Einighausen

Plaats
Dorp
Sittard-Geleen
Westelijke Mijnstreek
Limburg

Einighausen-MSD-20110307-228631.jpg

Einighausen is een dorp in de provincie Limburg, in de regio Westelijke Mijnstreek, gemeente Sittard-Geleen. T/m 1981 gemeente Limbricht. Tijdens carnaval heet het dorp Smautbulenriek.

Einighausen is een dorp in de provincie Limburg, in de regio Westelijke Mijnstreek, gemeente Sittard-Geleen. T/m 1981 gemeente Limbricht. Tijdens carnaval heet het dorp Smautbulenriek.

einighausen_op_kaart_openstreetmap.jpg

Einighausen is een compact dorp, met in het Z van het dorpsgebied nog de buurtschap Rosengarten. Het dorp grenst in het Z aan Geleen, in het O aan Sittard, in het N aan Limbricht en Guttecoven en in het W aan de gelukkig nog altijd landelijke Graetheide.

Einighausen is een compact dorp, met in het Z van het dorpsgebied nog de buurtschap Rosengarten. Het dorp grenst in het Z aan Geleen, in het O aan Sittard, in het N aan Limbricht en Guttecoven en in het W aan de gelukkig nog altijd landelijke Graetheide.

Einighausen-MSD-20110307-228621.jpg

Als je vanuit de omgeving naar Einighausen rijdt, is er geen twijfel mogelijk dat je goed zit; de markante RK kerk O.L. Vrouw ten Hemelopneming is namelijk al van verre te herkennen aan zijn unieke architectuur.

Als je vanuit de omgeving naar Einighausen rijdt, is er geen twijfel mogelijk dat je goed zit; de markante RK kerk O.L. Vrouw ten Hemelopneming is namelijk al van verre te herkennen aan zijn unieke architectuur.

einighausen_rk_kerk_o.l._vrouw_ten_hemelopneming.jpg

De inwoners van Einighausen zijn terecht trots op hun 'parel' de RK kerk O.L. Vrouw ten Hemelopneming van de gerenommeerde architect Caspar Franssen. Het geheel beschikt over een hoge mate van architectonische gaafheid van zowel ex- als interieur.

De inwoners van Einighausen zijn terecht trots op hun 'parel' de RK kerk O.L. Vrouw ten Hemelopneming van de gerenommeerde architect Caspar Franssen. Het geheel beschikt over een hoge mate van architectonische gaafheid van zowel ex- als interieur.

einighausen_kerkhof_2.jpg

Einighausen, kerkhof, met grafstenen die opvallen door hun eenvoud en ondubbelzinnigheid: slechts twee soorten in twee verschillende uitvoeringen, om en om geplaatst.

Einighausen, kerkhof, met grafstenen die opvallen door hun eenvoud en ondubbelzinnigheid: slechts twee soorten in twee verschillende uitvoeringen, om en om geplaatst.

Einighausen-MSD-20110307-228627.jpg

Einighausen, Heilig Hartbeeld uit 1920

Einighausen, Heilig Hartbeeld uit 1920

Einighausen-MSD-20110307-228625.jpg

Binnenplaats van een van de monumentale carréboerderijen die Einighausen rijk is.

Binnenplaats van een van de monumentale carréboerderijen die Einighausen rijk is.

Einighausen-MSD-20110307-228626.jpg

Einighausen, standbeeld 'Na gedane arbeid is het goed rusten' uit 2010 in het centrum

Einighausen, standbeeld 'Na gedane arbeid is het goed rusten' uit 2010 in het centrum

einighausen_carnavalsvereniging_cv_de_smautbulen.jpg

In Einighausen houden ze wel van een feestje op zijn tijd. Natuurlijk doen ze er als Limburgs dorp onder meer aan carnaval oftewel 'vastelaovend', zoals dat hier heet. In dit dorp is dat al sinds 1948 in goede handen bij carnavalsvereniging De Smautbulen.

In Einighausen houden ze wel van een feestje op zijn tijd. Natuurlijk doen ze er als Limburgs dorp onder meer aan carnaval oftewel 'vastelaovend', zoals dat hier heet. In dit dorp is dat al sinds 1948 in goede handen bij carnavalsvereniging De Smautbulen.

einighausen_oude_ambachten.jpg

Een van dé evenementen in Einighausen is 'Oude Ambachten'. "De sfeer en het plezier waarmee oude ambachten en gebruiken worden gedemonstreerd, zijn niet in tekst of foto uit te drukken. Daar moet je echt zelf voor komen kijken", aldus de organisatie.

Een van dé evenementen in Einighausen is 'Oude Ambachten'. "De sfeer en het plezier waarmee oude ambachten en gebruiken worden gedemonstreerd, zijn niet in tekst of foto uit te drukken. Daar moet je echt zelf voor komen kijken", aldus de organisatie.

einighausen_einekoeze_2.0_spandoek.jpg

'Einekoeze 2.0 / Van en Veur Ederein' is een in 2020 van start gegaan initiatief, dat zich inzet om het dorp Einighausen nog aantrekkelijker te maken, o.a. door de organisatie van evenementen en activiteiten. (© Einekoeze 2.0)

'Einekoeze 2.0 / Van en Veur Ederein' is een in 2020 van start gegaan initiatief, dat zich inzet om het dorp Einighausen nog aantrekkelijker te maken, o.a. door de organisatie van evenementen en activiteiten. (© Einekoeze 2.0)

Einighausen

Terug naar boven

Status

- Einighausen is een dorp in de provincie Limburg, in de regio Westelijke Mijnstreek, gemeente Sittard-Geleen. T/m 1981 gemeente Limbricht.

- Onder het dorp Einighausen valt ook het grootste deel van de buurtschap Rosengarten.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Volgens de Plaatsnamelies van Veldeke Einikhoêze, volgens de plaatsnaamborden ter plekke Einekoeze.

Oudere vermeldingen
Einichusen, 1404 Eynenhusen, 1496 Einichhusen, 16e eeuw Einickhuysen, 1566 Eynechensen, 1582 Ennickhofen, 1641 Enckhousen, ca. 1700 Einickhuysen, 1803-1820 Einighaussen, 1843 Einighausen.

Naamsverklaring
Ontstaan uit Einingahusen*, husen 'nederzetting' van de Eininga*, een afleiding met het suffix -ing- van de persoonsnaam Eino met als betekenis 'van de lieden van Eino'. De Duitse spelling, die dateert uit de zogeheten Gulikse tijd, heeft zich in deze naam gehandhaafd, evenals in bijvoorbeeld Bochholtz, Holz en Siebengewald.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Smautbulenriek.

Terug naar boven

Ligging

Einighausen ligt ZW van het dorp Limbricht, ZO van het dorp Guttecoven, O van de A2 en het dorp Berg aan de Maas, ONO van het dorp Urmond, N van de stad Geleen en W van de stad Sittard.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Einighausen 111 huizen met 542 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 550 huizen met ca. 1.350 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Niet ver W van Einighausen, nabij het toenmalige gebied Welschenheuvel (bij het huidige bosgebied Heksenberg, in de O oksel van de hoek Urmonderbaan / Oude Postbaan, waar van 1917-1920 Louisegroeve I is geweest), vond in juli 1678 een grote veldslag plaats tussen de Franse troepen van Lodewijk XIV en het leger van de Duitse Keizer. Aan de gedeeltelijke verwoesting van het dorp in dat jaar herinnert de naam Brandstraat.

Einighausen had lange tijd het grootste aantal inwoners van de kernen van de gemeente Limbricht, wat vooral een agrarisch gebied was. In de jaren twintig en dertig van de 20e eeuw gingen steeds meer mensen hun geld verdienen in de bouw en in het mijnbedrijf.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- CDA Sittard-Geleen schrijft in augustus 2020 over het dorp op haar site: "Volgens het Einighausense CDA-raadslid Jos Schlössels mag 'Einekoeze' anno 2020 ondanks de krimp en vergrijzing gerekend worden tot een vitaal dorp waar het aangenaam wonen, werken, maar zeker recreëren is. Het is er landelijk wonen en in een mum van tijd zijn de mensen bij de voorzieningen in het aangrenzende Sittard en Lindenheuvel. Verder is het dorp goed bereikbaar via de A2 en de provinciale toegangswegen. Het recreëren en met name ontmoeten in Einighausen komt de laatste maanden echter meer en meer onder druk te staan. Dit als gevolg van de verkoop van een drietal panden aan de Heistraat, te weten de voormalige pastorie, Café De Buurman en partycentrum Carna. Naar alle waarschijnlijkheid zal de horecabestemming van het café definitief worden omgezet naar een woonbestemming, met als gevolg dat het dorp in een tijdsbestek van ruim tien jaar is teruggegaan van vier naar nog maar één café.*
* Café-zaal Auwt Einekoeze heeft in 2020 een nieuwe eigenaar gekregen. Verder is er in het dorp qua horeca nog Frituur 't Heukske, dat eveneens in 2020 een nieuwe exploitant heeft gekregen, en ijsboer Topolino.

De sinds 2013 onbewoonde pastorie stond vanaf 2016 wekelijks in het teken van ontmoeten, met activiteiten zoals het koffieuurtje op zondagochtend, handwerken, kaarten en samen koken en eten. Stichting ZIE! (Zorg In Einighausen) organiseerde er sindsdien wekelijks deze activiteiten, tot enthousiasme van met name veel ouderen. Deze huiskameractiviteiten zijn in de loop der jaren uitgegroeid tot een groot succes, maar werden onlangs door de coronamaatregelen van de ene op de andere dag gedwongen te stoppen, wat heel jammer, maar wel begrijpelijk is. Echter, als gevolg van het verkopen van de pastorie dreigen deze activiteiten voorgoed uit het dorp te verdwijnen.

Het in 2015 in gebruik genomen gemeenschapshuis het Klaverblad, gevestigd in basisschool De Leeuwerik aan de rand van Einighausen, krijgt op korte termijn ook te maken met aanpassingen. Dit als gevolg van de uitbreiding van de school met twee nog te realiseren leslokalen. De aanpassingen voor het Klaverblad zijn weliswaar minimaal, maar hebben toch consequenties voor het verenigingsleven. Daarnaast voldoet het Klaverblad niet aan het door de gemeente in 2016 vastgestelde accommodatiebeleid. Zo ligt het Klaverblad onder andere niet centraal in het dorp, op de eerste verdieping en is het niet bereikbaar binnen een loopafstand van twaalf minuten. Verder vinden er op de aangrenzende parkeerplaats regelmatig 'zeer ongewenste activiteiten' plaats, waardoor mensen de toch wel lange tocht naar het Klaverblad meer en meer zijn gaan mijden. Uitgebreide tekst en uitleg is overbodig. Het is dus met name in de wintermaanden voor veel inwoners heel onaangenaam hier naartoe te gaan.

Met de aanstaande uitbreiding van de basisschool en het te koop aanbieden van Carna komt er volgens Jos Schlössels, maar ook veel andere inwoners van Einighausen, weer perspectief voor de toekomstige leefbaarheid van het dorp. Het CDA is hier al door verschillende Einighausenaren over benaderd. In de ogen van de vele verenigingen, inwoners, maar ook het CDA, zou Carna dé ultieme toekomstige ontmoetingsplek kunnen worden voor de dorpsgemeenschap, voor zowel jong als oud. Met de aankoop van Carna als toekomstig gemeenschapshuis wordt de leefbaarheid van het dorp voor de komende jaren gegarandeerd. Het pand ligt centraal in het dorp en is in 2012 door de eigenaar grondig gerenoveerd. Het is als het ware zo goed als instapklaar. Met enkele aanpassingen is het gebouw geschikt te maken voor alle verenigingen van het dorp, zo ook voor fanfare Concordia met ruim vijftig muzikanten.

Verder ontstaat er met de aankoop van Carna als nieuw gemeenschapshuis en basisschool De Leeuwerik een win-win-situatie. Einighausen krijgt na vijf jaar weer een centrale ontmoetingsplek die aan alle vereisten voldoet én de basisschool hoeft niet bij te bouwen, maar kan inpandig uitbreiden met de twee genoemde leslokalen. Deze inpandige ingreep zal ongetwijfeld ook nog goedkoper zijn. Ten aanzien van deze nieuwe ontwikkelingen een reden temeer voor Jos en zijn CDA-fractiecollega’s het college te vragen naar de geschetste mogelijkheden."

- "De Brandstraat en het plein voor de kerk in Einighausen kampten al geruime tijd met wateroverlast tijdens hevige regenbuien. Om deze reden is in 2020 de riolering vernieuwd in de Mauritsweg vanaf de Urmonderbaan en de Heistraat tot voorbij de Pastoor Bastinstraat. Tevens is de weg en een deel van het grasveldje direct naast de kerk opnieuw ingericht. En naast de kerk is een buffer aangelegd om tijdens zware buien overtollig regenwater tijdelijk in op te vangen." * (bron: gemeente Sittard-Geleen)

* "In Einighausen is eind 2019 een infiltratiekelder aangelegd met een netto inhoud van 750 m3. Waterblock heeft zowel het grondwerk, de bouw van de kelder, de verticale bronnen als de afwerking verzorgd. Het Watershell Neptunus systeem is toegepast met afmetingen 1000 mm x 1000 mm en inwendige hoogte van ca. 1,90 m. Zo ontstaat er een prima toegankelijkheid voor inspectie en reiniging. Het regenwater wordt middels 3 verticale bronnen in de ondergrond geïnfiltreerd. Met dank aan de prettige samenwerking met gemeente Sittard-Geleen en W. Ketelaars Bestratingen en Groenvoorzieningen en dank aan de Onze-Lieve-Vrouw-Tenhemelopneming kerk. Toepasbaar bij hoge en lage grondwaterstanden, ook in combinatie met beperkte gronddekking. Geen risico’s bij zware verkeersbelastingen of hoge stempellasten door bijvoorbeeld kranen of hoogwerkers en een levensduur > 50 jaar. Bekijk hier de timelapse waarmee je de hele bouw van de infiltratiekelder in slechts 2 minuten kunt bekijken." (bron: firma Waterblock)

- "Stedenbouwkundig plan voormalige schoollocatie. Binnen veel kleine kernen in Sittard-Geleen is sprake van vrijkomend maatschappelijk vastgoed. Vanwege de demografische ontwikkelingen in de gemeente en regio kunnen veel van dit soort locaties niet worden heringevuld met woningbouw, waardoor veel locaties ‘ingezaaid worden met gras’. Voor een aantal van die locaties, waar wat meer dynamiek is en de directe omgeving ook heeft aangegeven de locatie te willen herbestemmen omdat er een lokale behoefte is, wordt samen met de bewoners gezocht naar een invulling. Einighausen is een van die locaties.

Door middel van drie grove modellen en een werkmaquette hebben we samen met de bewoners ideeën opgehaald voor woningbouw op de locatie naast de kerk. Daaruit kwam o.a. dat er in Einighausen vooral vraag is naar levensloopbestendige woningen en een ontmoetingsplek. Op de locatie is ook een - in 2020 gerealiseerde, red. - waterbuffer gepland. Door de waterbuffer onder een verhoogd plein te schuiven ontstaat er een dorpsplein. Uiteindelijk hebben we samen met de bewoners ontwerpprincipes bepaald waar de ruimtes aan moeten voldoen en is er een voorbeelduitwerking ontstaan die aansluit bij de behoefte en wensen van de bewoners. Het resultaat is een document waarin de ontwikkelprincipes zijn vastgelegd, waarmee nu een passende partij wordt gezocht die het gebied wil gaan ontwikkelen." (bron: LOS stadomland, 2019)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Einighausen heeft 7 rijksmonumenten, zijnde de ontginningsboerderij in traditioneel-ambachtelijke stijl uit 1856 op Heistraat 2, de RK kerk Onze-Lieve-Vrouw Tenhemelopneming op Heistraat 11, de 19e-eeuwse vakwerkschuur met stookinstallatie bij Heistraat 56, de haakvormige boerderij met aan de binnenplaats vakwerk, en een geschoord dakoverstek, buitengevels van baksteen (17e eeuw / 1714) op Everstraat 4, de boerderij met aan de straat een topgevel van baksteen met vlechtingen, en aan de binnenplaats vakwerk, inrijpoort onder een zadeldak (17e/19e eeuw) op Everstraat 6, de boerderij met straatgevel van baksteen, blijkens poortsluitsteen, en vakwerk aan de binnenplaats (1835) op Everstraat 8, en de boerderij van baksteen met aan de straat het jaartal, aangegeven door ankers (1833) op Everstraat 10.

- Einighausen heeft 3 gemeentelijke monumenten, zijnde de pastorie uit 1935 op Heistraat 9, ontworpen door architect B.A. Schinkel, het 19e-eeuwse bakhuis achter Everstraat 34, en de boerderij uit 1748 (in de 19e eeuw gemoderniseerd) op Everstraat 44.

- Einighausen had vanaf 1688 een eigen kapel, behorend tot de parochie Limbricht. In 1836 wordt de nederzetting een zelfstandige parochie en in 1840 wordt de eerste (inmiddels verdwenen) kerk gebouwd, op de plaats waar nu het Heilig Hartbeeld staat. De huidige RK kerk Onze-Lieve-Vrouw Tenhemelopneming (Heistraat 11) is gebouwd tussen 1905 en 1906. De kerk is gewijd aan de tenhemelopneming van Maria. Het is een door de neogotiek beïnvloede neoromaanse kruisbasiliek, gebouwd naar een ontwerp van architect Caspar Franssen. Het kerkgebouw heeft korte kruisarmen, een kort vijfzijdig koor en twee westtorens die samen een dubbeltorenfront vormen. De kerk is in 1987 gerestaureerd. Ten oosten van de kerk bevindt zich een groot kerkhof. Het kerkhof laat een wat bijzonder fenomeen zien. Vrijwel overal is de keuze van grafmonument redelijk vrij. Hier zien we voor het overgrote deel twee vormen in twee uitvoeringen. De vormen zijn om en om toegepast. De eenvormigheid doet denken aan een oorlogskerkhof. De parochie valt tegenwoordig onder het Parochiecluster Limbricht.

"De RK kerk O.L. Vrouw ten Hemelopneming is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de bouwstijl, de betrokkenheid van architect Caspar Franssen, de esthetische kwaliteiten van diens ontwerp, het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek en de samenhang tussen exterieur en interieur. De kerk is van bijzondere betekenis vanwege de situering, die verbonden is met de ontwikkeling van Einighausen en van bijzondere betekenis voor het aanzien van dit dorp. Het geheel beschikt over een hoge mate van architectonische gaafheid van zowel ex- als interieur en is van belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de dorpse omgeving. Bovendien beschikt de kerk in regionaal opzicht over een redelijke architectuurhistorische zeldzaamheidswaarde en binnen het oeuvre van Caspar Franssen vanwege de tweelingtorens over een redelijke typologische zeldzaamheidswaarde. De kerk vertegenwoordigt een algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden." (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

- De Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Rust (bij Everstraat 68) is een neogotische kapel uit 1894, met een replica van het wonderdadig beeldje uit Heppeneert, geflankeerd door een rustend Jezuskind en een rustende Johannes de Doper. - Nog een pagina over deze kapel.

- Mariakapel uit 1980 bij Einighauserweg 3.

- De Theresiakapel staat in buurtschap Rosengarten en wordt daarom aldaar beschreven.

- Op deze pagina vind je beschrijvingen van de kapelletjes en een hele reeks wegkruisen in Einighausen, in tekst en beeld, door Chris Willems.

- Op initiatief van pastoor P.J.E. Litjens van de parochie van Einighausen is in 1920 een Heilig Hartbeeld vervaardigd in Atelier Thissen in Roermond. Het is geplaatst op een pleintje op de hoek Brandstraat/Everstraat. Voorheen stond op deze plaats de RK kerk uit 1840, de voorganger van de huidige kerk. Het stenen beeld is een Christusfiguur in gedrapeerd gewaad, staande op een halve wereldbol. Op zijn borst is het Heilig Hart zichtbaar. Hij houdt zijn beide handen, met stigmata, zegenend gespreid. Tot 1991 droeg het een kruisnimbus. Het beeld is geplaatst op een sokkel, waarop in reliëf de tekst: "Komt allen tot mij".

- Standbeeld 'Na gedane arbeid is het goed rusten' uit 2010 in het centrum.

- In het dorp bevinden zich nog veel oude boerenhoeven met hun typische toegangspoorten.

- Gevelstenen in Einighausen.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - De in 1948 opgerichte CV De Smautbulen is de vasteloavesvereniging van Einighausen. "Doel van de Raod van Ellef (mit de blauw jeskes) is het in stand houden van de traditie. Door het organiseren van activiteiten geven ze iedereen van jong tot oud het plezier en gevoel van vastelaovend. Een gevoel en traditie die iedere generatie doorgegeven moet worden. De Raod van Ellef vertegenwoordigt het dorp tijdens de Vastelaovestied." Aldus de vereniging op hun site.

- Jaarlijks op een zondag begin juli is er de Garageverkoop Einighausen, waarbij meer dan 80 garages in het dorp worden omgetoverd tot één grote snuffelmarkt. Deelnemers zijn te herkennen aan de versiering en deelnemersposter.

- "Het idee voor de Oude Ambachten (1e zondag van augustus, in 2021 voor de 40e keer) is ontstaan tijdens de voorbereidingen van het 75-jarig bestaan van onze parochiekerk in 1980. In deze werkgroep was een aantal mensen bezig met het organiseren van een foto-expositie over Einighausen in vroeger tijden. Hier werd toen het idee geboren om naast de foto-expositie ook een dia-klankbeeld over oude gebruiken in het dorp te maken. Maar gaandeweg de voorbereidingen merkte men dat foto’s en dia’s over belangrijke gebruiken zoals de graanoogst, slachten, processie e.d. nauwelijks te vinden waren. Daarom werden deze oude gebruiken in scène gezet om de benodigde opnames te kunnen maken. Zo kwam het dat op een warme zomerdag Pierre Notermans, Frans Kusters, Mia Kurvers en Mie Rennenberg, voor het oog van vele camera’s, het graan gingen zichten, binden en hopen. Lies Heylighen bracht de koffie en de harde werkers gingen, zoals vroeger gebruikelijk, op een paar graanhopen bij elkaar zitten. Op dat moment ontstond voor het eerst die speciale “oude ambachten sfeer” die nu al 40 jaar het succes van onze Oude Ambachten bepaalt.

Door het werken op de ouderwetse manier op dat graanveld ontstond voor deze kleine groep mensen een sfeer zoals vroeger. De gesprekken gingen over vroeger, goede herinneringen werden opgehaald en iedereen die eromheen stond te kijken en te filmen werd als het ware vergeten. Toen was het voor ons duidelijk: dit moesten we ook aan anderen laten zien en nog dezelfde week werd besloten om naast het dia-klankbeeld ook demonstraties van zichten, graan dorsen, vla bakken en houtdraaien te laten zien: de Oude Ambachten waren geboren! Met wat kunst- en vliegwerk hebben we voor de 1e editie zo’n 43 demonstraties bij elkaar gehaald. Echte ambachten zoals o.a. zichten, zichtharen, dorsen, wannen, dakdekker, schoenmaker, kantklossen, vellen looien, schrijnwerker en vlaaien bakken maar ook wat modernere zaken zoals zeeaquarium en diepzeeduiken. Ook was al gezorgd voor het nodige vertier in de vorm van een cafe met muziek, een snoepwinkeltje, een kegel- en beugelbaan en een muziekkiosk.

De toegangsprijs was ƒ 2,- en in dat eerste jaar passeerden zo’n 2000 bezoekers de kassa’s. De organisatie werd door dit aantal totaal verrast; het geld paste niet meer in de ‘sigarenkistjes’ en binnen 3 uur waren de 250 vlaaien helemaal uitverkocht. Ook was er al heel snel een tekort aan alle andere drank- en etenswaren. Bij alle inwoners van de Brandstraat werd aangeklopt voor meel, suiker en koffie om aan de vraag van de vele bezoekers te kunnen voldoen. Na afloop van de eerste Oude Ambachten was er dan ook in de hele Brandstraat, en grote delen van Einighausen geen meel, suiker en koffie meer te vinden. Het was duidelijk: de eerste Oude Ambachten waren meteen een schot in de roos en na afloop kon een fraai bedrag overgemaakt worden naar de jubilerende parochiekerk.

Besloten werd om in het vervolg ook de plaatselijke verenigingen mee te laten delen in de opbrengst van Oude Ambachten en dat ook geld gereserveerd werd voor bijzondere doelen in Einighausen. Van het eerste batige saldo in 1981 zou de schuld van de nieuw gebouwde kapel in de Brandstraat afgelost worden. Er vond een vergadering met acht verenigingen plaats (SVE, Vitesse, Fanfare Concordia, Toneelver. Juliana, Smautbulen, Judoclub, L.V.B. en de Bejaardenbond). Zij waren direct bereid om medewerkers te leveren, iets dat tot op de dag vandaag nog steeds hetzelfde is gebleven. De populariteit van het evenement groeit snel en de bezoekers stromen van heinde en verre toe. In 1982 tellen we al bijna 10.000 betalende bezoekers op Oude Ambachten en in dat jaar kunnen we iedere deelnemende vereniging ƒ 2000,- overhandigen. Dit leidt ertoe dat steeds meer verenigingen willen meehelpen en in 1984 zijn er dat inmiddels 14. Dan wordt besloten om een andere verdeelsleutel te hanteren waarbij verenigingen met een groter draagvlak ook meer medewerkers moeten leveren en een grotere uitkering krijgen.

Inmiddels zijn ook al diverse goede doelen binnen onze gemeenschap gesteund met “Oude Ambachten geld” o.a. restauratie kapel Everstraat, Zonnebloem, restauratie kerkorgel, feest 110 jaar Fanfare, processiepaaltjes Nuuj Buurt, bijdrage carnavalszitting Smautbulen, renovatie kerk ’87, verbouwing verenigingslokaal, organisatie St. Maartensvuur, verbouwing kantine SVE en vele andere. Ook wat standwerkers betreft groeien de Oude Ambachten voorspoedig. In 1986 doen al bijna 80 standwerkers mee aan de Oude Ambachten. In dat jaar doet ook een nieuwe attractie zijn intrede: de wedstrijd huisversiering. Tot op de dag van vandaag nog altijd een geweldige trekpleister. Ook wordt geprobeerd om de jeugd van Einighausen enthousiast te maken voor de Oude Ambachten. De “Einekoezer dorsschool” wordt opgericht en in 2010 worden zelfs “oude ambachten lessen” op de basisschool gegeven.

In 2015 wordt in het kader van het 35-jarig jubileum het standbeeld van “de rustende boer” opnieuw onthuld. Eenzelfde soort beeld is in 2001 bij het 20-jarig jubileum ook in het centrum van het dorp geplaatst maar helaas na enkele jaren ontvreemd. Dankzij royale bijdragen van Gemeente Sittard, Provincie Limburg en FSI hebben we siersmid Guido Luijten opdracht kunnen geven om deze tweede versie van “Na gedane arbeid is het goed rusten” te maken. De vele duizenden bezoekers die jaarlijks nog altijd de Oude Ambachten bezoeken geven aan dat dit evenement ook na 40 jaar nog altijd kan rekenen op veel belangstelling. Een belangstelling die best wel verwonderlijk is, want de Oude Ambachten worden na 40 jaar nog steeds volgens dezelfde formule en met heel veel dezelfde medewerkers, verenigingen, standwerkers en bestuursleden georganiseerd. Wij zijn van mening dat die grote belangstelling komt door de sfeer die op deze dag door de inwoners van Einighausen, standwerkers, medewerkers en op de vele erven wordt uitgestraald. We hopen dat we op deze manier nog vaak Oude Ambachten kunnen vieren."

- Kermis (drie dagen in augustus).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Je kunt hier mooi wandelen in een landelijke omgeving. Einighausen is omsloten door agrarische 'landen'. Het dorp wordt door makelaars aangeprezen vanwege de landelijke ligging en tegelijkertijd dicht bij autowegen en steden met al hun voorzieningen.

- Fietsknooppunt 112 - onderdeel van het regionale fietsknooppuntennetwerk - bevindt zoch op de hoek van de Kapellerweg en de Boschweg. Fietsroute 'De Maurits en haar kleinkinderen Sittard-Geleen Mijnroute 4' (47 km) komt hierlangs. Via de Kapellerweg kun je dan een bezoekje brengen aan Einighausen met zijn oude dorpskern, prachtige kerk en horeca.

Terug naar boven

Beeld

- Filmpjes uit en over Einighausen van de afgelopen jaren, van uiteenlopende aard, op YouTube.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Einighausen (online te bestellen).

Terug naar boven

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Nieuws: - Nieuws uit Einighausen op Facebook.

- Het lokale parochieblad 'Loeënde Klokken' bevat naast parochienieuws ook een activiteitenagenda, verenigingsnieuws en lokale adverteerders.

- Nieuws uit Einighausen van de afgelopen jaren op de site van L1, waaronder diverse reportages met inwoners, van het L1-programma Óngerwaeg. - Nieuws uit het dorp van de afgelopen jaren op de site van 1Limburg.

- Belangenorganisatie: - 'Einekoeze 2.0 / Van en Veur Ederein' is een in 2020 van start gegaan initiatief, dat zich inzet om het dorp nog aantrekkelijker te maken, o.a. door de organisatie van evenementen en activiteiten. In/vanaf 2021 komt er een - hopelijk jaarlijks - Dorpsfeest, er wordt gewerkt aan een website en aan een mooi welkomstpakket voor nieuwe inwoners.

- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis het Klaverblad is gevestigd op de eerste verdieping van het pand van Basisschool De Leeuwerik.

- Onderwijs en kinderopvang: - "In 2015 is Basisschool De Leeuwerik in Einighausen groots verbouwd. Daar de school sinds 2015 als integraal kindcentrum IKC De Leeuwerik verder aan de weg timmert, is het logo van de school en ook het logo van het kindcentrum aangepast. Van en met elkaar werken en leren zullen centraal staan. De Leeuwerik herbergt nu kinderen en volwassenen van nul jaar tot ouderen op vergevorderde leeftijd. We werken nauw samen met Spelenderwijs: het kinderdagverblijf, het peutercentrum en de buitenschoolse opvang. Verder ook logopedie evenals ook het Centrum voor Jeugd en Gezin. Zij allen gaan over het welbevinden van je kind. Voor vragen m.b.t. de sportieve ontwikkeling kun je te allen tijde terecht bij onze IKC-partner Ecsplore. Zij ontwikkelden voor onze school een methode voor goed gymonderwijs, zowel voor onze peuters als voor de leerlingen t/m groep 8. Sinds 2019 hebben we in ons gebouw ook gemeenschapshuis ’t Klaverblad gehuisvest. Over en weer maken we gebruik van elkaars expertise, en ook van de ruimtes die we ter beschikking hebben. Wij vertrouwen op een goede samenwerking tussen alle geledingen."

"De firma Energy Floor heeft een vloer ontwikkeld bestaande uit negen zonnepanelen waarop kinderen spelletjes kunnen spelen. Bij de start van schooljaar 2019-2020 had Basisschool De Leeuwerik in Einighausen er de primeur mee voor de provincie Limburg. "Je kunt ook een klimrek aanschaffen, maar dit sluit aan bij de tijd waarin we leven. Alles wordt digitaler, de manier van spelen verandert daardoor ook", lichtte directeur Nicole Clemens toe. De vloer, genaamd The Gamer, kent als basis vier spellen, gericht op onderwijs: coördinatie, rekenen, memory en een spel waarbij ‘duurzaam’ lampen moeten worden uitgeschakeld. Al die spellen leveren scores op. Hoe meer punten, hoe meer spellen er bijkomen. Ook worden alle scores bijgehouden en kan de school zo battles voeren met andere scholen die de vloer hebben. "Daarnaast kunnen kinderen uit groep 7 en 8 zelf spellen ontwerpen. Deze voegen we dan toe. Genoeg uitdagingen dus voor de kinderen." De mat kan tegen een stootje en is 'hufterproof'. (bron en voor nadere informatie zie de Limburger, augustus 2019)

- "Kinderdagverblijf (KDV) De Leeuwerik en de buitenschoolse opvang (BSO) zijn gevestigd in brede school De Leeuwerik in Einighausen. In het nieuwe gebouw (2009) in een mooie landelijke omgeving is er een intensieve samenwerking met de basisschool en met peutercentrum 't Soosje. Het motto van de Leeuwerik: samen kansrijk! Er is een mooie ruime groepsruimte. Tijdens en na schooltijd kunnen de kinderen gebruik maken van de kleine gymzaal waar de pedagogische medewerksters "gymlesjes" kunnen verzorgen of de kinderen lekker laten ravotten! De pedagogische medewerkers bieden de kinderen een dagprogramma waarin allerlei activiteiten worden aangeboden en alle ontwikkelingsgebieden van je kind worden gestimuleerd worden. De Leeuwerik beschikt over een grote buitenruimte waar de kinderen kunnen klimmen, glijden, fietsen, krijten, enzovoort. Ook maken de medewerkers regelmatig een wandeling met de kinderen met of in onze bolderkar door het 'bos'."

- Muziek: - Fanfare Concordia Einighausen is opgericht in 1872. Ondanks de leeftijd is het nog altijd een jeugdige vereniging, die als hoofddoel heeft zo veel mogelijk mensen, jong en ouder, actief bezig te laten zijn met muziek maken. De vereniging is actief betrokken bij de dorpsgemeenschap, door deel te nemen aan de vele activiteiten die er plaatsvinden, en door er ook zelf een aantal te organiseren.

- "Na jarenlang als vriendenclub De Vèrkesköp in Einighausen jerrycans en aanverwante attributen mishandeld te hebben, neemt het noodlot opeens een onverwachte wending. We schrijven april anno 2004, buiten vriest het maar binnen brandt de kachel. Het kwaad is geschied, de eerste repetitie is een feit, nu is er geen weg meer terug. In de loop der jaren worden steeds meer instrumenten aangeschaft en is Sambaband Cabeças de Porco gegroeid in zijn kunnen en leden tot wat het nu is."

- Kapel Neuge Pils en Eine Sjoes is in 2010 opgericht door een 10-tal leden van Fanfare Concordia Einighausen. De naam is afgeleid van de favoriete bestelling van deze leden. Deze 10 muzikanten richtten de kapel op om muziek te combineren met plezier. Uiteraard hadden ze dit ook al binnen de fanfare, maar ze wilden dit tot een ander niveau tillen, met gezelligheid voorop. Vanaf de eerste repetitie zat de gezelligheid er al gelijk goed in, wat er in resulteerde dat ze op het eerste optreden al met 4 man meer op de bühne stonden. Tegenwoordig is het een club van ca. 20 enthousiaste muzikanten, variërend in leeftijd van ca. 18 tot 60+ jaar.

- "Hermenie 'Te laat begoosj' sjteit garant veur leuke meziek mit de vastelaovend mèr auch dao boete zeen veer d’r bie ès get te viere is! “Vööl forte en wenig piano” is ein gooj omsjrieving veur “Te laat begoosj”. Jederein deit zien bès mit meziek maake en dao zeen veer zo greutsj op: saame zètte veer de toon veur meziek, sjpass en plezeier."

- Dans / bewegen: - "Dansschool FemFit in Einighausen is dé dansschool in de Westelijke Mijnstreek voor jou als jij op recreatief gebied het beste uit jezelf wilt halen! Dansschool FemFit is meer dan alleen een dansschool, wij zijn tevens thuis op het gebied van Aerobics en Bootcamp. Dansschool FemFit is een jonge, dynamische dansschool en werkt samen met een team van vijf dansdocenten/aerobics- en bootcamptrainers die wekelijks ruim 200 leden verwelkomen. aar waar in de branche meer en meer gespecialiseerde en sterk competitieve en individueel gerichte vormen van bewegen op muziek ontstaan, ligt onze focus al jaren op de persoon die behoefte heeft aan bewegen op muziek in recreatieve vorm waarbij sportiviteit, gezelligheid en samenhorigheid belangrijke waarden zijn.

Bij Dansschool FemFit hechten wij veel waarde aan het bereiken van een groepsgevoel. Het vormt de basis om van een goed voornemen een levensstijl te maken. Met ons enthousiasme, onze kennis en ervaring willen wij zowel kinderen, jongeren als volwassenen laten ervaren hoe leuk bewegen (op muziek) is en hoeveel plezier hierin kan worden beleefd. Bij FemFit kijken we niet naar wie de beste is, we kijken naar wie het meeste plezier heeft in bewegen (op muziek)! Neem deel aan de lessen om niet de beste van de groep te willen zijn maar iedere keer weer een betere versie van jezelf te worden! FemFit in Einighausen staat voor laagdrempeligheid, en heeft als motto: “Ieder persoon is Uniek, Ieder persoon is Welkom!” Ben je op zoek naar dat éne uurtje of meer uurtjes gezelligheid per week in combinatie met actief bewegen (op muziek)? Dan ben je bij Dansschool FemFit aan het juiste adres!"

- "Wat ik, Nanda Claessens, het leuke aan peuters en kleuters vind, is hun speelsheid, nieuwsgierigheid, eerlijkheid, verscheidenheid, creativiteit, levendigheid en hun fantasie! Voor mij is het daarom een uitdaging om op een creatieve en enthousiaste manier te zoeken hoe ik peuters en kleuters plezier kan geven en kan helpen in hun ontwikkeling. Vandaar Peutermoves en Kleutermoves in Einighausen. Wat is Kleutermoves? Het 45 minuten durende lesprogramma is toegespitst op de mogelijkheden en behoeften van een kleuter. Het eerste doel van deze lessen is vooral plezier hebben! Samen heerlijk dansen. Kleuters zijn voortdurend bezig en ontdekken is voor het jonge kind erg belangrijk. Zij kunnen niet stilzitten en de concentratieboog is nog niet zo groot. In de les komen verschillende thema’s en allerlei elementen aan bod: bewegen op muziek, spelen, lekker gek doen, dansjes en verschillende bewegingsvormen.

Bij Peutermoves (peuterdans) gaat het om bewegen/dansen op muziek. Bewegen is plezierig en leuk, maar ook belangrijk voor de totale ontwikkeling van jonge kinderen. Het draagt bij aan de motorische, sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling van het kind. Alles wordt spelenderwijs aangeboden. Ik werk veel vanuit thema’s die aansluiten bij de leefwereld en de belangstelling van de peuter. Spelen is belangrijk voor een peuter. Door spelen ontdekt de peuter zijn eigen wereld. Daarom zal “spelen” tijdens de thema’s ook centraal staan. Door middel van spel leren peuters de wereld om zich heen begrijpen en emoties verwerken. De betrokkenheid van een peuter zal groter zijn als er ingespeeld wordt op de mogelijkheden van de peuter. Bewegen op muziek is erg gunstig voor het besef van ritme, tempo en tijd, het lichamelijk en ruimtelijke bewustzijn, de luistervaardigheid en de visuele vermogens."

- Sport: - "Wil jij lekker sporten bij een vereniging waar sportiviteit, prestatie en gezelligheid hand in hand gaan? Meld je dan aan bij voetbalvereniging v.v. SVE Einighausen!" De vereniging is opgericht in 1945. Ze doen hun ding op 'Kunstgrasvrij sportcomplex Op de Hei' (Bokslootweg 2).

- Sanne geeft op maandagavond Zumba lessen in Einighausen.

- Zorg en welzijn: - De sinds 2013 onbewoonde pastorie uit 1935 op Heistraat 9 (naast de kerk), een gemeentelijk monument, stond vanaf 2016 wekelijks in het teken van ontmoeten, met activiteiten zoals het koffieuurtje op zondagochtend, handwerken, kaarten en samen koken en eten. De in 2014 opgerichte Stichting ZIE! (Zorg In Einighausen) organiseerde er sindsdien wekelijks deze activiteiten, tot enthousiasme van met name veel ouderen. Deze huiskameractiviteiten zijn in de loop der jaren uitgegroeid tot een groot succes, maar werden in maart 2020 door de coronamaatregelen gedwongen te stoppen. Beoogd 'zo tijdelijk mogelijk'. Maar de pastorie is in 2020 verkocht, daarom is ZIE! anno medio 2020 op zoek naar nieuw onderak voor haar activiteiten. Zie ook het hoofdstuk Recente ontwikkelingen. Stichting ZiE! stelt zich tot doel dat inwoners, zo lang als ze dat zelf willen, zo zelfstandig mogelijk kunnen blijven wonen in een door hun gekozen woonomgeving.

- "Voor gezinsleden en begeleiders van mensen met een beperking of stoornis is het belangrijk om af en toe afstand te kunnen nemen. De constante zorg en aandacht, die mensen met een beperking nu eenmaal nodig hebben, vraagt veel. Daarnaast is de verandering van omgeving voor die mensen met een beperking of stoornis enorm belangrijk. Op de zorgboerderij van Odigos in Einighausen zijn er geen ‘overmatige’ prikkels van buitenaf. Door regelmatig op de zorgboerderij te zijn, komen cliënten tot rust en kunnen ze volledig zichzelf zijn. Bovendien weten we uit ervaring dat je enorm kunt opknappen van actief bezig zijn in de buitenlucht. Bij Odigos verlenen we dus op meerdere vlakken hulp. Enerzijds door cliënten op onze zorgboerderij te ontvangen en te begeleiden. Anderzijds door ouders en verzorgers tot rust te laten komen. En we zien nóg een groot voordeel. Door de cliënt op de zorgboerderij mee te maken, kunnen wij weer tips en aanbevelingen geven voor de omgang en begeleiding in de thuissituatie. Win-win-win dus!

De meeste activiteiten op de zorgboerderij van Odigos in Einighausen vinden buiten plaats. In het bijzonder op en rond onze mini-boerderij met haar ‘vaste’ bewoners (paarden, konijnen, katten en honden en twee mini-varkens). Bij Odigos geloven wij in het werken met dieren, in het bijzonder met paarden. Door met paarden te werken, én te spelen, kan men meer zelfvertrouwen krijgen. Er ontstaat een band tussen mens en het paard en het paard kan zelfs een echte vriend worden. En een vriend kun je van alles toevertrouwen! Zo leren onze cliënten spelenderwijs omgaan met emoties zoals verdriet, blijdschap of pesterijen. Het paard oordeelt immers niet en biedt de mogelijkheid om veel te delen en volledig jezelf te zijn. Cliënten leren ook verantwoordelijkheden te dragen door zelf voor het paard te zorgen. Door deze bezigheden en afleiding kan een kind bijvoorbeeld betere prestaties boeken op school. Een prima uitlaatklep dus! Al met al is het een vrolijke beestenboel op de zorgboerderij van Odigos. Waar men kan ontspannen, leren en spelenderwijs werken."

- Veiligheid: - Facebookpagina '30 KM Einighausen' beoogt mensen er bewust(er) van te maken dat de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom van het dorp 30 km/uur is, licht met voorbeelden toe waarom het verstandig is je daaraan te houden, en verstrekt stickers met de 30 km-aanduiding aan inwoners die het verkeer hier middels zo'n sticker op bijv. hun kliko extra op willen attenderen.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Einighausen, met foto's van de grafzerken.

Terug naar boven

Bekende inwoner

- Jan Smeets (1945), geboren, getogen en nog altijd woonachtig in Einighausen, is onder meer oprichter in 1970 van het bekende Pinkpop festival - het oudste nog altijd bestaande openluchtfestival ter wereld - en na 50 jaar nog altijd directeur daarvan. Verder was Smeets lid van de Limburgse Provinciale Staten voor de Partij van de Arbeid. Bij het 30-jarig jubileum van Pinkpop kreeg hij een koninklijke onderscheiding als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en daarna nog diverse onderscheidingen zoals een Buma Gouden Harp 2018. Op 25 april 2019 werd hij bevorderd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Smeets is ook al jaren manager van de Vlaamse komiek Urbanus.

Reacties

(2)

Zo te zien een prachtig landelijk dorp. Jammer dat ik in augustus de Oude Ambachten gemist heb, hier was ik niet van op de hoogte, maar heb deze zondag voor volgend jaar al vastgelegd. Ik ben dan ook van plan er eerdaags een fietstocht van te maken naar Einighausen, en heb al gezien dat dit lukt vanuit Peer in Belgie. Groetjes

Zeker een prachtig landelijk dorp nog altijd, onder de rook van de drukke steden Sittard en Geleen. Ik ben er ook eens geweest, inmiddels alweer vele jaren geleden, om rond te kijken t.b.v. een boek over Zuid-Limburg, waar deze site de opvolger van is. Ik vond het verhaal op de site van de Oude Ambachten over het ontstaan en ontwikkeling ervan zo mooi, dat ik dat hierboven heb samengevat. Ik hoop dat u er inmiddels geweest bent? En is het u bevallen?
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen