Ermelo

Plaats
Dorp en gemeente
Ermelo
Veluwe
Gelderland

gemeente_ermelo_kadastraal_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie_kopie.jpg

Gemeente Ermelo anno ca. 1870, kaart J. Kuijper, exclusief de in 1818 opgeheven gemeente Nunspeet (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Ermelo anno ca. 1870, kaart J. Kuijper, exclusief de in 1818 opgeheven gemeente Nunspeet (collectie www.atlasenkaart.nl)

gemeente_nunspeet_kadastraal_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Kaart van de van 1812 t/m 1817 bestaan hebbende gemeente Nunspeet, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie atlasenkaart.nl)

Kaart van de van 1812 t/m 1817 bestaan hebbende gemeente Nunspeet, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie atlasenkaart.nl)

ermelo_museum_het_pakhuis_en_molen_de_koe.jpg

Ermelo, Museum Het Pakhuis en Molen De Koe

Ermelo, Museum Het Pakhuis en Molen De Koe

Ermelo

Terug naar boven

Status

- Ermelo is een dorp en gemeente in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe.

- In 1972 zijn de dorpen Nunspeet, Elspeet en Vierhouten van de gemeente Ermelo afgescheiden tot een nieuwe gemeente Nunspeet. Bijzonder is dat dit de enige gemeentelijke afscheiding in de 20e eeuw is. In alle andere gevallen ging het juist om samenvoegingen. Nunspeet was al eerder, en wel in 1812, van deze gemeente afgesplitst tot een zelfstandige gemeente, en in 1818 daar weer aan toegevoegd.

- De gemeente Ermelo omvat naast de gelijknamige hoofdplaats sinds de 'afscheiding' van 1972 verder alleen nog buurtschappen, zijnde De Beek, Drie, Horst en Telgt, Houtdorp, Leuvenum, Speuld, Staverden, en Tonsel (deels). Dit zijn in totaal 9 buurtschappen.

Opvallend is dat, hoewel Ermelo een toeristisch populaire gemeente is, de meeste buurtschappen tot voor kort geen plaatsnaamborden hadden (tot 2013 hadden alleen Horst, Leuvenum en Speuld plaatsnaamborden). Dat gold zelfs voor een van de plaatsen in ons land die zich profileert als 'kleinste stad van Nederland' (Staverden). Maar de gemeente heeft inmiddels een inhaalslag gepleegd, want in 2013 hebben de buurtschappen De Beek, Drie en Houtdorp plaatsnaamborden gekregen en in 2014 dan ook Staverden. De buurtschap Telgt had tot voor kort 2 fraaie zelfvervaardigde plaatsnaamborden met een schilderij van een boerderij erbij, maar die zijn recentelijk verdwenen.

- Wapen van de gemeente Ermelo.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Ermelo.

Terug naar boven

Naam

In het dialect
Armel, Armelo.

Oudere vermeldingen
855 kopie ca. 900 Irminlo, 960 kopie 16e eeuw Yrmilon, 1028 kopie ca. 1530 Hermelo, 1131 kopie 12e eeuw Ermello, midden 12e eeuw Ermelo, Ermela, 1276 Ermele, 1333 Ermell, 1665 Ermelen, 1883 Ermeloo, en reeds in 1888 valt de 2e o er alweer van af.

Naamsverklaring
Samenstelling van het Germaanse irmina*- 'goddelijk, verheven, groot' en lo 'licht, open bos'. Irmin is ook een persoonsnaam; de voornaamste god van de Saksen heette zo en ca. 800 wordt een abt Irmino vermeld.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Ermelo ligt N van Putten, Z van Harderwijk en grenst in het W aan het Wolderwijd en aan de provincie Flevoland (Zeewolde).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Ermelo 591 huizen met 4.234 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 41/276 (= huizen / inwoners) met de buurtschappen Tonsel 5/49, Veldwijk 21/147, Horst 46/360, Telgt 38/283, Drie 5/28, Speuld 13/83, Houtdorp 8/54, Staverden 11/97 en Leuvenum 22/161, dorp Nunspeet 104/641 met de buurtschappen Oosteinde 69/489, Westeinde 50/387, Hulshorst 53/404 en Hophuizen 5/30 en dorp Elspeet 81/591 met buurtschap Vierhouten 19/154. Tegenwoordig heeft de gemeente, die sinds de onder Status beschreven afsplitsing in 1972 nog slechts het gelijknamige dorp plus 9 buurtschappen omvat, ca. 11.000 huizen met ca. 27.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Archeologie
Archeoloog Wouter Verschoor-van der Vaart heeft in 2018 in Ermelo onderzoek gedaan naar sporen uit de prehistorie en stuitte daarbij op de contouren van een Romeins Marskamp. Tot voor kort was dit het enige bekende Romeinse marskamp van Nederland. In 2020 hebben archeologen bij het dorp een tweede Romeins marskamp ontdekt. Streekarcheoloog Maarten Wispelwey: "Dit is uniek in Nederland. In Duitsland en Groot-Brittannië zijn tientallen marskampen van de Romeinen bekend. In Nederland kennen we maar twee voorbeelden. En die liggen allebei in de gemeente Ermelo." Wispelwey zou het nieuw ontdekte marskamp graag in het voorjaar van 2022 goed zichtbaar willen hebben voor publiek. De lange wal van 300 meter is nog goed te zien, maar daar staan veel bomen op. Die gaat de natuurbeheerder in 2021 verwijderen. Ook de gracht is nog goed zichtbaar. Er komt een wandelpad door het bos naar het marskamp en wellicht een bankje met een informatiebord. En dan heeft de gemeente er weer een nieuwe toeristische attractie bij. - Nog een reportage over het tweede Romeinse marskamp.

In den beginne/station
Ermelo is een oud dorp, in ieder geval ouder dan 1150 jaar; in 855 wordt het voor het eerst in schriftelijke stukken vermeld. Lange tijd blijft het een klein en onaanzienlijk dorp. Het wordt pas goed ontsloten door de aanleg van de Zuiderzeestraatweg rond 1830 en in 1882, als het dorp een halte krijgt aan de spoorlijn Amersfoort-Zwolle. Mathile Jacques Chevalier, destijds eigenaar van het nabij de spoorlijn gelegen landgoed Veldwijk (dat hij van zijn overleden moeder had geërfd), heeft het station voor een groot deel gefinancierd, maar verbindt er wel de voorwaarde aan dat de gemeente voor een goede ontsluitingsweg moet zorgen: de Stationsstraat, die destijds nog vanuit het oude dorp door de weilanden liep.

Zorginstellingen
In 1884 verkoopt de heer Chevallier landgoed Veldwijk aan de 'Vereeniging tot Christelijke Verzorging van Geestes- en Zenuwlijders'. In 1886 wordt het landgoed in gebruik genomen als zorginstelling (tegenwoordig valt landgoed Veldwijk onder zorginstelling GGZ Centraal). Daarmee wordt een aanzet gegeven voor een nieuwe benadering: verpleging in een lommerrijke omgeving, maar wel ver van familie en andere relaties. Naast Veldwijk ontstaan vanaf 1890 nog andere zorginstellingen in deze omgeving, met name in 1891 's Heerenloo-Lozenoord (zie ook virtueel museum 's Heeren Loo), in 1903 Groot Emaus (voor verstandelijk gehandicapten), en in 1925 blindeninstituut Sonneheerdt (tegenwoordig Bartiméus). Het dorp had tot 1987 ook een eigen ziekenhuis: Salem. Deze zorginstellingen zorgen voor veel bedrijvigheid en woningbouw in de directe omgeving. Dit Nieuw-Ermelo zoals het wel werd genoemd, groeit geleidelijk naar het oosten, en het oude dorp naar het westen. Rond 1920 zijn beide kernen aan elkaar gegroeid.

Militairen
Een volgende 'groeigolf' in Ermelo vindt plaats na de Tweede Wereldoorlog, door de komst van kazernes met het bijbehorende defensiepersoneel, wat de bouw van nieuwe woonwijken noodzakelijk maakt. Eerst wordt de voormalige Ermelose Enk bebouwd, later volgt de bebouwing in Oost, Zuid en West en rond de voormalige Schoolweg in Oost. De oudste kazerne, de Jan van Schaffelaarkazerne, wordt in 1939 gebouwd, omdat garnizoensstad Harderwijk onvoldoende ruimte heeft. De Duitse bezetters zijn echter de eerste bewoners. In 1952 volgt de Generaal Spoorkazerne, een legerpaats voor 3.000 militairen. Voor de militairen die na de Koreaoorlog (1950-1953) in 1954 hierheen komen, worden de zogeheten Peemanwoningen gebouwd. Die buurt heet in de Ermelose volksmond al gauw Korea. Het betreft de bebouwing aan de Vijverweg en Kanoweg, plus de bebouwing aan de aangrenzende delen van de Sportlaan en de Oude Telgterweg. Het was een van de eerste uitbreidingen buiten het oude dorp O van de spoorlijn. De buurt was in de eerste jaren alleen via zandwegen te bereiken, en had een eigen drinkwatersysteem.

De militairen vinden ook hun weg in het Ermelose verenigingsleven. Van officieren wordt vanuit Defensie ook verwacht dat zij zich actief opstellen in het plaatselijke vrijwilligerswerk. De komst van de stichtingen en de kazernes draagt zo bij tot een veelal goed gekwalificeerd vrijwilligerskader in Ermelo, waar de verenigingen van profiteren met een hoge organisatiegraad. Anderzijds is het verenigingsleven ook een uitstekend middel voor de 'import' om te integreren in 'Armelo'.

1972: krimp
In 1972 is de gemeente fors ingekrompen. In dat jaar is een groot deel van het grondgebied en het inwonertal van de gemeente Ermelo afgesplitst tot de nieuwe gemeente Nunspeet. Een voor de 20e eeuw uniek gegeven. De 'dichtst nabije' gemeentelijke afsplitsing in het verleden vond plaats in 1884, toen de gemeente Schoonebeek zich afsplitste van de gemeente Dalen.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze gemeente, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- "Oudheidkundige Vereniging Ermeloo is opgericht in 1978 en heeft meer dan 1.300 leden. De kosten van het lidmaatschap bedragen € 20,00 per kalenderjaar. Als lid: ontvang je 4 maal per jaar het verenigingsblad “Van ‘t Erf van Ermel”; ook krijg je automatisch de uitnodigingen voor verenigingsavonden en excursies; op basis van je naam en lidnummer kun je een vrij account aanmaken op de website van onze werkroep Genalogie (waarvoor zie het hoofdstuk Links > Genealogie). Het voordeel is dan dat je dan ook al het materiaal zoals aktes, uittreksels, afbeeldingen enz. kunt raadplegen."

- Museum Het Pakhuis is een centrum voor Erfgoed, Natuur & Milieu. In het archeologisch en natuurhistorisch museum kan je op expeditie door het verre verleden van Ermelo. Zo zijn er vuurstenen, scherven en botten van mammoeten die je zelf kunt bekijken, voelen en ruiken. Je maakt een duik in het verleden door zelf als archeoloog op zoek te gaan naar vondsten.

- Geschiedenis van Ermelo, door de in 2001 overleden Henk van den Berg.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Ermelo heeft 30 rijksmonumenten.

- Ermelo heeft 106 gemeentelijke monumenten.

- De Hervormde (PKN) Oude Kerk (Kerkbrink 1) is een eenbeukige, laatgotische dorpskerk met, ten opzichte van het schip, een lager en smaller, driezijdig gesloten koor, dat overkluisd is met ribgewelven, die fraai gebeeldhouwde sluit- en kraagstenen hebben. De kerk bezit o.a. een doopvont en een wijwatervat, beide van zandsteen en in romaanse stijl, een gebeeldhouwde gotische Christuskop in de noord-oostmuur, een mogelijk 17e-eeuwse kansel, en een aantal 17e-eeuwse grafzerken, in het schip verborgen onder een houten vloer. De monumentale toren uit omstreeks 1200 is uit tufsteen opgetrokken en heeft een romaanse versiering met boogfriezen, gekoppelde nissen en galmgaten met deelzuiltjes. Forse, ingesnoerde naaldspits. Het eenklaviers orgel is in 1816 gemaakt door G.T. Batz voor de Kleine Kerk te Brielle. Het is in 1973 overgeplaatst naar Ermelo. Het kabinetorgel is in 1855 gemaakt door J.F. Indermauer. De toren is in 2011 gerestaureerd. Dat heeft de (burgerlijke) gemeente ca. 800.000 euro gekost. Daarvoor kan hij er wel weer ca. 50 jaar tegen.

- Ermelo heeft 2 rijksmonumentale kerken. Naast de Hervormde kerk is dat de Gereformeerde (PKN) Lucaskerk (Veldwijk 43), die in 1889 is gebouwd op het terrein van het voormalige landgoed Veldwijk, dat in 1884 door eigenaar M.J. Chevallier is verkocht aan de 'Vereeniging tot Christelijke Verzorging van Krankzinnigen en Zenuwlijders in Nederland' en uitgroeide tot het 'Psychiatrisch Ziekenhuis Veldwijk'. Dit terrein bevindt zich ten westen van de dorpskern. De kerk is gebouwd als zaalkerkje, maar is in het eerste kwart van de 20e eeuw uitgebreid met een breed transept, waardoor het gebouw een ander karakter verkreeg. De kerk vormt een centraal punt in de aanleg van de paviljoens van het ziekenhuis. Het gebouw wordt omringd door een ruime, parkachtige tuinaanleg en is van alle zijden goed zichtbaar. "Het object valt op door esthetische kwaliteiten, het heeft gave verhoudingen en een bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik. Opvallend zijn de ijzeren en in baksteen uitgevoerde raamtraceringen." (bron: Rijksdienst voor het Cutureel Erfgoed)

- Onder de Gereformeerde Kerk Ermelo (PKN) vallen twee kerken: de Immanuëlkerk (Stationsstraat 137) uit 1899 en de Maranathakerk (Sparrenlaan 4) uit 1957. Eind augustus 2020 is Jan Willem Leurgans officieel begonnen als dominee in deze Gereformeerde Kerk. De beroeping van Leurgans als dominee kreeg veel media-aandacht, omdat hij een relatie heeft met een man. "Daar had ik eerlijk gezegd niet op gerekend. Ik ben eigenlijk verbaasd dat dat nog zoveel reacties oproept. Ja, ik val op mannen, maar dat is voor mij allang geen issue meer. En voor deze gemeente blijkbaar ook niet, want van de 2700 leden heeft zo'n beetje iedereen vóór gestemd." (bron en voor nadere informatie zie Omroep Gelderland, 30-8-2020)

- Nieuwe begraafplaats Veldwijk. - Oude begraafplaats Veldwijk.

- Molen De Koe (Stationsstraat) is een korenmolen. Het is een stellingmolen uit 1863 bestaande uit een houten achtkant op een achtkantige, uit baksteen opgetrokken voet, die aan de westzijde geverfd is. In 1990 vliegt de molen tijdens een heftige onweersbui door een venijnige blikseminslag in brand. De gehele bovenbouw van de molen wordt hierdoor verwoest. Binnen de gemeente Ermelo is dit de derde keer dat een molen door brand verloren gaat. Na de brand resteert een molenvoet, die geëxploiteerd wordt door een horecaonderneming. In 2003 wordt Molenstichting De Koe opgericht met als doel de gedeeltelijk afgebrande korenmolen te restaureren en te herbouwen. De molenstichting koopt de grond met de resterende opstallen voor een symbolisch bedrag van de gemeente. Van 2003-2008 werkt de stichting gestructureerd aan middelenwerving en planvorming om de Ermelose molen in oude luister te kunnen herstellen. Het initiatief slaagt met glans; na een geweldige inspanning van vele vrijwilligers en met medewerking van overheden, fondsen, bedrijfsleven en particulieren beschikt Ermelo sinds december 2008 weer over een prachtige, maalvaardige en door wind aangedreven molen.

- Museum/Documentatiecentrum Parkzicht geeft een beeld van de geschiedenis van de psychiatrie in het algemeen en van het oude Psychiatrisch Ziekenhuis Veldwijk in Ermelo in het bijzonder. In het museum is een vaste collectie te bezichtigen en in de loop der jaren zijn er vele tijdelijke tentoonstellingen gehouden. De tentoonstelling 'Hoe het begon' geeft een beeld van de oprichting van de vereniging en de strijd van prof. Lindeboom voor een betere verzorging van geestes- en zenuwzieken. Ook is er een tentoonstelling over de personeelsverenigingen op Veldwijk door de jaren heen. Beginnend met 'Bidt en Werkt' werd veel voor het personeel georganiseerd om de vrije tijd door te brengen. Museum Parkzicht is iedere woensdag geopend van 14.00-16.00 uur. De toegang is gratis. Het museum ligt op landgoed Veldwijk. Voor de locatie van het museum op het landgoed zie deze plattegrond.

- Gevelstenen in Ermelo.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In Stichting Natuur- en MilieuPlatform (NMP) Ermelo zijn verschillende organisaties op het gebied van natuur en milieu vertegenwoordigd. Het NMP coördineert zodoende de activiteiten van natuur- en milieugroeperingen binnen de gemeente. Binnen het NMP houden mensen zich met specifieke zaken bezig zoals natuur, milieu, thuiscomposteren en het ontwikkelen van wandel- en fietsrouteboekjes. Het NMP heeft regelmatig contact met de gemeente. Als er zaken zijn die de natuur of het milieu aangaan neemt de gemeente contact op met de stichting en omgekeerd. Voorbeelden zijn het Landschapsontwikkelingsplan, herziening van bestemmingsplannen, het onderhoud van fietspaden en beleid over afval. De stichting geeft regelmatig haar mening en advies aan het college van burgemeester en wethouders, waarbij zij uitgaat van het natuur- en milieubelang. Dat dit niet altijd hetzelfde standpunt zal zijn als dat van de gemeente is te verwachten. Toch - en misschien juist wel daarom - heeft de gemeente belang bij de stichting.

- De landgoederen Oud Groevenbeek en Nieuw Groevenbeek liggen direct N van Putten maar vallen nog net onder de gemeente Ermelo.

- In 2011 is de Structuurvisie Groene Zoom (de groene strook tussen de kernen van Ermelo en Harderwijk) vastgesteld. De visie geeft een invulling aan de stedelijke uitloopfunctie van het gebied en geeft een waarborg voor het duurzaam behouden van het groene karakter, aldus de gemeente.

- Het Apenstaartje is het rondreizend poppentheater van André Verhagen. Hij speelt al sinds ca. 2000 en biedt een gevarieerd aanbod van voorstellingen voor zowel kinderen als volwassenen.

- ZO van het dorp ligt de 343 hectare grote Ermelose Heide, dat gotendeels een natuurgebied is en deels bestemd is voor dagrecreatie. Het gebied herbergt een groot aantal natuurwaarden. Zo komt er onder andere de zeldzame zandhagedis voor. Het terrein, dat eigendom is van de gemeente, wordt doorkruist door fiets- wandel- en ruiterpaden. De heide wordt begraasd door een schaapskudde. Stichting Schapedrift Ermelo stelt zich ten doel op de Ermelose Heide een schaapskooi met een capaciteit van 400 schapen in stand te houden en doet dit door middel van het werven van fondsen en het ontplooien van activiteiten. De stichting richt zich in haar doelstelling op het Veluws Heideschaap, behorend tot het zeldzame landbouwhuisdierras.

Voorheen werd de heide onderhouden door middel van plaggen of door diep te maaien. De vergraste heide werd afgevoerd zodat op de arme grond opnieuw heide kon groeien. De gemeente heeft het plaggen en diep maaien vergeleken met begrazing. Uit dit onderzoek werd duidelijk dat begrazing beter is voor het behoud en het verder ontwikkelen van de aanwezige natuurwaarden. Daarop stelde de gemeente een begrazingsplan op en heeft de uitvoering overgedragen aan Stichting Schapedrift Ermelo. Het stichtingsbestuur heeft als uitgangspunt het bezoekerscentrum voor het publiek laagdrempelig te houden. Bezoekerscentrum Ermelose Heide is gratis toegankelijk en er worden vriendelijke prijzen voor consumpties gehanteerd. Dit is mogelijk dankzij de inzet van vele vrijwilligers, die zorgen voor de catering en het onderhoud van het bezoekerscentrum.

De Ermelose Heide wordt al sinds eind 19e eeuw gebruikt door het leger voor het houden van militaire oefeningen. Het Rijksvastgoedbedrijf is in januari 2021 namens Defensie een nieuwe huurovereenkomst aangegaan met de gemeente Ermelo voor de Ermelose Heide. Defensie huurt het 378 hectare grote heidegebied, inclusief het bosgebied in de hoek van de Leuvenumseweg en de Flevoweg (N302), om daar de komende zes jaar militaire oefeningen te kunnen houden.

- "In de Uitgangspuntennotitie Landschapsontwikkelingsplan gemeenten Ermelo en Putten (2010) worden de uitgangspunten voor de opstelling van het landschapsontwikkelingsplan (LOP) voor deze gemeenten weergegeven. Deze uitgangspuntennotitie vormt voor alle betrokkenen een gezamenlijk vertrekpunt voor de visie op de landschapsontwikkeling van het plangebied. Het plangebied bestaat uit het buitengebied van de genoemde gemeenten, de kleine kernen en de randen van de kernen van de hoofdplaatsen van deze gemeenten.

Aanleidingen, doelen en status. Het buitengebied van de gemeenten Ermelo en Putten heeft bijzondere landschappelijke, cultuurhistorische en natuurlijke kwaliteiten. Deze kwaliteiten staan onder druk door de dynamiek in het buitengebied ten gevolge van verschillende processen en concrete ontwikkelingen die hun weerslag hebben op het landschap. De gemeenten willen ruimte bieden aan ontwikkelingen en initiatieven in het buitengebied, maar willen ook werken aan de kwaliteitsverbetering van het buitengebied. Dit gebeurt onder meer door realisatie van projecten uit de gemeentelijke Landschapsbeleidsplannen (LBP’s). Het ontbreekt in de LBP’s echter aan heldere, integrale landschapsvisies en meetbare maatregelen, waardoor beide gemeenten de behoefte hebben gekregen om de plannen te actualiseren.

Doelen. Het doel van de opstelling van het LOP is om in overleg met alle betrokkenen - bestuurders, beleidsmakers, bewoners en organisaties - tot een uitvoeringsgericht plan te komen voor behoud en verbetering van de kwaliteit van het landschap. Het plan zal bestaan uit een integrale visie op het plangebied en een uitvoeringsprogramma. Met het plan worden de effecten van het beleid op de ruimtelijke kwaliteit van het landschap toetsbaar. Andere doelen, zoals verwoord in de Startnotitie LOP Ermelo Putten zijn onder meer: het actualiseren van de landschapsbeleidsplannen; aandacht voor de ontwikkeling van het landschap; aandacht voor de relatie stad - platteland; benutten van mogelijkheden voor projecten en kansen voor subsidies; benutten van kansen door samenwerking tussen beide gemeenten; het plan benutten als onderlegger voor structuurvisies."

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Ermelo, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Oude foto's, ansichtkaarten en dergelijke van Ermelo op Facebook.

- Foto's van Ermelo van fotograaf Martin Stevens.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Ermelo en omgeving (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Ermelo.

- Nieuws: - Nieuwssite Ermelose Zaken.

- Muziek: - "Het in 1893 opgerichte Harmonieorkest Excelsior is een bruisende muziekvereniging van en voor Ermelo. Op een gezellige manier willen wij jong en ouder de mogelijkheid bieden om muziek te maken en deel te nemen aan het verenigingsleven van Excelsior. Naast de concerten die we zelf organiseren zijn wij als vereniging ook regelmatig van de partij bij activiteiten in het dorp, zoals Koningsdag, Dodenherdenking en Fête de l'Musique. Excelsior is een vereniging die voor elke soort muzikant iets te bieden heeft. Het maakt niet uit of je een ervaren of een beginnende muzikant bent, voor een ieder is er wat wils. Voor de muzikant die net is begonnen, is het leerlingenorkest een goede leerschool. Hier worden de eerste beginselen van het muziek maken en het samenspelen in een orkest aangeleerd. Dit orkest vormt een goede opstap naar het jeugdorkest, waarin muzikanten spelen die al enige ervaring hebben. De ervaren muzikant is van harte welkom bij het harmonieorkest. Kom gerust eens vrijblijvend luisteren of meedoen op donderdagavond in de theaterzaal van De Dialoog, waar tussen 18.00 en 22.00 uur verschillende orkesten van de vereniging actief zijn. Tevens nodigen wij je graag uit om een van onze concerten en/of optredens te bezoeken."

- Zorg: - "Landgoed Veldwijk in Ermelo, gelegen W van de spoorlijn, is sinds 1886 in gebruik als instellingsterrein voor de geestelijke gezondheidszorg (zie daarvoor verder het hoofdstuk Geschiedenis). Ten oosten van de spoorlijn is in 1939 sanatorium De Hooge Riet gebouwd. Sindsdien is dat ook een zorglandgoed. Met het oog op de toekomst van de zorg aan onze cliënten én de toekomst van beide landgoederen gaan we delen van het gebied herontwikkelen. Daarbij gaat het accent de komende jaren verschuiven van zorg naar andere functies zoals wonen en nieuwe economische bedrijvigheid. Het aantal bedden wordt de komende jaren namelijk verder afgebouwd, omdat de zorg meer gaat plaatsvinden in de maatschappij. Daarnaast is een aantal gebouwen verouderd en niet meer geschikt als zorglocatie. GGz Centraal ziet zich voor de uitdaging gesteld het aantal vierkante meters zo efficiënt mogelijk te benutten en de zorg aan te bieden in moderne gebouwen die voldoen aan de eisen van deze tijd. Vastgoed dat en grond die niet meer ten dienste staat van de patiëntenzorg, worden herontwikkeld tot nieuwe, kwalitatief hoogwaardige functies die, naast de bestaande zorgfunctie, aansluiten bij de behoefte van de samenleving. Daarbij houden we rekening met onder meer de cultuurhistorische waarden en de natuurwaarden. Leidend daarvoor is de in 2018 vastgestelde Structuurvisie Landgoed Veldwijk en De Hooge Riet." (bron en voor nadere informatie zie de pagina Toekomst Veldwijk op de site van GGZ Centraal)

"Landgoed Veldwijk is een van de mooiste zorgterreinen van ons land. De fraaie historische en landschappelijke omgeving wordt dan ook beschouwd als een 'healing environment'. Ze vormt een prachtig visitekaartje voor GGZ Centraal in Ermelo. In de laatste decennia is het terrein wel verrommeld, waardoor het aan kwaliteit heeft moeten inleveren. De vraag naar nieuwbouw op het terrein is echter voor ons een uitgelezen kans om het tij te keren. In het inrichtingsplan wordt het terrein in oude luister hersteld en tegelijkertijd optimaal ingericht voor nieuwe psychiatrische voorzieningen. Wij hebben ons daarbij als doel gesteld om de luisterrijke, landgoedachtige sfeer te versterken en door te zetten tot in alle uithoeken van het terrein. Kenmerkend voor de landschapsstijl van het centrale deel zijn de brede gazons, de meanderende paden, de fraaie solitairen, de boomgroepen en de bosvakken. De locaties voor nieuwbouw zijn opgenomen in de royale setting van het landgoed. De grootste uitdaging is om de vele praktische eisen op te nemen in de taal van het landschap." (bron en voor nadere informatie zie: Vollmer & Partners Landschapsarchitecten)

- 's Heeren Loo helpt mensen met een verstandelijke beperking en/of andere beperking hun leven in te vullen zoals zij dat zelf willen. "Wij doen dat in heel Nederland met hulp die varieert van lichte ondersteuning aan huis tot intensieve 24-uurs opvang op woonlocaties. We willen daarin van bijzondere professionele en persoonlijke waarde zijn. Daarom maken we ruimte voor echte ontmoetingen. En luisteren goed naar wensen en verwachtingen van cliënten en hun verwanten. Omdat elk mens uniek is, en met zijn eigenheid onze samenleving verrijkt. Omdat elk mens behoefte heeft aan persoonlijke groei en ontwikkeling, en aan nieuwe ervaringen die het leven verrijken. Opdat jij - jong of ouder - een passend antwoord kan vinden. Op grote en kleine vragen, die er voor jou toe doen. Dichtbij en samen met de mensen die belangrijk voor je zijn. Waar we samen leren, en jij je eigen keuzes maakt. Omdat het vooral gaat om wie jij bent, en wat jij kunt of nodig hebt." 's Heeren Loo is in 1891 begonnen in Ermelo (zie daarvoor verder het hoofdstuk Geschiedenis), wat nog altijd een belangrijke vestiging is, en heeft tegenwoordig vele locaties door het hele land.

- "Materra biedt dagbesteding en begeleid werken in Ermelo, Putten en Nunspeet, voor mensen die door psychische, verstandelijke of lichamelijke beperkingen (nog) niet aan het arbeidsproces kunnen deelnemen. We hebben plek voor mensen van allerlei doelgroepen en leeftijden. Materra staat voor warme betrokkenheid, structuur en interessant werk in het groen, in de timmerwerkplaats, op de productieafdeling en in de verzorging van kleine dieren. Er wordt veel aandacht besteed aan persoonlijke ontwikkeling en persoonlijke leerdoelen. Materra beschikt over het keurmerk voor zorgboerderijen. Dat betekent dat de organisatie professioneel is en de dienstverlening voldoet aan de kwaliteitseisen van goede zorg."

- Genealogie: - "De Ermelose Genealogische Databank is een initiatief van Oudheidkundige Vereniging Ermeloo. Het doel is het verzamelen van genealogisch materiaal van de families die in Ermelo hebben gewoond of wonen. De genealogische gegevens worden uitgezocht door een werkgroep. Aanvullende gegevens zoals akten, foto's en levensverhalen zijn alleen te raadplegen door onze leden. Aan de samenstelling van de databank wordt veel zorg besteed. Mocht je een fout tegenkomen, mail ons dan. Wij voegen regelmatig veranderingen en nieuwe namen toe en wensen je veel plezier bij het zoeken naar je Ermelose familie.

Op dit moment bevat de genealogie ca. 5.400 personen en zijn er bijna 20.000 documenten te raadplegen. Voor het overgrote deel zijn dit - op basis van onze uitgangspunten en van 1922 terugwerkend - de Ermelose huwelijkspartners (huidige gemeentegrens) uit de jaren 1890 t/m 1922. Verder zijn er, om ook in de beginfase van de site wat diepte aan de data te geven, twee "Bekende Ermelose Families" - voor zo ver mogelijk - uitgediept; de families Loedeman en van Loo. Het aantal documenten is nu ca. 16.000 maar, door dubbele verwijzing omdat bijv. een trouwakte voor beide partners gelijk is, zijn deze goed voor bijna 20.000 koppelingen. De werkgroep is, naast het onderzoeken en invoeren van de huwelijken uit de periode van vóór 1900, nu ook bezig met de huwelijken tussen 1922 en 1932. De werkgroep krijgt regelmatig foto`s. Soms zijn de personen die erop staan nog niet geïdentificeerd. Daarom vraagt de werkgroep Genealogie jouw hulp; misschien herken jij mensen op een of meer foto's?"

Reacties

(2)

Vertel iets over de buurt Korea a.u.b., gebouwd medio 1954. Het omvatte toen Kanoweg - Vijverweg - Heidelaan - Oude Telgterweg, ten noorden van "het land van Knevel", waar ook het dakpannenfabriekje bij hoorde. De buurt was alleen via zandwegen te bereiken, en had een eigen drinkwatersysteem. De buurt was nodig om veelal nieuwkomers, militairen, te huisvesten.

Dank voor de tip! De voor Ermelo belangrijke thema's zorginstellingen en militairen (en de met beide gepaard gaande uitbreidingen van het dorp) moesten nog nader worden uitgewerkt. Dat heb ik nu gedaan. Ik heb de door u bedoelde buurt, die al snel de bijnaam Korea kreeg, daar in kunnen verwerken.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen