizen met 144 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 35 huizen met ca. 90 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Lagere school
"Met gepaste trots vermeldde de website van Openbare Basisschool Genne dat deze een van de oudste, kleine openbare basisscholen in Nederland is. Sinds 1764 zetten kinderen uit de buurschap er hun eerste stappen in het onderwijs. Ondanks alle verbouwingen ademde het schoolgebouw nog altijd de rust uit van het platteland. De buurtschap ligt vlakbij het punt waar de Vecht in het Zwarte Water uitmondt. Een landelijk gebied, net ver genoeg verwijderd van Zwolle en Hasselt om eeuwenlang een eigen karakter te behouden. Boeren en vissers woonden er, voor wie onderwijs heel lang een bijzaak was. Want zodra ze daartoe in staat waren hielpen de kinderen mee met het werk op het land.

De eerste school
Het provinciaal bestuur van Overijssel besteedde al vroeg aandacht aan het plattelandsonderwijs. In een schoolreglement uit 1666 staat dat "den Onderwijzer bequam moet zijn om de kinderen lesen, schrijven ende soveel doenlijck rekenen en ooc zingen te leren". In de praktijk kwam daar niet altijd veel van terecht. Het beroep van schoolmeester leverde nauwelijks een droge boterham op. De meesters (vrouwen kwamen er niet aan te pas) waren vaak niet of nauwelijks opgeleid voor dit werk. Waar wel onderwijs werd gegeven, in stad en dorp, kreeg godsdienst soms meer aandacht dan lezen, rekenen en schrijven. Op 20 april 1764 opende de school van Genne zijn deuren. Wie daartoe het initiatief heeft genomen, is niet bekend, evenmin hoeveel leerlingen er waren. De eerste naam van een schoolmeester duikt op in de volkstelling van 1795. Het is een zekere Jan Gerrits Hof, die er ongetwijfeld ander werk naast zal hebben gedaan, gezien het zeer lage inkomen van schoolmeesters. In die tijd telde de buurtschap zo'n 100 inwoners. Dat maakt een ruwe schatting mogelijk van 20 tot 30 schoolgaande kinderen.

Een hoofdonderwijzer van 14 jaar
Tijdens de Bataafse Republiek (1795-1806) werd de eerste Schoolwet (1801) van kracht. Er kwamen voorschriften voor de inhoud van het onderwijs en voor de bevoegdheid van het onderwijzend personeel. De realisatie ervan zou tientallen jaren in beslag nemen. In Genne werd nog in 1805 met goedkeuring van de autoriteiten een 14-jarige hoofdonderwijzer aangesteld. Maar volgens een beoordeling uit die tijd was men niet ontevreden. De jongeman, G. Spijkerman, beantwoordde boven aller verwachting aan het doel: "Slechts een paar jaren werkzaam geweest zynde, waren de verslagen van zijnen oordeelkundigen arbeid zoo gunstig, dat hij, gelijk later bij herhaling, door den minister van binnenlandsche zaken met aanzienlijke geschenken werd vereerd."

Tien schrijftafels en twee bankjes
Cornelis Visscher was van 1818 tot 1850 schoolmeester op de school van Genne. Hij berichtte uitvoerig over de omstandigheden waaronder hij les moest geven. In 1838 telde de school 60 leerlingen, verdeeld over drie klassen. Er was maar één leslokaal, met tien schrijftafels en twee bankjes. Verder bestond de inrichting onder andere uit een lessenaar, drie borden, veertien inktkokers, een kachel, een letterkast en een stel "maten en gewichten voor drooge en natte waar". Welgeteld één schuifraam moest ervoor zorgen dat het niet al te benauwd werd in het lokaal. 's Winters verstookte schoolmeester Visscher ongeveer 4.000 turven, waarvoor hij de turfschipper zo'n fl 15,- betaalde.

Nog maar 9 leerlingen
In de loop van de 20e eeuw was de tijd van de kleinschalige boerenbedrijfjes voorbij. Na de ruilverkaveling in de jaren zestig vertrokken steeds meer boeren met hun gezinnen uit de buurtschap. Dat had grote gevolgen voor de school. In 1978 waren er nog maar 9 leerlingen op de school van Genne. Toch wist de school vol te houden, omdat de belangstelling voor kleinschalig onderwijs groeide. Het leerlingenaantal steeg weer, onder andere door toeloop van kinderen uit Hasselt en Zwolle. De afgelopen jaren kon de school 'overleven' omdat zij een nevenvestiging was van Openbare Basisschool De Toermalijn in Hasselt." (bron: Canon van Zwartewaterland) Hoe het de school recentelijk is vergaan, kun je lezen in het hoofdstuk Recente ontwikkelingen.

- Op deze lokale site vind je veel verhalen uit de geschiedenis van de buurtschap Genne.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In het voorjaar van 2018 heeft scholenkoepel Stichting Op Kop aangekondigd dat zij de meer dan 250 jaar bestaande basisschool OBS Genne (Glinthuisweg 19) per 1 augustus 2019 ‘met pijn in het hart’ wilde sluiten. Eind april meldde directeur Alberto Boon dat het bestuur er alles aan doet om de school een jaar eerder te sluiten, dus per 1 augustus 2018. "Uiteraard zal Stichting Op Kop zich aan de wet houden. Dat betekent dat wij in deze specifieke situatie verplicht zijn om het onderwijs nog een jaar aan te bieden als minimaal een van de ouders dat nog wil. Ook al gaat het maar om drie, vier of zes leerlingen. Naar de mening van het team, de schooldirecteur en het bestuur is er dan echter geen sprake meer van een school, is er geen sprake meer van een pedagogisch klimaat dat recht doet aan de ontwikkeling van kinderen. Is er geen sprake meer van groepsvorming, van samen spelen en leren." Daarom wilde het bestuur de school dus eerder sluiten. "Niet omdat we het leuk vinden. Maar omdat we dat zien als een verplichting naar de kinderen vanuit onze professie. Ook om alle kinderen, ouders en leerkrachten een waardig afscheid te kunnen bieden. Dat verdienen zij, maar ook de school. Een waardig afscheid en niet een school die als een nachtkaars uitgaat."

Een aantal ouders had zich verenigd in actiegroep 'Red Genne'. Zij konden zich niet vinden in de schoolsluiting en de manier waarop. Volgens Boon is het besluit van de schoolsluiting echter zorgvuldig tot stand gekomen: "De medezeggenschapsraad, met daarin vertegenwoordigers van medewerkers en ouders, heeft instemmend gereageerd op ons besluit. We hebben aan het eind van de procedure de complimenten mogen ontvangen van de vereniging van openbaar onderwijs, een oudervereniging, die als adviseur van de MR optrad. We hebben goedkeuring gekregen van onze Raad van Toezicht. En toch vervult ons dat alles niet met trots. Het gaat ons om de kinderen en dan zijn de feiten hard."

Boon zei ook voorstander te zijn van ‘thuisnabij onderwijs’. "Helaas komen er al jaren nauwelijks kinderen uit Genne en de directe omgeving naar deze school. We zijn voor een duurzame voorziening met een gelijkmatige opbouw in leeftijd en groep. De praktijk was dat de leerlingen vooral zij-instromers zijn. Kinderen met een speciale onderwijs- en zorgvraag. Met ouders die pas in tweede of derde instantie kiezen voor deze school. Vaak afkomstig uit Zwolle." De noodzakelijke duurzaamheid van de school is volgens Boon nooit van de grond gekomen. "Ondanks pr-acties, een goed onderwijsklimaat en een bevlogen team is het leerlingenaantal ruim onder de wettelijke opheffingsnorm van 23 leerlingen gekomen en dan zij wij gehouden de school te sluiten."

Enkele ouders wilden hun kinderen koste wat kost zo lang als mogelijk op de school houden, dus was de stichting - in deze specifieke situatie - verplicht nog één jaar door te gaan. Sommige ouders besloten hun kind van de school te halen, maar een klein groepje ouders wilde dit niet doen. Zo bleven er op de school in Genne in schooljaar 2018-2019 nog maar 7 kinderen (uit 4 gezinnen) over. Daarvan gingen na de meivakantie 3 kinderen al over naar een andere school. De laatste maanden waren er dus nog maar 4 kinderen over. De kleinste openbare basisschool van Nederland heeft daarom na een bestaan van 255 jaar - na in 2014 nog het 250-jarig bestaan te hebben gevierd - per 1 augustus 2019 haar deuren gesloten. Directeur Alberto Boon van scholenkoepel Op Kop: "Zo'n gering groepje kinderen vinden wij onwenselijk op sociaal-emotioneel vlak. Het besluit van sluiting was onherroepelijk."

De standvastige ouders hadden zich verenigd in de actiegroep 'Red Genne' en legden zich niet neer bij de definitieve sluiting per 1-8-2019. Gedurende schooljaar 2018-2019 hebben ze gesprekken gevoerd met andere schoolorganisaties in de omgeving van Zwolle om mogelijkheden tot het open houden van de school te bespreken. Kennelijk heeft dat geen vruchten afgeworpen, want per 1-8-2019 is de school toch echt definitief gesloten. Schooldirecteur Henk Kok vindt het jammer dat het doek definitief is gevallen voor OBS Genne: "Het is toch een stukje geschiedenis waar een punt achter wordt gezet. Maar we zijn ook blij dat we het zo lang vol hebben gehouden om goed les te geven." In schooljaar 2017-2018 waren er nog 16 leerlingen en was er al een groot afscheid georganiseerd. De leerlingen hebben toen samen hun eigen film gemaakt en daarmee was voor veel kinderen ook de periode op deze school afgesloten.

In oktober 2019 heeft scholenkoepel Stichting Op Kop het markante schoolgebouw in Genne overgedragen aan de gemeente Zwartewaterland, waarna het gebouw is getaxeerd. Het pand krijgt de status van gemeentelijk monument. De gemeente wil het gebouw verkopen, rekening houdend met de markante rol van het schoolgebouw in de omgeving. "De reikwijdte kan gevonden worden in bijvoorbeeld wonen, maximaal twee wooneenheden, mogelijk in combinatie met bed & breakfast of een bedrijf in de lichtste categorie. We wachten tot de overdacht is geweest en gaan dan de geïnteresseerden inventariseren”, aldus woordvoerder Alieke Landsman van de gemeente Zwartewaterland. De buurt wil het liefst iets rustigs dat past bij de buurtschap. Op een buurtavond na de sluiting zijn 22 buurtbewoners afgekomen. Daar kwamen al allerlei suggesties. Aan een buurthuis is in de buurtschap geen behoefte.

Terug naar boven

Beeld

- Dronevideo met zicht op buurtschap Genne en omgeving vanuit de lucht, anno 2014.

Terug naar boven

Voorzieningen

- Belangenorganisatie: - Er is een Bewonerscommissie Genne Kern in de buurtschap. Voor zover ons bekend zijn zij nog niet met een website of -pagina op het internet aanwezig.

Reactie toevoegen