Foxhol

Plaats
Dorp
Midden-Groningen
Groningen

Foxhol

Terug naar boven

Status

- Foxhol is een dorp in de provincie Groningen, in de streek Veenkoloniën, gemeente Midden-Groningen. T/m 31-3-1949 gemeente Hoogezand. Per 1-4-1949 over naar gemeente Hoogezand-Sappemeer, in 2018 over naar gemeente Midden-Groningen.

- Volgens de Topografische atlas Groningen(1) valt onder het dorp ook nog de NW van het dorp gelegen vermeende buurtschap Foxholsterbosch (ZO van Westerbroek, tussen het Winschoterdiep en het Foxholstermeer, rond de Scheepswervenweg). Volgens ons is dat vandaag de dag getransformeerd in een bedrijventerrein en dus geen buurtschap meer. Hetzelfde geldt voor het voormalige dorpje Foxham, dat deels is opgegaan in een bedrijventerrein in het N van het dorpsgebied van Foxhol, en deels is opgegaan in een bedrijventerrein in het N van de O buurkern Martenshoek.

Terug naar boven

Naam

Uitspraak
Fokshòl.

Oudere vermeldingen
1460 Vossehol, 1495 Voshol, 1615 Foxhol, 1668 Fox-hol, 1781 Fokshol.

Naamsverklaring
Betekent 'vossenhol'. De huidige spelling van deze plaatsnaam bewaart de Oudfriese vorm foks, de oude spelling Voshol de Saksische variant vos. De verklaring 'laagte in het terrein van de persoon Fokko' is niet waarschijnlijk. Evenmin waarschijnlijk is de verklaring dat het dorp is vernoemd naar bendeleider Nittert Fox, aanvoerder van de Zwarte Hoop (gedood bij Foxhol in 1499). De naam komt immers reeds in 1460 voor.(2)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Foxhol grenst in het W en NW aan Westerbroek, in het NO aan Kolham, in het O aan Hoogezand en in het Z aan Kropswolde, en ligt ZO van de stad Groningen, ZZO van Scharmer en Harkstede, Z van de A7, W van Sappemeer, NO van Glimmen en O van Haren. In het uiterste W van het dorpsgebied ligt het N deel van het Foxholstermeer.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat het dorp Foxhol, inclusief de buurtschap Foxholsterbosch, 51 huizen met 376 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 400 huizen met ca. 1.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Deze plaats wordt in 1460 voor het eerst in de archieven vermeld. Waar de Hunze het Foxholstermeer of Boelenmeer verliet, stonden aan de oever een aantal vissershutten. In 1594 ziet de stad Groningen kans om over te gaan tot de ontginning van het veengebied van Foxhol tot aan de Duitse grens. Hiervoor legt men een vaarweg aan tussen het Foxholstermeer en het Sappe Meer. Alle turf die wordt afgegraven moet langs het dorp vervoerd worden. Het moet destijds een levendig dorp zijn geweest. Nadat in 1635 het afscheidingskanaal Waterhuizen-Foxhol gereed komt, komt een einde aan deze bedrijvigheid.

Foxhol is vooral bekend geworden doordat de Groninger industrieel W.A. Scholten er in 1842 zijn eerste aardappelmeelfabriek bouwde. Dat was het begin van het Scholten-concern, dat in de 19e eeuw aan de basis stond van de industriële ontwikkeling van de Groninger Veenkoloniën. Zo’n 60 jaar lang, tot 2005, is hier de Brinta gemaakt. In de jaren zeventig van de 20e eeuw is het bedrijf opgenomen in het AVEBE-concern. Ook de scheepswerven hebben het dorp bekendheid gegeven. Na de Tweede Wereldoorlog ontstaat er nieuwe reuring met de komst van veel immigranten. Er wordt een Molukse wijk gebouwd, met een eigen kerk. Vanaf 2010 heeft een deel van het dorp een facelift gekregen, met woningbouw op de plaats van de flats aan de Pluvierstraat en een nieuw multifunctioneel centrum.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De inwoners van Foxhol vreesden anno 2013 de komst van een biovergister naar het dorp. Met een verwerkingscapaciteit van 1.000 ton per dag zou het de grootste biovergister van Europa worden. Zij stellen dat dit geen agrariche maar een industriële installatie is, wat volgens de normen zou betekenen dat de installatie niet 100, zoals beoogd, maar 1.000 meter van de bebouwing af zou moeten komen te staan. Zij stellen dat een dergelijke installatie daarom ook op een industrieterrein thuishoort en niet dichtbij het dorp zoals beoogd werd. In september 2013 besluit de Provincie om geen vergunning te verlenen, waarmee deze dreiging is afgewend.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De hervormden van Foxhol kerkten van oudsher in de kerk van Kropswolde, de katholieken gingen naar de mis in de Sint-Martinuskerk in Foxham. Het dorp had twee eigen kerken: in het kerkje Rehoboth (Gerrit Imbosstraat 76) vond in het jaar van de bouw (1881) de oprichtingsvergadering plaats van de Unie van Baptistengemeenten in Nederland. In 1987 gaat deze kerkelijke gemeente samen met de Baptistengemeente Hoogezand West, en wordt de kerk buiten gebruik gesteld. Eind 20e eeuw is het gebouw nog gebruikt door Evangelie Gemeente Rafael. Tegenwoordig is het pand in gebruik als (schuur van een) woonhuis.

- Verder is in 1963 op het adres Roerdompstraat 30 een houten Molukse kerk gebouwd. In 1995 is deze vervangen door de fraaie Petruskerk. Deze kerk is nog altijd in functie.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Werkgroep Dorpsbeheer Foxhol organiseert op een zondag eind augustus (in 2020 voor de 3e keer) een Oldtimerfestival. Het festival vind plaats op de groenstrook op de Gerrit Imbosstraat en begint om 13.00 uur met een rondrit van 5 kilometer door het dorp en buurdorp Hoogezand. Vanaf het moment dat de auto’s terug zijn in het dorp tot 16.30 uur kunnen de deelnemende voertuigen worden bezichtigd.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Het Foxholstermeer trekt nog weinig toeristen van buitenaf, vooralsnog zijn het vooral de inwoners van Foxhol die genieten van de watersportmogelijkheiden.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Foxhol, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links/voorzieningen

- Algemeen: - Site van en over Foxhol.

- Nieuws: - Nieuws uit Foxhol op Facebook.

- Belangenorganisatie: - "Stichting Werkgroep Dorpsbeheer Foxhol is opgericht in 1999 en heeft als hoofddoel het behouden en waar mogelijk vergroten van de leefbaarheid in het dorp. Daartoe houdt zij zich bezig met zowel het fysieke als het sociale domein in het dorp. Voorbeelden van het fysieke zijn: Jeu de boules baan, uitbreiding speeltuinen, Fitnesspark, groen afvalplek, enz. Voorbeelden van het sociale zijn: Felicitatiedienst, aandacht voor nieuwe bewoners, medeleven bij rouwverwerking, ondersteuning van verenigingen, enz."

- MFC en dorpshuis: - In 2011 is het nieuwe Multifunctioneel Centrum (MFC) Foxhol gerealiseerd, dat in de plaats is gekomen voor de school en het dorpshuis. De school voldeed niet meer aan de huidige eisen en is gesloopt. Er is een nieuwe school gekomen met onder meer een bijeenkomstruimte, een schoolplein met een basketbalveld, een sportveld en een speelveld met speeltoestellen voor de kleintjes. Het nieuwe dorpshuis heeft een jeugdruimte en een grote zaal waar uitvoeringen van het dorp en natuurlijk ook de school te zien zullen zijn. De peuterspeelzaal is een veilige speelplek voor de allerkleinsten. De nieuwe gymzaal wordt overdag gebruikt door de school en de peuterspeelzaal. 's Avonds kunnen verenigingen er terecht.

- Sinds 2012 is Dorpshuis De Klabbe gevestigd in het nieuwe Multifunctioneel Centrum aan de Pluvierstraat 11. Ze beschikken over verschillende zalen die uitermate geschikt zijn voor je feesten en partijen. Zo hebben ze een grote zaal met toneel, voorzien van subliem geluid en licht. Een ontmoetingsruimte met bar en keuken, een biljartzaal en meerdere vergaderruimtes.

- Onderwijs: - "De W.A. Scholtenschool is een openbare basisschool. Dit betekent dat de school plaats biedt aan alle kinderen, ongeacht hun religieuze achtergrond of levensbeschouwing. Wederzijdse tolerantie en acceptatie zijn hierbij sleutelbegrippen. De school staat midden in het dorp Foxhol en heeft een geschiedenis die circa 170 jaar terug gaat. In 1844 wordt er een Openbare Lagere School gebouwd aan de huidige Gerrit Imbosstraat. In 1884 wordt er wederom een nieuwe school naast de bestaande school op de plaats van het huidige Dorpshuis De Klabbe gebouwd. De oude school wordt omgebouwd tot woning t.b.v. het hoofd der school. In 1900 is er een bijbebouwing geweest van twee lokalen, dit is het hoge rechtergedeelte. Verder stond er naast dit gedeelte een brandspuithuis, dat later weer is afgebroken.

In 1952 wordt de naam gewijzigd in W.A. Scholtenschool. In 1954 is er een nieuwe W.A. Scholtenschool gebouwd aan de Pluvierstraat. In 1983 is de huidige school verbouwd en verbonden met kleuterschool De Madelief, die in 1966 was gebouwd in combinatie met het vrijstaande gymnastieklokaal. In 2012 is de school verhuisd naar het nieuwe multifunctioneel centrum (MFC). Het oude gebouw is afgebroken en heeft plaatsgemaakt voor het nieuwe gebouw en schoolplein. Het buitenterrein rondom het MFC is ingericht volgens de principes van het natuurlijk spelen en biedt de kinderen veel uitdaging om te onderzoeken en ontdekken. Onze school is een veilige dorpsschool met een uitdagend en kansrijk leerklimaat, waar kinderen samen werken aan hun eigen ont wikkeling en waar rekening wordt gehouden met verschillen van het individuele kind. Kortom een school die je elk kind gunt!" Aldus de school. Maar gelukkig vinden de ouders dat ook, getuige de 'recensies' onder de link.

- Sport: - Voetbalvereniging FVV.

- Turnvereniging FGV.

- "Hengelclub Foxhol is opgericht in 1929, en is daarmee de oudste nog bestaande vereniging in het dorp. In het begin werden er alleen wedstrijden gehouden op het Foxholstermeer. De wedstrijden waren op zondag en duurden tot 10.00 uur, zodat men 's middags de wedstrijden van FVV kon bezoeken. Later werd de competitie uitgebreid met wedstrijden op het Zuidlaardermeer, waarbij een oude turfschipper tegen een geringe vergoeding met zijn motorboot een vloot van wel 15 boten van het Foxholstermeer naar het Zuidlaardermeer sleepte en weer terug. De Hengelclub heeft ca. 250 leden en organiseert jaarlijks een 2-tal competities voor haar leden: een zomercompetitie op zaterdagmorgen en een zomercompetitie op dinsdag. Verder organiseert de Hengelclub 1 x per jaar een wedstrijd in de Gorechtvijver voor alle inwoners in de voormalige gemeente Hoogezand-Sappemeer van 55 jaar en ouder, waarbij men tijdens het vissen wordt getrakteerd op een hapje en een drankje."

- "Elke dinsdagmiddag, bij redelijk tot goed weer, komt een groep Foxholsters bijeen om Jeu de Boules te spelen. Iedereen kan meedoen. Er wordt via internationale regels gespeeld. In het winterseizoen gaan we in De Klabbe op dezelfde tijd koersbal spelen, een spel als Jeu de Boules maar dan voor binnen. Ook in ons buurdorp Westerbroek doet men aan koersbal, zodat een onderlinge competitie tot de mogelijkheden behoort."

- Achter dorpshuis De Klabbe is een Norwell Fitness Park gerealiseerd met 9 apparaten. Dit park is er voor iedereen in Foxhol en andere belangstellenden die hun conditie willen verbeteren, of gezellig met bekenden, uit de straat of buurt willen sporten. Je kunt er op eigen gelegenheid en op je eigen niveau trainen (voor de jeugd tot en met 13 jaar: onder begeleiding van een volwassene). Je traint kracht, balans, lenigheid (flexibiliteit) en uithoudingsvermogen (cardiovasculair). Je kunt alleen trainen, met z’n tweeën of met een groep. Zo is sporten en bewegen leuk, gezellig en effectief: je maakt de training zo licht of zwaar als je zelf wilt. Als De Klabbe open is, kun je daar gebruikmaken van het toilet, je kunt er water halen en natuurlijk kun je er ook terecht voor een kop koffie, thee of fris. Er is parkeergelegenheid naast het fitnesspark, er is een bankje en ’s avonds is er goede verlichting. Ieder apparaat heeft een duidelijke uitleg; je kunt er zo mee aan de slag. Er is ook een app beschikbaar die je helpt bij je training.

- Zorg: - Ervaren dier in Foxhol is bedoeld voor kinderen en (jong)volwassenen die in contact met paarden willen werken aan zelfvertrouwen, (lichaams)bewustzijn en/of sociale vaardigheden. Dat kan bijvoorbeeld door begeleiding individueel, begeleiding in een groep/ dagbesteding, begeleiding naar zelfstandigheid in de woonboerderij, paardenmiddagen, of training tussen ouders en kind.

Reactie toevoegen