Status

- Etsberg is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio Midden-Limburg en daarbinnen in de Roerstreek, gemeente Roerdalen. T/m 1990 gemeente Vlodrop.

- De buurtschap Etsberg valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Vlodrop.

- Bijzonder aan buurtschap Etsberg is dat het een compacte driehoekige kern is (buurtschappen zijn meestal dunbebouwde lintbebouwingen en liggen daarom doorgaans buiten de bebouwde kom). Het is daarom ook een 'bebouwde kom' met blauwe plaatsnaamborden (komborden), met 30 km-zone, terwijl de meeste buurtschappen witte plaatsnaamborden (= buiten de bebouwde kom) hebben.

Naam

In het Limburgs
Ètsberg.

Oudere vermeldingen
1803-1820 Etzenberg, 1843 Etsberg, 1867 Etseberg.

Naamsverklaring
Betekent berg 'terreinverheffing, heuvel' met een onduidelijk eerste deel, dat wel is verklaard als etze 'weide' of is vergeleken met Etzenrade, waarin de persoonsnaam Evizo schuilt.(1)

Ligging

De buurtschap Etsberg ligt rond de gelijknamige weg, NO van Vlodrop, en grenst in het O aan Duitsland.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Etsberg 43 huizen met 234 inwoners.

Bezienswaardigheden

- De rijksmonumentale Gitstappermolen (Gitstappermolenweg 3) ligt O van de kern van buurtschap Etsberg, op de grens van Nederland en Duitsland. Het scheprad van de Gitstappermolen ligt nog precies aan de Nederlandse zijde. De watermolen wordt gevoed door water van de Rothenbach, een beek die ter plaatse de grens vormt tussen Duitsland (Nordrhein-Westfalen) en Nederland (Limburg). De oorspronkelijke molen uit 1377 is van hout, maar rond 1750 komt er een stenen molengebouw met twee schepraderen: een om koren en een om olie te malen. Na de Eerste Wereldoorlog wordt de oliemolen met maalstoel verwijderd en wordt er alleen nog koren gemalen. In 1988 is de watermolen gerestaureerd en heeft zij haar oude functie teruggekregen; het malen van koren tot meel voor de ambachtelijke bakker.

Landschap, natuur en recreatie

- De Effelder Waldsee, een Duits grindmeer van 30 hectare Z van Etsberg, moet over enkele jaren uitgroeien tot dé toeristische attractie van de gemeenten Roerdalen en Wassenberg. Roerdalen en de aangrenzende Duitse gemeente Wassenberg zijn bezig met het opstellen van een plan om het toerisme in beide gemeenten te stimuleren. Het grindmeer bij Effeld wordt daarin straks een speerpunt. Het meer was tot 2012 door Wassenberg verpacht aan een ondernemer. Sindsdien exploiteert de stad de plas zelf.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)