Status

- Espel is een dorp in de provincie Flevoland, gemeente Noordoostpolder.

- "'Espel bloeit' is de slogan van ons dorp. Het heeft een dubbele betekenis. Er zijn in het seizoen veel bloeiende tulpen in en rond ons dorp. Ook worden hier lelies en andere bloembollen geteeld op de verschillende agrarische bedrijven rond het dorp, waar velen werkgelegenheid vinden. Bovendien is er een bloeiend verenigingsleven en is het heel prettig om in dit levendige dorp te wonen. - Dit bord staat bij de doorgaande weg langs ons dorp." (bron: dorpssite)

Naam

Naamsverklaring
"Vernoemd naar het in een oorkonde van 1317 samen met Urk en Emmeloord vermelde Espelo, in 1331 Espel 'espenbos'. Een andere verklaring oppert samenhang met het Middelnederlandse eetspel, espel 'rechtsgebied, district', later ook 'stadswijk', maar vormen met dentaal zijn niet overgeleverd en ook de variant 1317 Espelo weerspreekt deze verklaring."(1)

Ligging

- Het dorp Espel grenst in het W aan het IJsselmeer, in het N aan Creil, in het NO aan Bant, in het O aan Emmeloord en in het Z aan Tollebeek, en ligt N van Urk en ZZW van Lemmer.

- "Espel ligt in het westen van de gemeente Noordoostpolder, op drie kilometer afstand van de IJsselmeerdijk, tussen Urk en Lemmer, centraal in ons land. Er zijn filevrije verbindingen met de Randstad en het noorden van ons land. Het dorp ligt op fietsafstand van het merengebied in Friesland en heeft een busverbinding met Emmeloord, Lemmer en Sneek." (bron: dorpssite)

Statistische gegevens

Het dorp Espel omvat ca. 600 huizen met ruim 1.500 inwoners.

Geschiedenis

Ontstaan en ontwikkeling
Espel is geheel volgens plan gesticht in 1956 als agrarische nederzetting in de toen tien jaar droge Noordoostpolder. Het oorspronkelijke dorp heeft een afmeting van een landbouwkavel van 300 x 900 meter met een rechthoekige begrenzing. Architect M. Duintjer uit Amsterdam ontwierp het dorp in oktober 1952. De ontwerper wilde het dorp toen al zo groen mogelijk en voornamelijk toegankelijk voor fietsen houden met de bebouwing in strakke lijnen, met het centrum in een T-vorm. In 1956 werd het plan enigszins aangepast, zodat er ook ruimte was voor auto’s, met auto-toegankelijke wegen en parkeerplaatsen. Later is het dorp uitgebreid met nieuwbouw in hofjes. Ook voor de komende jaren wordt er weer enkele malen nieuwbouw met voornamelijk koopwoningen gerealiseerd. (bron: dorpssite) - Op deze pagina's op de dorpssite vind je uitvoerige informatie over onstaan en ontwikkeling van het dorp, in tekst en beeld.

Boerderijenboek
Van 2016 t/m 2018 is door ca. 30 vrijwilligers hard gewerkt aan het Boerderijenboek Espel, waarin de geschiedenis van alle boerderijen in het dorp is beschreven. Ze interviewden de bewoners van de boerderijen en hebben hier mooie verhalen van gemaakt. Het grootste deel van het verhaal is een beschrijving over de komst, beleving en ervaring van de eerste pachters. Verder is er een beschrijving van de huidige bewoners en eventuele tussentijdse mutaties van andere bewoners. Het boek gaat niet alleen over pachters en hun familie. Er wordt ook een deel besteed aan het algemene gedeelte van het dorp, zoals het uitgiftebeleid van Domeinen, de middenstand, het verenigingsleven, en interviews van dorpsgenoten uit het dorp zelf. Het boek is dus zeker niet alleen interessant voor de agrariërs.

Het is niet altijd even gemakkelijk geweest om de familie (van de eerste pachters) te achterhalen. Soms zijn er zelfs afspraken gemaakt ver buiten de poldergrenzen. Er komen bijzondere verhalen naar boven. Soms lag de tafel al vol met oude foto’s en/of documenten als de vrijwilligers op bezoek kwamen. Ook zijn er prachtige foto’s in het boek geplaatst uit het verleden en heden. Er zijn 5 fotografen in Espel op pad geweest om de boerderijen en andere objecten in en buiten het dorp vast te leggen. Het boek maakt deel uit van het project Boerderijenboek Noordoostpolder. Er is namelijk voor álle 11 kernen in deze gemeente zo'n boek gemaakt. De boeken zijn in november 2018 verschenen.

Actuele situatie

"Het dorpsbeeld wordt gedomineerd door een Ducdalf aan een waterpartij, een kerk, winkels en een café-restaurant. Er zijn meerdere voorzieningen op sportgebied, waaronder sport- en voetbalvelden, tennisbanen, een ijsbaan, een jeu-de-boules-baan en een bowlingcentrum met wedstrijdbanen.

Er wonen in en om het dorp ongeveer 1.500 mensen. Espel heeft een rijk en bloeiend verenigingsleven. De belangen van de bewoners worden door een dorpsvereniging behartigd. Er wordt jaarlijks in juni een dorpsfeest georganiseerd, met tal van activiteiten.

Een groene zoom omsluit Espel aan drie zijden. Het dorp is ruim en vriendelijk opgezet. Alle woningen hebben een tuin. Er is in en om het dorp veel groen; een plantsoen, speelgrasvelden, bos, een hertenkamp en kinderspeelplaatsen. Fietspaden, wandelpaden en landelijke wegen bieden de mogelijkheid om van het polderlandschap te genieten. Op de boerderijen in de omgeving is akkerbouw de hoofdmoot, maar ook bloembollenteelt neemt een belangrijke plaats in. Enkele bedrijven hebben vee zoals koeien, kippen, varkens, schapen en eenden.

Wie in het voorjaar een bezoek aan Espel brengt wordt op weg naar het letterlijk bloeiende dorp getrakteerd op de vele kleurrijke bloembollenvelden, wat doet denken aan een schilderij van Mondriaan. In het centrum van het dorp symboliseert het fraaie en vernieuwde Ducdalfpark de bloei van het dorp. De sierteelt is een groeiende sector met onder andere de teelt van tulpen en lelies. Tientallen bedrijven in en om het dorp hebben hiermee te maken. Er is een industrieterrein voor bedrijven die verwant zijn aan de agrarische sector.

Aan de rand van de Noordoostpolder, langs de IJsselmeerdijk, op het grondgebied van Espel, ligt een groot windmolenpark met vijftig molens. De windmolens wekken milieuvriendelijke elektriciteit op. Het windmolenpark biedt een bijzonder indrukwekkend aanzicht. Langs de dijk is een fietsboulevard aangelegd, zodat je al fietsend kunt genieten van het uitzicht over het water met de molens langs de dijk. Zonsondergang op de IJsselmeerdijk is bij mooi weer adembenemend. Het windmolenpark met vijftig molens op een rij maken het silhouet nog meer bijzonder. Urk ligt op gezichtsafstand. Bij helder weer kun je ook Lemmer, Gaasterland en Enkhuizen zien. De scheepvaart biedt weer hele andere beelden. Het is een geliefde plek om te vissen, wandelen en fietsen is mogelijk op het mooie fietspad dat langs het water loopt. Schapen begrazen de dijk en zorgen in het voorjaar voor talloze lammetjes." (bron: dorpssite)

Bezienswaardigheden

Protestantse kerk
Tegenover party- en bowlingcentrum de Ducdalf in Espel heeft kerkcentrum Una Sancta zijn ingang aan de Westerrand. Dit kerkcentrum is in 1961, heel vooruitstrevend, als tweede kerkgebouw in Nederland, samen door en voor de lokale Nederlands Hervormde gemeente en de Gereformeerde gemeente opgericht. Deze zaalkerk met wit geschilderde vrijstaande en ronde toren met wijzerplaat kwam tot stand naar ontwerp van J. Heese. De kerkzaal van het Protestants Kerkcentrum is rechthoekig en langs de zijgevels loopt ongeveer in het midden een smalle band van ramen. De zaal heeft een schaaldak, inspringend op de muren. De toren heeft een ronde grondvorm en is aan de bovenkant schuin afgesneden. De kerktoren, waarvan de bouw door de overheid is gesubsidieerd, is via een afdak verbonden met het ingangsportaal. Het ingangsportaal bevindt zich in de westgevel.

In de kerk zelf bevinden zich glasappliques van H. op de Laak en een metalen roos van F. van der Heide. De gevels zijn van bruinrode en grijsgele baksteen, het schaaldak van koper en de platte daken zijn bedekt met ruberoid. Het gebouw ligt excentrisch en markeert het einde van de centrale ruimte in Espel. Het orgel is in 1962 gebouwd door de firma Ahrend & Brunzema te Leer-Loga (Oost-Friesland). In 2005 is het, na een verplaatsing binnen de kerk, hersteld en zijn er minimale intonatiecorrecties uitgevoerd door Sander Booij (Woudenberg). Het oorspronkelijke klankbeeld is hierbij niet aangetast.

In 2004 zijn de bijgebouwen van Una Sancta overgedragen aan Stichting Centrumvoorziening. Deze stichting heeft, met hulp van o.a. Europese, provinciale en gemeentelijke bijdragen zorg gedragen voor de oprichting van multifunctioneel centrum MFC 't Mozaiek, waar ook de kerkzaal onderdeel van uitmaakt (dit MFC wordt beschreven in het hoofdstuk Links). De kerk valt onder de Protestantse Gemeente Creil-Espel.

Voormalige RK kerk
De RK kerk Verrijzenis / Heilige Geest (Noorderrand 34) is gebouwd in 1959, in 1998 aan de eredienst onttrokken en herbestemd tot woning en atelier.

Trafohuisje
Komend uit de richting Emmeloord, Tollebeek of Urk staat er vlak voordat je Espel inrijdt aan de rechterkant van de Espelerweg - Westerringweg een transformatorhuisje. Dit huisje is in 2000 door een aantal kunstenaars tot een blauw/wit kunstwerk omgetoverd. Inwoner Willem de Wolf, kunstfotograaf van beroep, had hierin een belangrijk aandeel.

Jaarlijkse evenementen

Dijkfeest
Het Dijkfeest (laatste zondag in juni) is ontstaan als jaarlijks eindfeest van de toenmalige Katholieke Plattelands Jongeren (het huidige J19nu), dat werd gehouden op een locatie in Marknesse. Toen deze locatie niet meer beschikbaar was, werd een nieuwe locatie gezocht en gevonden aan de IJsselmeerdijk in Espel. Sindsdien heet het 'Dijkfeest'. Sinds 1983 is Dijkfeest bij het Schapenpad. Voor het eerste Dijkfeest rekende de organisatie op zo’n 700 bezoekers maar het werden er 1400. Vanaf het begin af aan was het Dijkfeest toegankelijk voor iedereen en niet alleen voor leden. Dit had een positief effect op het bezoekersaantal. Vanaf de 25e editie (2000) heeft de Dijkco jaarlijks zo’n 3000 bezoekers op de dijk. Voor een indruk van dit evenement zie de Aftermovie van Dijkfeest editie 2019.

Landschap, natuur en recreatie

Bos
"Als je door ons bos wandelt kom je al snel langs een speelweide en valt onmiddellijk de Mammouth boom op. Deze mooie boom staat op de eerste splitsing van paden. Hij is in 1994 door leden van de ouderensoos aan de inwoners van Espel geschonken. In het bos, dat in 1957 is aangeplant, staan verschillende bankjes en zijn mooie paden aangelegd, zodat een wandeling, ook bij regenachtig weer, een genot is." (bron: dorpssite)

Speelmoestuin
"Wat als je zowel een speeltuin als buurtmoestuin op je wensenlijstje hebt staan? Bewoners van Espel wilden beide. En zo kwam het dat hier een speelmoestuin is gerealiseerd! Op deze manier kunnen verschillende doelgroepen uit het dorp elkaar op een natuurlijke manier ontmoeten en tevens gezamenlijk gebruik maken van de ruimte. Slim ruimtegebruik met voor ieder wat wils! Eind 2015 werd het idee geboren om een centrale speeltuin in de nieuwbouwwijk van het dorp te realiseren. In de loop van de tijd werd het oorspronkelijke idee steeds verder uitgebreid en een speeltuincommissie opgestart. Het moest een ontmoetingsplek worden voor meerdere generaties, waar zowel jong als oud(er) zich kunnen vermaken. Kinderen die uitgedaagd worden om vrij en natuurlijk te spelen. Met verschillende natuurlijke speeltoestellen en centraal een moestuin die onderhouden wordt door buurtbewoners. Een speelmoestuin dus eigenlijk!

Met medewerking van vele vrijwilligers en bedrijven uit de omgeving, een ontwerp van Speelplan en de inrichting met speeltoestellen van BOERplay, is een geweldige ruimte ontstaan. In 2017 hebben veel vrijwilligers geholpen met het bouwrijp maken van de locatie. Zo hebben 6 trekkers circa 150 keer heen en weer gereden om 1.500 kuub grond te storten. Hierdoor is het hele perceel zeventig centimetrer opgehoogd. Daarna zijn loonbedrijven aan de slag gegaan om de grond gemengd te krijgen met de klei uit de ondergrond, door het hele perceel om te spitten.

De speelmoestuin beschikt onder andere over een talud glijbaan, vogelnestschommel, verschillende klimtoestellen en een 25 meter lange kabelbaan. Verder ook nog een voetbalveld, crossbaan, steltenpad en grote zandbak. Er zijn insectenhotels en een natuurmuur aangelegd. De speel- en ontdekplek is bedoeld voor alle leeftijden. Er is gebruik gemaakt van met name natuurlijke materialen, waaronder houtsnippers en speelelementen van 100% FSC Robinia hout uit het Adventure Play assortiment van BOERplay. Ook is er een natuurlijke watergoot met waterpomp aangelegd. De moesspeeltuin draagt zowel door de samenwerking die aan de realisatie vooraf is gegaan, als door het multifunctioneel gebruik, bij aan de leefbaarheid en saamhorigheid in het dorp.

Het onderhoud van de tuin wordt gedaan door ouders en andere dorpsgenoten. Zij hebben zich verzameld in een whatsapp-groep. Met de realisatie van de moesspeeltuin laat Espel onder meer zien hoe groot de zelfredzaamheid van het dorp is. Op 7 april 2018 is onder toeziend oog van veel publiek en een stralende zon de moesspeeltuin officieel geopend door Fleur Knook en Milou Eiling, die samen de toepasselijke naam ‘Heel Espel Speelt’ hebben bedacht. Zij onthulden het bord bij de ingang met daarop de naam en de logo’s van de verschillende subsidieverstrekkers en andere bedrijven, die de diverse werkzaamheden hebben uitgevoerd." (bron: BOERplay)

Bowling
Bowlingcentrum de Ducdalf in Espel heeft vier westrijdbowlingbanen. Toen in 1977 de protestant-christelijke school leeg kwam, na het ontstaan van oecumenische school De Ark, is door zes Espelers een stichting opgericht. Zij verbouwden de voormalige lagere school tot een mooi bowlingcentrum. Veel inwoners maakten dit plan mogelijk door een lening aan de stichting te geven. Inmiddels zijn die gelden terugbetaald en is het pand van de familie De Raat. Zij zorgen ervoor dat de gasten altijd goed verzorgd worden en hebben het bowlingcentrum inmiddels uitgebouwd tot party- en bowlingcentrum.

Eten en drinken

Supermarkt
In 2002 is de supermarkt in Espel ermee opgehouden. Sindsdien moesten de inwoners hun levensmiddelen buiten het dorp kopen. Sinds eind 2011 heeft het dorp echter weer een eigen buurtsuper, destijds onder de formule Troefmarkt, gerealiseerd door een ondernemer uit Lelystad. Eind 2014 is het onder de formule van Attent voortgezet door een ondernemer uit buurdorp Tollebeek. De inwoners hebben destijds 50.000 euro ingezameld om de supermarkt te realiseren. Mensen die een bijdrage hebben geleverd, kregen hun geld terug in de vorm van korting op de boodschappen.

Groenteboer
Wekelijks op maandagmiddag stalt groenteboer Reynoudt zijn waar uit op een mooie wagen en biedt zijn groenten en fruit aan.

Links

- Algemeen: - Site van en over Espel.

- Nieuws: - Nieuws uit het dorp op Facebook.

- MFC: - Sinds 2005 beschikt Espel over een prachtig multifunctioneel centrum MFC ’t Mozaïek. Gesteund door subsidies, sponsors en heel veel vrijwilligers zijn de bijgebouwen van protestants kerkcentrum Una Sancta verbouwd en uitgebreid tot een volwaardig multifunctioneel centrum. In dit bruisende dorpshuis zijn allerlei faciliteiten aanwezig en worden vele diensten aangeboden, zoals: Buiten-, voor- en naschoolse opvang; Peuterspeelzaal; Spreekuur huisarts; Fysiotherapeut; Diëtist; Pedicure; Inloop- en koffie-ochtenden; Zalengebruik (gratis voor donateurs); Filmhuis; Tal van verenigingen maken gebruik van het MFC; repetitieruimtes voor muziekbeoefenaars; wisselende exposities door inwoners; mogelijkheid tot vergaderen voor bedrijven en verenigingen; beschikking over rouwkamer; kerkcentrum Una Sancta.

- Onderwijs: - "Oecumenische Basisschool De Ark in Espel is in 1975 ontstaan uit een fusie van de RK Don Boscoschool en de School met de Bijbel. De school maakt deel uit van Stichting Christophorus. Deze stichting heeft katholieke basisscholen in de Noordoostpolder, Kampen en Vollenhove onder haar hoede, alsmede de oecumenische basisscholen De Lichtwachter en De Ark. De Ark is een oecumenische school. De kinderen en ouders op onze school hebben verschillende levensbeschouwelijke achtergronden. We stellen ons ten doel die elementen uit de verschillende overtuigingen te zoeken die ons binden. De inspiratiebron is de Bijbel. Door open te staan voor elkaar, elkaar te respecteren én vrijheid te geven, hopen we te laten zien hoe we daadwerkelijk omgaan met het geloof in Jezus Christus. Op dit moment heeft de school ongeveer 150 leerlingen. De leerlingen zijn ingedeeld in 6 groepen, waarvan 4 combinatiegroepen zijn.

MIC. De Ark in Espel werkt vanuit MIC-onderwijs. MIC houdt in: een sterk klassenmanagement, coöperatief leren, meervoudige intelligenties en het werken in ateliers, waarin ook kunst en cultuur een belangrijke plaats krijgen. Nieuwsgierigheid, creatief en ondernemend zijn spelen een essentiële rol. We vinden dat ons onderwijs het beste aansluit bij de manier waarop kinderen zich ontwikkelen en leren en bij de maatschappelijke ontwikkelingen van vernieuwend onderwijs. MIC zorgt voor continuïteit met een sterk klassenmanagement. De kansen voor kinderen worden vergroot door coöperatief werken uitdagend aan te bieden. De kinderen worden uitgerust voor een samenleving waarin ze veel zelfstandig en ook in teamverband moeten werken en leven. MIC doet recht aan talenten van de kinderen en draagt bij aan meer begrip voor talenten van anderen. Hierdoor neemt het respect voor elkaar en het zelfvertrouwen bij de kinderen toe. De individuele cognitieve vaardigheden (gedachten en ideeën uitwisselen, reflecteren) en de sociale cognitieve vaardigheden (discussiëren, gericht luisteren naar elkaar) worden gestimuleerd. In 2017 hebben we vanwege het MIC-concept het predikaat ‘Excellente school’ toegekend gekregen.

Academische Opleidingsschool. De Ark in Espel is een Academische Opleidingsschool binnen stichting Aves. De Katholieke Pabo Zwolle is een samenwerking aangegaan met o.a. stichting Aves om niet alleen het werkplekleren van de studenten te verbeteren, maar ook om vernieuwingen in het onderwijs op de basisscholen te bevorderen. De studenten ontwikkelen samen met de leerkrachten van onze school nieuw onderwijs. Op iedere opleidingsschool is een groep studenten aanwezig, die samen een leergroep vormt. Het streven is dat er in deze leergroep, uit ieder leerjaar minimaal één student, vier studenten meedoen. De leergroep is gericht op leren en werken op de basisschool. De persoonlijke ontwikkeling van de student staat centraal. Fianne Hemel is de SO&P (Samen Opleiden & Professionaliseren) van de Ark. Zij organiseert en begeleidt de leergroep van studenten en zorgt er onder andere voor dat studenten van elkaar en van de school kunnen leren en dat de school haar voordeel doet met de uitkomsten van het onderzoek dat de studenten verrichten."

- Muziek: - "Ben je op zoek naar een drumband of een percussiegroep in de Noordoostpolder e.o., dan kun je bij ons terecht! Slagwerkgroep Espel treedt zowel lopend als staand op met een repertoire voor voornamelijk niet-melodische slagwerkinstrumenten. In beperkte mate spelen wij ook melodische slagwerkstukken. Wij spelen o.a. op huwelijksjubilea, verjaardagen, bedrijfsopeningen, sinterklaasintocht, kerstmarkten, nieuwjaarsrecepties, Koningsdag, avondvierdaagse, toneelstukken, dorpsfeesten, workshops en wedstrijden. De basisbezetting is 7 kleine trommen (zowel scherp als dof) met woodblock, 2 tenortrommen en 1 grote trom. Daarnaast worden veel andere instrumenten gespeeld, zoals: bongo's, maracas, cowbell, cymbalen, bekkens, tamboerijn, lyra's, pauken, drumstel, etc. Ons instrumentarium bestaat grotendeels uit trommen van het merk Majestic. Door de grote verscheidenheid aan slagwerkinstrumenten spelen wij muziekstukken van vier tot twaalf stemmen."

- Sport: - "Al bij de inrichting van het barakkenkamp werd rekening gehouden met ontspanning: de woonbarakken stonden in een grote rechthoek met een voetbalveld in het midden. In 1958 is SC Espel opgericht. De club bestond uit een gymnastiek- en voetbalafdeling. De sportclub telde bij aanvang 42 leden. De eerste jaren werd er op het terrein in het kamp gevoetbald. Een van de arbeidersbarakken deed dienst als kleedkamer. In 1960 verhuisde de vereniging naar het dorp. Het net aangelegde voetbalveld aan de Bosrand werd in gebruik genomen. In 1973 kwam er een kantine en een nieuw kleedgebouw als opvolger van het vorige, zeer eenvoudige gebouw.

Het ledenaantal groeide, evenals het teamgevoel en al snel bleek de kantine te klein. In 1978 werd zij dan ook ingrijpend verbouwd tot de ruimte die het tot afsluiting van de kantine in juli 2018 bleef. Twee keer zo groot als de oude kantine en ook een bestuurskamer werd niet vergeten. Na tientallen jaren van intensief gebruik begon de kantine grotere gebreken te vertonen. Na jaren van plannen maken en gesprekken met de gemeente werd in 2016 dan ook echt besloten om vol voor een MFS te gaan. Een multifunctioneel sportcentrum. Jos Bus, Herman Poland en vele anderen staken hun schouders er onder. In mei 2017 is met een veiling 140.000 euro opgehaald. Met het dorpsfeest in juni 2018 is het MFS geopend."

- Drie volleybalverenigingen uit de Noordoostpolder hebben in 2019 besloten gezamenlijk verder te gaan. SC Bant, VV Espel-Creil en VV Rutten 88 zijn samengevoegd tot de nieuw opgerichte volleybalvereniging TriVia. De afzonderlijke verenigingen hebben deze stap genomen om de toekomst van het volleybal in de polderdorpen veilig te stellen. De gemeente Noordoostpolder is blij met de stap. Zie ook de reportage over de fusie in de Stentor, 20-6-2019.

- In 2011 lieten de inwoners van Espel aan de gemeente Noordoostpolder weten behoefte te hebben aan een nieuwe multifunctionele sportaccommodatie om het verenigingsleven goed te kunnen faciliteren. De gemeente zegde 350.000 euro toe, maar wel op voorwaarde dat het dorp de resterende vier ton zelf zou regelen. Dat deed de gemeenschap: door zelfwerkzaamheid, en door allerlei creatieve activiteiten te ondernemen om fondsen te werven. Zo heeft een veiling voor dit doel in mei 2017 maar liefst 145.000 euro opbracht. Inwoners en verenigingen hebben hier deels bepaalde diensten voor toegezegd. Zo heeft voetbalteam JO15 een 'kavel' ingebracht met het aanbod om 25 tractoren te wassen, wat 2000 euro heeft opgeleverd. En het pasgetrouwde stel Jan en Nicole heeft 25 auto’s gewassen, wat 1250 euro heeft opgebracht. In juni 2018 is de nieuwe accommodatie feestelijk geopend.

- De Jeu de Boulesbaan ligt tegen de Bosrand en vangt altijd zon. Er zijn zes banen en een eigen clubhuis. Op verschillende bankjes kun je daar van het spel, het uitzicht over de voetbalvelden en de zon genieten.

- In juni wordt de ijsbaan wel eens gebruikt voor een autorodeo of autocross. Dit trekt veel mannen en enkele vrouwen als deelnemers en heel veel publiek. In de winter zorgt een actief ijsclubbestuur dat er volop van ijspret genoten kan worden, als het weer dit tenminste toelaat.

- Biologische landbouw: - Nieuws van Bastiaanssen Biologisch uit Espel op Facebook.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Espel alg.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)