Geelbroek

Plaats
Buurtschap
Aa en Hunze
Drenthe

geelbroek_plaatsnaambord.jpg

Geelbroek is met letterlijk een handvol huizen een van de kleinste formele woonplaatsen (d.w.z.: voor het postcodeboek) van ons land

Geelbroek is met letterlijk een handvol huizen een van de kleinste formele woonplaatsen (d.w.z.: voor het postcodeboek) van ons land

geelbroek_finse_woning_bijzondere_leefkern_blk_geelbroek.jpg

Geelbroek, de Finse woning van de in 2013 gerealiseerde Bijzondere Leefkern (BLK) Geelbroek van zorginstelling Vanboeijen (© https://www.vanboeijen.nl/)

Geelbroek, de Finse woning van de in 2013 gerealiseerde Bijzondere Leefkern (BLK) Geelbroek van zorginstelling Vanboeijen (© https://www.vanboeijen.nl/)

geelbroek_boerderij_bijzondere_leefkern_blk_geelbroek.jpg

Geelbroek, de nieuwbouwboerderij van de in 2013 gerealiseerde Bijzondere Leefkern (BLK) Geelbroek van zorginstelling Vanboeijen (© Vanboeijen)

Geelbroek, de nieuwbouwboerderij van de in 2013 gerealiseerde Bijzondere Leefkern (BLK) Geelbroek van zorginstelling Vanboeijen (© Vanboeijen)

Geelbroek

Terug naar boven

Status

- Geelbroek is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Aa en Hunze. T/m 1997 gemeente Rolde.

- De buurtschap Geelbroek heeft (in tegenstelling tot de meeste andere buurtschappen in in ons land) een eigen postcode (9455) en plaatsnaam in het postcodeboek en is daarmee een formele 'woonplaats'.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1444 Gelebroeck, 1462 Gheelbroeck, 1664 Geelbroeck.

Naamsverklaring
Samengesteld uit geel 'met een gele kleur' en broek 'moerassig land'. De kleur geel verwijst misschien naar gele bloemen als gagel en brem, vergelijk het nabijgelegen Eleveld.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Geelbroek ligt rond de gelijknamige weg*, ZW van Rolde, Z van Assen, NW van Amen, W van Ekehaar.
* Althans volgens de gemeentelijke basisregistratie BAG. Volgens Google Maps heet het daar Geelbroekerweg.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap omvat voor het deel onder de formele plaatsnaam Geelbroek slechts 5 panden en zal daarmee 10-15 inwoners hebben. In de praktijk worden de enkele panden W hiervan, aan de Geelbroekerweg, die formeel nét onder het dorpsgebied van Hooghalen vallen, er ook nog toe gerekend. In die 2 panden (huisnrs. 8 en 8a) wonen 12 cliënten van Vanboeijen (waarvoor zie verder het hoofdstuk Links > Zorg).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Van oudsher is dit een laaggelegen nat gebied, doorsneden door een kleine gegraven beek - de ‘Anreper’ Ruimsloot - die oorspronkelijk begon bij het Amerbosstuk. De Ruimsloot zorgt voor de afwatering van het gebied. Uit oude stukken blijkt dat de koeien een bel om hadden om ze weer terug te kunnen vinden in het ontoegankelijke drassige gebied. In de afgelopen eeuwen is Geelbroek Noord veranderd van een nat en zompig terrein in een min of meer droog weidegebied. De grondwaterstand in de omgeving (het Lageveld) is drastisch verlaagd, waardoor de oorspronkelijke kwel vrijwel verdween. Sinds een aantal jaren is dit gebied in bezit van Staatsbosbeheer. Dit gebied is samen met het Amerbosstuk een brongebied van de Drentse Aa.

Wetenschappelijk gezien is de ‘Anreper’ Ruimsloot een “permanent langzaamstromende bovenloop op zand”. Aan het greppelpatroon is te zien dat hier in 200 jaar niet echt veel is veranderd, in tegenstelling tot de andere delen van Geelbroek en Lageveld. Voor nadere informatie zie het Inventarisatierapport Geelbroek Noord van de KNNV afd. Assen, 2010. In 2015 heeft een aannemer aan de westzijde van de Ruimsloot een flauwe oever gemaakt ten behoeve van een gevarieerde plantengroei. Daarnaast zijn er ondiepe plasjes gemaakt die dienen als paaiplaatsen voor o.a. vissen en kikkers. Voor de landbouwafwatering is een aparte afwateringssloot gegraven.

- Gedeputeerde Staten van Drenthe hebben in september 2019 het Inrichtingsplan Geelbroek vastgesteld. Over het inrichtingsplan is door de betrokkenen in het gebied in de winter van 2018/2019 meegedacht. Natuurgebied Geelbroek, onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland, gaat de komende jaren veranderen. Het gebied wordt deels opnieuw ingericht. Om de natuurdoelen te realiseren is het inrichtingsplan vooral gericht op ingrepen in de waterhuishouding. Afgesproken is dat er geen effecten optreden die nadelig zijn voor landbouwpercelen en woonerven. Met het besluit van GS is ook daar duidelijkheid over. Boswachter Kees van Son vertelt in deze uitzending van ROEG! meer over de herinrichtingsplannen voor dit gebied.

Op basis van bodemkundig-hydrologisch onderzoek zijn in het inrichtingsplan namelijk maatregelen genomen die ervoor zorgen dat er geen negatieve effecten optreden voor andere functies. Naar verwachting zal in de meeste gevallen de noodzaak voor het nemen van compenserende maatregelen vervallen. Bij het inrichtingsplan hoort ook een monitoringsprogramma om de effecten van de maatregelen te kunnen volgen. Daarnaast komt er een schademeldpunt, mochten er toch onvoorziene nadelige effecten optreden. Inrichtingsplan Geelbroek maakt onderdeel uit van het Programma Natuurlijk Platteland van de provincie Drenthe. Het plan heeft betrekking op een gebied van 404 hectare, dat deel uitmaakt van het Natuurnetwerk Nederland en voor een deel in het Natura 2000-gebied Drentsche Aa ligt. (bron en voor nadere informatie zie Nationaal Park Drentsche Aa) - Hier vind je antwoorden op vragen van omwonenden, onder meer over maatregelen om muggenoverlast te voorkomen. Boeren vrezen schade door de vernatting van het gebied (zie ook de 4 videoreportages onder de link). Maar afgesproken is dat die schade door de inrichtingsmaatregelen zoveel mogelijk wordt voorkomen en mocht er toch schade optreden, dat deze dan volledig gecompenseerd wordt.

- "In Geelbroek heb je een heel mooi bosje. Dat is het zogeheten Bloemendaalbosje. Vijftien jaar geleden stond daar echt nog veel water in, vooral ’s winters. Het is nu helemaal verdroogd en de elzen staan met hun wortels boven het water. Met een eerstvolgende flinke herfststorm zouden die weleens allemaal om kunnen waaien. Om het bosje te behouden zou je het eigenlijk nu moeten kappen. Dat klinkt tegenstrijdig, maar als je elzen kapt dan lopen ze heel snel weer uit. Als je dat doet, dan heb je binnen tien jaar weer een mooi bosje. Wat ik ook benadruk is dat het idee van nieuwe natuur creëren vaak averechts werkt. Je maakt dan een scheiding tussen landbouwgrond en natuurgebied. Dat is slecht voor de biodiversiteit, want die gedijt juist goed bij een gebied waar je een gradatie hebt tussen puur natuur en pure landbouwgrond en alles daartussen in. Als het gebied definitief wilde natuur wordt, dan zal het best kunnen dat de biodiversiteit afneemt, omdat je alleen maar de specialistische soorten overhoudt. Nu heb je een mengsel van allerlei overgangen en dan krijg je automatisch veel soorten.

Verder is het volgens mij een utopie om te denken dat door ander beheer weidevogels terug zullen komen. In heel Drenthe hebben weidevogels het namelijk heel moeilijk. Maar het Geelbroek blijkt nog altijd een bijzonder vogelrijk gebied te zijn. Het aantal waargenomen soorten is zelfs toegenomen van ongeveer 50 tot bijna 70 soorten over de periode 1984-2018. Deze toename komt vooral door de toename van vogelsoorten die van ruigte en bos houden", aldus geoloog en landschapshistoricus Wytse Sikkema (2019), die onderzoek naar de geschiedenis van dit gebied heeft gedaan.

Terug naar boven

Beeld

- Dronevideo van de Drentse Aa ter hoogte van Geelbroek.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over de Broekstreek, die de kernen Amen, Ekehaar, Eldersloo, Eleveld en Geelbroek omvat. Niet te verwarren met het niet ver Z hiervan, Z van Westerbork gelegen streekje de Broekstreek.

- Belangenorganisatie: - "De Boermarke is in Drenthe een oud begrip, en dateert uit vroegere jaren toen de landerijen bij een dorp nog gemeenschappelijk bezit waren, die door de Boermarke werden beheerd. Het bestuur van Boermarke Eleveld-Geelbroek bestaat uit 3 volmachten. De Boermarke is in het bezit van een "boerhoorn". Hier werd vroeger veel op geblazen ter aankondiging van boerwerken. Het werk van de Boermarke bestaat tegenwoordig in hoofdzaak uit: het verhuren van het jachtveld; het beheren van gemeenschappelijke landbouwwerktuigen, zoals een veewagen en een landrol. Uit de geldmiddelen zijn voorheen vaak schenkingen en bijdragen gedaan aan algemene voorzieningen in de buurtschappen, zoals o.a. verharding van wegen, onderhoud van zandwegen. Tegenwoordig worden de opbrengsten hoofdzakelijk uitgekeerd aan de grondeigenaren. De Boermarke is ook in het bezit van enkele oude films. ledere 10 jaar wordt er in opdracht van de Boermarke een film gemaakt over het boermarkegebied."

- Zorg: - In 2013 heeft zorginstelling Vanboeijen in samenwerking met Actium aan de Geelbroekerweg 8a (formeel nét in het dorpsgebied van Hooghalen gelegen) een Bijzondere Leefkern (BLK) gerealiseerd: BLK Geelbroek. De bewoners woonden voorheen grotendeels aan de Hendrik van Boeijenlaan in Assen. De BLK is onderverdeeld in twee panden, voor in totaal 12 volwassenen met complexe (gedrags)problematiek: een Finse woning voor 4 cliënten en een nieuwbouw-boerderij voor 8 cliënten. De cliënten die hier wonen, kunnen werken en hun vrije tijd doorbrengen, hebben hier een eigen thuis waar ze trots op zijn. Er is altijd wat te doen en zij worden voortdurend uitgenodigd om ‘mee' te doen op hun eigen manier, passend bij hun mogelijkheden, levensritme en interesses. Dagbesteding is gericht op groenvoorziening, het pimpen van meubels, maken van meubels op bestelling, hout kloven etc. Daarnaast is er ook dagbesteding gericht op creatieve activiteiten, zoals huishoudelijke activiteiten en buitenactiviteiten (wandelen, fietsen, post halen, boodschappen doen etc.).

Zie ook de videoreportage van RTL over deze locatie (september 2019). Het programma ‘Van passie naar droombaan’ geeft mensen de kans om het verhaal over hun droombaan te delen. Roy en Rogier werken allebei met veel plezier als begeleider op locatie BLK Geelbroek. In de uitzending vertellen ze hoe zij met elkaar zorgen voor een mooie woonplek voor bewoners en cliënten bij Vanboeijen. Ook verwante Evelien en bewoonster Frauna komen aan het woord.

Reactie toevoegen