Feijenoord

Wijk
Rotterdam
Zuid-Holland

Feijenoord plaatsnaambord met Nieuwe Luxor (Kopie).jpg

Feijenoord, 'plaatsnaambord' van de voormalige deelgemeente, met op de achtergrond het Nieuwe Luxor. Sinds 2014 zijn de deelgemeenten gebieden geworden, met gebiedscommissies. Hoe dat zit, kun je lezen onder Status.

Feijenoord, 'plaatsnaambord' van de voormalige deelgemeente, met op de achtergrond het Nieuwe Luxor. Sinds 2014 zijn de deelgemeenten gebieden geworden, met gebiedscommissies. Hoe dat zit, kun je lezen onder Status.

Feijenoord plattegrond (Kopie).jpg

Feijenoord vanuit de lucht

Feijenoord vanuit de lucht

Feijenoord standbeeld Lodewijk-Pincoffs (Kopie).jpg

Feijenoord, standbeeld van Lodewijk Pincoffs, die een belangrijke rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van de havens op Feijenoord.

Feijenoord, standbeeld van Lodewijk Pincoffs, die een belangrijke rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van de havens op Feijenoord.

Feijenoord Loods 24 joods monument (Kopie).jpg

Feijenoord, monument voor de joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit Rotterdam en van de Zuidhollandse Eilanden

Feijenoord, monument voor de joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit Rotterdam en van de Zuidhollandse Eilanden

Feijenoord Loods 24 joods monument plaquette (Kopie).jpg

Feijenoord, monument voor de joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit Rotterdam en van de Zuidhollandse Eilanden, plaquette met toelichting.

Feijenoord, monument voor de joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit Rotterdam en van de Zuidhollandse Eilanden, plaquette met toelichting.

Feijenoord

Terug naar boven

Status

- Feijenoord is een voormalige buurtschap, thans stadsdeel en bestuurlijk gezien gebied (t/m 2013: deelgemeente) met een gebiedscommissie, in de provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam. In 1870 is het gebied door een grenscorrectie overgegaan van de gemeente IJsselmonde (die zelf pas per 1-8-1941 in de gemeente Rotterdam is opgegaan) naar de gemeente Rotterdam.

- Het stadsdeel/gebied omvat de wijken Afrikaanderwijk, Bloemhof, Feijenoord, Hillesluis, Katendrecht-Wilhelminapier, Kop van Zuid-Entrepot, Noordereiland en Vreewijk.

Terug naar boven

Naam

Spelling
Stadsdeel en wijk Feijenoord worden met ij gespeld. De naam is landelijk vooral bekend van de voetbalclub Feyenoord, die met y wordt gespeld.

Oudere vermeldingen
1624 Fyen Noort, 1639 De Noort.

Naamsverklaring
Samenstelling van de persoonsnaam Feije en oord 'land grenzend aan rivier, riviereiland', in dit geval in het noorden en oosten omspoeld door de Maas, in het westen en zuiden door het Zwanegat.(1)

Terug naar boven

Ligging

Feijenoord ligt Z van de Nieuwe Maas, op de zogeheten Kop van Zuid, op het 'eiland' IJsselmonde.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de, toen nog, buurtschap Feijenoord 59 huizen met 358 inwoners. Tegenwoordig omvat het gelijknamige stadsdeel ca. 35.000 huizen met ca. 75.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Het 'riviereiland' Feijenoord is in de 16e en 17e eeuw aangekocht door Rotterdam, dat er een pesthuis liet bouwen. Het eiland kwam tot bloei door de vestiging in 1825 van de Fabriek der Nederlandsche Stoombootmaatschappij. In 1841 wordt hier een scheepshelling gebouwd, het begin van de latere werf Wilton-Feijenoord.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De stadsdelen van Rotterdam heten tegenwoordig 'gebieden'. De inwoners worden vertegenwoordigd door 'gebiedscommissies', in dit geval Gebiedscommissie Feijenoord. Zij zijn 'de ogen en oren van het gebied' voor het stadsbestuur en hun vergaderingen zijn openbaar. De gebiedscommissies hebben samen met inwoners, ondernemers en andere partners in de wijken van het gebied een Gebiedsplan gemaakt; een bundeling van ideeën om de wijk te verbeteren. Zo is er ook een Gebiedsplan Feijenoord.

- Vreewijk is in 2012 aangewezen tot Beschermd Stadsgezicht. In 2013 zijn stappen in gang gezet om van delen van Vreewijk tevens een rijksmonument te maken. - Reportages over de herstructurering van Vreewijk.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Feijenoord heeft 30 rijksmonumenten.

- Feijenoord heeft 8 gemeentelijke monumenten.

- Het markante kantoorpand van de vroegere Koninklijke Rotterdamsche betonijzermaatschappij Van Waning in Feijenoord (Nijverheidstraat 53) dateert uit 1898 en is een rijksmonument. Het pand verkeerde jarenlang in zeer matige staat. In opdracht van eigenaar New Industry Development van projectontwikkelaar Vincent Taapken heeft Hylkema Erfgoed in samenwerking met Studio IWT een plan gemaakt (en als onderdeel daarvan een bouwhistorische verkenning) om dit pand een nieuwe horeca-invulling te geven. De markante gevelreclame op de zijkant blijft daarbij behouden. De restauratie is in juni 2020 van start gegaan en beoogt eind 2020 gereed te komen. "We houden het gebouw in ere. De voorgevel blijft identiek. De monumentale trap en de voordeuren worden in ere hersteld. Ook het in 2017 gestolen wapenschild komt in een bepaalde hoedanigheid weer terug", aldus Taapken. "Villa van Waning is vanaf nu 'het nieuwe Hotel New York', of het Dordtse Villa Augustus; een prachtig pand dat met een horecafunctie een voortrekkersrol voor een heel gebied kan vervullen. Voor een wijk die in langetermijnplannen ook weleens 'de nieuwe Kop van Zuid' wordt genoemd, wat in de volksmond al leidde tot de bijnaam 'kont van Zuid.' En zoals Hotel New York ooit moederziel alleen de handdoek oppakte op de Wilhelminapier, zo zou Villa van Waning dat voor dit gebied moeten gaan doen."

Taapken: "Villa van Waning is de aanzet voor ontwikkeling van de hele wijk Feijenoord. Van het eiland. Met de Persoonshaven, de oever van de Nieuwe Maas en de Piekstraat met een nieuwe woontoren. De Nijverheidstraat met Villa van Waning is de dorpsstraat van dat gebied. We willen ook dat het park om het pand heen straks meer tot leven komt. Villa van Waning moet een actieve functie gaan vervullen in het leven in en om het park, en in de wijk." (bron van de citaten en voor nadere informatie over dit project zie het artikel 'Ons nieuwe Hotel New York?', in De Havenloods, juni 2020 en RTV Rijnmond, juni 2020). In het voorjaar van 2021 wordt de horecafunctie gerealiseerd.

- Voor het Entrepotgebouw staat een standbeeld van Lodewijk Pincoffs, die een belangrijke rol heeft gespeeld bij het totstandkomen van de havens op Feijenoord.

- Bij Loods 24 vind je een monument voor de joodse slachtoffers uit Rotterdam en de Zuidhollandse Eilanden, die hier in 1942-1943 bijeen werden gebracht, voor zij verder werden getransporteerd naar Westerbork en uiteindelijk naar de Midden- en Oosteuropese concentratie- en vernietigingskampen.

Terug naar boven

Eten en drinken

"De Gaarkeuken: voor een volle buik, een bakkie en een babbel
Woonstad Rotterdam ondersteunt Clara Sies’ sociaal café Onder de Oranjeboom. Zorgen voor mensen hun eerste levensbehoeften: daar heeft Clara Sies haar werk en haar missie van gemaakt. Samen met haar man Sjaak richtte ze de Gaarkeuken op. Hier, in de wijk Feijenoord, wordt doordeweeks gekookt voor een aantal wijkrestaurants in Rotterdam. Buurtbewoners kunnen er betaalbaar hun buik vullen: 4,50 euro voor een tweegangenmenu en gratis voor degenen die het niet kunnen betalen. Maar de wijkrestaurants betekenen zoveel meer dan voedsel alleen, zegt Clara. “We vervullen ook de behoefte aan sociaal contact, met een bakkie en een babbel.” Woonstad Rotterdam ondersteunt de Gaarkeuken, onder andere door voor een lagere prijs de locatie aan de Oranjeboomstraat te verhuren.

Toen Clara en Sjaak in 2002 de allereerste Voedselbank van Nederland oprichtten in Rotterdam, wisten ze nog niet hoe groot de impact ervan zou zijn. Ze wilden arme Rotterdamse gezinnen aan eten helpen, maar dat project liep op een positieve manier uit de hand. Clara: “Wij waren een klein project in Rotterdam gestart toen we hoorden van de Voedselbank: een Amerikaans concept dat in 1984 overwaaide naar Europa. Wij introduceerden het in 2002 in Nederland.” De overheid deed daar toen nogal makkelijk over: in het welvarende Nederland was dat toch niet nodig?! Dat bleek helaas onterecht. Vooral in de Nederlandse steden was de behoefte aan een Voedselbank groot, dus breidden Clara en Sjaak uit. “Na een jaar of twaalf was er herstructurering en professionalisering nodig. Het is te groot geworden voor ons, dus wij deden een stap terug en droegen het over.” Voor hun initiatief kregen Clara en Sjaak in 2007 een lintje en in 2009 de prestigieuze Martin Luther King Lifetime Achievement Award. Clara, bescheiden: “We lopen daar niet mee te koop hoor, de prijzen bewaren we op ons kantoor.”

De Gaarkeuken: meer voedsel voor veel mensen, minder verspilling. Clara en Sjaak kwamen een jaartje bij van hun Voedselbank-avontuur, om zich vervolgens op een nieuwe zoektocht te storten. “We werden nog regelmatig aangesproken door mensen die op basis van hun inkomen net niet in aanmerking kwamen voor de Voedselbank, maar wel met dezelfde problemen kampten. Toen Sjaak riep dat hij een gaarkeuken wilde starten, verklaarde iedereen hem voor gek.” Toch opende het stel binnen de kortste keren op de Steenplaat - een locatie van Humanitas - de Gaarkeuken, die inmiddels voor vijf Rotterdamse wijkrestaurants kookt. Naast het bieden van betaalbare maaltijden gaat de Gaarkeuken voedselverspilling tegen, door afgeschreven supermarktproducten te gebruiken. Het levert zo’n 900 maaltijden per week op, vertelt Clara trots. Wijkrestaurant Onder de Oranjeboom in Feijenoord is de jongste locatie en in eigendom van Woonstad Rotterdam. “Het voormalige café stond leeg. We zijn met de gemeente, het wijkteam en Woonstad Rotterdam om de tafel gegaan. Woonstad bood de locatie aan tegen een gereduceerde huurprijs, dus we konden van start! Maar het zag er echt niet uit, alles was donkerbruin en vies. Woonstad heeft het volledig voor ons gestript, gestuct en ze zorgden voor een nieuw plafond en nieuwe keuken.” Dagelijks - rond 17.00 uur - weten nu heel wat mensen uit de wijk hun weg naar het sociale café te vinden.

Alle meubels in het sociaal café in Feijenoord komen bij kringloopwinkels en bedrijven vandaan, bijvoorbeeld bureaustoelen uit het oude Unilever-kantoor. “Het is een fijne plek geworden, die we bovendien delen met wat andere initiatieven. Zo verzorgt buurtpastor Joris van Boeiend! 010 er overdag taalcursussen, een schaakclub en binnenkort ook naaicursussen, maar ook vrije inloop voor advies en hulp met formulieren. In het weekend verzorgt Joany Muskiet van Stichting H.E.L.D.E.R.H.E.I.D. creatieve (hiphop) workshops.” Weer groeit dat wat Clara en Sjaak startten, maar dit keer breiden ze niet uit naar de rest van Nederland. “We hebben vijf kinderen, tien kleinkinderen, ik word 69 en Sjaak 80 jaar. We zijn nu nog elke dag aan het werk voor de Gaarkeuken, maar vijf avonden wordt voor ons wat teveel, dus we zoeken naar meer vrijwilligers.”

Een lege maag heeft geen oren. Hoewel ze inmiddels met een aantal mooie prijzen de complimenten kregen voor hun inspanningen, kwamen Clara en Sjaak voor 2000 niet aan de bak. “We hadden geen opleiding afgerond en kregen op den duur te horen dat we maar ‘leuk vrijwilligerswerk moesten zoeken’. Onze uitkering gaf ons twee drijfveren. Omdat we gemeenschapsgeld ontvingen wilden we ons in dienst stellen van die gemeenschap. Daarnaast was - en is - ons geloof een drijfveer. We zijn allebei christen en wilden daar handen en voeten aan geven. Niet vanuit de kerkbank of door zieltjes te winnen, maar door echt iets te betekenen voor anderen.” Dat deden ze en doen ze tot op heden. Hoewel ze allebei recht hebben op AOW - pensioen hebben ze niet opgebouwd - zijn Clara en Sjaak geen types voor achter de geraniums. “Natuurlijk hebben wij ook wel eens een dag geen zin, maar we komen er altijd weer met nieuwe energie vandaan.”

Naast het bieden van voedsel is het sociale aspect van de wijkrestaurants erg belangrijk. “‘Een lege maag heeft geen oren’, hoorde ik de oprichter van het Leger des Heils ooit zeggen. Pas wanneer je weet dat er eten is voor je gezin, ontstaat er ruimte in je hoofd om over andere problemen en oplossingen na te denken.” Als voormalige bijstandsmoeder met vijf kindermonden te voeden, lijkt Clara zich goed te kunnen verplaatsen in de mensen die ze helpt. “Ja, we leerden in die tijd goed om rond te komen met een beperkt inkomen.” Hoewel de drukte rondom de Voedselbank destijds voor de jongste twee nog thuiswonende kinderen niet makkelijk is geweest, leverde het vijf bovengemiddeld maatschappelijk betrokken kinderen op. Goed voorbeeld doet volgen. “Ik ben deze week jarig én we vieren dan ook ons 50-jarig huwelijk. Onze kinderen en kleinkinderen komen dan langs. We zijn ontzettend rijk.”

Wil jij ook helpen? Meehelpen bij de Gaarkeuken kan op verschillende manieren. Je kunt als vrijwilliger maaltijden klaarmaken en uitdelen. Maar je kunt ook donateur worden. Kijk op Gaarkeuken.nl. Boek 'Kruimels en Brood'. In 2022 verschijnt het boek 'Van Kruimels en Brood', waarin schrijver Robertjan Brouwer het levensverhaal van Sjaak en Clara beschrijft. Clara: “Het wordt in december 2022 opgenomen in de 40.000 kerstpakketten die Unilever elk jaar voor klanten van de Voedselbank maakt. We willen hen inspireren en een hart onder de riem steken.”" (bron: Woonstad Rotterdam, januari 2022)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Feijenoord, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Feijenoord (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Informatie over stadsdeel Feijenoord op de site van de gemeente Rotterdam.

- Veiligheid: - Politie Feijenoord.

Reactie toevoegen